A-eng Ah 12

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 12 
 Khai-ha̍k liáu-āu, A-eng kám-kak sū-sū hāng-hāng to bô sūn-lı̄. Éng-siông sui-jiân khó-tiâu tē it chı̀-goān, sêng-chek pēng bô-hó. “I ê sı̍t-le̍k m̄-nā án-ne,” siā-su-iàn tiong, kok-tiong tō-su mā kóng: “Ài koh『衝刺』, ài koh『衝刺』.” M̄-koh, Éng-siông ta̍k-hāng tāi-chı̀ to bô siáⁿ beh chhap i, bô tō thó͘-thó͘ ı̀n-oē--koè-lâi, hō͘ A-eng sim chin hoân. A-nai í-keng seng gō͘-nı̂, tio̍h tha̍k kui-kang, boē-tàng koh lâi tàu-saⁿ-kāng. Sui-jiân in chí-moāi kóng hioh-khùn ē-tàng lâi, chóng--sı̄ boē àn-sǹg ê tāi-chı̀.... Kı̂-sı̍t siōng hō͘ A-eng chhau-hoân--ê iáu-sı̄ hoè-bu̍t-á chhài-chhia chhim jı̍p-lâi chng-thâu, tāi-sù-ki tiàm chng lâm oat-kak hia cha̍h leh chò seng-lí. Tùi chái-khí-sı̂ peh-tiám-goā pâi kàu cha̍p-it-tiám, hoè-chhia ū hı̂, ti-bah, cheng-seⁿ-á-bah, chheⁿ-chhài, ta-liāu....... Hoè-liōng bô chē, m̄-koh khoán chin chiâu.
 Thâu-á iáu bô kám-kak ui-hia̍p, boé--á chhài-kè-á hoè-té it-tı̍t tún-chek, hō͘ A-eng chin thâu-thiàⁿ. M̄-nā án-ne, chit-toà-chhiúⁿ ê hoé-sı̍t-liāu mā hō͘ chhiúⁿ--khı̀. Sui-jiân kiám-chió chı̀n-hoè, chhut-hoè kiám koh-khah chē. Jı̍t-seng khoàⁿ tı̄ gán-lāi, an-ùi A-eng: “Chı̍t-ki chháu chı̍t-tiám lō͘, lâng khai hiah chē chı̂ⁿ chéng hoè-bu̍t-á-chhia, mā tio̍h-ài chhoē seⁿ-lō͘.” Tùi A-tián ang-á-bó͘ ūi seng-lí hō͘ lâng chhiúⁿ--khı̀ teh oàn-tō͘, jı̄n-ûi bô pit-iàu: “Seng-lí m̄-sı̄ teh piàⁿ seⁿ-sí. Goân-pún tō ū su ū iâⁿ, ē thàn ē liáu. Ta̍k-ê léng-chēng siūⁿ khoàⁿ ài án-choáⁿ kái-siān tō hó....” A-eng siūⁿ-siūⁿ--leh, soah ū-iáⁿ teh lia̍h-kông. Tāi-khài chit kúi nı̂ hāng-hāng sūn-lı̄, bô hong bô lōng, ı̀n-piàn ê ki-khá lóng seⁿ-sian, tūn--khı̀-a.
 “Taⁿ kang-tiûⁿ kang-lâng tı̍t kiám, koh ū chhài-chhia teh chhiúⁿ seng-lí.” A-eng kap A-tián ang-á-bó͘ chham-siông: “Hoè-té ná lâi ná lia̍h boē chún, tio̍h-ài siūⁿ chı̍t-ē pān-hoat. Bô, pún ē khı̀ hō͘ chia̍h--khı̀.” “Kiaⁿ hoè-bu̍t-á chhài-chhia hit-pêng ē kiat-chhı̄ ne,” A-tián-só chiâⁿ tan-sim: “Goá khoàⁿ lâng chha̍k sún-á taⁿ oá khı̀ bē, mā ū lâng chhia koé-chí-á ha̍p chò-hoé tàu-lāu-jia̍t.....” “Kah a̍h sı̄ bô châi-tiāu tòng lâng chò seng-lí,” A-tián khı̀-chhoah-chhoah: “Beh piàⁿ ta̍k-ê lâi piàⁿ ko̍h.” “Lán kám bô teh piàⁿ?....M̄-koh, kan-taⁿ piàⁿ mā m̄-sı̄ thâu-lō͘.” Iáu-sı̄ A-eng náu-kin chheng-chhó: “Ta̍k-ê lâi siūⁿ khoàⁿ-māi, ū siáⁿ tháu-lō͘--bô?” “Ah bô, chhun thâu chhun boé, goá sı̀-kè chhia lâi-khı̀ bē ko̍h.” “Beh chhia khı̀ toh bē?” A-tián-só bô hó ba̍k-sek: “Iáu m̄-sı̄ kui-tâi chhia chhut chhia jı̍p niâ, to bô teh chhit-thô ko̍h.” “Hoè-té oan-ná ài siau,” A-eng kiàn-gı̄: “M̄-koh ē-chhiú ài seng chhoē ū, boē-tàng sı̀-kè chhia leh hoah lin-long.” “Ē-chhiú beh toh chhoē?” A-tián chı̍t-pak-hoé bô teh tháu: “Kah a̍h ū, a̍h-sái kin-á-jı̍t tún leh liân-hoê!” “A-eng-chí--a,” A-tián-só siūⁿ bô pō͘: “Lán seng-lí sı̄ m̄-sı̄ tio̍h koh sok khah sè--leh?” “Nā chin bô phiat-pō͘, khı̀ chia̍h-tio̍h lāu-pún, bô-chhái chit kúi nı̂ lán sin-sin khó͘-khó͘ teh phah-piàⁿ.” A-eng thiaⁿ ta̍k-ê hiah pi-koan, tian-tò chhut-siaⁿ an-ùi: “Bô-iáⁿ kóng chhài-chhia pâi--leh, lán seng-lí lóng bián chò--a. Thàn in chiah sin kiat-chhı̄, kín siūⁿ pān-hoat hō͘ soàⁿ--khı̀, bô, mā hō͘ chhun ko͘-tâi chhài-chhia.” “Beh án-choáⁿ kā phah soàⁿ?” A-tián chhùi kín: “Ū hó-pō͘ chá tio̍h-ài iōng--a.” “Kám-á-tiàm-kháu--a chhêng-á-kha, pàng hō͘ lâng lâi pâi-tàⁿ!” A-eng ná-chhiūⁿ ū tùi-chhek: “Tû-liáu chhài-chhia í-goā, koé-chí, sún-á-tàⁿ, bē sio, bē liâng--ê lóng chhiáⁿ in koè--lâi.” “Án-ne lán koé-chí bô-ài chò--a?” A-tián sı̍t-chāi bô tiūⁿ-tio̍h chit-chiau. “M̄-nā koé-chí, hoè-té chhun chē--ê, lán ta̍uh-ta̍uh-á pàng hō͘ lâng khı̀ chò....”
 A-eng kóng-tio̍h ta̍k-hāng pàng ē khui: “Lán mài hō͘ kiat-chhı̄, kang-tiûⁿ hoé-sı̍t-liāu kò͘ hō͘ tiâu, soàⁿ-chú-á ke-kiám ē khı̀ cháu chı̍t-koá bô iàu-kín--lah.” “Nā chhun ko͘-tâi chhài-chhia, kheh-mn̂g ē-tàng khı̀ hō͘ kho͘ joā chē, he chai-chai--leh-lah.” A-tián-só lia̍h loē-sim o-ló: “M̄-koh, lí kóng liân bē sio, bē liâng--ê lóng beh hō͘ lâng pâi-tàⁿ, ē khı̀ chhek--tio̍h A-hoe--bô?” “Boē--lah, bô A-nai tàu-kha-chhiú, A-hoe kan-taⁿ chò tiong-tàu niâ, chái-khí-sı̂ bô-chha--lah.” A-eng koh kho͘ tńg-lâi pún-tê: “Lín ang-bó͘ tio̍h siūⁿ khoàⁿ-māi--leh, hoè-té khoàⁿ-tio̍h án-choáⁿ siah-tiāu, tún siuⁿ chē mā khǹg bô-lō͘.” Khoàⁿ in ang-bó͘ siūⁿ kui-po͘: “Lán chng-kha kheh-mn̂g chiâⁿ pháiⁿ khòng-toā, Chiang-hoà iā-chhı̄ tàⁿ-thâu-á, chū-chō͘-chhan sin khui chin chē, lín sı̄ m̄-sı̄ khı̀ chiap-hia̍p khoàⁿ-māi--leh?” Ka-chài èng-piàn liáu iáu sǹg boē-bái, chiong hoè-bu̍t-á chhài-chhia pheⁿ khı̀ seng-lí ê siong-hāi kiám-khin chin chē. M̄-koh, chéng-kò toā-khoân-kéng hō͘ A-eng chhau-sim. “Seng-lí pháiⁿ chò, kang-lâng koh chhiàⁿ bô,” ê-chhiúⁿ Tiuⁿ khò-tiúⁿ, hiān-chhú-sı̂ í-keng seng chhiúⁿ-tiúⁿ put-sı̂ haiⁿ kóng: “Chı̀n-chêng kok-tiong pit-gia̍p lâi tō kui-pan lâng, chit-má soàⁿ-soàⁿ kui cha̍p lâng, bián joā kú cháu chhun bô chı̍t-poàⁿ.” Tiuⁿ chhiúⁿ-tiúⁿ kóng-tio̍h chiâⁿ bô-nāi: “Chı̍t-koá seng-ha̍k, toā-to-sò͘ cháu-khı̀ ho̍k-bū-gia̍p.”
 A-eng tē it pái thiaⁿ-tio̍h ho̍k-bū-gia̍p chit-ê miâ-sû, goân-lâi chhan-thiaⁿ, pah-hoè, chhit-thô--ê lóng sı̄. Chia̍h hó, chhēng giⁿ, koh chò-tio̍h khin-khó, bo̍k-koài kang-tiûⁿ teh chhiàⁿ bô lâng. Siā-hoē ná-chhiūⁿ tı̄ teh piàn, lâng mā jú lâi jú pı̄n-toāⁿ, m̄-sı̄ hiâm chho͘-siap, tō-sı̄ hoah kan-khó͘. Khoàⁿ--lâi hâng-hâng gia̍p-gia̍p lóng ū chı̍t-pak khó͘-keng, kài chāi lí án-choáⁿ khek-ho̍k, èng-piàn niâ. M̄-koh, só͘-ū ê khó͘-náu, pí boē tio̍h chiap-tio̍h Éng-siông ê sêng-chek-toaⁿ, hō͘ A-eng koh khı̀ koh tio̍h-kip: “Tē it ha̍k-kı̂ nn̄g-kho bô kı̍p-keh, sı̄ beh án-choáⁿ kap lâng khó tāi-ha̍k?” A-eng tâu hō͘ Jı̍t-seng thiaⁿ: “Goá khı̀ mn̄g in lāu-su kóng saⁿ-kho tō ē lo̍k-tē--a neh.” Tio̍h-kip ê A-eng, chı̍t hong-bı̄n pài-hóng kho-jı̄m lāu-su, chı̍t hong-bı̄n chhéng-kàu in tông-o̍h, tong-jiân, siōng iàu-kín iáu-sı̄ ài mn̄g Éng-siông, khoàⁿ būn-tê chhut tı̄ toh: “Kai tong ài pó͘-sı̍p, lán tio̍h khı̀ pó͘-sı̍p.” A-eng hiah koan-sim, Éng-siông iáu-sı̄ phı̂-phı̂ kek kah bô iàu bô kín. “Chheh sı̄ lí teh tha̍k, bô khah piàⁿ--leh, sı̄ beh án-choáⁿ chhut-thoat? Lí kám chı̍t-sı̀-lâng beh lâu tiàm chng-kha kò͘ tiàm-á? Tha̍k kàu ko-tiong--a, oan-ná tio̍h-ài ē-hiáu siūⁿ--a, í-āu beh sêng beh pāi, beh hó beh bái, kài chāi lí chit-chūn ū leh piàⁿ--bô.” Khoàⁿ Éng-siông tiām-tiām, A-eng khin-siaⁿ an-ùi: “It-sı̂ tha̍k bô-hó bô iàu-kín, siōng iàu-kín sı̄ lí ū kè-sio̍k teh koh piàⁿ--bô, chheh ma-ma bô châi-tiāu pang lí tha̍k, kı̂-thaⁿ ài án-choáⁿ tàu-kha-chhiú, chò lí kóng--lâi....” “Lí mài chhap goá, chhap lí ka-tı̄ tō hó--lah.” Siūⁿ boē kàu thiàⁿ-sim oāⁿ lâi chit-khoán ê ı̀n-oē, té tı̄ A-eng pak-lāi ê oē, chò chı̍t-khùn-á kiōng beh piàⁿ-piàⁿ--chhut-lâi: “Bô--a, goá m̄-chhap lí, siáⁿ-lâng beh chhap lí? Sı̄ siáⁿ-lâng kā lí la̍k-sái la̍k-jiō la̍k toā-hàn? Siáⁿ-lâng teh kiaⁿ lí koâⁿ kiaⁿ lí joa̍h, kiaⁿ lí poa̍h kiaⁿ lí iau? Lí...lí án-ne kóng kám tio̍h? Tiau-ı̀-kò͘ jiá ma-ma siū-khı̀!” A-eng jú kóng jú khı̀: “Goá beh lāi beh goā, bô-êng chhù--nih, iā beh bô-êng tiàm-kháu, lí iáu koh teh hiâm goá chhau-sim? Bô lāu-pē-á-kiáⁿ thang kà-sı̄, mā bô-ài thiaⁿ ma-ma ê oē--lah ho͘ⁿ? Ah a̍h sı̄ liân ma-ma to bô-ài tı̍h--a?”
 Ná-chhiūⁿ toh chı̍t-tiâu tn̂g-á khı̀ kha̍p--tio̍h, A-eng chò chı̍t-khùn ke̍k-tōng--khí-lâi: “Lí kóng--a, hiâm ma-ma siuⁿ lo-so, iah-sı̄ ma-ma kà lí m̄-tio̍h--a? Lí nā-sı̄ ē-hiáu siūⁿ ê gín-á, mā thè ma-ma siūⁿ khoàⁿ-māi--leh, goá...goá án-ne chò sı̄ it-tio̍h siáⁿ? Chū lín a-pa koè-sin, goá...goá kám teh joā hó-koè?” Kóng kàu siong-sim ê só͘-chāi, A-eng tian-tò jú kian-kiông--khí-lâi: “Lí m̄-tio̍h, tio̍h ma-ma kà, kāng-khoán ma-ma m̄-tio̍h, lín a-kong, a-má mā ē kà. Lí nā boē-hiáu siūⁿ, óng-hùi ma-ma ê sim, chiah sı̄ jiá ma-ma siong-sim.” Ná liân-chu-phàu-á--leh, oē-tê sûi tńg--koè: “Chhiūⁿ ma-ma chò seng-lí, tio̍h kap ngó͘-sek-lâng chih-chiap. Lia̍h téng-ē-chhiú ê kò-sèng, ha̍p in ê iân, kap chhı̀n-chhái-lâng nā m̄-sı̄ tı̄ tiàm-á, bô tō-sı̄ toā-tiâⁿ, hn̂g-á teh kau-poê, ū thiⁿ teh khoàⁿ--leh.” Kóng kàu chia soah thàn chı̍t-kháu khùi: “Ma-ma kóng ê oē lí èng-kai thiaⁿ ū, m̄-thang o͘-pe̍h siūⁿ tang siūⁿ sai, sim kín siu-siu--khí-lâi, mài hō͘ A-gím chhiò lán toè boē tio̍h tı̄n--lah ho͘hN.” A-eng oē kho͘ chı̍t-liàn, chiong sim-lāi-oē iah-iah--chhut-lâi. Chú-iàu beh hō͘ Éng-siông chai-iáⁿ chheng-thian pe̍h-jı̍t hā, bô hit-ê boē kı̀ⁿ-tit lâng ê tāi-chı̀--lah. Éng-siông ê kò-sèng téng in lāu-pē, pí-kàu noā-sèng noā-sèng. Keng-koè A-eng kóng-kóng--leh, sêng-chek ta̍uh-ta̍uh ū khah chı̀n-pō͘. A-koan sèng-tē tō ke chiok jia̍t--ê, hàu-tōng koh khut-kiông. Tē jı̄ nı̂, toè in a-hiaⁿ kha-chhng-āu beh khó ko-tiong, “Goán beh khó Tâi-tiong-khu, khah chē ha̍k-hāu thang kéng.” Sui-jiân in tō-su kiàn-gı̄ i tha̍k ngó͘-choan, A-koan iáu-sı̄ beh tha̍k tiong-ha̍k: “Lâng A-gím to tha̍k hiah hó, tian-tò a-hiaⁿ tha̍k Chiang-hoà toè lâng boē tio̍h.” Chı̍t-ê cha-bó͘ gín-á lâng, A-eng sı̍t-chāi bô-ài hō͘ khı̀ siuⁿ hn̄g tha̍k-chheh, m̄-koh, áu in A-koan boē koè, chí-hó tap-èng. Boé--á chin-chiàⁿ khó liáu bô-hó, pun khı̀ tha̍k su-lı̍p. Thong-ha̍k to bô nn̄g-kò-goe̍h, hiâm thàu-chá la̍k-tiám koáⁿ-chhia, poâⁿ-chhia kan-khó͘, kúi-ê-á tông-o̍h chio-chio--leh, soè-chhù tiàm hāu-goā tha̍k-chheh.