Pêng-bîn ê Ki-tok-toān/Tē IV Koàn/Tē-8 chiuⁿ

Tē-8 chiuⁿ: IT-POAⁿ Ê BÎN-CHIÒNG

Lán nā bô put-sî sió-khóa ōe kì-tit it-poaⁿ ê bîn-chiòng ê (**pōe-kéng), chiū bē thang sì-chiàⁿ bêng-pe̍k Iâ-so͘ tī Ka-pek-lông, í-ki̍p tī Ka-lī-lī thôan-tō ê lóng-chóng ê chêng-kéng. Lán put-sî to ū kám-kak-tio̍h tī i ê bīn-chêng ū hó kau-pôe ê bîn-chiòng, put-chí hoaⁿ-hí lâi thiaⁿ Iâ-so͘ ê kà-sī. Chit ê sū-si̍t hoán-tńg chhin-chhiūⁿ chi̍t ê thang gông-ngia̍h ê sū iā kú káⁿ. In-ui7 lán eng2-eng2 ai3 siuN7 kong2, it-poaN e5 peh-siN3 long2 si7 bu2-jiok8 Ia5-sou, ku7-choat8 Ia5-sou. Lán éng-éng sī teh siūⁿ kóng, I sī siū it-poaⁿ ê kok-bîn sī hoán-khòng, sī kū-cho̍at ê lâng; iā ūi-tio̍h chit khoán sian-ji̍p-chú ê éng-hióng, tì-kàu sòa bô sím-mi̍h chù-ì-tio̍h hiah ê tan-sûn ê bîn-chiòng, í-ki̍p hiah ê sêng-si̍t ê lâng ū cháiⁿ-iūⁿ sî-siông teh kui-n̂g I, ài thiaⁿ I ê kà-sī, him-bō͘ I ê jîn-keh tōa hat-chhái I ê tō-lí.

I bêng-bêng sī put-chí ū jîn-bōng. It-poaⁿ ê chèng-lâng lóng pek-chhiat ài thiaⁿ I ê kà-sī. Tī Hok-im-su tiong ta̍k bīn to lóng ū teh kóng-khí, ū chin-chōe jia̍t-sim ê lâng teh óa-lâi chiū-kūn I. Chhin-chhiūⁿ lán ū tha̍k-tio̍h kóng, “Ū kui tōa tīn ê lâng teh oe-khoeh I.” “Chèng-lâng lóng teh chhē I.” “Thong siâⁿ lóng chū-chi̍p tī mn̂g-kháu.” “Lâng tùi sì-hng chiū-kūn I.” “Chèng-lâng thiaⁿ-kìⁿ chiū tùi chiah ê siâⁿ pō͘ kiâⁿ tè I.” “Iâ-so͘ ê lāu-bú kap hiaⁿ-Tī lâi chiū-kūn I; in-ūi lâng chōe bōe-tit kūn-óa.” Koh ū hiat-lāu ê hū-jîn-lâng tio̍h tī kui tōa tīn ê chèng-lâng ê tiong-kan tùi I ê ka-chiah āu chìn-chêng kiâⁿ-óa khì chiū-kūn I, mā ū 5000 lâng kun-tè I, lâi tit-tio̍h I ê iúⁿ-chhī. Iū-koh lán iā ōe kì-tit Iâ-so͘ tùi piàn iông-māu ê soaⁿ-téng lo̍h-lâi ê sî, ū kui tōa tīn lâng tī soaⁿ-kha teh thèng-hāu I. Si̍t-chāi put-sî ū kui tōa tīn jia̍t-sim ê lâng teh oe-khoeh I. “Chèng-lâng koh chū-chi̍p, tì-kàu in bōe kò͘-tit chia̍h.” Chiàu khòaⁿ I sī chhin-chhiūⁿ khip-chio̍h, tōa-tōa ū la̍t ōe giú chōe-chōe lâng lâi chiū-kūn I. Chèng-lâng lóng him-bō͘ ài chhin-kūn I. Chèng-lâng m̄-sī kan-ta chhut tùi hò͘ⁿ-kî-sim, si̍t-chāi sī ū sêng-si̍t teh him-bō͘ I.

Chhiáⁿ lán ōe kì-tit, chit ê chêng-kéng m̄-sī kan-ta tī khah chá tiàm tī Ka-lī-lī ê sî-tāi ê chōng-hóng nā-tiāⁿ. Chit ê chêng-kéng si̍t-chāi sī ū chiap-sòa Tī i ê it-seng. Liân kàu tī i beh lîm-chiong ê sî, mā sī iû-goân ū kui tōa tīn lâng teh tè I. Liân tī hit ê gâu hoán-tùi I ê Iâ-lō͘-sat-léng, chèng-lâng to iû-goân hoaⁿ-hí thiaⁿ I ê ōe. Iok-hān kóng, “Ιû-thài lâng it-hoat chhē beh thâi I,” hit ê ì-sù sī teh chí-bêng hiah ê hoán-tùi I ê Hoat-lī-sài tóng. Chóng-sī lūn kàu it-poaⁿ ê peh-sìⁿ, koat-toàn sī m̄-bat chhē ki-hōe siūⁿ beh thâi I. In lóng sī I ê pêng-iú, I ê iòng(**ióng)-hō͘-chiá. Tī hit ê khái-sôan ê An-hioh-ji̍t, Iâ-so͘ í-ki̍p ha̍k-seng tāi-ke khiâ lû chìn-chêng beh chiūⁿ Iâ-lō͘-sat-léng ê sî, ū kui tōa-tīn ê lâng chū-chi̍p tī koe-lō͘-ni̍h. Iā keh chá-khí tī Sèng-tiān-ni̍h, “peh-sìⁿ lóng tì-ì thiaⁿ I.” “Tùi án-ni Hoat-lī-sài lâng chiū kóng, ‘Lán nā iông-ún I án-ni. chèng-lâng beh lóng sìn I.’ Koh kóng, ‘Khó-kiàn lín lóng bô chhái-kang, lín khòaⁿ thong sè-kan lóng khì tè I lah.’”

Si̍t-chāi tùi thâu kàu bé, I sī chi̍t ê ū jîn-bōng ê eng-hiông. It-poaⁿ ê peh-sìⁿ sī lóng ūi I. Peh-sìⁿ nā-sī ū kūn tī i ê sin-piⁿ ê sî, I put-sî sī thò-tòng. Hiah ê tùi-te̍k chhē phāng ài beh lia̍h I, hit-sî in “ū kiaⁿ chèng-lâng.” “In kóng, Tng choeh-kî m̄-thang, kiaⁿ-liáu peh-sìⁿ ū jiáu-lōan.” Só͘-í in tio̍h so-sú Iû-tāi, “tng peh-sìⁿ bô tī-teh ê sî” lâi bōe I. In tio̍h thèng-hāu chèng lâng lóng khì hioh-khùn hit-sî, in chiah káⁿ lâi lia̍h I. Ū iáⁿ, tī hit ê siū sím-mn̄g ê hit chá-khí, ū kui tīn ê lâng chi̍t-chôe tōa siaⁿ âu-kiò kóng, “Tèng I tī Si̍p-jī-kè.” Iā hiah ê kiat-tóng ê pôe-sím-chiá lóng thiaⁿ-thàn chè-si ê ōe, ài tháu-pàng Pa-lia̍p-pa, bia̍t-bô Iâ-so͘. Chóng-sī tī Kok-kok-thaⁿ khòaⁿ-kìⁿ Iâ-so͘ sí tī Si̍p-jī-kè ê “chèng-lâng, khòaⁿ-kìⁿ chiah ê tāi-chì, lóng tûi-heng tò-khì.”

Siat-sú góa sī Ιû-thài ê Ki-tok-tô͘, góa chiū beh hoán-tùi, m̄-gōan jīn kóng, Ιû-thài ê bîn-chiòng ū kū-cho̍at Iâ-so͘ Ki-tok. Hiah ê ū koân-ui ê lâng ū lah. Hiah ê peh-sìⁿ ê tāi-piáu-chiá ū lah. Ia̍h chèng peh-sìⁿ put-kò to khah kiaⁿ chè-si, só͘-í hit ji̍t khòaⁿ-kìⁿ chiah ê sū, kan-ta tûi-heng lâi lī-khui Kok-kok-thaⁿ tò-khì in tau. Siat-sú in tī hit ji̍t nā-sī iáu-ū in ê chhut-miâ ê sian-chó͘ ê cheng-sîn tī-teh, in ún-tàng liân Chú ê chi̍t ki thâu-mn̂g to bô beh iông-ún lâng lâi kha̍p-tio̍h, mā sòa ōe phah-phòa chè-si kap Hoat-lī-sài lâng, í-ki̍p chèng peng-teng ê sin-khu. In-ūi sui-jiân in ū khah bô tám-liōng, iáu-kú in ê sim tùi thâu kàu bé, si̍t-chāi lóng sī ūi I. Lán thang ēng kèng-khiân ê liām-thâu lâi siūⁿ kóng, tī sím-phòaⁿ ê ji̍t, Ki-tok ún-tàng ōe kì-tit thang thòe Í-sek-lia̍t piān-kái chiah tio̍h.

Lán tāi-ke siūⁿ liáu put-chí thòe I hoaⁿ-hí, in-ūi tī Ka-lī-lī chit ê chhì-liān ê nî, I ū thang tit-tio̍h chit hō khòai-lo̍k ê keng-giām. si̍t-chāi sī chin thang hoaⁿ-hí, in-ūi sui-jiân iáu-bōe lóng phó͘-piàn ài beh lâi tè I. Iáu-kú Tī i ê sin-piⁿ ū chōe-chōe chhin-chhiat ê lâng teh tè I. Ia̍h tùi in tiong-kan, chì-chió to ū tām-po̍h lâng koat-sim beh chòe I ê ha̍k-seng. In sī gû-gōng ê peh-sìⁿ. In tōa-bīn lóng só͘ sio̍k tī chit sè-kan ê lâng. In bōe thang chìn-pō͘ lâi liáu-kái I ê ko-siōng ê su-sióng. Sui-jiân in bōe-ōe, iáu-kú in tùi tī i ū hián-chhut thiàⁿ-thàng ê liām-thâu tī-teh. In ū put-chí jia̍t-sim teh siūⁿ, ū chi̍t ji̍t ài lâi ngī-lia̍h I chòe ông. I chiū chek-sî siau-bia̍t in ê ǹg-bāng. I sī bô him-bō͘ beh lâi chē tī Í-sek-lia̍t gōa-hêng ê ông-ūi, to̍k-to̍k sī beh chòe ông lâi chē Tī lâng ê sim-lāi ê ông-ūi. Iâ-so͘ siau-bia̍t in ê ǹg-bāng ê sî, ū hō͘ in put-chí sit-bāng ê khoán, chóng-sī in bô ūi-tio̍h án-ni lâi pàng-sak I, sui-jiân in ê sī-tōa ū put-chí bô êng, teh iā hit hō giâu-gî ê chéng-chí. Che sī kî-īⁿ ê chêng-hêng. Lán thang siūⁿ I tùi in chèng tāi-ke m̄-chai kám-sióng siáⁿ-khoán. Tōa-bīn I tùi in ê kám-sióng sī chhin-chhiūⁿ I tùi hit ê him-bō͘ beh tè I ê lâng, só͘ kóng ê ōe ê khoán-sit. “Iâ-so͘ khòaⁿ i, thiàⁿ i, chiū kā i kóng, lí iáu khiàm chi̍t-hāng; koh lâi tè góa.”

Iâ-so͘ ū thiàⁿ-thàng in. Ū lâng bat kóng, Siōng-tè ū thiàⁿ-thàng phó͘-thong ê lâng. Tùi án-ni, I chiah ū chhòng-chō hiah-ni̍h chōe ê phó͘-thong lâng. Ia̍h in tāi-ke mā sī thiàⁿ-thàng I. In bōe bián-tit ài thiàⁿ-thàng I. In-ūi I sī hiah-ni̍h chiàu lâng ê khoán, hiah-ni̍h hó kau-pôe, hiah-ni̍h khòai-lo̍k ê lâng. Koh I sī chhin-chhiūⁿ in tiong-kan ê chi̍t-ê. I sī chèng-lâng tiong ê chi̍t lâng, iā chhin-chhiūⁿ in tiong-kan ê chi̍t lâng, gâu lí-kái in, gâu tông-chêng in. I m̄-sī chhin-chhiūⁿ hit hō êng-êng, bô sū-lō͘ ê tiat-ha̍k-chiá, kan-ta chē-teh, tùi hiah ê kan-khó͘ ê peh-sìⁿ, lâi teh kóng tiat-ha̍k. Kî-si̍t tī chèng-lâng tiong bô chi̍t ê ū pí I koh-khah sòng-hiong, á-sī ū pí I tio̍h-bôa koh-khah tāng. In chai hit ê teh kà-sī in tio̍h khòaⁿ tāng gī khah kè-thâu tī bu̍t-chit ê khòai-lo̍k ê, sī chi̍t ê bô chîⁿ koh bô chhù thang khiā ê lâng; in chai I sī chi̍t ê lô-tōng-chiá, kàu-gia̍h bêng-pe̍k lâng ê ià-siān, pōe tāng-tàⁿ sī sím-mi̍h khoán-sit, í-ki̍p Siōng-tè tùi chit ê ià-siān ê sè-kài, Sī beh siúⁿ-sù ê pêng-an, chiū kóng, “Tio̍h lâi chiū-kūn góa, góa beh hō͘ lín an-hioh.”

Sui-jiân I kàu-gia̍h bêng-pe̍k lán lâng sī ū tē-it pháiⁿ ê tiám, iáu-kú I mā-sī ū chi̍t-khoán ê châi-tiāu, gâu koan-chhat lán lâng sī ū chòe hó ê só͘-chāi. I ū su-siúⁿ lâng ê hó--chhù. I ū ǹg-bāng lâng ê hó--chhù. I ū chō-chiū lâng ê hó--chhù. I ū hoat-hui lâng ê hó--chhù. Góa bat ū chi̍t ji̍t tha̍k-tio̍h I chi̍t ê ha̍k-seng, chiū-sī Tāi-ha̍k kàu-siū ê sū. Chit ê kàu-siū ê ha̍k-seng tiong, bat ū chi̍t ê lūn i ê sian-siⁿ ê sū kóng, “i put-sî siūⁿ kóng, goán Sī bô thang hiâm ê lâng, ia̍h só͘-í goán tek-khak tio̍h chòe hit khoán ê lâng.”

SĪ lah, lán put-chí thang ūi-tio̍h I lâi kám-kak hoaⁿ-hí, in-ūi tī hit hō sit-bāng, gō͘-kái, òan-hūn kap pōe-biū ê sî-tāi, ū hiah chōe ê tan-sûn ê peh-sìⁿ teh ì-hiòng I. Lán kiám bô sió-khóa kám-kak lán khó-lîn ê jîn-lūi, tùi tī Siōng-tè ê koan-hē, sī chám-jiân iáu ū ǹg-bāng ê só͘-chāi tī-teh mah? In-ūi chiah ê lâng m̄-sī lóng sèng-jîn, put-kò sī pêng-siông ū chōe ê peh-sìⁿ nā-tiāⁿ. Iáu-kú Siōng-tè ū chiâⁿ-chòe lâng ê iūⁿ-siùⁿ, lâi hiah-ni̍h ì-hiòng in tāi-ke. Kiám-chhái lán bô kah chhin-chhiūⁿ sîn-ha̍k-ka sī kà-sī ê khoán, kàu hiah-ni̍h chiâu-chn̂g pháiⁿ ê lâng, kàu “hiah-ni̍h hn̄g-hn̄g lī-khui goân-pún ê gī” ê lâng. Siat-sú lán ū si̍t-chāi ài beh bêng-pe̍k I, Siōng-tè ún-tàng beh giú lán, hō͘ lán lóng-chóng kūn-óa Tī i ê sin-piⁿ.

Chit ê sū-si̍t ū thê-chhut chi̍t ê iàu-kín ê būn-tôe, lán chit-tia̍p ài lâi siūⁿ. lán tùi tī khah-chá, chit ê kò͘-sū chai-iáⁿ, hit-tia̍p ê chèng-lâng lóng oe-khoeh I, him-bō͘ I. Chóng-sī kin-á-ji̍t chiū m̄-sī án-ni. Hiān-kim lán ê chong-kàu, sī tē-it thòng-khó͘ sit-bāng ê sū, chiū-sī tōa to-sò͘ ê chèng-lâng lóng lī-khui kàu-hōe.

Khiok tī iâ-so͘ ê sî-tāi, in iû-goân sī ū lī-khui kàu-hōe. Chóng-sī tī hiān-kim, sī koh-khah siong-tiōng, koh sī chi̍t ê chám-jiân tiōng-tāi ê būn-tôe. In-ūi khah-chá lâng lóng bô teh chù-ì in. Lâng lóng bô teh koan-sim in. Lô-tōng kai-kip ê lâng tī jîn-seng ê kĒng-cheng ū khah su lâng. In lóng hō͘ lâng khòaⁿ bô khí. Iáu-kú Tī chiong-lâi in chiū ún-tàng bô beh su lâng. Lâng beh khòaⁿ in ū khí. Chhin-chhiūⁿ Au-chiu tāi-chiàn āu, tī chit ê siā-hōe kái-chō siōng, sím-mi̍h lâng teh chòe thâu? M̄-só͘ kun-ông, mā m̄-sī choan-chè-chiá, hoán-tńg sī it-poaⁿ ê bîn-chiòng. In-ūi án-ni, kim-ji̍t tōa to-sò͘ ê bîn-chiòng lâi kap kàu-hōe saⁿ keh-lī, bô óng-lâi, si̍t-chāi sī te̍k-pia̍t tio̍h chù-ì ê chi̍t ê tiōng-tāi ê būn-tôe. In-ūi kèng-jiân hiān-sè chòe thâu ê Sī bîn-chiòng, nā-sī án-ni, chī-chūi beh lâi koán-hat chiah ê teh koán-hat lâng ê it-poaⁿ ê bîn-chiòng ah? Chī-chūi beh lâi khiàn-chek in, chí-tō in ah? It-kò ê kun-ông nā-sī ū chhò-gō͘, lán it-poaⁿ ê bîn-chiòng chiū thang khiàn-chek i. Siat-sú i sī chòe eng-kai tio̍h lut ông-ūi ê sî, lán bîn-chiòng thang lut i. Chóng-sī chit-tia̍p bîn-chiòng kèng-jiân sī teh chòe thâu ê sî-tāi, in nā ū chhò-gō͘, chiū bô lâng thang khiàn-chek in. Bô lâng thang lut in ê ông-ūi. Tû-khí chong-kàu í-gōa, bô pō͘ thang khiàn-chek in. Tû-khí Ki-tok í-gōa, bô pō͘ thang chí-tō in. Siat-sú bîn-chú chú-gī nā iáu-kú kap lán ê kàu-hōe saⁿ keh-lī, lán si̍t-chāi sī tio̍h ūi-tio̍h chiàn-cheng āu, chit ê sin ê sè-kài lâi thó͘-khùi!

Ūi-tio̍h sím-mi̍h in-toaⁿ, hiān-sî ê bîn-chiòng thài lóng kap kàu-hōe keh-lī-lī lè? In ún-tàng beh kóng, che sī kàu-hōe ū chhò-gō͘ lah, sī chū-chheng Ki-tok-tô͘ ū chhò-gō͘ lah. Ū-iáⁿ hiān-kim tōa to-sò͘ teh hoán-tùi Ki-tok, che sī chi̍t ê tù-hiān ê sū-si̍t. Góa bat ū tha̍k-tio̍h chi̍t ê hoán-tùi kàu-hōe ê tù-chiá, chiū-sī lô-tōng kai-kip ê ūn-tōng ê chhut-miâ ê chí-tō-chiá sī tù ê chheh. I put-chí kek-lia̍t lâi thòng-mĒ Ki-tok-kàu. Chóng-sī chin kî-kòai, i ū ke chi̍t kù ōe teh kóng, “Iâ-so͘ chiū m̄-sī chhin-chhiūⁿ kim-ji̍t ê kàu-tô͘ ê khoán. Siat-sú Iâ-so͘ nā koh chhut-hiān tī lán tiong-kan, lán kim-ji̍t ê lâng tek-khak beh chhin-chhiūⁿ kó͘-chá, oe-oe khoeh-khoeh lóng beh óa-khì chiū-kūn I."” Góa teh kî-kòai, m̄-chai i pún-sin beh bô? Kiám-chhái beh. Put-kò in beh sūn-ho̍k I á-sī m̄, che khiok sī pia̍t būn-tôe. Sū-si̍t bîn-chiòng pún-sin iā-sī tio̍h tōa-tōa chū-chek chiah ōe Ēng-tit. Chiàu khòaⁿ lán kim-ji̍t ê lâng sîn-keng ū khah kè-bín, lâi teh sím-gī tōa to-sò͘ ê lâng m̄-ài khì kàu-hōe ê in-toaⁿ. Chiàu góa teh siūⁿ hit ê chú-iàu ê lí-iû, bô pa̍t mi̍h, chí-ū sī in-ūi in to sim-lāi bô siūⁿ ài beh khì kàu-hōe. In to bô kàu-gia̍h koan-sim tī khah tiōng-iàu ê bīn-tôe, só͘-í chiah bô beh khì kàu-hōe.

Chóng-sī kàu-hōe mā-sī iû-goân tek-khak tio̍h tōa-tōa chū-chek lah. Khak-si̍t kàu-hōe tek-khak tio̍h ōe-thang piáu-sī Ki-tok ê cheng-sîn, ǹg-bāng thang chhin-chhiūⁿ chá-sî, hō͘ Iâ-so͘ gâu khip-ín chèng-lâng. Tī-chia khiok iā ū tām-po̍h chhò-gō͘ tī-teh. Só͘-í góa ǹg-bāng lán chai-iáⁿ, lán ê kàu-hōe tú-tú tio̍h kiâⁿ sím-mi̍h lō͘.

Góa bat chi̍t pái, chhéng-kàu chi̍t ūi ū siū kàu-io̍k ê lô-tōng-chiá. Hit-sî i ū tùi góa kóng, “Hiān-kim ê kàu-hōe nā káⁿ chhut-thâu, chhin-chhiūⁿ lín kàu-hōe ê Thâu, Iâ-so͘ ê khoán, lâi ūi bîn-chiòng, ūi lô-tōng-chiá lâi kap chu-pún-ka chòe tùi-te̍k. Hit-sî lí ún-tàng beh khòaⁿ-kìⁿ kui tōa-tīn lâng, koh chi̍t pái chhin-chhiūⁿ chá-sî chi̍t-poaⁿ, beh lâi kun-tè I.” Chóng-sī che sī bô-iáⁿ ê ōe. In-ūi lán ê Chú Iâ-so͘, kî-si̍t mā lóng bô ūi tá-lo̍h chi̍t pêng, put-kò sī ū ūi chèng-gī hoán-tùi chōe-ok; chàn-sêng hi-seng ê hêng-ûi, hoán-tùi kò͘-kí ê sī chòe. I sī choân-jiân bô ū kai-kip ê phian-kiàn tī-teh. M̄-sī lah! Siat-sú kàu-hōe ū ūi tá-lo̍h chi̍t pêng, ún-tàng Sī bē thang tāi-piáu Ki-tok, ia̍h kàu-bé liân lô-tōng-chiá to mā sòa iû-goân bōe thang hoaⁿ-hí lán ê kàu-hōe. Siat-sú nā ōe thang kóng, Iâ-so͘ sī lóng bô thiám-mī(**bī) hiah ê khah ko-siōng ê kai-kip ê lâng, mā iû-goân thang kóng, I lóng bô teh thiám-mī(**bī) hiah ê teh kun-tè I ê bîn-chiòng. Si̍t-chāi I ū thiàⁿ-thàng it-poaⁿ ê bîn-chiòng, chóng-sī I mā sī ū ióng-kám koh sêng-si̍t-sim lâi khoán-thāi in. Tī sè-kài chiông-lâi bat hi-seng ka-kī lâi ho̍k-sāi chèng-lâng ê, chiông-tiong Iâ-so͘ sī tē-it chheng-pe̍k ê lâng. In ū chhò-gō͘, I chiū kà-sī in, in ū kò͘ ka-kī, I chiū tùi in thôan pàng-sak ka-kī ê tō-lí. I hoan-hù in hōan-sū ài ū kun-chú. I ū kà-sī in tio̍h bêng-pe̍k lâng ê hēng-hok, put-chāi tī gōa-hêng ê pù-ū.

Kàu-hōe ê iàu-bū sī tio̍h chun-siú I ê tō-lí. Phì-jū lâi kóng, lūn lô-tōng bûn-tôe chin-chōe lâng teh chú-chhiòng kóng, chòe kàu-chit-chiá tio̍h ài ū káng-kiù kang-gia̍p būn-tôe. Góa khòaⁿ che sī bô pit-iàu. Chiàu góa khòaⁿ, keng-chè ê būn-tôe, ū saⁿ ê tong-sū-chiá tī-teh: it, sī chu-pún-ka, chiū-sī teh kiong-kip lô-tōng ê chhâi-liāu; jī, sī lô-tōng-chiá, he̍k-sī ēng chhiú á-sī ēng thâu-náu ê, in ê kang sī teh seng-sán á-sī teh hun-phòe mi̍h; saⁿ, sī siau-hùi-chiá, nā-sī bô lâng thang siau in sī chòe ê mi̍h, kiat-kio̍k in nn̄g ūi sī bē thang chûn-li̍p. Chiông-chiân sī chu-pún-ka khah ū koân-le̍k lâi ap-pek lô-tōng-chiá, í-ki̍p siau-hùi-chiá. Chóng-sī hiān-kim ê lô-tōng-chiá, sī teh chhì-khòaⁿ tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chiah thang lâi tit-tio̍h hit ê koân-pèng. Ia̍h nā chòe ōe lâi, chiū siau-hùi-chiá tōa-bīn iû-goân mā-sī ū teh ǹg-bāng beh ap-pek in. Tī chit-tia̍p lán ê kàu-hōe ê sù-bēng sī tio̍h ài tāi-piáu Ki-tok lâi tùi chu-pún-ka, lô-tōng-chiá, í-ki̍p siau-hùi-chiá, pîⁿ-pîⁿ lâi khó͘-khn̂g kóng, “Lín sī hiaⁿ-tī, siáⁿ-sū saⁿ khi-hū ah? Lín ê Chú chiū-sī Ki-tok, sī chi̍t-ê, ia̍h lín lóng sī hiaⁿ-tī.”

Hiān-kim ū chōe-chōe kai-kip, lóng sī gâu ūi-tio̍h ka-kī lâi cheng-chiàn, tùi hit hō ūn-tōng, lán ê kàu-hōe khiok tek-khak m̄-thang ūi tá-lo̍h chi̍t pêng, iáu-kú Tī chia iáu ū chi̍t kai-kip, lán kàu-hōe tek-khak tio̍h ūi i, chiū-sī hiah ê khó-lîn sòng-hiong ê, bô lâng pang-chān ê, siū ap-pek ê lâng. Kè-khì kàu-hōe khah bô teh chòe chit ê tāi-chì. In chhiⁿ-chhám teh âu-kiò ê siaⁿ, siông-siông ū thàu-kàu tī lán ê Chú ê hī-khang, kóng, “Lín Ki-tok-tô͘ thài hiah-ni̍h bô êng teh chín-kiù lâng ê lêng-hûn, tì-kàu sòa bô sî-kan thang lâi pang-chān lâi chín-kiù goán.” Kin-á-ji̍t ê kàu-hōe tek-khak tio̍h koh khah ū koan-sim tī hiah ê bô i-óa khó-lîn ê lâng, lâi pó-hō͘ in, chhin-chhiūⁿ tiong-sè-kí kàu-hōe sī chòe ê chi̍t-poaⁿ.

Siat-sú chiong-lâi kàu-hōe nā-só͘ kóng tio̍h sì-chiàⁿ lâi piáu-bêng Ki-tok, thang hō͘ bîn-chiòng koh chi̍t-pái lâi tè I, kàu-hōe tek-khak sī tio̍h kong-jiân chhut-thâu lâi iòng(**ióng)-hō͘ hiah ê khó-lîn bô i-óa ê lâng. Kàu-hōe tek-khak tio̍h iàu-kín lâi chú-chhiòng Siā-hōe-tek ê chong-kàu.

Lán sī teh kóng ê Siā-hōe-tek ê chong-kàu sī sím-mi̍h ì-sù?

TĪ Hi-lī-nî kàu-hōe ū liû-thôan teh kóng-khí, nn̄g ūi lâng sī tē-it hoaⁿ-hí ê sèng-chiá: it, chiū-sī kiò-chòe Sèng-chiá Koa-se-an (St. Cassian); jī, sī kiò-chòe Sèng-chiá Nî-ko-lia̍p (St. Nicholas). Sèng-chiá Koa-se-an sī tāi-piáu kò-jîn-tek ê Ki-tok-kàu ê lâng. I put-chí koan-sim tī i ê lêng-hûn kap i ê chín-kiù ê sū; i ta̍k-ji̍t ū lé-pài, iā siông-siông kìm-chia̍h lâi khó͘-chhó͘ ka-kī. Sèng-chiá Nî-ko-lia̍p sī tāi-piáu siā-hōe-tek ê Ki-tok-kàu ê lâng. I ê it-seng thang kóng sī hōng-sū ê seng-oa̍h. I ū ūi-tio̍h Ki-tok lâi pang-chān hiah ê khó-lîn ê lâng; i ū khàn-hō͘ hiah ê phòa-pīⁿ ê, i ū iòng(**ióng)-hō͘ hiah ê siū ap-pek ê; i ū thiàⁿ-thàng hiah ê sòe-hàn ê kiáⁿ-jî.

Chiàu in ê liû-thôan ū kóng, āu-lâi Koa-se-an ū sí, iā chiūⁿ--khí-khì thiⁿ-ni̍h ê sî, Chú ū mn̄g i kóng,

“Koa-se-an, lí tùi hia teh chiūⁿ--lâi ê sî, tī tōe--ni̍h lí khòaⁿ-kìⁿ sím-mi̍h bô?”

“Chú ah, góa ū khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê thoa-chhia ê, tī thô͘-bê-khut-lāi, teh nòa-lâi nòa-khì, teh bōe tàng thang khí-lâi.”

“Ia̍h lí ū pang-chān i chòe sím-mi̍h bô?”

“Chú ah, bô; in-ūi góa beh lâi kìⁿ lí ê bīn, góa kiaⁿ-liáu phah la-sâm góa ê pe̍h-saⁿ.”

Āu-lâi Nî-ko-lia̍p ia̍h lâi, seng-khu ù-òe, bak chōe-chōe thô͘-bê chin lah-sap.

Hit-sî Chú ū mn̄g i kóng,

“Nî-ko-liap ah, lí siáⁿ-sū ù-òe bak hiah-ni̍h chōe thô͘-bê mah?”

Nî-ko-lia̍p kóng,

“Chú ah, góa khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê khó-lîn ê thoa-chhia ê, tī thô͘-bê-khut, teh nòa-lâi nòa-khì, ia̍h góa ū àⁿ--lo̍h-khì kā i tàu giâ hit ê chhia-lián, lâi pang-chān i khí-lâi.”

Chú kóng, “Nî-ko-lia̍p ah, lí sī chòe sī chin hó. Koa-se-an ah, in-ūi lí ū sòe-jī lâi pó-sioh lí hit niá siū sóe-lé ê pe̍h-saⁿ, só͘-í in tī sè-kan ta̍k nî, beh chi̍t ji̍t lâi siàu-liām lí ê êng-kng. Nî-ko-lia̍p ah, in-ūi lí ū pang-chān lí ê hiaⁿ-tī, thoat-chhut thô͘-bê ê kan-khó͘, só͘-í lí ū thang tit-tio̍h sì ji̍t.”

Chit ê liû-thôan sī thang chòe phì-jū lâi kà-sī lán. Iâ-so͘ ū ūi-tio̍h hiah ê tiàm tī thô͘-khut-lāi, teh nòa-lâi nòa-khì ê khó-lîn ê lâng lâi sí, só͘-í khòaⁿ lán ê kàu-hōe ū pang-chān in kàu sím-mi̍h thêng-Tō͘, Siōng-tè beh chiàu hit ê thêng-Tō͘ lâi chiok-hok i, hō͘ i heng-khí.

Iáu-kú chit ê liû-thôan, iû-goân thang soat-bêng Tī Kim-ji̍t ê kàu-hōe, sī ū ê nn̄g khoán ê chong-kàu. Thâu chi̍t khoán, sī ēng choân sim-sîn lâi su-siúⁿ pún-sin ê lêng-hûn, pún-sin ê chín-kiù, pún-sin tùi ka-kī ê cheng-sîn seng-oa̍h ê chek-jīm. chit khoán lán kiám-chhái thang kiò-chòe sī kò-jîn-tek ê chong-kàu. Hōan-nā ū lâng jia̍t-sim tī siā-hōe hōng-sū ê, bo̍h-tit khòaⁿ-khin chit tiám. In-ūi che sī chong-kàu seng-oa̍h ê kun-pún. Tī ta̍k sî-tāi í-keng ū chōe-chōe sèng-tô͘ í-ki̍p eng-hiông, ū tit-tio̍h Siōng-tè ê be̍k-sī, hi-seng it-chhè lâi tô͘-bô͘ chiâⁿ-sèng ê seng-oa̍h. Chit khoán kò-jîn-tek ê chong-kàu, tio̍h ū chìn-pō͘ kàu it-hoat chhim, it-hoat ū la̍t, chiū kàu-hōe í-ki̍p sè-kài, tī chiong-lâi chiah ū tōa ê ǹg-bāng tī-teh. Chóng-sī chong-kàu nā it-hoat chhim, it-hoat ū la̍t, chiū bô kan-ta boán-chiok hit hō kò-jîn-tek ê chong-kàu seng-oa̍h. Chong-kàu nā ū it-hoat tióng-tōa, kàu-bé chū-jiân sī tio̍h ū khui-hoe, koh ū kiat-chí. Chong-kàu nā ū it-hoat chiâⁿ-chòe chhin-chhiūⁿ Ki-tok ê khoán-sit, kàu-bé chiū piàn-chiâⁿ gâu thiàⁿ lâng, gâu lîn-bín lán ê tâng-phōaⁿ; nā ū tâng-phōaⁿ hō͘ chōe-ok sī ûi-khùn, lán tio̍h gâu hián-chhut tông-chêng ê sim, lâi kap i saⁿ-kap kan-khó͘; nā ū tâng-phōaⁿ siū bô kong-tō ê khoán-thāi, lán tio̍h ōe gâu thòe in siū-khì, tio̍h ū ióng-kám jia̍t-sêng ê sim, kam-gōan ūi-tio̍h in lâi hùi-liáu sî-kan kap cheng-sîn, ū koat-sim kam-gōan piàⁿ sìⁿ-miā ài pang-chān in, ǹg-bāng in chì-chió ōe thang lâi chiàu in sī ū ê hó--chhù lâi o̍ah.

Siat-sú chiong-lâi Siōng-tè ê kàu-hōe nā-só͘ kóng, tio̍h thê-ko it-poaⁿ ê bîn-chiòng, tio̍h kiò-chhíⁿ chèng-lâng, lâi jia̍t-sêng tui-chhē lán ê Chú, lán tek-khak sī tio̍h thê-ko in kàu tī khah-kôaiⁿ, khah-khoah ê chong-kàu koan-liām. Kàu-hōe tek-khak m̄-thang kan-ta siūⁿ, beh lâi an-ùi hiah ê chhi-chhám ê nā-tiāⁿ; kàu-hōe tek-khak tio̍h khó-lū sím-mi̍h hoat-tō͘ thang chó͘-chí in ê chhiⁿ-chhám ê goân-thâu. Kàu-hōe tek-khak m̄-thang kan-ta siūⁿ beh lâi tām-po̍h kái-chō hiah ê ài chia̍h chiú ê, í-ki̍p pháiⁿ phín-hēng ê, lia̍h án-ni chòe boán-chiok, iā tek-khak m̄-thang iáu-kú iông-ún hit hō chha-put-to bōe bián-tit koh ín-khí in ài lim-chiú kap hòng-tōng ê khôan-kéng. Kàu-hōe tek-khak tio̍h koan-sim tī siā-hōe ê khôan-kéng, ōe hiáu jīm-bêng kàu tī sím-mi̍h thêng-Tō͘, sī ū éng-hióng-tio̍h chèng-lâng ê phín-sèng; kàu-hōe tek-khak tio̍h chí-sī kok-bîn chai-iáⁿ, kok-bîn ê phín-sèng sī pí lán kok-bîn ê pù-ū koh khah kùi-tiōng; kàu-hōe tek-khak tio̍h kéng-tiàu i chòe-hó ê kiáⁿ-jî, chhong-bêng, bêng-lí ê lâng, seng-lí lâng, sū-gia̍p-ka, lô-tōng-chiá lâi chhut-thâu; sòa iau-kiû in tio̍h chiong in ūi-tio̍h ka-kī ê sū-gia̍p, Sī beh hùi-liáu ê sî-kan kap su-siúⁿ, í-ki̍p khùi-la̍t, poah tām-po̍h lâi hiàn chòe Ki-tok ê lō͘-ēng; kàu-hōe tek-khak tio̍h tùi hiah ê Tī lé-pài-ji̍t chhut-ji̍p tī kàu-hōe chhēng súi-súi ê i-chiûⁿ ê sìn-tô͘, lâi kan-chèng hō͘ in chai, siat-sú in nā kan-ta Ēng choân cheng-sîn lâi teh kiàn-li̍p ka-kī ê lêng-sèng nā-tiāⁿ, sī iáu-bē ôan-sêng Siōng-tè kéng-tiàu in ê tōa ê bo̍k-tek; tio̍h tùi in kan-chèng, hō͘ in chai tio̍h chhiau-o̍at tī pún-sin ê chín-kiù kap tek-hēng ê chìn-pō͘, tio̍h chìn-chêng lâi siàu-liām, put-tān sī tī hn̄g-hn̄g ê īⁿ-pang ê só͘-chāi ê lâng nā-tiāⁿ, koh iā tio̍h siàu-liām tī pún-kok sī ū chōe-chōe bô lâng thang pang-chān ê lâng, chhin-chhiūⁿ tiàm tī pîn-bîn khut ê, tī pīⁿ-īⁿ ê, tī chû-hūi-īⁿ ê, tī chiú-tiàm ê, tī tn̂g-tiàm ê, í-ki̍p hiah ê khiā-khí tī pháiⁿ-chhù ê khó-lîn bô lâng teh koán-kò͘ ê sòe-kiáⁿ. Che sī kàu-hōe sī tio̍h chòe ê sū-gia̍p; siat-sú ū lâng beh tùi lán kóng, kàu-hōe tek-khak tio̍h î-chhî i sì-chiàⁿ ê sù-bēng, kan-ta lâi chín-kiù lâng ê lêng-hûn, hit-sî lán beh ìn kóng, kàu-hōe nā thàn i ê Chú Iâ-so͘ ê hoat-tō͘, lâi chín-kiù lâng ê lêng-hûn chiū-sī kàu-gia̍h. SĪ lah, kàu-hōe si̍t-chāi ê sù-bēng, Sī beh chín-kiù lâng ê lêng-hûn, chóng-sī lán tio̍h ōe liáu-kái Ki-tok sī ēng sím-mi̍h hoat-tō͘ lâi teh chín-kiù lâng ê lêng-hûn. I chiū-sī ēng súi-súi hi-seng ê cheng-sîn, lâi kám-tōng lâng ê sim, ēng hiaⁿ-tī sī khòaⁿ ōe tio̍h ê thiàⁿ, lâi kà-sī in sìn-gióng in sī khòaⁿ bōe tio̍h ê Siōng-tè ê thiàⁿ. Lán nā-sī án-ni chòe, kiám-chhái hiah êlī-khui kàu-hōe ê tōa to-sò͘ ê lâng, ún-tàng ōe chhin-chhiūⁿ tī Ka-lī-lī ê khoán-sit, lâi chòe I ê ha̍k-seng. Kiám-chhái lán ōe koh chi̍t pái khòaⁿ-kìⁿ kui tōa-tīn lâng lâi kun-tè Tī i ê sin-piⁿ.