3 Put-hēng Kap Put-hēng Beh Saⁿ-gū
A-hoa lóng bô siūⁿ i ê chêng-tô͘, i chí-ū kiaⁿ thâu-ke niû lâi tı̍t-tı̍t cháu.
Chhı̄-lāi ê kau-thong tú-tú sı̄ chin jia̍t-khai ê sı̂, kok-chióng ê chhia bô-làng tang-cháu se-phun chhin-chhiūⁿ siā-chı̀ⁿ ê kau-liû, jı̂n-kûn chhin-chhiūⁿ toā-chúi ek-lâi ek-khı̀ bô-sı̂ tiāⁿ.
Chhı̄-tiong ê tông-hông khóng-toā chhin-chhiūⁿ soaⁿ-me̍h, têng-têng tha̍h-tha̍h ûi-khùn hō͘ A-hoa chhoē bô chı̍t-ê cháu-lō͘ thang cháu-chhut chit-ê jı̂n-moá ê ke-chhı̄. I soè-soè ê sin-thé lóng bô kiaⁿ sím-mı̍h gûi-hiám lâi phun-jı̍p tı̄ hit-ê jı̂n-hái ê lāi-bı̄n, ū-sı̂ chhia kip-cháu kàu i ê bı̄n-chêng hut-jiân tòng-tiām, chhia-lāi ê lâng thàm-thâu chhut-lâi, toā-mē i. I kám-kak chiah-ê lâng lóng sı̄ teh tui-chhē i, hō͘ i tı̄ hit lāi-bı̄n lóng bô an-sim.
A-hoa chiū chhoē khah an-chēng ê lō͘ lâi tı̍t-tı̍t chı̀n-hêng. Tı̄ Tâi-pak chhı̄ ū chı̍t só͘-chāi hō͘ lán kám-kak khah an-chēng pàng-sim, chiū-sı̄ Tām-chúi khoe-piⁿ ê chúi-mn̂g lō͘.
Kàu hit tiong-tàu A-hoa chiah chhut-hiān tı̄ chı̍t-ê chúi-mn̂g kháu. Sio-lō ê thài-iông, hoán-chiò tı̄ khoe-chúi, lâi hoat-chhut pe̍h-jia̍t, iām-n̂g ê kng. Un-loán kap kng-liāng moá-moá tı̄ koè-lō͘ ê lâng ê bı̄n kap só͘ khoàⁿ lóng-chóng ê mı̍h ê téng-bı̄n.
Ū chı̍t-kûn ê cha-bó͘ gín-ná tı̄ jı̍t-kng ê ē-bı̄n teh pān ke-ko͘-hoè. Tı̄ khoe-té ū sái-chûn ê hı̂-jı̂n teh chhiùⁿ-khek. Ū boē-mı̍h ê lâng teh o, téng-téng.
A-hoa kiâⁿ kàu chit-ê só͘-chāi, i ê sim chiū kám-kak chin pàng-sim, khui-khoah.
I chiū khai-sí lâi koan-chhat tı̄ koè-lō͘ ê lâng. I ê sim chhin-chhiūⁿ í-keng boē kı̀-tit i āu-bı̄n ê sū-chêng lah. Kàu chit-ê sı̂, i chiū tı̄ chhùi-lāi teh gı̂m-si. I kiâⁿ kàu pān ke-ko͘-hoè ê gín-ná ê só͘-chāi, chiū khiā tı̄ hia lâi khoàⁿ in ê thit-thô. Āu-lâi ū chı̍t-tı̄n cháu sio-jiok ê ta-po͘ gín-ná tùi i ê sin-piⁿ koè, i chiū toè hia ê ta-po͘ gín-ná khı̀, lâi kap in jı̍p-sı̂n tı̄ hit-ê thit-thô, ū-sı̂ hoah, ū-sı̂ chiū phah-chhiú.
Ū chin-choē sin-kı̂ ê sū kap chêng-kéng moá-moá tı̄ chit-ê chúi-piⁿ-lō͘. A-hoa kám-kak tı̄ i ê sin-chiūⁿ ū chū-iû kap khoài-lo̍k.
Hut-jiân tı̄ bı̄n-chêng bô hn̄g ê só͘-chāi, ū lâng teh oe-khı̂m gı̂m-si ê siaⁿ hiáng-lâi. Hia ê gín-ná chiū thêng-chí in ê thit-thô lóng cháu-khı̀ khoàⁿ hit-ê gı̂m-si ê lâng. A-hoa iā kín-kín toè in oá-kı̄n hit-ê oe-khı̂m gı̂m-si ê só͘-chāi.
Ū chı̍t-ê 30 goā hoè ê tiong-liân lâng, khiā tı̄ khoe-piⁿ khah koân ê ūi, thâu-khak kap keng-thâu ê tiong-kan giap chı̍t-ki chhiú-thê-khı̂m, iân-lō͘ oe, iân-lō͘ teh gı̂m-si.
Tiong-tàu ê thài-iông kng-chiò tı̄ hit-ê lâng ê thâu-khak kap choân-sin. Tı̄ ē-bı̄n ê khoe-chúi chin an-chēng teh lâu. Hn̄g-hn̄g tı̄ khoe ê tiong-chām ū chı̍t-chō toā-kiô, ū chin-choē lâng kap chhia tı̄ hia bô-êng sih-sih teh kau-óng.
Hit-ê gı̂m-si ê lâng ê khoán-sit put-chí ū te̍k-piat, kap phó͘-thong ê lō͘-piⁿ khit-chia̍h lóng bô siâng. I chhēng chı̍t-su poàⁿ-kū o͘-sek ê iûⁿ-ho̍k, ām-kún iā ū niá-toà, kha iā ū oê. Ta̍k-hāng lóng chin chéng-chê, chin hó khoán-sit, hō͘ khoàⁿ ê lâng oē kám-kak i sı̄ chı̍t ê ko-siōng bûn-ngá ê chhut-sin.
Sui-jiân sı̄ án-ni, i lóng-chóng ê piáu-chêng toà-tio̍h chin toā ê ko͘-toaⁿ kap iu-ut. Hit-ê soè-siaⁿ teh gı̂m-si ê bı̄n ū choa̍t-bāng kap pi-siong ê iáⁿ kau-chit tı̄ lāi-bı̄n, hō͘ khoàⁿ ê lâng oē seⁿ-chhut chı̍t-chióng tı̂m-tāng put-hēng ê kám-chêng.
Chit-ê lō͘-piⁿ teh gı̂m-si ê lâng ê jı̂n-bu̍t kap i ê hiān-sı̍t oē hō͘ lâng ài oá-khı̀ lâi kám-chhat i, soah chhoē-khoàⁿ ū sím-mı̍h thang lí-kái i á-bô. Bô loā-kú lán chiū hoat-kiàn i sı̄ chı̍t-ê chhiⁿ-mı̂ lâng, hong-ba̍t tı̄ o͘-àm tiong ê bōng-jı̂n.
Tı̄ i ê kha-chêng ū chı̍t-téng péng-phak ê bō-á, tı̄ hit lāi-bı̄n ū chı̍t nn̄g ê gûn-kak-á. Í-goā ū chı̍t-ê phoê-pau, iû-goân tı̄ kha-ē. I ba̍k-chiu khoeh-khoeh, chhin-chhiūⁿ teh chò bāng ê lâng ê piáu-chêng lâi oe-khı̂m, gı̂m-si.
Tang-thiⁿ, lí sı̄ sí ê chhe-sài, Lí lâi, hō͘ goá ko͘-toaⁿ pi-chhám, Chhiū-nâ-lāi bô koh ū hoaⁿ-hí ê siaⁿ-im, Chháu-po͘ ê hoe iā chhoē boē-tio̍h.
Tang-thiⁿ, lí sı̄ goá chı̀-hó sim-iú, Lí lâi, piáu-bêng choa̍t-kéng khó͘-chêng, Soaⁿ-iá ê pak-hong hiū-hiū háu, Chhiū-ba̍k lo̍h-hio̍h léng chhı̀n-chhı̀n.
Chhiⁿ-mı̂ lâng gı̂m-si liáu ê sı̂ ū lâng phah-chhiú, iā ū lâng jı̂m chı̂ⁿ lâi hiat tı̄ i ê bō-á-lāi. “To-siā!” I án-ni kóng lâi chhoán chı̍t-ê toā-khùi.
Āu-lâi lâng lóng sı̀-soàⁿ liáu, chit-ê khó-lı̂n ê lâng chiah khut-sin lâi khioh i ê chı̂ⁿ.
Chí-ū A-hoa lóng bô lı̄-khui hit-ê só͘-chāi, lâi chù-sı̂n khoàⁿ chit-ê put-hēng ê chhiⁿ-mı̂ lâng ê hêng-tōng. Chhiⁿ-mı̂ lâng khiā khí-lâi ê sı̂, A-hoa ū khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t-ê gûn-kak-á tı̄ thô͘-kha, chiū kín-kín khioh hō͘ chhiⁿ-mı̂ lâng.
“A-peh, chiah iáu koh chı̍t-ê, lí khioh bô-tio̍h!”
“Cha-bó͘ gín-ná, chin to-siā!” Chhiⁿ-mı̂ lâng chhun-chhiú, pháiⁿ-sè pháiⁿ-sè lâi chih hit-ê chı̂ⁿ. “Cha-bó͘ gín-ná, lí nā koh khoàⁿ-tio̍h pa̍t-ê gûn-kak-á, lí thang tē tı̄ lí ê lak-tē-á!” I kín-kín tùi A-hoa án-ni hoan-hù.
“M̄-thang, án-ne choè thiⁿ-téng ê Iâ-so͘ kap thiⁿ-sài lóng ū khoàⁿ-kı̀ⁿ, in bô hoaⁿ-hí lâng ū chit-chióng àm-sàm, bô kng-bêng ê sim.”
A-hoa chin jı̄n-chin ê bı̄n lâi tùi chhiⁿ-mı̂ lâng án-ni ı̀n.
Chit kù oē ū phah-tio̍h chhiⁿ-mı̂ lâng ê sim.
“Chit-ê gín-ná sı̄ sím-mı̍h lâng?” I ê sim án-ni siūⁿ. Chóng-sı̄ mn̄g i,
“Lí sı̄ Ki-tok-tô͘ mah?”
“Goá m̄-chai! Goá kan-taⁿ chai-iáⁿ Iâ-so͘ kap thiⁿ-sài tı̄ thiⁿ-nı̍h, in-ūi A-lông ê a-má án-ni kóng!”
“Iâ-so͘ kap thiⁿ-sài tı̄ thiⁿ-nı̍h?” Chhiⁿ-mı̂ lâng koh chı̍t-pái tı̄ i ê chhùi-lāi lâi liām hiah-ê oē. Cha-bó͘ gín-ná kóng chhut-lâi ê oē, chhin-chhiūⁿ tı̄ i ê sim-lāi tú-tú teh chhoē, teh thàm-mn̄g ê khiok chhoē boē-tio̍h, tı̄ hit-ê choa̍t-bāng tiong hut-jiân tú-tio̍h chı̍t ê khé-sı̄ chı̍t-poaⁿ. I ū ı̀-sù ài beh tùi gín-ná thàm-mn̄g tām-po̍h oē, khiok siūⁿ boē-chhut ū sím-mı̍h thang mn̄g i, koh iā phah-sǹg chit-ê gín-ná bô hoat-tō͘ thang tùi i chò sím-mı̍h. I chiū beh lı̄-khui chit-ê só͘-chāi.
“Gín-ná chài-hoē!” Chhiⁿ-mı̂ lâng chiong i ê khı̂m ngeh tı̄ hia̍p-ē, tı̀ i ê bō-á, the̍h i ê phoê-pau, chiū kiâⁿ-khui khı̀. I bān-bān-ná lâi kiâⁿ tùi hit-ê an-chēng ê chhiū-kha khı̀. A-hoa tiām-tiām khiā tı̄ hia lâi khoàⁿ hit-ê lâng ê āu-bı̄n. I ê sim hut-jiân kám-kak chin ko͘-toaⁿ, in-ūi i chhin-chhiūⁿ sit-lo̍h chı̍t-ê chhin-bı̍t ê lâng chı̍t-iūⁿ.
Chhiⁿ-mı̂ lâng kiâⁿ kàu chı̍t-châng chhiū-kha chiū thêng-tiām, lâi chē tı̄ hit-ê khoe-piⁿ ê chháu-téng, thǹg i ê bō-á, tùi i ê phoê-pau-á lāi teh the̍h mı̍h.
A-hoa khoàⁿ-tio̍h chit-ê sū, sim-lāi koh ho̍k-tò hoaⁿ-hí. I sûi-sı̂ kiâⁿ kàu hit-ê chhiū-kha, lâi chē tı̄ chhiū-thâu lâi khoàⁿ chhiⁿ-mı̂ lâng ê só͘-choè. Chhiⁿ-mı̂ lâng ū thǹg i ê goā-saⁿ khí-lâi, jiân-āu chiū tùi i ê pau-lāi the̍h i ê piáⁿ, sı̄ i ê tiong-sı̍t khí-lâi chia̍h. I ê sim chhin-chhiūⁿ teh siūⁿ sím-mı̍h ê khoán, chhim-chhim tı̂m-be̍k lâi chia̍h i ê piáⁿ.
A-hoa khoàⁿ-kı̀ⁿ hit-ê chêng-hêng soah kám-kak tio̍h i chin iau, koh iā siūⁿ-tio̍h i ê sū-chêng soah siong-sim lâi lâu ba̍k-sái, i chiū soè-siaⁿ tı̄ chhùi-lāi teh háu. A-hoa ná háu ná pi-chhám, i ê siaⁿ-im kàu-boé ū kiò-chhíⁿ chhiⁿ-mı̂ lâng ê sim. “Sím-mı̍h lâng teh háu?” I oa̍t-thâu lâi mn̄g i. A-hoa kín-kín tiām-khı̀.
“Lí sı̄ tú-chiah hit-ê cha-bó͘ gín-ná tio̍h m̄?”
Chhiⁿ-mı̂ lâng thiaⁿ-kı̀ⁿ bô ı̀n-tap chiū koh án-ni mn̄g. A-hoa lóng bô ı̀n i, chóng-sı̄ hut-jiân siūⁿ-tio̍h khó͘-kéng lâi toā-siaⁿ háu chhut-lâi.
“Cha-bó͘ gín-ná, lí siáⁿ-sū teh háu?”
Chhiⁿ-mı̂ lâng tiong-chí i ê tiong-sı̍t, ēng chhiú lâi beh bong A-hoa, in-ūi i bêng-pe̍k sı̄ tú-chiah hit-ê gín-ná. “Goá pak-tó͘ chin iau! Goá tùi chá-khí lóng bô chia̍h sím-mı̍h!” A-hoa chiū koh tiām-tiām ēng bêng-liâu ê siaⁿ lâi kóng.
Chhiⁿ-mı̂ lâng koh chı̍t-pái thiaⁿ-tio̍h lēng-goā chı̍t-ê kı̂-koài ê oē, i m̄-chai beh án-choáⁿ, chiū kín-kín chiong i chhiú the̍h ê piáⁿ chhun-chhut beh hō͘ A-hoa chia̍h.
“Cha-bó͘ gín-ná, goá chit tè piáⁿ hō͘ lí chia̍h! Ah, chit-tè goá ū chia̍h-tio̍h, goá koh the̍h pa̍t-tè ê hō͘ lí chia̍h!” I án-ni kóng chiū sûi-sı̂ tùi pau-lāi the̍h-chhut chı̍t-tè piáⁿ hō͘ A-hoa. A-hoa khoàⁿ i ê bı̄n, koh khoàⁿ hit-tè piáⁿ, chiū chih piáⁿ khí-lâi.
“A-peh, to-siā!” I chiū khai-sí chia̍h. Chhiⁿ-mı̂ lâng chin hoaⁿ-hí, ēng i ê chhiú bong A-hoa ê thâu-khak, “Cha-bó͘ gín-ná, lín tau tı̄ tó-ūi, lí chiah bô tńg-khı̀ chia̍h-pn̄g?” “Goá m̄-chai goán tau, thâu-ke niû beh kā goá tiàu tı̄ chhù-téng, só͘-í goá kín-kín cháu chhut-lâi, in-ūi goá chá-khí kòng-phoà hoe-kan, hoe-kan sı̄ thâu-ke niû pó-poè ê mı̍h-kiāⁿ.”
A-hoa chin se̍k-sāi ê khoán lâi chia̍h chı̍t-chhùi, kóng chı̍t-chhùi, i ê ba̍k-chiu iā chin kng-bêng lah.
Chiah-ê oē hō͘ chhiⁿ-mı̂ lâng tām-po̍h gông-ngia̍h, “Chit-ê cha-bó͘ gín-ná ū sím-mı̍h put-hēng ê sū?” I tı̄ sim-lāi kı̂-koài.
“Cha-bó͘ gín-á, lí ê miâ kiò-choè sím-mı̍h?”
“Goá m̄-chai, í-chêng lâng kiò goá A-hoa, thâu-ke niû lóng kiò goá sí-kúi, chhù-piⁿ ê a-pô kiò goá a-soaⁿ gín-ná, iā ū lâng kiò goá bô-chhù niau. Lı̄-lı̄ iā sı̄ kiò choè bô-chhù niau, i ka-kı̄ lâi jı̍p thâu-ke niû ê chhù, sı̄ chin chok-gia̍t ê sió-niau, i iā sı̄ goá ê pêng-iú.”
A-hoa ê bı̄n í-keng chin hoaⁿ-hí, i lóng boē kı̀-tit i ê sū lah. “Bô-chhù niau!” Chhiⁿ-mı̂ lâng kám-kak chit-ê gín-ná kap i só͘ kóng ê oē, lóng chin chhut-kı̂ sı̂n-pı̀, chin thàu-thiat i ê sim-su. I chiū koh the̍h chı̍t-tè piáⁿ hō͘ A-hoa, i pún-sin iā kè-sio̍k chia̍h. A-hoa tı̄ chia̍h piáⁿ ê tiong-kan iā chù-sı̂n teh khoàⁿ hit-ê chhiⁿ-mı̂ lâng.
“A-peh, lí ba̍k-chiu bô khoàⁿ-kı̀ⁿ chin kan-khó͘ bô!” A-hoa pê-oá lâi khut tı̄ i ê bı̄n-chêng, tı̍t-tı̍t khoàⁿ hit-ê koh-iūⁿ ê ba̍k-chiu. Khiok A-peh chí-ū ǹg i bı̂-chhiò chı̍t-ê, lóng bô ı̀n-tap sím-mı̍h.
“A-peh, lí ê ba̍k-chiu sím-mı̍h sı̂ chiah oē khoàⁿ-kı̀ⁿ? In-ūi chin-choē hó-khoàⁿ ê kong-kéng, á-sı̄ súi ê mı̍h bô khoàⁿ-kı̀ⁿ sı̄ chin khó-lı̂n ê sū, kiâⁿ-lō͘ ê sı̂, á-sı̄ chia̍h-pn̄g ê sı̂ kiám m̄-sı̄ chin kan-khó͘! A-peh ah, lí sı̄ chin khó-lı̂n ê lâng!”
Chhiⁿ-mı̂ lâng gia̍h i ê keng-thâu, bô koh chia̍h i ê piáⁿ lah.
“Chóng-sı̄ phah-sǹg oē koh khoàⁿ-kı̀ⁿ chiah-tio̍h! Lán nā kàu thian-tông khı̀ ê sı̂-chūn, Iâ-so͘ oē hō͘ lí ê ba̍k-chiu oē khoàⁿ-kı̀ⁿ, in-ūi tı̄ hia ū chin-choē súi ê kong-kéng, chin-choē hoaⁿ-hí, khoài-lo̍k ê sū, nā sı̄ ba̍k-chiu bô khoàⁿ-kı̀ⁿ chiū lóng bô sim-sek.”
A-hoa kūi tı̄ A-peh ê bı̄n-chêng, ēng chhiú lâi pí thiⁿ-téng, A-peh khiok àⁿ-thâu lâi thiaⁿ i ê oē.
“Né, A-peh ah, lí kiám ū sı̀n Iâ-so͘? Lán nā sı̀n Iâ-so͘ chiū ē-thang kàu thian-tông khı̀, tı̄ hia ta̍k-jı̍t lóng ū thiⁿ-sài teh gı̂m-si o-ló, hit-ê sı̄ chin khoài-lo̍k ê só͘-chāi. Àm-sı̂ lán ū khoàⁿ-kı̀ⁿ chin-choē kng-chheⁿ, in-ūi chheⁿ sı̄ thiⁿ-sài ê ba̍k-chiu, lóng teh khoàⁿ lán.”
“Lia̍p-sat-lō͘ iā sı̄ khó-lı̂n ê lâng, in-ūi lóng bô chhù, bô lâng thang khoàⁿ-kò͘ i, chin ko͘-toaⁿ. I ê sin-khu ū siⁿ to̍k-liû, hit-ê sı̄ chin thàng-thiàⁿ ê sū, khiok Lia̍p-sat-lō͘ ta̍k-jı̍t kia̍h-ba̍k ǹg-thiⁿ, só͘-í sí-liáu ū chin-choē chhēng pe̍h-saⁿ ê thiⁿ-sài lâi chhoā i chiūⁿ thiⁿ-téng khı̀. Kàu tı̄ lāu-pē A-pek-lia̍p-hán ê heng-chêng khı̀,tı̄ hia Lia̍p-sat-lō͘ bô koh siū-khó͘, bô iau-gō, bô ko͘-toaⁿ, bô lâu ba̍k-sái, bô thàng-thiàⁿ, in-ūi lāu-pē A-pek-lia̍p-hán ê heng-chêng ū moá-moá ê an-ùi kap hoaⁿ-hí.”
“A-peh, lí ê ba̍k-chiu tı̄ hia tek-khak oē khoàⁿ-kı̀ⁿ, chhin-chhiūⁿ Lia̍p-sat-lō͘ chı̍t-iūⁿ.”
“Lia̍p-sat-lō͘ sı̄ toā-lâng, chóng-sı̄ i iā hō͘ lāu-pē phō, hit-ê m̄-sı̄ kan-taⁿ gín-ná ê sū, in-ūi toā-lâng iā su-iàu lāu-pē ê thiàⁿ, hit-ê an-ùi ê sim-hoâi tiong.”
A-hoa kóng kàu chia chiū ēng siang-chhiú lâi lám-oá i ê sim.
Chóng-sı̄ chhiⁿ-mı̂ lâng ê bı̄n ná-thiaⁿ ná-kat, kàu-boé soà tòng boē-tiâu chiū khiā khí-lâi.
“Cha-bó͘ gín-ná, lí tio̍h kín-kín tńg-khı̀ lí lâi ê só͘-chāi!” I án-ni kóng chiū gia̍h i ê khı̂m, the̍h i ê mı̍h-kiāⁿ lâi kín-kín kiâⁿ-lı̄ hit-ê só͘-chāi. “Hit-ê m̄-sı̄ kan-taⁿ gín-ná ê sū, toā-lâng iā su-iàu hit-ê an-ùi ê sim-hoâi tiong.” A-hoa ê oē iáu-kú tı̄ i ê sim-lāi teh cháu-se̍h.
A-hoa iáu kūi tı̄ hia, chin sit-bāng teh khoàⁿ chhiⁿ-mı̂ lâng ê āu-bı̄n. Chhiⁿ-mı̂ lâng chiām-chiām lı̄-hn̄g khı̀ lah. Siong-pi ê o͘-hûn hut-jiân tà-oá tı̄ A-hoa ê sim, i ê ba̍k-chiu ū ba̍k-sái ê iáⁿ chhut-hiān.
Chhiⁿ-mı̂ lâng tùi toā-kiô tı̍t-tı̍t kiâⁿ-khı̀. Ū chin-choē óng-lâi ê lâng chiong i ê chêng-iáⁿ thun-bia̍t khı̀. A-hoa kín-kín khiā khí-lâi, tı̄ chhiū-piⁿ lâi beh chhoē hit-ê sit-lo̍h ê lâng ê iáⁿ, i ê ba̍k-sái tūi-lo̍h i ê chhùi-phoé. A-hoa ê sim chin tio̍h-kip, chhin-chhiūⁿ éng-oán beh sit-lo̍h chit-ê choè chhin-bı̍t ê pêng-iú chı̍t-iūⁿ. I kè-sio̍k tı̄ jı̂n-kûn ê lāi-bı̄n lâi chhoē A-peh ê iáⁿ.
A-hoa hut-jiân tı̄ toā-kiô téng khoàⁿ tio̍h A-peh teh kiâⁿ ê iáⁿ. I ê sim sûi-sı̂ hoaⁿ-hí khí-lâi, chhin-chhiūⁿ hit-ê iáⁿ iáu ū khoàⁿ-kı̀ⁿ ê sı̂ iáu ū sím-mı̍h ǹg-bāng tı̄ in 2 lâng ê tiong-kan chı̍t-iūⁿ. A-hoa chin chù-sı̂n teh khoàⁿ i, kiaⁿ-liáu koh sit-lo̍h i iáⁿ. A-hoa hut-jiân khoàⁿ-tio̍h chhiⁿ-mı̂ lâng kiâⁿ kàu kiô ê tiong-chām, chiū thêng-kha, lâi oá tı̄ kiô-lân, bı̄n ǹg tı̄ chúi-lāi, i chiū toā hoaⁿ-hí koáⁿ-kín lâi cháu-khı̀ beh chhoē i.
“A-peh ah, A-peh ah!” I chiū cháu kàu jı̂n-kûn ê lāi-bı̄n, oe-kheh chèng-lâng lâi ta̍h-jı̍p toā-kiô téng, tı̍t-tı̍t cháu kàu chhiⁿ-mı̂ lâng ê só͘-chāi. “A-peh ah, A-peh ah!” A-hoa cháu-oá khı̀, chiū lia̍h i ê chhiú. Chhiⁿ-mı̂ lâng tio̍h-kiaⁿ oa̍t-thâu lâi beh chai sı̄ sím-mı̍h lâng.
“A-peh ah, goá siūⁿ goá oē chhoē lí bô, hō͘ goá ê sim chin kan-khó͘ kàu lâu ba̍k-sái, chóng-sı̄ kai-chài goá ū chhoē-tio̍h lí, goá chin hoaⁿ-hí!” Chhiⁿ-mı̂ lâng sui-jiân bêng-pe̍k sı̄ hit-ê sı̂n-pı̀ ê lú-lông, iáu-kú i chin tio̍h-kiaⁿ.
“Cha-bó͘ gín-á, lí ū sím-mı̍h sū? Lí m̄-thang lâi, chia chin gûi-hiám!”
“A-peh, lí sím-mı̍h sı̂ beh koh lâi? Goá beh tiàm chia tán-hāu lí!” A-hoa khı̂ⁿ-oá A-peh ê chhiú lâi ēng pek-chhiat ê sim mn̄g i.
Chit-kù oē hō͘ chhiⁿ-mı̂ lâng kám-kak chin kan-lân.
“Chit-ê gín-ná ū sím-mı̍h put-hēng! Kiám ū pa̍t-lâng kó-jiân kap goá siāng-khoán bô i-oá mah?” I tı̄ sim-lāi án-ni siūⁿ.
“Goá tio̍h bı̂n-ná chá-khí chiah oē koh lâi, lí tio̍h tńg-khı̀!” I pak-khui gín-ná ê chhiú lâi beh lı̄-khui khı̀.
“A-peh ah, goá beh tiàm chia tán-hāu lí, lí tio̍h ū-iáⁿ koh lâi hâⁿ!” A-hoa ê siaⁿ-im chin pi-chhiat.
“Lí tio̍h kín-kín tńg-khı̀!” Chhiⁿ-mı̂ lâng í-keng koh kè-sio̍k chı̀n-chêng kiâⁿ-khı̀. I ê sim chin kan-khó͘, “Che sı̄ sím-mı̍h tāi-chı̀, i sı̄ beh liân-lūi goá mah, goá kiám ū hoat-tō͘ thang kā i chò sím-mı̍h, goá ka-kı̄ ê sū-chêng kiám bô í-keng chiàm-moá goá ê it-chhè mah!” Chiah-ê su-siúⁿ kau-chit tı̄ i ê sim-lāi, hō͘ i chin lân-koè.
“A-peh ah, lí tio̍h ū-iáⁿ koh lâi neh!”
Tùi hn̄g ê āu-bı̄n, tı̄ choē-choē cha̍p-im ê lāi-bı̄n i koh thiaⁿ-kı̀ⁿ cha-bó͘ gín-ná ê siaⁿ. I kín-kín tòng tiām i ê kha-pō͘. “Hit-ê siaⁿ sı̄ choa̍t-bāng, pi-chhám tiong teh chhoē bô lō͘ ê siaⁿ, hit-ê siaⁿ kiám m̄-sı̄ i chhin-sin só͘ thé-giām tio̍h khó͘-chhám ê siaⁿ mah! Chóng-sı̄ goá oē-thang ūi-tio̍h i chò sím-mı̍h, goá kiám m̄-sı̄ ka-kı̄ tı̄ hit tiong-kan teh beh tı̂m-le̍k ê lâng mah!”
“A-peh ah, A-peh ah, lí tio̍h ū-iáⁿ koh lâi hâⁿ!” A-hoa í-keng koh cháu-oá lâi tı̄ i ê bı̄n-chêng lah.
“Cha-bó͘ gín-ná, goá chhoā lí tńg-khı̀ lí ê chhù!” Chhiⁿ-mı̂ lâng khan A-hoa ê chhiú khí-lâi, A-hoa ê hoaⁿ-hí sûi-sı̂ koh ho̍k-tò.
“A-peh ah, lí kiám chai goá ê chhù, goá m̄-chai goá ê chhù sı̄ tı̄ tó-ūi?”
Iáu-kú chhiⁿ-mı̂ lâng khan A-hoa ê chhiú, oa̍t tńg-sin kiâⁿ tò-tńg ê lō͘.
“A-peh ah, goá chin hoaⁿ-hí! Neh, A-peh, lín ê chhù sı̄ tı̄ tó-ūi?” A-hoa khı̂ⁿ tı̄ i ê saⁿ lâi mn̄g i. I kám-kak chin pàng-sim, chin hoaⁿ-hí.
“Goá iā m̄-chai goá ê chhù!” Chhiⁿ-mı̂ lâng chin pi-siong án-ni ı̀n A-hoa. “A-peh, Lı̄-lı̄ iā sı̄ m̄-chai i ê chhù, i ka-kı̄ cháu lâi thâu-ke niû ê chhù, i sı̄ bô lâng ài ê niau-á. Goá iā m̄-sı̄ thâu-ke niû ê, sı̄ tùi A-lông in keh-piah, ma-ma ê chhù chhoā lâi ê. Ma-ma tùi chin hn̄g ê só͘-chāi chē chûn chhoā goá lâi, koh khah í-chêng ê sū goá lóng m̄-chai-iáⁿ, in-ūi hit-ê sı̂ goá sı̄ chin soè-hàn ê eⁿ-á.”
“Lı̄-lı̄ iā sı̄ goá ê eⁿ-á, i chin thian-tho̍h ta̍k-jı̍t lóng teh choè-sńg, ū-sı̂ tio̍h thiàu-bú, ū-sı̂ tio̍h gı̂m-si. Chóng-sı̄ thâu-ke niû nā tńg-lâi goá chiū bô thiàu-bú, bô gı̂m-si, in-ūi thâu-ke niû bô ài goá án-ni choè. I ài goán choè kang, goán ta̍k-jı̍t lóng tio̍h hō͘ i phah. I iā ēng soh tiàu tı̄ chhù-téng beh tiàu-sí goán.” A-hoa ê bı̄n kóng kàu chia chiū bô khoài-lo̍k, chóng-sı̄ sûi-sı̂ koh piàn chin hoaⁿ-hí.
“A-peh ah, lí khoàⁿ ē-bı̄n ê khoe-té ū chin-choē chûn-á tı̄ hia!” In nn̄g-lâng chiū thêng-oá khı̀ kiô-hoāⁿ. Tı̄ hit-ê chheng-chēng ê khoe-chúi téng ū saⁿ sı̀ chiah phâng-chûn teh kiâⁿ. Ū hái-hong chhoe tı̄ in nn̄g-lâng ê sin-chiūⁿ. Jı̍t-thâu í-keng beh lo̍h hái lah. Thiⁿ-khı̀ iā chin léng. Chhiⁿ-mı̂ lâng tiām-tiām khiā-oá tı̄ kiô-lân, i boē-thang khoàⁿ-tio̍h sím-mı̍h, chí-ū khiā tı̍t-tı̍t, bı̄n ǹg tı̄ khoe-té. Khiok tı̄ i ê sim, i khai-sí teh bêng-pe̍k A-hoa ê jı̂n-bu̍t. Tı̄ A-hoa só͘ piáu-hiān thian-chin, bêng-lóng ê oē-gú, hō͘ i tı̄ gín-á ê lāi-bı̄n hoat-hiān tio̍h chı̍t-ê chin-toā koh bí-biāu ê sè-kài. In saⁿ-kap khiā tı̄ kiô-téng lâi hióng-siū sin-sián ê hái-hong. A-hoa kè-sio̍k teh kóng-oē. Tı̄ chhiⁿ-mı̂ lâng ê sin-chiūⁿ ū siⁿ-chhut chı̍t-chióng ê boán-chiok. Chit-ê boán-chiok chhin-chhiūⁿ tùi tı̄ chı̍t ê pa̍t-ê sè-kài só͘ pun hō͘ chı̍t ê lēng-goā ê sè-kài ê boán-chiok chı̍t-iūⁿ. Chit-ê lēng-goā ê sè-kài sı̄ hô-téng ê o͘-àm, hô-téng ê choa̍t-bāng, chóng-sı̄ iáu hit-ê sı̄ chı̍t ê thian-chin, oa̍h-phoat, kng-bêng ê sè-kài, sui-jiân pı̂ⁿ-pı̂ⁿ ū put-hēng, ge̍k-kéng ê pak-hong chhiong-hêng tı̄ hit téng-bı̄n.
Chióng-chióng ê hoê-kò͘ kap su-sióng, chiâⁿ-chò chı̍t-phiⁿ cha̍p-loān ê chhiⁿ-hûn lâi am-ba̍t i hoân-cha̍p ê thâu-náu. I chiū kám-kak gông-ngia̍h, se̍h-sı̂n, só͘-í kín-kín lâi beh thóng-it i ê sim.
A-hoa ê sim chin pêng-an, khoài-lo̍k. Chiah-ê kong-kéng hō͘ i ê sim chin khui-khoah, i chiū tı̄ chhùi-lāi khai-sí gı̂m-si.
“Khó-lı̂n bô chhù ê sió-niau, Lí tùi tó-ūi chı̍t-ê kok lâi, Chhiⁿ-sı̂n ê téng-bı̄n, chhái-khēng ê boé-liu, Hn̄g-hn̄g poâⁿ-koè lâng ê ba̍k-chiu.
Lí ê siang-kha ta̍h tı̄ o͘-àm ê tı̂n-sè, Lí ê sim khiok bāng-sióng bô-soah, Sûn-chin sı̄ lí ê miâ, Chin-sı̍t sı̄ lí ún-ba̍t ê sı̍t-giáu.”
A-hoa ê siaⁿ-im chin hiáng-liāng khí-lâi, lâi pò͘-moá tı̄ hit-ê chheng-liâng chúi-téng ê khong-khı̀, hō͘ thiaⁿ ê lâng ke-thiⁿ chı̍t-chióng ê thiam-chēng. A-hoa kap i só͘ piáu-hiān chhut-lâi lóng-chóng sı̂n-pı̀ ê kú-tōng í-keng kàu-gia̍h tín-tāng chhiⁿ-mı̂ lâng ê choan sim-sı̂n. I ēng i ê chhiú lâi gı̄m A-hoa soè-soè ê chhiú.
“Cha-bó͘ gín-ná, lí chin gâu gı̂m-si!” A-hoa ê sim chin boán-chiok, chiū kheh-oá tı̄ i ê sin-khu.
“Chit-ê sı̄ A-gı̄ ê ma-ma ê iô-nâ-si, iā sı̄ goá ê iô-nâ-si!”
“Lí chin gâu gı̂m!” Chhiⁿ-mı̂ lâng chin kám-kek lâi tı̍t-tı̍t o-ló i.
“Sı̂n-pı̀ ê cha-bó͘ gín-ná, i hō͘ goá ê sim toā kı̂-koài, i ê chhut-hiān sı̄ m̄-sı̄ ū sím-mı̍h ı̀-sù?” I tı̄ sim-lāi án-ni siūⁿ, iáu-kú chhùi-lāi chí-ū kóng “Lí chin gâu gı̂m-si!”
Chhiⁿ-mı̂ lâng ê chhiú tāng-tāng gı̄m-oá A-hoa ê chhiú. A-hoa ê huih, chı̍t-me̍h chı̍t-me̍h ê kó͘-tōng, chhin-chhiūⁿ chiâⁿ-chò chin sı̂n-pı̀ ê le̍k-liōng lâi thàu-jı̍p tı̄ i ê sim-lāi, hō͘ i ná kám-kak A-hoa ê sèⁿ-miā kap i ê sèⁿ-miā ū chı̍t-chióng sı̂n-pı̀ ê liân-lo̍k.
2 goe̍h ê se̍k-iông chiām-chiām sit-lo̍h i ê kng-la̍t, hián-chhut chhiah-âng ê ı̂ⁿ-hûn, koà tı̄ hái-téng ê khong-tiong, lâi hoán-chiò chu-âng ê chhái-sek tı̄ hit-ê khoe-chúi ê téng-bı̄n, kap tı̄ in 2 lâng saⁿ khiā-oá ê chêng-iáⁿ ê téng-bı̄n.
Tang-hong tı̄ hit-ê kiô-ē kap kiô-téng teh hiū-hiū háu, chhin-chhiūⁿ siong-pi, iā chhin-chhiūⁿ hoaⁿ-hí chı̍t-iūⁿ.
