A-eng Ah 19

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 19 
 Làng bô kúi jı̍t, A-eng choan-kang khı̀ chhoē Gio̍k-bí--á. Gio̍k-bí sı̄ tông-o̍h lāi-té siōng chá kè cha-bó͘-kiáⁿ--ê, choân-ke-hoé iáu chı̀m tı̄ hí-sū ê khı̀-hun. A-eng kóng bô nn̄g-kù, Gio̍k-bí sûi chhoā jı̍p-khı̀ pâng-keng-á té. “Chò lí án-ne chò bô m̄-tio̍h,” Gio̍k-bí chin kā hoaⁿ-hí: “Ah bô, àm-sı̂-á khoè-kha, hahN-sio mā hó.” Gio̍k-bí sı̄ i chū sè-hàn ê chí-moāi-á-phoāⁿ, siáⁿ-mih oē to kóng: “Goá chhím kè cha-bó͘-kiáⁿ, hoān-sè-á lí m̄-chai, chhiūⁿ lí che chiú-koá--ê, chit-má chin bô hâng-chêng ne. Lín Éng-siông boē chhoā lí bô tú--tio̍h, lâng thiaⁿ-tio̍h siàu-liân chiú-koá, tan seⁿ ko͘-hāu-seⁿ--ê, tû-hui loān-ài, bô, lâng kiaⁿ mā kiaⁿ--sí.” “Ô͘?... Ū chit-khoán tāi-chı̀...?” A-eng beh sı̀n-á ná m̄-sı̀n: “Chı̀n-chêng bat thiaⁿ m̄ hō͘ sin-pū koaiⁿ pâng-kang-á-mn̂g, iā ū saⁿ-keⁿ mê-poàⁿ chhu jı̍p-khı̀ sin-pâng thau kah-phoē--ê.” A-eng hàiⁿ-thâu: “Siáⁿ-mih sı̂-tāi--a, kám iáu ū chit-khoán ta-ke?” “Siáⁿ-mih sı̂-tāi chhut siáⁿ-khoán ta-ke, oāⁿ sin ê hı̀-chhut. Kong-só͘ chı̍t-ūi tông-sū in sió-ko͘ tō khı̀ tú--tio̍h.” Gio̍k-bí pún-sèng goân-chāi, hi-hi ha-ha lo̍k-thiòng-sèng, chı̍t-tiâu tn̂g-á thàng kàu té, kāng-khoán jia̍t-sim, kāu-oē: “Lí chai i án-choáⁿ kóng?”
 Gio̍k-bí tiau-tı̂-kang kek in tông-sū sió-ko͘ tâu hō͘ lâng thiaⁿ hit-khoán kháu-khı̀: “Kóng sè-saiⁿ-oē kám ē-ēng--tit? Kóng sı̄ leh kā thau-mē. Kap goán ang khah hó--leh, iā ū tāi-chı̀. Goá chiah m̄ chêng-goān hō͘ mē--leh! Chhiūⁿ goá kā goán ang chim chı̍t-ē khı̀ hō͘ khoàⁿ-kı̀ⁿ--tio̍h. Kan-taⁿ chim chhùi-phoé niâ, i tō boē-tit tı̍t--a. Mē goá bô chı̍t-ē cha-bó͘-khoán, boē-hiáu chai kiàn-siàu! Goá m̄-sı̄ tiau-tı̂-kang chim hō͘ khoàⁿ--ê-a, koh tı̄ chhù--nih, iā m̄-sı̄ tı̄ ke-á-lō͘. Hāi goán chhut-mn̂g liân chhiú to m̄-káⁿ khan, ài tán kiâⁿ hn̄g, oa̍t-thâu khoàⁿ ū toè--lâi-bô, chiah káⁿ khan-chhiú.....” “Ài kóng chhiò--a,” A-eng hō͘ Gio̍k-bí--á kek he siaⁿ-sàu, koh kóng kah ū chı̍t-ē khoán, chiong sı̀n chiong gı̂: “Nā kóng khah am-hō͘ ka-tı̄ hāu-seⁿ, tùi sin-pū khah khiau-khi sı̄ ū-iáⁿ, bô chhiūⁿ lí kóng--ê hiah ku-sui--lah.” “Chiah kóng--leh, ‘chı̍t-pái chú『酸辣湯』, chú liáu ū khah hiam--chı̍t-sut-á, tō mē kóng beh hāi in kiáⁿ, bêng-chai in kiáⁿ seⁿ tı̄-chhng, iáu chú kah hiah hiam! Ku-ku-mo͘-mo͘, sió-tê tāi-chok. Iā bô siūⁿ in kiáⁿ sı̄ goán siáⁿ lâng.’ Kè chit-khoán ta-ke sı̍t-chāi chin thiám-thâu, soah chhiūⁿ nn̄g-ê cha-bó͘ leh chhiúⁿ chı̍t-ê cha-po͘--leh. ‘Siōng kiaⁿ sı̄ bô-tāi bô-chı̀, to ē gı̂-sı̂n gı̂-kúi. Kha̍p-tio̍h tō tâu i chiú-koá, chhiâⁿ-kiáⁿ ê khó͘-chhó͘. Ná-chhiūⁿ chia--ê khó͘-chhó͘, tio̍h hāu-seⁿ, sin-pū pó͘-sióng--leh, to m̄-sı̄ khiàm--i ê ko̍h.’ In hāu-seⁿ hō͘ i ba̍k-sái lâu--chı̍t-ē, tō kóng ma-ma chia̍h chiok chē khó͘-chúi, tio̍h niū i, ta̍k-hāng to àⁿ in bú--a.....”
 A-eng jú thiaⁿ sim-thâu jú cha̍t, Gio̍k-bí sı̄ jú thı̍h jú ū cheng-sı̂n, jú m̄ siu-soah: “ ‘Chı̍t-pái goá kóng ūi-tio̍h siōng-pan hong-piān, gín-á toā-hàn mā ài tha̍k hó ha̍k-khu, put-jû poaⁿ-soá chhı̄-lāi.... Lí chai i án-choáⁿ--bô? Kóng goá sái-lōng in kiáⁿ beh kā pàng-tiāu! Kóng i chhiâⁿ-kiáⁿ bô ba̍k-tē, kan-taⁿ ē-hiáu thiaⁿ bó͘-chhùi, lí khoàⁿ ē khı̀-sí lâng boē? Iā m̄-sı̄ bô beh kā chhoā--khı̀, koh m̄ thiaⁿ lâng kóng. Kui-boé iáu tio̍h goá hoē m̄-tio̍h, i chiah soah--khı̀.『真是有病,心理變態』!’ A-eng--a, siáⁿ-mih sam-chiông sù-tek, choân sı̄ hia cha-po͘-lâng pı̀ⁿ-kâu-lāng, pián--lâng-ê. Lí chò lí kè bô m̄-tio̍h! Hit-tè chhân goá chiah kā lí chim-chiok--chı̍t-ē.” A-eng siū Gio̍k-bí--á chin toā ê kó͘-lē. Mā hō͘ i sim kiaⁿ, “Ū pēⁿ, sim-lí piàn-thài!” Chit kúi kù oē iáu tiâu tı̄ hı̄ⁿ-khang-kin--nih. Kám ē “hu sí chiông chú”, tùi gín-á i-lāi thài toā, khip liáu siuⁿ ân, soah piàn kah án-ne? Chı̍t-koá gō͘-hoē kap mô͘-chhat lóng cháu-cháu--chhut-lâi. Kha̍p-tio̍h tō sò͘ khó͘-keng, thiaⁿ kú lâng mā hoân. Aih, ko͘-khu̍t to leh chhám-sí liáu--a, iáu hō͘ sin-pū chau-that.... Khoàⁿ gín-á tha̍k-chheh, chia̍h thâu-lō͘, lóng beh kiâⁿ ka-tı̄ ê lō͘, pàng lāu--ê teh ko͘-toaⁿ.... A-eng chéng-lí hùn-loān ê su-sû, kēng-ka kian-tēng beh chò ê tāi-chı̀. Kap ta̍k éng-koè kāng-khoán, àm-sı̂ káu-tiám chhut-á, mn̂g thoah--lo̍h-lâi. Mn̄g a-pa, a-i bián chhoân tiám-sim--a.
 Oat jı̍p-khı̀ pâng-keng-á té, the̍h chún-pı̄ hó ê chhân-hn̂g jı̄-choá, ı̀n-kàm, kià-kim-phō͘-á, lâi kàu sı̄-toā-lâng bı̄n-chêng. “A-pa, a-i,” A-eng siang-kha ha̍p-chê, kūi lo̍h nn̄g-lāu bı̄n-chêng: “A-eng cha̍p-hoè toè a-pa tńg--lâi, lâng kóng seⁿ--ê poah chı̍t-piⁿ, ióng--ê khah toā thiⁿ, tāi-un tāi-tek A-eng seng khàu-thâu.....” “Kín khí--lâi,” Jı̍t-seng àⁿ oá lâi khan, A-eng iû-goân kūi--leh kè-sio̍k kóng: “A-pa a-i bô hiâm, hō͘ goá kè Sin-thiam, kúi cha̍p-nı̂ ê thiàⁿ-thàng tio̍h koh khàu-siā.....” “Chē leh kóng--lah,” Siù-tin khiā oá--lâi, kap Jı̍t-seng chı̍t-lâng chı̍t-thâu chiong A-eng hû-khí: “Hō͘ lâng chai-iáⁿ, ioh sı̄ goán leh kà sin-pū--leh.” A-eng chē--lo̍h, sûi koh khiā--khí-lâi: “Ka-chài Éng-siông ē tha̍k, iáu kóng beh khó gián-kiù-só͘. A-koan chia̍h thâu-lō͘, ná-chhiūⁿ chia̍h kah hoaⁿ-hí kah. Chóng--sı̄ gín-á bat--a, ka-tı̄ kiâⁿ ē chāi--a, tàⁿ-thâu pàng khah ē lo̍h....” A-eng jı̂m chhut chhân-khè, kià-kim-phō͘, ı̀n-á, siang-chhiú khǹg tiàm nn̄g-lāu bı̄n-chêng toh-téng: “Che lóng sı̄ a-pa, a-i sin-khó͘ thàn, A-thiam mā piàⁿ kah poê chı̍t-tiâu miā.... Chhiáⁿ siu tńg--khı̀,” Po̍k--chı̍t-ē, A-eng koh kūi tiàm thô͘-kha: “Chhiáⁿ ín-chún goá kè hō͘ Khèng-tông.” “Khí--lâi, khí--lâi, kha̍p-tio̍h tō un-tó thô͘-kha. Kin-á-jı̍t teh hoán-hêng--a sioh (sı̄--bô).”
 Siù-tin hō͘ pı̀ⁿ kah chin hoân: “Chiâⁿ cha̍p-nı̂ chêng, mn̄g lí beh chài kè--bô, lí kóng m̄. Chit-má oāⁿ lí beh kè--a, iū kap a-i teh poaⁿ-hı̀. Chı̀n-chêng tiâu-kiāⁿ hiah hó, lí m̄, chit-má--leh?.... Lí ka-tı̄ kóng khoàⁿ-māi, goá chiah m̄--leh!” A-eng liāu boē kàu a-i, chı̍t-kháu hoê-choa̍t, chı̍t-sı̂ kan-taⁿ: “Khèng-tông ū siáⁿ m̄-hó? Khèng-tông ū siáⁿ m̄-hó...?” “Lín a-i bô kóng Khèng-tông m̄-hó--lah,” Jı̍t-seng chhap chham--lâi: “Sı̄ m̄-kam lí chia̍h-khó͘--lah.” “A-hoe kóng liáu siōng tio̍h, chit-má ê lâng, bô lâng leh chhau-hoân chia̍h--a, goá iáu ē chò--leh, bián kiaⁿ ē khı̀ gō--tio̍h.” “Lí liân chhân-hn̂g, kià-kim-phō͘ lóng the̍h-the̍h hêng--goán, kui seng-khu pak kah khang-khang. Ah nā phoà-toā-pēⁿ, khai toā chı̂ⁿ, lín Khèng-tông beh chhap lí--bô? Koh beh án-choáⁿ chhap--leh?” “Lí tio̍h chim-chiok siūⁿ khoàⁿ-māi, ē hô--bô? Ū-kàu tio̍h--bô? A-i chū sè liap lí toā, khah án-choáⁿ to m̄-kam khoàⁿ lí khı̀ bo̍k-bo̍k-siû--lah.” Chı̍t-kù iā m̄-kam, nn̄g-kù iā m̄-kam. Pak-tó͘ chhoân chı̍t-koá oē soah chek tiâu--leh, khui boē chhut chhùi, it-sı̂-tek A-eng piàn kah chiâⁿ bô lián.
 A-eng pún-chiâⁿ thui-chhek, chhân-khè, kià-kim-phō͘, m̄-sı̄ siu tńg--khı̀ tō-sı̄ hêng--i. A-eng sim-koaⁿ lia̍h tiāⁿ, put-koán in ū the̍h--khı̀ iah bô, lóng boē éng-hióng i ê koat-tēng. Chit-má in kan-taⁿ kóng thiàⁿ-sioh i, iōng m̄-kam hō͘ chia̍h-khó͘, lâi tòng i mài kè. Khèng-tông put-jı̄-kò sı̄ hoân-hu sio̍k-chú, A-eng hi-kiû ê lāu-lâi-phoāⁿ niâ. In khah án-choáⁿ kan-khó͘, kám boē khı̀ chia̍h ti-bú-leng--lah. “Chûn kàu kiô-thâu chū-jiân tı̍t,” A-eng sè-siaⁿ kóng: “Sı̂ kàu sı̂ tam-tng, bô bí kûn han-chı̂-kho͘ thng. Tāi-khài boē khı̀ gō-sí--lah.” “Boē gō--sí? He sı̄ lí kóng--ê oh, kin-á-jı̍t lí kóng pàng tō pàng, hoah kè tō kè, bô-chhái a-i teh thiàⁿ, teh sioh, tàn goán nn̄g-lāu, chò lín khı̀ hiáng-siū--sioh?” Siù-tin sui-jiân la̍k-cha̍p-gō͘--a, iáu chin cheng--leh: “Lí chhân-khè, kià-kim-phō͘ lóng the̍h-the̍h--chhut-lâi, sı̄ leh tiáⁿ--lâng, iah-sı̄ teh sāi-thái? Kah a̍h m̄-thiaⁿ lâng ê oē,” Siù-tin tùi phòng-í phû-kha: “Goán bô hit-ê sı̂-kan tiàm chia poaⁿ-noá. Noh, beh kè liōng-chá!” Iā m̄-chhap i, chò i oat jı̍p-khı̀ pâng-keng-á té.
 A-eng tām-po̍h-á gông-hiâⁿ, gông-hiâⁿ. Tı̍t-kak “A-i teh siū-khı̀--a,” Koh khoàⁿ peh khí kha m̄-chhap--i, chò i oat jı̍p-khı̀ lāi-té. “Iáu chin siū-khı̀ neh.” A-eng sim siūⁿ, “A-i chiong lō͘ lóng that-that--khı̀, khoàⁿ lâng bô, koh kiaⁿ goá the̍h chı̂ⁿ siàn iân-tâu. Put-jû kui-sin pak hō͘ khang-khang, nā bô sin-kè, kám iáu ē jiá êng-oē? A-pa it-chài kóng, lêng kau lêng, hōng kau hōng; ún-ku--ê kau tòng-gōng. Lân--sià, sià-sià--tiāu, kám bùn-boē chhut a-i pha ê thiⁿ-lô tē-bāng? A-i hiah siū-khı̀? Kám khı̀ goá thiàu chhut i ê chhiú-tê-á-sim? Goá hāng-hāng sūn--i, í-keng sin bô poàⁿ-sut, kap Khèng-tông kāng-khoán tio̍h thàn chiah ū thang chia̍h. A-i thài tio̍h khı̍p hiah tiâu--leh?” Tng teh siūⁿ chêng siūⁿ āu, sim-thâu khí-khí lo̍h-lo̍h.... “Chhân-khè chia--ê, seng siu hō͘ hó,” Jı̍t-seng chiong toh-téng hia the̍h hêng--i: “Êng-àm hō͘ chia--ê chhân-khè, koat--chı̍t-ē chin lı̄-hāi.” Jı̍t-seng oan-ná khí-sin, beh oat jı̍p-khı̀ hioh-khùn: “Lí seng léng-chēng--chı̍t-ē, Khèng-tông goán ē koh chim-chiok khoàⁿ-māi..... Tán lín a-i khı̀ khah chhē lo̍h-khı̀, khoaⁿ-khoaⁿ-á chiah koh chham-siông--lah ho͘hN.”