跳至內容

Page:Pit Sòan Ê Chho͘ Ha̍k.djvu/65

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
Cī siŏh-hiĕk gó muôi gáu-dó̤i

NIÛ-TIÂN

Siat-sú設使 ū chi̍t-tè-toh A B C E, tn̂g 6 chhioh, khoah 4 chhioh.

Pun A B tsòe 4 hūn, pîⁿ-tn̂g, A E tsòe 6 hūn, pîⁿ-tn̂g, chīu sûi-hūn chi̍t-chhioh一尺; koh, tùi só͘-tiám ê só͘-tsāi所在 tio̍h khan-sòaⁿ牽線 thán-hoâiⁿ, thán-ti̍t坦直, chīu toh-bīn pun-tsòe keng-keh間格, lóng tâng-khoán pîⁿ-tōa平大.

Lâi-kóng chi̍t-keng A S O P. A S = chi̍t-chhioh一尺, A P = chi̍t-chhioh一尺, chīu A S O P chi̍t-chhioh一尺 sù-hong四方: khó-kiàn可見 keng-keh間格 lóng chi̍t-chhioh一尺 sù-hong四方. Taⁿ, keng-keh間格 ê gia̍h chīu-sī就是 4 × 6 = 24, só͘-í所以 A B C E = 24 keng, sûi-ê chi̍t-chhioh一尺 sù-hong四方. Chit-hō-keng thang kiò-tsòe叫做 pêng-hong-chhioh.

Só͘-niû-ê, he̍k-sī chhân-hn̂g, he̍k-sī chhù-the̍h, tsai hit-ê彼个 tn̂g-khoah, put-koán, chhioh, chhùn, pō͘, , lâi-siong-sêng-i, chīu tit-tio̍h得著 chhioh, chhùn, pō͘, sù-hong-keng ê gia̍h. Che-gia̍h kiò tsòe pêng-hong-chek.

Chi̍t-keng chhù ū thiaⁿ kap gō͘-ê pâng-keng房間, lóng pho͘-tsng. Thiaⁿ chīu-sī就是 tn̂g 18 chhioh 4 chhùn, khoah 12 chhioh-pòaⁿ, pâng-keng房間, sûi-ê, tn̂g 12 chhioh 8 chhùn, khoah 9 chhioh 5 chhùn, pho͘ sì-kak-tsng chi̍t-chhioh一尺 sù-hong四方, tio̍h kúi-tè? Pâng-keng房間 ê tn̂g-khoah長闊 lâi siong-sêng相乘, tit-tio̍h得著 121·6, koh, ēng 5 lâi-sêng來乘, in-ūi因為 pâng-keng房間 5 ê, chīu tit-tioh 608 pêng-hong-chhioh平方尺, chīu pho͘ 5 ê pâng-keng房間 tio̍h 608 tè-tsng.