Pêng-bîn ê Ki-tok-toān/Tē I Koàn/Tē-1 chiuⁿ

Tē I Koàn

Tī Khí-thâu

Tē-1 chiuⁿ: BĒ Ū SÈ-KÀI, I CHIŪ Í-KENG TĪ-TEH

“Tī khí-thâu ū Tō, Tō kap Siōng-tè saⁿ-kap tī-teh, Tō chiū-sī Siōng-tè.” Lán ài tùi chia lâi kóng-khí Ki-tok ê seng-gâi. Tī sè-kan bô lūn sím-mi̍h úi-tāi ê lâng, i ê toān-kì, lán lóng sī tùi i chhut-sì, i chho͘ chhut-hiān ê ji̍t lâi kóng-khí. Chóng-sī lūn lán ê Chú ê toān-kì, lán ê su-siúⁿ tio̍h ài tò-tńg siūⁿ kàu tī i só͘ sio̍k hit ê éng-oán ê sè-kài, chāi tī hit ê sè-kài teh khòaⁿ, lán chit ê, sī kan-ta ngó͘-jiân ê sū. Pôaⁿ-kè lán só͘ bat chit ê sè-kài, pôaⁿ-kè chèng chhiⁿ-sîn, í-ki̍p bu̍t-chit, khong-kan, sî-kan ê kài-hān gōa, ū chi̍t ê si̍t-chāi ê sè-kài, Éng-oán-chiá ê sè-kài, chiū-sī Siōng-tè í-ki̍p chèng sèng-sài só͘ tiàm ê, chiū-sī lán chit ê sè-kài í-ki̍p kî-thaⁿ--ê ê goân-thâu ê sè-kài tī-teh. Che sī lán ê sìn-gióng ê it-chhè só͘ kun-kù ê sū-si̍t. Lán bē thang khòaⁿ-kìⁿ hit ê sè-kài, lán bē thang chhek-liōng hit ê lio̍k-tōe, hit ê hái-hōaⁿ. Hit ê n̂g-kim siâⁿ-chhī ê kong-chhái, bē bat kha̍p-tio̍h lán ê ba̍k-chiu. Chóng-sī lán sìn hit ê sè-kài sī tùi éng-oán ū pau-ûi tī lán ê sin-piⁿ, ia̍h Hit ê tùi hia lâi ê, ū kā lán kóng-khí hit só͘-chāi ê siau-sit.

I m̄ hān-tiāⁿ pò lán chai hit ê sè-kài sī chi̍t ê bô hān-liōng ê sèng ê sè-kài, iáu-kú, kiám-chhái ōe khah khak-chhiat lâi kám-tōng lán chōe-chōe lâng ê, chiū-sī kóng, hit ê sè-kài sī chi̍t ê bô hān-liōng ê chhin-chhiat, iú-ài ê sè-kài, iā in tī hit-pêng ê lâng jia̍t-jia̍t teh koan-sim tī lán chit- pêng ê lâng. Chiàu Sèng-chheh ê kiàn-kái, tī hit ê Bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài, ū kui tōa tīn ê lâng chhim-chhim teh koan-sim lán sè-kan lâng ê seng-oa̍h. “Lán í-keng ū chòe kan-chèng ê lâng kàu hiah chōe, chhin-chhiūⁿ hûn ûi lán.” Hit ê éng-oán ê sè-kài, sī Iâ-so͘ ê chó͘-ke, só͘-í I ū sî-siông kám-kak chit ê tāi-chì. I ū pò lán chai thiⁿ-ni̍h ê Pē, sî-siông ēng thiàⁿ-thàng kap ai-siong ê sim teh khòaⁿ-kò͘ lán. I ū pò lán chai, tī tōe-ni̍h chi̍t ê chōe-jîn hoán-hóe, chiū tī thiⁿ-ni̍h ūi-tio̍h án-ne lâi hoaⁿ-hí. I ū pò lán chai, hiah ê teh chiàu-kò͘ tōe-chiūⁿ ê sòe-hàn gín-ná ê thiⁿ-sài ū “siông-siông kìⁿ góa tī thiⁿ-ni̍h ê Pē ê bīn.” I ū pò lán chai, A-pek-lia̍p-hán tī hit ê Bô-khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài, teh hoaⁿ-hí lâi khòaⁿ I ê ji̍t tī-chia, chhin-chhiūⁿ án-ni, hit ê sè-kài ū put-chí teh koan-sim tī lán. Tī iâ-so͘ piàn iông-māu ê kò͘-sū-tiong, ū nn̄g ūi Kū-iok sî-tāi ê sèng-tô͘, chiū-sī Mô͘-se, Í-lī-a tùi hit ê Bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài ū lâi chih-chiap in ê Chú, lâi kap I kóng-ōe,m̂ Sī kóng sím-mih8? Kiám sī kóng-khí Hoat-ló ông kap Âng-hái ê sū, A-khap ông kap Ná-po̍k ê phû-tô-hn̂g ê sū, chiū-sī in tī tōe-chiūⁿ sī tē-it koan-sim ê sū mah? Hé, m̄-sī. In iû-goân ū tui-jip tī hit ê úi-tāi ê cheng-sîn, chiū-sī tùi hit ê éng-oán ê sè-kài só͘ teh chù-ì lán--ê ê chhin-chhiat ê liām-thâu. “In tâm-lūn I ê kè-sì, chiū-sī I tī iâ-lō͘-sat-léng só͘ beh le̍k-kè ê.” Che kiám m̄-sī àm-sī lán chai in chhim-chhim só͘ koan-sim ê, chiū-sī tī hit ê Tiùⁿ-lî lāi, in í-ki̍p in ê tōa ê tâng-phōaⁿ tī tōe-bīn-chiūⁿ chín-kiù ê sū-gia̍p tiong sī koan-sim ê mah?

Chit ê pí-kàu-tek, lóng sī khah kūn-tāi ê sū,m̂chí-ū sī 2000 nî chêng ê sū. Chóng-sī Pó-lô ū tùi Í-hut-só͘ lâng kóng-khí, tùi goân khí-thâu hit ê sè-kài, chiū í-keng ū chhim-chhim teh koan-sim tī lán, ia̍h Iâ-so͘ lîm-kàu sè-kan chit ê kè-e̍k, m̄-sī Siōng-tè chòe pa̍t hāng sū liáu, chiah siūⁿ-tio̍h ê. Che chiū-sī bē chhòng-chō thiⁿ-tōe ê í-chêng, tùi Siōng-tè ê thiàⁿ-thàng, chiū í-keng ū chit ê éng-oán ê kè-e̍k, chiū-sī beh hō͘ éng-oán ê Ki-tok lâi chín-kiù jîn-lūi, lâi chū-chi̍p tōe-bīn-chiūⁿ chèng khó-lîn ê kiáⁿ-jî, kui tī thiⁿ-ni̍h ê Pē ê Sèng-chhiú. Siōng-tè ū sî-siông teh khòaⁿ-kò͘ lán.

Ǹg-bāng lán chiong che khek-tiâu tī sim--ni̍h, thang khah ōe liáu-kái Sèng-chheh só͘ kà-sī ê tō-lí, chiū-sī kóng, “Jîn-lūi ê keng-giām tiong, Siōng-tè ta̍k téng-hō ê khé-sī, tī bē piáu-hiān tī-chia chit ê ū khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài ê í-chêng, í-keng ū pī-pān tī-hia hit ê Bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài. Bē hián-hiān tī chit-pêng ê tāi-seng, chiū í-keng kú-kú Tī hit-pêng lóng chai hit ê sū-si̍t.” Tiàm tī hit ê chhin-chhiat ê sè-kài, “Tī khí-thâu ū Tō, Tō kap Siōng-tè saⁿ-kap tī-teh, Tō chiū-sī Siōng-tè.” Tī hit ê hn̄g-hn̄g éng-oán ê sè-kài, Siōng-tè ê thiàⁿ-thàng ê kè-e̍k tiong, chiū í-keng ū pī-pān Siōng-tè ê Sèng Kiáⁿ hòa-sin ài “beh ūi-tio̍h lán chèng-lâng í-ki̍p lán ê chín-kiù.”

Só͘-í lán beh tui-chhē lán ê Chú ê seng-oa̍h, tio̍h ài tò-tńg siūⁿ kàu chin hn̄g ê só͘-chāi, sī tio̍h ài pôaⁿ-kè lán ê sióng-siōng ê khùi-la̍t, sī ta̍t ōe kàu ê ke̍k-tiám, sī tio̍h ài kàu tī chhòng-sè-kì teh kóng-khí goân khí-thâu Siōng-tè ū chhòng-chō thiⁿ-tōe, hit-sî koh khí-khì bē sǹg tit ê sî, sī tio̍h ài kàu tī Sèng Kiáⁿ hòa-sin, “Hi-lu̍t ông ê sî, Iâ-so͘ ū chhut-sì tī Ιû-thài ê Pek-lī-hêng,” Hit-sî koh khí-khì bô hān-liōng ê sî, chiah ōe thang tui-chhē-tio̍h lán ê Chú ê toān-kì ê khí-goân.

Téng-bīn só͘ kóng chiah-ê, sī Iok-hān teh siá Ki-tok-toān ê thài-tō͘.

Góa ài siàu-liām-tio̍h tiàm tī Í-hut-só͘ hit ê só͘ thiàⁿ ê nî-lāu ê kàm-tok, chiū-sī “Iâ-so͘ só͘ thiàⁿ ê ha̍k-seng Iok-hān,” tng i bē sí ê tāi-seng, ū chē-teh gia̍h-pit lâi siá hit pún “Lán ê Chú ê Seng-gâi,” hit-pún “It lāu-lâng ê kì-ek ê Hok-im-toān.”

Iâ-so͘ chāi-sè saⁿ-nî kú, tī Pa-lek-su-thèng ke̍k chhin-bi̍t lâi kap i kau-pôe, tī i Iok-hān ê kì-ek tiong, ū éng-oán ê Ki-tok, chit ê khah chhim, giâm-siok ê su-sióng tī-teh, chit ê éng-oán ê Ki-tok, chiū-sī “tùi kó͘-chá í-lâi pún ū ê, chia̍p-chia̍p tù-hiān” tī sè-kan. Só͘-í Iok-hān ū kan-chèng kóng, “Tī khí-thâu ū Tō, Tō kap Siōng-tè saⁿ-kap tī-teh. Tō chiū-sī Siōng-tè.” Hit-sî Iok-hān ū siūⁿ-tio̍h éng-oán ê Ki-tok tī bē hòa-sin ê tāi-seng kú-kú cháiⁿ-iūⁿ ū teh khòaⁿ-kò͘ chit ê khó-lîn ê sè-kài. Tng chit ê sè-kài bē bat siūⁿ-tio̍h I, iáu kap I lī hn̄g-hn̄g Tī hit ê àm-àm kè-khì ê sî, “I í-keng tī sè-kan, sè-kan tùi I lâi chhòng-chō, iā sè-kan m̄-bat I.” “Oa̍h-miā tī i ê lāi-bīn; chit ê oa̍h-miā sī lâng ê kng.” “Ū chin ê kng lâi ji̍p sè-kan, teh chiò bān-lâng.”

Í-siōng só͘ kóng chiah-ê, lóng sī ò-biāu ê ōe, sè-kan lâng ê su-sióng, si̍t-chāi sī oh-tit liáu-kái. Chin kî-kòai! Án-chóaⁿ kóng, “Chit ê Ki-tok put-sî tī-chia. I tiàm tī Ú-tiū lāi, chòe Ú-tiū ê oa̍h-miā. I tiàm tī lâng ê lāi-bīn, chòe liông-sim ê kng. Sui-jiân lán bē bat I, iáu-kú bē ū sè-kan ê tāi-seng, I chiū í-keng khiā-khí tī lán tiong-kan.” Che tú-tú sī chiàu Au-gû-tīn (Augustine) ê ì-sù, só͘ kóng, Ki-tok-kàu sī tùi khai-pi̍t thiⁿ-tōe ê sî, chiū kap lán saⁿ-kap tī-teh. Che tú-tú sī chiàu Tek-to͘-liông (Tertullian) ê sim-su tiong hó-táⁿ lâi siūⁿ kóng, tùi bān-sè í-lâi Ki-tok chiū pī-pān beh hòa-sin chiâⁿ chòe lâng.

Iok-hān chai tī bē hòa-sin ê í-chêng, chhin-chhiūⁿ tī tōe-bīn-chiūⁿ ê khoán-sit, I ū tùi tī chū-jiân, Lí-sèng, Liông-sim, lâi khé-sī hit ê bû-hān-liōng ê Siōng-tè. Só͘-í i ū chhái-iōng tong-sî Hi-lī-nî lâng, Ιû-thài lâng, tī su-sióng kài sī koàn-iōng hit kù “Siōng-tè ê Tō” ê ōe, lâi kan-chèng kóng, “Tī khí-thâu ū Tō.” Ēng chit-jī “Tō” lâi piáu-bêng Ki-tok, chho͘-chho͘ thiaⁿ-liáu, sī kî-kòai ê khoán. Chóng-sī kî-si̍t ū piáu-bêng chit ê sù-tô͘ ê tiong-sim su-sióng, koh-chài iā ū lī-piān ê só͘-chāi, in-ūi tong-sî Hi-lī-nî lâng ê tiat-ha̍k í-ki̍p Ιû-thài lâng ê su-sióng, lóng kiōng-thong kòaiⁿ-sì teh ēng hit kù ōe. Chiàu Hi-lī-nî ê tiat-ha̍k su-sióng, kán-lio̍k lâi kóng, lâng Sī bē thang khòaⁿ-kìⁿ, iā bē thang bong-tio̍h bān-mi̍h ê bû-hān-liōng ê goân-thâu. Lán chí-ū thang tùi tī lán ê sin-piⁿ tī sè-kài tiong, I só͘ hián-hiān ê lâi bat I. Só͘-í in ū ēng hit kù súi-súi, chhin-chhiūⁿ si ê phì-jū, lâi chheng-ho͘ Siōng-tè sī hián-hiān ê, kiò-chòe sī “I ê Tō.”

Chhiáⁿ lâi siūⁿ hit ê lí-khì. Nā lūn lán lâng bô-lūn chī-chūi, sī án-chóaⁿ teh piáu-hiān i ê sim-su í-ki̍p i ê lāi-bīn seng-oa̍h? Chí-ū sī tùi i só͘ kóng-chhut ê ōe. Tùi i só͘ kóng ê ōe, ū piáu-hiān i pún-sin, tùi i pún-sin kap lán kau-pôe, lâi chhián-bêng i ê sim-su, í-ki̍p i ê kám-chêng, lâi si̍t-hêng i ê ì-hiòng. Tùi i ê sim-su, ì-hiòng só͘ hoat-chhut ê ōe, ū piáu-chhut i ê lāi-bīn cheng-sîn kap i ê phín-sèng. Só͘-í kóng tùi i ê ōe lán thang bat i.

Taⁿ lán beh cháiⁿ-iūⁿ thang lâi bat hit ê bû-hān-liōng, bē thang khòaⁿ-kìⁿ, bē thang bat ê Siōng-tè mah? Chí-ū thang tùi lâng ê liông-sim, kî-īⁿ ê oa̍h-miā, tōa-hong í-ki̍p chheng-thian pe̍k-ji̍t, mî-kan ê kiong-chhong, kî-īⁿ ê lê-bêng, súi ê tōe-bīn, êng-kng ê hái-tiong, í-ki̍p hit ê teh iúⁿ-chhī sè-kan lâng ê n̂g-kim-sek ê be̍h-hn̂g, tùi chiah ê hiān-siōng, thang lâi bat I. Chiah-ê sī Siōng-tè ê hián-hiān, sī I tùi lâng só͘ kóng ê ōe, chiū-sī I ê Tō, put-lūn siáⁿ-khoán khùi-la̍t lâi chhòng-chō chiah-ê, liân īⁿ-pang lâng ê tiat-ha̍k-chiá to sêng-jīn kóng, che sī “Chì-kôaiⁿ--ê ê Tō.”

Si̍t-chāi īⁿ-pang lâng ê su-sióng, sī kan-ta ōe thang siūⁿ kàu chia nā-tiāⁿ. Chóng-sī chit ê sù-tô͘ ê su-sióng, sī chìn-ji̍p koh-khah chhim. I chai-iáⁿ ū chi̍t ê khah ôan-choân ê hián-hiān tī-teh. In-ūi saⁿ-nî kú ê tiong-kan, i ū kap I saⁿ-kap kiâⁿ tī Pa-le̍k-su-thèng ê chhân-hn̂g, taⁿ chit-tia̍p i chai, I sī hit ê khah ôan-choân ê hián-hiān, sī Siōng-tè tùi sè-kan só͘ kóng-chhut ê Tō. Só͘-í i ū sòa-chiap kóng, “Tō ū chiâⁿ-chòe jio̍k-thé.” Chit ê Tō, chiū-sī tī goân khí-thâu, tī bî-biāu ê chū-jiân, sîn-pì ê oa̍h-miā, ū piáu-hiān Siōng-tè ê, kiat-kio̍k kàu hit ê sî-kî móa, chiū chiâⁿ-chòe chi̍t ê khah ôan-choân ê hián-hiān. “Tō chiâⁿ jio̍k-thé, khiā-khí tī lán tiong-kan, ū un-tián kap chin-lí móa-móa.” Che chiū-sī Siōng-tè ê khé-sī ê ke̍k-tiám, put-tàn sī Siōng-tè khé-sī I ê khùi-la̍t í-ki̍p I ê úi-tāi, ia̍h sī khé-sī I ê sim, I ê bû-hān-liōng ê iú-ài, kap thiàⁿ-thàng. Tùi án-ni, lán chai Iok-hān teh ēng chit kù lâi chheng-ho͘ I sī Siōng-tè ê Tō, hit ê choân cheng-sîn sī chhin-chhiūⁿ chit-khoán.

Chóng-sī chit ê khó-lîn ê sè-kài, tio̍h kú-kú lâi thèng-hāu hit ê hián-hiān. Lán m̄-chai, siáⁿ-sū Siōng-tè iân-chhiân I ê hòa-sin kàu hiah-ni̍h kú, chóng-sī lán chai, I ū teh khòaⁿ-kò͘ Ki-tok bē chhut-sì í-chêng hit ê ko͘-to̍k ê sè-kài. Lán chai I ū tùi éng-oán lâi pó͘-chhiong in sī sit-lo̍h ê ki-hōe. Siōng-tè tī éng-oán ê chit-pêng kap hit-pêng ê tiong-kan, put-sî to teh chòe kang.

Lán tāi-ke khiok sī ōe thang tông-chêng Ki-tok í-chêng hiah ê khiā-khí tī hit ê ko͘-to̍k ê sè-kài ê lâng. In chhin-chhiūⁿ lán chi̍t-poaⁿ, iû-goân ū teh him-bō͘ hó ê sim tī-teh. In ū in ê khòa-lū, in ê sim iû-goân ū tōng-iâu, in chhin-chhiūⁿ lán chi̍t-poaⁿ, ōe-hiáu tōa pi-siong ka-kī ê kiáⁿ sí Tī chiàn-tiûⁿ. Tī in ê sim-sîn, jio̍k-thé í-ki̍p in ê kéng-hóng, chhin-chhiūⁿ lán chi̍t-poaⁿ, iû-goân ū kan-khó͘ tī-teh. Khó-sioh bô ū chû-pi ê Siōng-tè thang chhin-kūn. In pi-chhám lâi teh chhē I. In ê tiat-ha̍k-ka tùi chū-jiân-kài ê hián-hiān lâi kan-chèng ū chi̍t ê chō-bu̍t Chú; chóng-sī chū-jiân-kài chí-ū ōe chí-sī lán bat I sī chi̍t ê úi-tāi koh ū khùi-la̍t ê nā-tiāⁿ. Khah ū bûn-bêng ê bîn-cho̍k, chiū chiong in ê chhui-sióng, lâi piáu-hiān tī Jiû-pí-tah (Jupitor) í-ki̍p Jiû-nó (Juno) ê sîn-bêng. Chóng-sī chin khó-sioh! Chit khoán sîn m̄-sī ōe thiaⁿ iu-būn ê lâng ê kî-tó. Chāi hiah ê khah iá-bân ê bîn-cho̍k, hit ê bē thang tí-khòng ê chū-jiân-kài ê tōa khùi-la̍t, ū hō͘ in put-chí kiaⁿ-hiâⁿ. In thiaⁿ-kìⁿ tōa hong hiù-hiù kiò, chhiū-ki siⁿh-so̍aiⁿh-kiò, í-ki̍p lûi-kong sih-nà, lo̍h phauh ê chêng-kéng, hit-sî in chiū chhiⁿ-kiaⁿ, lâi bih tī tōe-hām-lāi, lâi chòe ngó͘-siōng, tah hû, ho̍k-sāi kiû-kiò in, ǹg-bāng thang tìn-chēng hit ê ke̍k-tōa khùi-la̍t ê chûn-chāi-chiá ê siū-khì. Hiah ê ngó͘-siōng chiū-sī in chí-ì beh lâi piáu-hiān Siōng-tè.

Lán kiàn tha̍k kó͘-chá ê le̍k-sú, khah siông chiū thang chai hit ê khó-lîn ko͘-to̍k ê chá ê sè-kài, “ū teh chhē Siōng-tè.” In ê tiat-ha̍k, sîn-ōa, ngó͘-siōng, í-ki̍p in sī pài ê mi̍h, sī in só͘ chhē ōe kàu it-chhè ê kiat-kó. Che sī chīn-chāi khó-lîn ê sū. Bô chi̍t lâng thang pò in chai-iáⁿ in sī teh him-bō͘ ài chai ê. In kiám-chhái ài mn̄g kóng, “I kiám sī jîn-keh-tek ê Siōng-tè, tī i kiám ū sim-chêng tī-teh mah? Tī i kiám ū chèng-gī, thiàⁿ-thàng ê sim-chêng mah? I kiám ōe thiaⁿ khó͘-lān ê lāu-bú teh thî-khàu i só͘ sit-lo̍h ê kiáⁿ-jî mah? I kiám Sī bat teh siàu-liām lán sè-kan lâng mah? Khak-si̍t chit-khoán ê giâu-gî, sī thang khó-lîn ê sū. Siat-sú lán nā bô sìn Siōng-tè ū chiàu-kò͘ in, ū chi̍t-ji̍t, tī sím-mi̍h sè-kài, I beh pó͘-chhiong in só͘ sit-lo̍h ê ki-hōe, lán thang siūⁿ I sī kàu-gia̍h chân-jím kam-sim pàng-sak sè-kan lâng.

Siōng-tè ê khé-sī ū kóng, tio̍h chiong in kau-thok Siōng-tè. Ki-tok ū teh khòaⁿ-kò͘ in, Iâ-so͘ Ki-tok saⁿ ji̍t kú ê tiong-kan, ū tùi Si̍p-jī-kè ti̍t-ti̍t khì chhē hiah ê tiàm tī “Kaⁿ-lāi ê Sîn-hûn,” lâi tùi in thôan hó ê siau-sit.

Só͘-í lán thang chiong Kū-iok sî-tāi ê lâng kau-tāi Iâ-so͘ Ki-tok. Kiám sī iáu ū sím-mi̍h khah tú-hó ê só͘-chāi thang kau-tāi mah?

Hit ê tn̂g-tn̂g o͘-àm ê sî-tāi, saⁿ-sòa kú-kú. Chiàu-khòaⁿ Siōng-tè iā bô hián-chhut sím-mi̍h tiāu-thâu. Chóng-sī tī hit ê Kū-iok sî-tāi, nā khòaⁿ khah chhim, Siōng-tè ê kè-e̍k sī í-keng bô chheⁿ-kông, koh iā bô thêng-khùn, tī-teh chìn-hêng. Ēng chōe-chōe ê hong-hoat, “Ki-tok ū teh pī-pān I ê hòa-sin.” Tī le̍k-sú tiong, lán bô kàu-gia̍h tì-sek thang phián-chhut I sō͘ ēng ê hoat-tō͘. Kan-ta ōe thang tùi chhui-lí lâi tit-tio̍h khòaⁿ-kìⁿ tām-po̍h ê iáⁿ-jiah jî-í. Lán ū khòaⁿ-kìⁿ kó͘-chá chèng pang-kok ê heng-bông, ū A-su̍t, ū Pa-pí-lûn, ū Pho-su, ū Hi-lī-nî, ū Lô-má. Lán ia̍h ū thiaⁿ-kìⁿ kó͘-chá, chèng sian-ti ū soan-giân kóng, chiah ê kok-kok ê heng-bông, sī sio̍k tī hit ê úi-tāi ê kè-e̍k ê chi̍t-pō͘-hūn, thang lâi ôan-sêng Iâ-hô-hoa ê tōa ê bo̍k-tek.

Kàu ū chi̍t ji̍t, lán ū kám-chhiok-tio̍h koh chi̍t-su̍t-á khah bêng ê kng. Tī chú-chêng 2000 nî ê ū chi̍t-ji̍t, ū khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê siàu-liân bo̍k-chiá, khiā tī Sū-lī-a ê soaⁿ-téng, i ê sim-lāi jia̍t-jia̍t, khn̂g ko-siōng ê chì-khì, siū kéng-tiàu lâi lī-khui pài ngó͘-siōng ê kò͘-hiong í-ki̍p chhin-chhek, chhut-gōa khì kàu tī i só͘ m̄-chai ê só͘-chāi. Chit-ê chiū-sī A-pek-lia̍p-hán. A-pek-lia̍p-hán tī i ê sim-lāi thiaⁿ-kìⁿ Éng-oán-chiá teh kiò ê siaⁿ, chiū chhut-hoat hiòng-chêng lâi chīn i ê sú-bēng. Tī put-ti put-kak ê tiong-kan, i chìn-chêng lâi tam-tng Kiâⁿ sóe-lé ê Iok-hān ê kang, tī Kū-iok ê sî-tāi, “lâi pī-pān Chú ê lō͘.” Tùi án-ni lâi khai-sí Ιû-thài bîn-cho̍k ê hùn-liān. Tùi-chia khí, Ιû-thài lâng te̍k-pia̍t ū kéng-soán lâi kap sè-kan it-poaⁿ saⁿ keh-lī, khui in ê sim lâi sêng-siū Siōng-tè sin ê khé-sī. In lī-pia̍t chó͘-kong ê ngó͘-siōng kap to-sîn ê tō-lí, lâi chông-hōng to̍k-it ê Siōng-tè ê kà-sī; chit ê tō-lí, sī í-chêng bē-bat ū chi̍t ê bîn-cho̍k só͘ bat siū ê. Jî-hō͘ Tī in ê le̍k-sú tiong, ū thiaⁿ-kìⁿ sian-ti ê siaⁿ, lâi soan-thôan Siōng-tè Gī ê sim-chì. Tī le̍k-tāi ê sian-ti ê tiong-kan, ū kóng-chhut chin ò-biāu ê te̍k-pia̍t ê iok-sok, chiū-sī kóng, tī āu-ji̍t Ιû-thài lâng í-ki̍p in ê kiáⁿ-sun tī chèng pang-kok ê tiong-kan, beh tit-tio̍h tōa-tōa ê chiok-hok. Tī chiah ê sian-ti só͘ khòaⁿ ê īⁿ-siōng tiong, ū chi̍t ê bô lōa hun-bêng ê jîn-bu̍t, chia̍p-chia̍p hián-hiān. Hit ê bô lōa hun-bêng ê jîn-bu̍t, ū-ê khòaⁿ-chòe sī lâng, ū-ê khòaⁿ-chòe sī sîn, iā ū-ê khòaⁿ-chòe sī Tāi-pi̍t ê kiáⁿ, Jîn-chú, Siōng-tè ê Kiáⁿ, Iâ-hô-hoa ê lô͘-po̍k, sîn-biāu ê bô͘-sū, á-sī éng-oán thóng-tī sè-kan ê pêng-an ê jîn-kun; koh-chài ū-ê khòaⁿ-chòe sī iûⁿ-ko, Sī beh hō͘ lâng khan khì thâi, lâi chòe lán ê Chú, tam-tng lán lóng-chóng ê chōe.

Chóng kóng chi̍t kù, chiū-sī lâng lóng teh chù-sîn thèng-hāu Siōng-tè ê chí-ì hián-bêng. M̄-kú Siōng-tè iáu sī tiām-tiām, lóng bô tōng-chēng. Chóng-sī Ιû-thài ê chèng kun-ông, í-ki̍p chèng sian-ti sī it-ti̍t kè-óng--khì. Siōng-chhiáⁿ Ιû-thài lâng sòa tú-tio̍h kok phòa, siū-lia̍h lâi keng-giām hit ê chhiⁿ-chhám ê ji̍t-chí. Tùi án-ni, Ιû-thài lâng sì-sòaⁿ khiā-khí tī phó͘ thiⁿ-ē. Sè-chêng ê piàn-chhian bû-siông, ū hoaⁿ-hí, ū pi-siong, ū saⁿ-chiⁿ, ū hōan-chōe. M̄-kú, Siōng-tè iû-goân sī chēng-chēng, lóng bô hián-chhut sím-mi̍h tiāu-thâu.