"Pêng-bîn ê Ki-tok-toān/Tē IV Koàn/Tē-1 chiuⁿ" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
Astroviolinthó-lūn | kòng-hiàn
TĒ IV Koàn Ka-Pek-Lông == Te-1 chiuⁿ: IÂ-SO͘ CHÁIⁿ-IŪⁿ KÀU KA-PEK-LÔNG == Lán chit-tia̍p sī koh-chài kiâⁿ kàu tī chit ê kò͘-sū tiong… ê ia̍h í-keng kiàn-li̍p
 
Astroviolinthó-lūn | kòng-hiàn
(Mò̤ chă)

2020-nî 12-goe̍h 28-ji̍t (pài-it) 08:08 ê siu-tēng-pún

TĒ IV Koàn

Ka-Pek-Lông

Te-1 chiuⁿ: IÂ-SO͘ CHÁIⁿ-IŪⁿ KÀU KA-PEK-LÔNG

Lán chit-tia̍p sī koh-chài kiâⁿ kàu tī chit ê kò͘-sū tiong ê chi̍t choán-ki, chiū-sī lūn Iâ-so͘ chhut-hoat lâi thôan-kàu tī Ka-lī-lī bîn-chiòng ê tiong-kan ê sū. chèng Hok-im-su tù-chiá chiàu-khòaⁿ lóng sī tùi chit chân lâi chhut-hoat kóng-khí in ê kò͘-sū. In ū ēng chi̍t ê hián-jiân ê kì-hō lâi piáu-só͘ kóng, “Iok-hān í-keng koaiⁿ-kaⁿ, Iâ-so͘ kàu Ka-lī-lī thôan Siōng-tè ê Hok-im kóng, Ji̍t-kî móa lah, Siōng-tè ê kok kūn lah; lín tio̍h hoán-hóe lâi sìn Hok-im.”

Lán thang siūⁿ, siat-sú lán ê Sèng-chheh ū chiàu chhù-sū lâi phian-chhip, chiū in kóng kàu chit chām ê sî, ún-tàng beh làng tōa-tōa phāng, sòa Ēng chit ê sin-chām lâi kóng-khí, thang lâi piáu-sī chit ê choán-ki. Ia̍h tha̍k Sèng-chheh ê lâng ún-tàng beh chin chim-chiok lâi chòe hō Tī i ê Sèng-chheh.

Hok-im-su ê tù-chiá sī tē-it koan-sim ài kì-chài ê, chiū-sī chit ê bîn-chiòng ê thôan-kàu ê sū. Lūn kàu kè-khì it-chhè ê sū-chêng, in put-kò sī khòaⁿ-chòe teh ū-pī chit ê kò͘-sū, khòaⁿ-chòe sī chit ê kò͘-sū ê giâm-siok ê (**pōe-kéng) nā-tiāⁿ. Lán sī í-keng ū káng-kiù hit ê tōa ê (**pōe-kéng), chiū-sī ū kóng-khí I sī chhut-hoat lâi hit ê chhin-chhiat ê sè-kài, ū phāu chi̍t ê éng-oán ê kè-e̍k, tī kú-kú ê tiong-kan ū teh pī-pān I ê lîm-kàu, iā ū kóng-khí Ιû-thài ê chèng sian-ti lâng ê le̍k-sú, Bí-sài-a ê jia̍t-bōng í-ki̍p hiah ê īⁿ-pang ê sè-kài ū cháiⁿ-iūⁿ tī bô ì-sek ê tiong-kan, lâi thòe I pī-pān o̍ah-tāng ê bú-tâi ê sū. Āu-lâi ū kóng-khí I ê chhut-sì, I ê iù-liân, I ê sêng-liân, iā chiâⁿ-chòe chi̍t ê siàu-liân ê Ba̍k-chhiūⁿ, í-ki̍p tùi chiong-lâi I sī phāu ê īⁿ-siōng ê sū. Koh ū kóng-khí I ū cháiⁿ-iūⁿ pàng-sak I ê ún-ku ê seng-oa̍h, chhut-hoat lâi thôan-kàu hit ê tōa iàu-kín ê sî-ji̍t, chiū-sī ū siūⁿ I ê Sóe-lé, I ê siū-chhì, I chòe-chho͘ lâi chio siàu-liân ê tâng-phōaⁿ, chho͘-hôe hóng-būn Iâ-lō͘-sat-léng í-ki̍p tiàm tī Ιû-thài soaⁿ-tōe hit ê khòai-lo̍k ê thôan-tō, iā chòe-āu ū kóng-khí Kiâⁿ sóe-lé Iok-hān siū-lia̍h koaiⁿ-kaⁿ ê sū.

Chāi Hok-im-su ê tù-chiá ê kè-e̍k, í-siōng só͘ kóng hiah ê, put-kò sī chòe tī-chia sī beh kóng chit ê kò͘-sū ê thâu-sū jî-í. In lóng sī khiā tī chit ê kò͘-sū, o̍at-lìn-tńg lâi hôe-sióng hiah ê sū-si̍t. In khiok lóng sī tùi hiah ê sū-si̍t lâi chhut-hoat in ê pit. Chóng-sī tùi chit-tiám khí Sī beh kóng ê kò͘-sū, chiah si̍t-chāi sī in sī tē-it koan-sim ê.

Taⁿ chit ê sin ê kò͘-sū, ū ín-chhōa lán kiâⁿ kàu tī chi̍t ê sin ê siâⁿ-chhī. Lūn hit ê siâⁿ-chhī lán teh siàu-liām Iâ-so͘ ê sî, it-poaⁿ khiok-sī khah bô khòaⁿ-chòe iàu-kín ê. Kî-si̍t tī i ê seng-gâi tiong, ū sì-ê tiōng-iàu ê siâⁿ-chhī tī-teh, chiū-sī ū Pek-lī-hêng, sī I chhut-sì ê só͘-chāi; ū Ná-sat-le̍k, sī I tióng-sêng ê só͘-chāi; ū Iâ-lō͘-sat-léng, sī I sí ê só͘-chāi; koh ū chi̍t ūi, chiū-sī kūn tī Ka-lī-lī ê Ka-pek-lông, sī chi̍t ê sòe-sòe ê thó-hî lâng ê ke-chhī, sī I tī Ka-lī-lī seng-oa̍h ê tiong-sim, sī lán chit-tia̍p tio̍h kap I saⁿ-kap tiàm khah ke chi̍t nî kú ê só͘-chāi.

Chit-tia̍p khí, lán sī ài beh kóng ê, chiū-sī Ka-pek-lông ê kò͘-sū.

Lūn-khí chit ê Ka-lī-lī thôan-kàu ê kò͘-sū, lán sī tē-it tùi-tiōng ê chhâi-liāu chiū-sī kiōng-koan Hok-im-su. Lūn chit tiám Iok-hān Hok-im-su Sī bô (**jōa) ū thang chòe lán ê pang-chān. Iok-hān bē siá i ê Hok-im-su ê í-chêng, kiōng-koan Hok-im-su ê tù-chiá, chiū í-keng tāi-seng cha̍p-hun kóng-liáu. Só͘-í Iok-hān sī lóng bô kóng sím-mi̍h.

Lán chit-tia̍p tī-chia lâi saⁿ-kap siūⁿ kiōng-koan Hok-im-su ê būn-tôe, chiàu-khòaⁿ sī put-chí ha̍p-gî. Ài lán tāi-seng ōe kì-tit chi̍t-hāng, chiū-sī in ê chheh bōe thang tú-tú kóng sī lán ê Chú ê toān-kì. In put-kò sī chiong chòe-chho͘ ê ha̍k-seng sī ōe kì-tit, lūn lán ê Chú ê sū-chek kap tâm-ōa lâi khioh chòe-hé, iū-koh khah-siông Sī bô chiàu si̍t-chāi ê chhù-sū lâi phian-chhip.

Chho͘-tāi ê Ki-tok-tô͘, kî-si̍t Sī bô ū si̍t-chāi chiàu chhù-sū lâi siá lūn lán ê Chú ê toān-kì. In sī chai ê, khah tōa-bīn sī kan-ta tī ta̍k ê lé-pài-ji̍t tī kàu-hōe sī ha̍k-Si̍p ê nā-tiāⁿ. Iū-koh sī thiaⁿ-kìⁿ ê, chōe-chōe sī làng-chām làng-chām, lóng bô saⁿ liân-lo̍k tī-teh, sī chhin-chhiūⁿ lán ê “Chú-ji̍t Sîn-liông,” á-sī thang kóng kàu-hōe ū tùi hiah ê bat khòaⁿ-kìⁿ, bat thiaⁿ-kìⁿ Chú ê lâng lâi tit-tio̍h chi̍t ê it-poaⁿ sī teh liû-thôan ê kò͘-sū. Lūn thâu-chām ê chhù-sū, in khiok sī chai-iáⁿ, chiū-sī I ū Hòa-sin lâi chhut-sì, ū siū sóe-lé koh ū siū-chhì. Iū-koh lūn lō͘-bé chām ê chhù-sū in iā-sī chai-iáⁿ, chiū-sī I ū chiūⁿ Iâ-lō͘-sat-léng, siū lâng ê sím-phòaⁿ, jiân-āu ū siū tèng tī Si̍p-jī-kè, ū koh-o̍ah, chòe-āu ū chiūⁿ-thiⁿ. Chóng-sī tī hit tiong-kan ê le̍k-sú, chiū-sī lūn I tī tōe-bīn-chiūⁿ ê seng-oa̍h ê tiong-sim ê kò͘-sū, sui-jiân in ū chhim chai hit ê sū-si̍t, ū chiong I sī tú-tio̍h ê kò-kò ê sū-kiāⁿ í-ki̍p tâm-ōa lóng khek-tiâu tī sim-ni̍h, iáu-kú in khah-siông Sī bē thang chiàu sì-chiàⁿ ê chhù-sū lâi pâi-lia̍t. Chit ê kiat-kó ū hián-chhut tī in ê chhiú sī siá ê Hok-im-su; só͘-í lán thang kóng, chiah ê Hok-im-su put-kò sī teh kì-su̍t chho͘-tāi ê Ki-tok-tô͘, chhùi sī teh thôan-siū ê Hok-im nā-tiāⁿ. Kiōng-koan Hok-im-su thang kóng, sī tùi chho͘-tāi Ki-tok-tô͘ ê Chú ê toān-kì, sī hoan-e̍h(**e̍k) ê chheh, chiū-sī chiàu hiah ê tù-chiá sī khiā-khí ê tōe-hng ê liû-thôan, á-sī hiah ê chhin-ba̍k khòaⁿ-kìⁿ ê lâng ê kan-chèng, á-sī tù-chiá sī ke-thiⁿ chū-chi̍p ê siau-sit, lâi phian-chhip êchheh.

Taⁿ Hok-im-su tiong, tē-it tāi-seng siá ê chiū-sī Má-khó, iū-koh lán nā-sī ōe kì-tit Má-khó Hok-im-su, tōa-bīn lóng sī kì-su̍t Pí-tek ji̍t-siông sī teh soat-kàu ê, khak-si̍t sī ōe hō͘ chit ê Ka-lī-lī sî-tāi ê kò͘-sū ke-thiⁿ chin ū o̍ah-khì kap chhù-bī tī-teh. Lūn Chú ê seng-oa̍h, Má-khó pún-sin khiok sī bô sím-mi̍h kàu (**jōa) chai-iáⁿ, chóng-sī Má-khó ū kap Pí-tek chòe chì-bi̍t ê pêng-iú, iā Pí-tek ū chheng-ho͘ Má-khó kóng, “Góa ê kiáⁿ Má-khó.” chit ê Pí-tek sī pí pa̍t ê ha̍k-seng koh-khah chhim-chai Chú ê seng-gâi ê lâng.

TĪ Ē-bīn sī kì chit chat ê ōe, chiàu kin-á-ji̍t it-poaⁿ ê Sèng-chheh ha̍k-chiá sī sêng-jīn ê, chiū-sī hit ê tú-tú Iok-hān sí liáu bô (**jōa)-kú chòe Hi-lia̍p-pho-li̍p ê Kam(**Kàm)-tok Pa-pi-a (Papias), sī kan-chèng ê ōe, i ê ōe kóng:

“Má-khó, chiū-sī Pí-tek ê kái-sek-chiá, ū chiàu chin-si̍t, khiok sī bô chiàu chhù-sū, chiong Pí-tek sī thôan, lūn Ki-tok ū cháiⁿ-iūⁿ kóng, cháiⁿ-iūⁿ chòe, it-chhè ê sū kì-chài tī i ê chheh-ni̍h. Má-khó pún-sin khiok sī m̄-bat thiaⁿ-kìⁿ Chú ê ōe, ia̍h m̄-sī I ê ha̍k-seng, chóng-sī i sī Pí-tek ê ha̍k-seng. Pí-tek ū chiàu ki̍p-sî ê khiàm-kheh (i ê thèng-tō-chiá) lâi kà-sī lâng, iā khiok-Sī bô chiàu chhù-sū. Só͘-í thang kóng Má-khó Sī bô ū chhò-gō͘ tī-teh. In-ūi i ū koan-sim chi̍t hāng, chiū-sī bô hut-lio̍k i sī thiaⁿ-kìⁿ ê, iā bô Ēng chhò-gō͘ ê hoat-tō͘ lâi siá i ê chheh.”

Lán chha-put-to thang kóng Má-khó Hok-im-su sī Pí-tek ê Hok-im-su. Só͘-í lán nā Ēng chit ê ì-sù lâi tha̍k Má-khó Hok-im-su, hit-sî lán ōe hoat-kiàn-tio̍h chōe-chōe ū chhù-bī ê sū-si̍t, teh àm-sī tī hit ê (**pōe-āu) ū Pí-tek tī-teh. Phí-jū lâi kóng, lán tha̍k-tio̍h Iâ-so͘ tī Ka-pek-lông hioh-khùn tī Pí-tek ê tau, ia̍h thiaⁿ-kìⁿ kóng chi̍t chá-khí “thiⁿ iáu put-chí àm,” I ū khí-lâi beh kî-tó, hit-sî lán kàu-gia̍h thang sióng-siōng, tī chit ê kò͘-sū ê (**pōe-āu) ū hián-chhut Pí-tek ū cháiⁿ-iūⁿ ōe kì-tit, i ū thiaⁿ-kìⁿ Tī hit chá-khí Iâ-so͘ tī keh-piah pâng-keng teh tín-tāng ê kha-pō͘ siaⁿ.

Lán iā thang tùi sio-siāng tī téng-bīn só͘ kóng hit-ê ū koân-ui-chiá Pa-pí-a sī kan-chèng ê ōe, lâi bêng-pe̍k Má-thài ū ēng in ê pún-tōe ê A-lân ōe lâi siá chi̍t pún chheh, kiò-chòe ‘Logia’, chiū-sī phian-chi̍p lán ê Chú só͘ kóng, í-ki̍p sī kiâⁿ ê sū. Hit pún thang kóng sī “Chú ê giân-hēng lio̍k.” Āu-lâi kiám-chhái sī i pún-sin á-sī pa̍t lâng, ū chham-khó Má-khó Hok-im-su chōe-chōe ê chhâi-liāu, sòa chiong hit pún “Logia” kái khah tōa pún, chiâⁿ-chòe lán hiān-sî sī ū ê Má-thài Hok-im-su.

Iā lán thang phah-sǹg, LŌ͘-ka siāng tāi-seng sī ū tùi i ê pún kàu-hōe, tōa-bīn sī An-thê-o, lâi tit-tio̍h i ê Hok-im ê kò͘-sū, chóng-sī āu-lâi i ū chham-khó Má-thài, Má-khó, iā bián giâu-gî, chiàu i tī i ê chheh ê thâu-chi̍t chiuⁿ só͘ kóng-bêng ê khoán, iû-goân ū chham-khó chōe-chōe sòe-pún ê le̍k-sú chheh, lâi tit-tio̍h chin-chōe ê chhâi-liāu. Lán tī khah āu-lâi ōe chai-iáⁿ, tng Tī i teh kun-tè Pó-lô ê tiong-kan, iû-goân ū tùi sī chih-chiap-tio̍h ê Chú ê ha̍k-seng, lâi tit-tio̍h chin-chōe chhâi-liāu; hiah ê ha̍k-seng tek-khak ū tōa-tōa pang-chān i, chí-sī i chai-iáⁿ Tī i ê hok-im-su tiong sī teh kóng-khí, lūn Iâ-so͘ beh chiūⁿ-khì Iâ-lō͘-sat-léng tô͘-tiong ê kì-ek, hit ê to̍k-it bû-jī ê pō͘-hūn.

Tī chit saⁿ pún ê Hok-im-su, khiok lóng ū chin-chōe sio-siāng ê kì-sū, teh kóng-khí lán ê Chú só͘ kiâⁿ í-ki̍p só͘ kóng ê sū, hō͘ lán kàu-gia̍h siông-sè bêng-pe̍k hit ê sū-si̍t; m̄-kú khó-sioh in lóng bô chiàu sio-siāng ê chhù-sū teh kóng-khí, tùi án-ni lán sī chin oh-tit thang chiàu si̍t-chāi ê sūn-sū, lâi saⁿ-kap siūⁿ Iâ-so͘ tī Ka-lī-lī thôan-kàu ê le̍k-sú.

Chit-tia̍p lán sī í-keng piān, saⁿ-kap lâi siūⁿ chit ê Ka-lī-lī thôan-kàu ê le̍k-sú.

Sî sī Chú-āu 27 nî. Chit ê le̍k-sú ê (**pōe-kéng) sī tī Ka-lī-lī ô͘ chiu-ûi ê tōe-hng, ia̍h hit ê tiong-sim-tiám sī I ê kò͘-hiong, kūn tī ô͘-piⁿ ê Ka-pek-lông.

Tī chìn-chêng chām, lán só͘ kóng kàu Iâ-so͘ piàn kiâⁿ lâm-pêng Ιû-thài ê hiong-chhoan, lâi soan-thôan hok-im ê sū ûi-chí. Lán khiok iû-goân ū kóng-khí tī “Iok-hān í-keng koaiⁿ-kaⁿ,” hit-sî I ū hiòng pak-pêng ti̍t-ti̍t beh chiūⁿ-khí-khì Ka-lī-lī ê sū, chóng-Sī bōe tè I chiūⁿ-khí-khì kàu Ka-lī-lī ê tāi-seng, lán ū (**tia̍p-á)-kú iân-chhiân tī lâm-pêng ê só͘-chāi, lâi chim-chiok siūⁿ Kiâⁿ sóe-lé ê Iok-hān ê ūn-miā. Chit-tia̍p lán thang chū-iû lâi kun-tè I kiâⁿ kàu tī Ka-lī-lī, lâi khòaⁿ I tī ô͘ ê chiu-ûi tùi bîn-chiòng lâi thôan-kàu ê chêng-kéng.

Bián giâu-gî I beh kàu Ka-lī-lī ê tô͘-tiong, ún-tàng ū keng-giām-tio̍h chōe-chōe hāng ê sū-si̍t; put-kò chin khó-sioh, Tī Kiōng-koan Hok-im-su lóng bô thang thiaⁿ-tio̍h sím-mi̍h siau-sit. Iok-hān ū hôe-sióng hit ê siau-sit lâi chí-sī lán chai, kan-ta chi̍t chân ê sū-si̍t, chiū-sī teh kóng-khí in kàu Sat-má-lī-a beh kè-khì Ka-lī-lī ê sî, ū tú-tio̍h chi̍t ê Sat-má-lī-a ê hū-jîn-lâng, beh lâi chhiūⁿ chúi ê sū.

Lán thang siūⁿ in tāi-ke kiâⁿ kàu Ka-lī-lī ê kau-kài ê Si̍p-jī-lō͘-thâu ê sî, Iâ-so͘ ū kap I ê tâng-phōaⁿ, tōa-bīn sī Pí-tek, An-tek-lia̍t, Hui-le̍k, iā kiám-chhái Iok-hān, tāi-ke saⁿ-sî. Iâ-so͘ ū tùi sai-pêng ti̍t-ti̍t kè-khì; kiám-chhái sī beh tńg-khì in tau Ná-sat-le̍k. Iā hiah ê ha̍k-seng ū tùi tang-pêng ti̍t-ti̍t tńg-khì in ê kò͘-hiong koh khì thó-hî. Hiah ê ha̍k-seng sī í-keng chám-jiân kú lī-khui in ê pún-hiuⁿ, iā in ê kang-tiâⁿ chit-tia̍p sī lóng teh thèng-hāu in. Lán tio̍h ōe kì-tit chit-tia̍p in iáu-kú sī chòe chū-iû ê tâng-phōaⁿ. In sī iáu-bē siū I ê kéng-tiàu lâi tam-tng thôan-kàu ê tiāⁿ-tio̍h ê kang. In put-kò sī tī kúi ge̍h-ji̍t kú ê tiong-kan lâi kap Iâ-so͘ saⁿ-kap hióng-siū hit ê khòai-lo̍k ê keng-giām. Tī hit ê khòai-lo̍k ê hē-thiⁿ, I ū chhōa in saⁿ-kap sì-kè kiâⁿ Tī Ιû-thài ê soaⁿ-tōe. Ia̍h in ū hián-chhut to̍k-to̍k sī jia̍t-sêng ê chheng-liân sī ū ê liām-thâu lâi khim-gióng I, chong(**chông)-pài I chòe chi̍t ê êng(**eng)-hiông. In ún-tàng bô bōe kì-tit hiah kú ê keng-giām.

Lán thang siūⁿ in tī hit ê kau-kài lâi kap Iâ-so͘ saⁿ-sî liáu-āu, in ún-tàng ū ēng put-chí khòai-lo̍k, siū tōa ê kám-kek ê sim, lâi pôaⁿ-soaⁿ kè-niá tńg-khì in tau Ka-pek-lông. In-ūi in ún-tàng chì-chió ū khn̂g chōe-chōe khoán ê ǹg-bāng tī-teh, sui-jiân in sī iáu-bē ū tiāⁿ-tio̍h ê iok-sok, iáu-kú in khak-sìn ū chi̍t-ji̍t ún-tàng ōe tit-tio̍h èng-ún lâi pang-chān I it-seng ê tōa sū-gia̍p, ia̍h tōa-bīn in mā sī iû-goân chai-iáⁿ, koh bô (**jōa)-kú Iâ-so͘ ún-tàng ōe tè in lâi ô͘-ni̍h.

In tāi-ke tio̍h tī kúi-nā ge̍h-ji̍t kú, lâi lī-khui Iâ-so͘, che sū-si̍t bián giâu-gî, só͘ sio̍k tī i ê kè-e̍k ê chi̍t pō͘-hūn, koh sī in Sī beh siū ê hùn-liān chi̍t ê tiōng-iàu ê pō͘-hūn. Iâ-so͘ sī put-chí ū chun-tiōng lâng ê jîn-keh. I sī koat-toàn bô beh chhui-pek lâng ê sim. I sī ài in ū tú-hó ê sî-kan thang lâi siūⁿ. In teh thèng-hāu ê sî-kan, sī put-chí ū lī-ek tī in ê sim-sîn. Lán thang sióng-siōng in tāi-ke, ta̍k-ji̍t tī-teh thó-hî ê sî, sim-sîn iā teh thèng-hāu I lâi, teh tâm-lūn I ê sū, sim-sim liām-liām to sī teh su-siúⁿ I, teh chhì-khòaⁿ tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chiah thang it-hoat lâi thiàⁿ-thàng I. Chhin-chhiūⁿ án-ni, in ū tī bô ì-sek ê tiong-kan, ū ûn-ûn-á pī-pān in ê sim thang lâi tam-tng in tī chiong-lâi sī beh chòe ê úi-tāi ê kang-tiâⁿ.

Iâ-so͘ ū ka-kī chi̍t lâng, sūn hit tiâu Ná-sat-le̍k ê tō-lō͘, ti̍t-ti̍t kè sai khì, iā chhin-chhiūⁿ án-ni I ū ti̍t-ti̍t kiâⁿ kàu in lóng bô khòaⁿ-kìⁿ I ê lâng. Só͘-í tī saⁿ lī-pia̍t hit kúi lé-pài ê tiong-kan, Iâ-so͘ sī ū keng-giām-tio̍h sím-mi̍h tāi-chì, ha̍k-seng tiong sī lóng bô lâng ōe hiáu thang kóng-khí. Chiàu lán sī ōe thang phòaⁿ-toàn, I sī ì-ài ka-kī chi̍t ê tī-teh, iáu-kú I ōe thang hioh-khùn kàu siáⁿ-khoán, choan-choan sī khòaⁿ chèng-lâng beh iông-ún I kàu sím-mi̍h thêng-Tō͘ nā-tiāⁿ. In-ūi I ê miâ-siaⁿ í-keng ū piàn-thôan tī sì-hng, iā Ka-lī-lī ê lâng lóng ū teh kóng-khí, I tī iâ-lō͘-sat-léng tng choeh-kî tiong sī kiâⁿ it-chhè ê sū. “In-ūi in pún-sin ia̍h ū khì hù choeh-kî.” Chóng-sī lán thang phah-sǹg I sī ì-ài ū tú-hó ê sî-kan thang ka-kī chi̍t lâng lâi sàm-su I ê kè-e̍k. Lán iā thang phah-sǹg Tī in ê hōe-tn̂g í-ki̍p àm-sî ū chi̍p-hōe ê sî, beh ū chōe-chōe hiong-chhoan lâng chiū-kūn I; iā hit-sî I ū kà-sī in chōe-chōe hāng kî-īⁿ ê sū, hō͘ in bêng-pe̍k I ê PĒ ū cháiⁿ-iūⁿ teh khòaⁿ-kò͘ in, sòa kóng-khí tī tōe-bīn-chiūⁿ I sī kè-e̍k ài beh kiàn-siat ê Siōng-tè ê kok. Chóng-sī tû-khí tī iok-hān ê kì-ek tiong, sī ū chí-sī lán chai chit chi̍t chân sòe-sòe ê sū-kiāⁿ, í-gōa lán lóng bô thiaⁿ-kìⁿ sím-mi̍h.

Chiū-sī ū chi̍t-ji̍t, tng I sì-kè teh kiâⁿ ê sî, I ū koh kiâⁿ kàu Ka-lī-lī ê Ka-ná. Lán thang liāu-sióng I ū hioh-khùn tī “Ka-lī-lī ê Ka-ná lâng Ná-tàn-gia̍p” ê tau, in-ūi tī bô kúi ge̍h-ji̍t chêng, tī hit chōa put-chí thang siàu-liām ê lí-hêng ê sî, I ū ín-chhōa i lâi ji̍p tī in ê kûn, lâi kap Iâ-so͘ chòe hó ê pêng-iú saⁿ-kap kau-pôe. Lán thang siūⁿ tī ū chi̍t àm, Iâ-so͘ kiâⁿ lō͘ kàu chin ià-siān ài beh lâi hioh-khùn tī i ê chhù ê sî, i ún-tàng ū ēng kiong-kèng hoaⁿ-hí ê sim lâi chih-chiap Iâ-so͘ chiah tio̍h. Lán thang siūⁿ i tī keh chá-khí ū chiong i ê hoe-hn̂g, í-ki̍p i sī keng-giām-tio̍h cheng-sîn chiūⁿ ê choán-ki ê bû-hoa-kó-chhiū kha ê só͘-chāi, lâi hō͘ I khòaⁿ iā kú káⁿ. Tī hit ji̍t Iâ-so͘ bat ūi-tio̍h i hō͘ chúi piàn-chòe chiú hit ê Ka-ná ê siàu-liân ê sin-niû, ún-tàng chin hoaⁿ-hí lâi hoan-gêng I; chhì siūⁿ, che kiám ū sím-mi̍h thang giâu-gî ê só͘-chāi mah? Si̍t-chāi Iâ-so͘ Tī hit chi̍t nn̄g ji̍t ê tiong-kan, lâi hioh-khùn tī hit hō pêng-iú ê chhù, sī chin-chiàⁿ khòai-lo̍k ê sū.

Khó-sioh bô ū kàu (**jōa)-chōe sî-kan thang iông-ún I hioh-khùn I ê sim-sîn. In-ūi I kàu Ka-lī-lī ê siau-sit sī piàn-thôan tī hit ê sì-hng. Chit-tia̍p choân Ka-lī-lī lóng iô-choah khí-lâi. Chit-tia̍p saⁿ-lī ū jī-cha̍p eng-lí lō͘ ê Ka-pek-lông ê lâng, lóng gia̍h-thâu teh thèng-hāu I, in-ūi hiah ê siàu-liân ê ha̍k-seng, ū tòa chōe-chōe gâu kám-tōng lâng ê siau-sit tńg-khì in tau Ka-pek-lông. In ū soan-thôan kóng, tī Ka-lī-lī hit ê chhut-miâ ê lâng, ōe liâm-piⁿ kàu lán ê siâⁿ. Tùi án-ni ū chōe-chōe pái-kha teh thàng-thiàⁿ ê, í-ki̍p ū kiáⁿ-jî phòa-pīⁿ ê hū-jîn-lâng. sim-lāi khn̂g ǹg-bāng teh kî-kòai siūⁿ kóng, hit ê tōa ê I-seng nā lâi, m̄-chai ōe thang pang-chān lán á-bōe.

Lán tī-chia ài lâi siūⁿ Iok-hān sī ū kóng-khí ê chi̍t chân ê sū-kiāⁿ. Iâ-so͘ iáu-kú kap Ná-tàn-gia̍p í-ki̍p Ka-ná ê siàu-liân ê sin-niû tiàm tī Ka-ná ê sî, saⁿ-lī jī-cha̍p eng-lí lō͘ ê Ka-pek-lông, tī hit ê khah hó-gia̍h ê lâng teh tiàm ê téng-bīn ke, ū chi̍t kháu-chàu tú-tio̍h chin chhiⁿ-chhám ê sū, chiū-sī ū Hi-lu̍t ông ê “jîn-sîn” khiā-khí tī-hia, i ê ko͘-kiáⁿ phòa-pīⁿ teh-beh sí. I ū thiaⁿ-kìⁿ lâng tī siâⁿ-ni̍h lóng teh hong-siaⁿ kóng, Iâ-so͘ teh beh lâi lah. Chóng-sī Iâ-so͘ kiám-chhái ōe khah bān kàu. Lán thang sióng-siōng, hit ê gín-ná ê lāu-bú ū jia̍t-jia̍t âu-kiò kóng, “Hé, m̄-thang kan-ta khiā tiàm chia thèng-hāu I lâi! I to í-keng lâi kàu tī Ka-ná lah. Kiám-chhái I ōe thang lâi kiù lán ê sòe-kiáⁿ!”

Hit àm gín-ná ê lāu-Pē, chiū kín-kín jiok-khì Ka-ná, chiū-kūn Iâ-so͘ kóng, “Sian-siⁿ ah, Lí ōe thang lo̍h-lâi khì i-tī góa ê kiáⁿ bōe? In-ūi i teh-beh sí lah!”

Lán ê Chú ū siông-siông sit-bōng lán, in-ūi lán teh pek-chhiat him-bō͘ I, sī kan-ta khòaⁿ I sī chi̍t ê i-seng ê sî nā-tiāⁿ, í-gōa chiàu khòaⁿ chiū khah bô tì-ì I, chiàu khòaⁿ Sī bô sím-mi̍h lâng teh koan-sim tī i ê Hok-im í-ki̍p I ê kok. I chiū iu-chhiû lâi khòaⁿ chit ê lâng, iā khòaⁿ i si̍t-chāi sī teh tāi-piáu it-poaⁿ ê hui cheng-sîn ê thài-tō͘, chiū kóng, “Nā bô khòaⁿ-kìⁿ sîn-jiah kî-sū, lín tek-khak m̄-sìn.”

Hit ê khó-lîn ê lāu-Pē thiaⁿ-liáu lóng bô liáu-kái I ê ōe. Khiok i mā bô iàu-kín ài beh liáu-kái hit ê ì-sù. “Chú ah, thàn góa ê sòe-kiáⁿ iáu-bē sí, lo̍h-lâi khì!” Iâ-so͘ Sī bōe thang kū-cho̍at i hit hō jia̍t-jia̍t ê pín-kiû. Tī (**tia̍p-á)-kú I hit ê ū khùi-la̍t ê su-siúⁿ ū chìn-chêng Tī hit ê saⁿ-lī hn̄g-hn̄g ê gín-ná ê chhù, iā ū liáu-kái chit ê lâng sim-lāi sī teh thòng-khó͘ ê sū, chiū kā kóng, “Khì ah, lí ê kiáⁿ o̍ah lah.” Iâ-so͘ ū hián-chhut chi̍t chéng ê bīn-māu hō͘ i khòaⁿ-liáu ōe siⁿ-khí khak-sìn, i chiū lóng bô giâu-gî. Keh chá-khí, i ū khiâ i hit chiah bé chhut-la̍t ti̍t-ti̍t cháu kàu beh ū khòaⁿ-tio̍h Ka-pek-lông ê sî, i ū tú-tio̍h i ê hū-jîn-lâng sī chhe lâi ê lô͘-po̍k, lâi pò i hoaⁿ-hí ê siau-sit, hō͘ i chai-iáⁿ i ê kiáⁿ sī í-keng o̍ah lah. “Chhiáⁿ kā góa kóng, sím-mi̍h sî chiah khah hó?” “Chā-ji̍t tàu chi̍t tiám cheng jia̍t ū thòe.”

Ông ê jîn-sîn chai, hit sî tú-tú sī Iâ-so͘ kóng, lí ê kiáⁿ o̍ah lah ê sî. Tùi án-ni i pún-sin kap choân-ke chiū lóng sìn I. In ū tit-tio̍h chi̍t hāng pí in kiáⁿ ê oa̍h-miā koh khah pó-pòe ê sū. Hit chi̍t ke, to iáu-bē bat kìⁿ-tio̍h I ê bīn, iáu-kú ūi-tio̍h I ê chhin-chhiat ū siàu-liām-tio̍h in ê sòe-kiáⁿ, tùi án-ni siⁿ-chhut kám-siā ê sim, sòa lóng chiâⁿ-chòe Ka-pek-lông ê chòe-chho͘ ê ha̍k-seng. Tùi tī lâng ū hit hō ōe-hiáu-tit kám-un ê sim, Siōng-tè ū tit-tio̍h I ê chòe hó ê kiáⁿ-jî. Chhin-chhiūⁿ kóng, “Iâ-hô-hoa siúⁿ-sù góa tōa un, góa beh ēng sím-mi̍h lâi pò-tap I?”

Chhin-chhiūⁿ án-ni, chit ê Hi-lu̍t ông ê jîn-sîn í-ki̍p i ê ke ê sū, Sī bô koh hián-chhut tī chit ê kò͘-sū. Kiám-chhái sī án-ni, chóng-sī lán tī-chia ū chi̍t hāng sim-sek ê chhui-chhek tī-teh.

Sio̍k tī hi-lu̍t ê lâng, ū kan-ta nn̄g ê lâng hián-chhut tī khah āu-lâi ê kò͘-sū, chiū-sī kè-liáu kúi-nā nî āu, lán ū tha̍k tio̍h hit ê kap Hi-lu̍t tâng pôe-iúⁿ ê Má-liām, i sī Pó-lô ê tâng-phōaⁿ. Chóng-sī pí chit ê sū chám-jiân khah chá Tī chìn-chêng, lán ū tha̍k tio̍h kóng, “Ū Hi-lu̍t ê koán-ke, Khó͘-sat ê bó͘ Iok-a-ná, i̍.. í-gōa iáu ū chōe-chōe hū-jîn-lâng lóng ūi-tio̍h hit ê sí-khì ê Ki-tok ai-siong lâu ba̍k-sái. Lán thang liāu-sióng, kiám-chhái chit ê Iok-a-ná sī hit ê Hi-lu̍t ông ê jîn-sîn ê hū-jîn-lâng; sī hit ê phòa-pīⁿ tī Ka-pek-lông ê sòe-hàn gín-ná ê lāu-bú iā kú káⁿ. In-ūi chū-kó͘ ki̍p-kim, hū-jîn-lâng sī khah siông khòai-khòai chiap-la̍p Iâ-so͘, sòa gâu ho̍k-sāi I.

Chit ê jîn-sîn ê ka-cho̍k sī bô liâm-piⁿ ū ki-hōe thang chhin-sin kìⁿ Iâ-so͘ ê bīn, thang tùi I lâi piáu-sī kám-un ê sim. Góa teh siá chit pún Ki-tok-toān ê sî, tī góa ê bīn-chêng ū kòa chi̍t pak tē-tô͘, iā tī tô͘-ni̍h ū ōe hit ê Ka-lī-lī ô͘-piⁿ ê tōa-lō͘, keng-kè Ka-ná liáu-āu, ū oan-oan oat-oat ti̍t-ti̍t thàng lo̍h-khì kàu Ka-pek-lông. Hit tiâu lō͘ ū keng-kè chōe-chōe kham-kham khia̍t-khia̍t kóng-khoah ê hiong-chhoan, iā tô͘-tiong ê kéng-tì sī put-chí súi, in-ūi soaⁿ-ni̍h ê hoe-ba̍k tī chhun-thiⁿ sî lóng ū saⁿ-chiⁿ teh khui-hoe, teh puh-íⁿ. Lán thang sióng-siōng hit ê “jîn-sîn” ū khiâ i ê bé tiàm tī chit tiâu tō-lō͘ téng chhut-la̍t teh pháu, pek-chhiat ài beh kín-kín tńg-khì kìⁿ-tio̍h i ê sòe-kiáⁿ. Lán thang sióng-siōng, lán ê Chú pún-sin tī sò͘ ji̍t āu iû-goân ū kiâⁿ--tio̍h chit tiâu lō͘, lâi khai-sí I ê thôan-tō ê kang tī Ka-lī-lī ê tōe-hng. LĪ-khui Ka-ná kiâⁿ óa ū kúi-nā lí ê lō͘-chām, tú-tú beh chhut hit ê soaⁿ-niá ê kháu-bīn ê sî, chiū ū thang khòaⁿ-kìⁿ Tī hit ê soaⁿ-Ē ū Ka-lī-lī ê ô͘, ū Ko-lia̍p-sìn, ū Pek-sài-tāi, í-ki̍p Ka-pek-lông téng, lóng chak chòe-hé Tī hit ê ô͘ ê sai-pêng ê hōaⁿ-téng. Lán thang sióng-siōng hit-sî Pí-tek, An-tek-lia̍t, Hui-le̍k, í-ki̍p kî-thaⁿ, ū lâi tī lō͘-ni̍h gêng-chiap Iâ-so͘, ia̍h Ka-pek-lông ê siâⁿ-ni̍h lâng tāi-ke chū-chi̍p kui-kûn, tāi-ke ba̍k-chiu chhiⁿ-gīn-gīn lâi chù-ì khòaⁿ in ê chhù-piⁿ ū kap hit ê siⁿ-hūn ê Lia̍p-pí saⁿ-kap teh kiâⁿ Tī lō͘-ni̍h.

Ū chi̍t ê thiu-hiòng ê, kiò-chòe Má-thài, tī hit-ji̍t ū chē tī kong-lō͘ piⁿ ê hiòng-koan, kiám-chhái ū chù-ì lâi khòaⁿ hit ê teh lâi ê Siⁿ-hūn lâng. SÒ͘ nî āu, i iáu sī ōe kì-tit hit-sî ê chêng-kéng, iā sòa ū liáu-kái hit ê iàu-kín ê ì-gī, chiū siá Tī i ê Hok-im-su kóng, “Iâ-so͘ ū lī-khui Ná-sat-le̍k khì Ka-pek-lông khiā-khí; chit só͘-chāi tī hái-piⁿ, tī Se-pò͘-lûn kap La̍p-tāi-lī ê kau-kài; Sī beh èng-giām chá thok Sian-ti Í-sài-a só͘ kóng ê, kóng:

  Se-pò͘-lûn ê tōe, La̍p-tāi-lī ê tōe,

  Iân hái-kîⁿ ê lō͘, Iok-tàn ê hô gōa,

  Gōa-pang ê Ka-lī-lī;

  Chē tī o͘-àm ê peh-sìⁿ

  Bat khòaⁿ-kìⁿ tōa kng;

  Chē tī sí-ìm ê tōe ê,

  Ū kng khí-lâi chiò in.”

Chhin-chhiūⁿ án-ni, Iâ-so͘ ū kàu Ka-pek-lông.