A-lân 01

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 # A-lân kap i ê chí-moē-á-phoāⁿ 
 Tāi-ha̍k liân-khó chhím khó soah, A-lân sûi kap Siù-bí hām Ka-bûn chit nn̄g ê chí-moē-á-phoāⁿ sio-chio khı̀ hái-piⁿ-á sńg chúi, siūⁿ beh hó-hó-á pàng-sang--1-ē, saⁿ tang lâi, te̍k-pia̍t sı̄ ko-saⁿ chit toāⁿ sı̂-kan, ūi-tio̍h beh piàⁿ liân-khó, ē-sái kóng tû-khı̀ chhù--nih kap ha̍k-hāu, bô kı̂-thaⁿ só͘-chāi thang khı̀, ta̍k-kang pa̍k tı̄ chheh-tui lāi-té, bô khí-siáu mā ē phoà-pēⁿ, taⁿ, chóng-sǹg khó soah--a, ē-tàng tháu chı̍t kháu-khùi--a. 
 Kin-á-jı̍t ê jı̍t-thâu put-chí-á mé, Thài-pêng-iûⁿ hō͘ jı̍t-thâu-kng chhiō kah o͘-kim o͘-kim, chheⁿ-chhùi ê Hái-hoāⁿ Soaⁿ-me̍h khiā tı̄ piⁿ--á. E-po͘ sı̂-á, bē-chió lâng lâi tı̄ hái-kı̂ⁿ sńg chúi khioh chio̍h-thâu, piⁿ--á kiam chò chhah-chhia iōng ê kóng-tiûⁿ, ū bē ki-á-peng, o͘-lián kap hang ian-chhiân ê tàⁿ-á; thâu-chêng hái-bı̄n khoàⁿ ē tio̍h 10 goā chiah hı̂-chûn-á tng teh siu bāng-á, ū ê kha-chhiú khah mé--ê, í-keng tńg-lâi tı̄ hái-kı̂ⁿ kā lia̍h--tio̍h ê hı̂-á chng-siuⁿ, toà hū-kı̄n ê lâng ē tı̍t-chiap tı̄ chia bé hı̂-á. 
 “Aih~ au saⁿ tang tō ūi-tio̍h kin-á-jı̍t, chóng-sǹg kiat-sok--a.” A-lân thó͘ chı̍t kháu-khùi, bē-su beh kā chit saⁿ tang ê ut-chut chioh chit kháu-khùi chò-hoé tháu-pàng--chhut-lâi. 
 “Siūⁿ bē kàu ū-iáⁿ kiat-sok--a neh, kám-kak ká-ná ū siáⁿ-mih mı̍h-kiāⁿ ùi seng-khu lāi-té bô--khı̀.” Siù-bí chiap-soà A-lân ê oē-boé kóng--lo̍h-khı̀. 
 “Aih--ioh~ lín siūⁿ-siūⁿ hiah chē beh chhòng-á? Tiōng-iàu--ê sı̄ koh lâi ē-sái hó-hó-á siáu--chı̍t-ē-a, kā chit saⁿ tang bô sńg--tio̍h-ê lóng pó͘-pó͘--tńg-lâi.” Ka-bûn tán chit kang tán chiok kú--a, tùi i chit chióng bē-ài tha̍k-chheh ê lâng lâi kóng, ngē hông ah leh khó tāi-ha̍k sı̄ siōng kan-khó͘ ê tāi-chı̀. 
 “Lâng ê pak-tó͘ teh kiò--a-lah, lán lâi-khı̀ chia̍h hı̂-á hó--bô?” A-lân ê chéng-thâu-á kí tùi hı̂-chûn-á khò-hoāⁿ ê só͘-chāi, i ê pak-tó͘ ùi thâu-tú-á tō it-tı̍t teh kiò--a. 
 “Iau-kúi gín-á khoàⁿ lâng lia̍h-hı̂ tńg--lâi tō teh lâu chhùi-noā--a ho͘ⁿh.” Tú-chiah sńg chúi sńg beh nn̄g tiám-cheng kú, Siù-bí tng teh giau-gı̂ kin-á-jı̍t A-lân nah ē chiah kham-tit iau, A-lân sûi tō khui-chhùi thó-chia̍h--a. 
 “Thiaⁿ lí án-ne kóng, goá ê pak-tó͘ mā teh kiò--a, Siù-bí, lán lâi khoàⁿ Hok-peh--á kin-á-jı̍t ū lia̍h-tio̍h siáⁿ-mih hı̂-á.” Ka-bûn khiā--khí-lâi, kap A-lân Siù-bí cháu khı̀ chhoē Hok-peh--á. 
 Hok-peh--á kap Siù-bí in lāu-pē sı̄ oāⁿ-thiap--ê, nn̄g ke-hoé-á pí kāng ka-cho̍k-á koh khah chhin, Siù-bí in lāu-pē chhiâng-chāi kap Hok-peh--á chò-hoé chhut-hái lia̍h-hı̂. Chêng kúi kang Siù-bí in lāu-pē siū-siong, kàu taⁿ koh bē-tàng chhut-hái, Hok-peh--á ta̍k kang lóng ē kiò in hāu-seⁿ lia̍h kúi boé hı̂-á khı̀ Siù-bí in tau. 
 “Êⁿ~ hit ê kám m̄-sı̄ A-sáu? Siù-bí, lí ê a-ná-tah teh tán--lí neh.” A-lân khoàⁿ A-sáu ùi thâu-chêng kiâⁿ--koè-lâi, lia̍h-tio̍h ki-hoē kā Siù-bí khoe. 
 Siù-bí kā A-lân gı̂n: “Siáⁿ-mih a-ná-tah, lí bô siūⁿ beh chia̍h hı̂-á--a ho͘ⁿh?” 
 “Lán beh chia̍h lâng a-ná-tah ê hı̂-á tio̍h-ài khah pa-kiat--ê-lah.” Ka-bûn toā-siaⁿ chhiò--chhut-lâi, ná chhiò ná lı̄ Siù-bí hn̄g-hn̄g, nā bô, tán--leh hō͘ i bok--tio̍h tō chai thiàⁿ. 
 A-sáu sı̄ Hok-peh--á ê toā-hàn hāu-seⁿ, piān-nā ha̍k-hāu pàng-ká tō toè Hok-peh--á chhut-hái lia̍h-hı̂, i kap A-lân in kāng kài, kin-á-jı̍t kāng-khoán tú khó soah, e-po͘ tō lâi chia kā in lāu-pē tàu-saⁿ-kāng. Pún-té i tùi Siù-bí kan-taⁿ sı̄ chhiūⁿ hiaⁿ-moē-á ê kám-chêng, kàu in seng saⁿ-nı̂-á, ta̍k kang pàng-o̍h liáu-āu sio-chio khı̀ tô͘-su-koán tha̍k-chheh, chò-hoé ê sı̂-kan chē--a, kóng ê oē-tê mā toè leh cheng-ka, te̍k-pia̍t sı̄ tng teh chún-pı̄ khó-chhı̀, sim-koaⁿ-thâu ê ap-le̍k nā-sı̄ piⁿ--á ū lâng thang kóng, chóng--sı̄ khah khin-sang, sı̂-kan kú--lâi, A-sáu tùi Siù-bí ê kám-chêng mā pàng jú tāng, tông-o̍h khoàⁿ in ta̍k jı̍t chò-phoāⁿ tńg chhù, nn̄g ke-hoé-á koh hiah chhin--tio̍h, tong-jiân mā kā in nn̄g ê sak-chò-tui. A-lân kap Ka-bûn chai-iáⁿ A-sáu tùi Siù-bí ū ı̀-sù, siūⁿ beh jiok--i, lóng ē thè A-sáu chè-chō ki-hoē. 
 “Siù-bí, A-lân, Ka-bûn, lín lâi hái-kı̂ⁿ-á chhit-thô--o͘?” A-sáu khoàⁿ-tio̍h Siù-bí, ba̍k-chiu lóng kim--khí-lâi-a. 
 “A-sáu, goán A-bí kong-chú siūⁿ beh chia̍h hı̂--lah, lín kin-á-jı̍t kám ū lia̍h-tio̍h siáⁿ-mih hı̂-á?” A-lân chhiúⁿ tı̄ Siù-bí khui-chhùi chı̀n-chêng seng kóng. 
 Siù-bí sı̄ chāi-tē ê Pangcah, bó-gí thiaⁿ sı̄ iáu thiaⁿ ū, m̄-koh bô siáⁿ ē-hiáu kóng, A-lân kap Ka-bûn ū tang-sı̂-á lóng kiò i A-bí kong-chú. Siù-bí in lāu-pē kap Hok-peh--á sı̄ oāⁿ-thiap ê koan-hē, nn̄g ke óng-lâi lóng sı̄ kóng Hō-ló-oē, m̄-chiah Siù-bí Hō-ló-oē mā kóng kah put-chí-á liàn-tńg, kap A-lân Ka-bûn in mā khah chia̍p kóng Hō-ló-oē. 
 “Oeh~ m̄-chai sı̄ siáng khoàⁿ lâng hı̂-chûn-á lia̍h-hı̂ tńg--lâi, pak-tó͘ tō khai-sí teh kiò--ê ho͘ⁿh? A-sáu, sı̄ chit nn̄g chiah teh lâu chhùi-noā--lah.” Siù-bí chhun-chhiú liàm A-lân ê chhùi-phoé, àm-sı̄ i m̄-thang koh o͘-pe̍h kóng-oē. 
 “Hah...hah...A-lân kap Ka-bûn í-keng hō͘ lí kà kah piàn chia̍h-hı̂ choan-ka--a. Goán a-pa ū lâu chı̍t-koá ian-á-hı̂, ē-sái the̍h lâi hang.” A-sáu chio in saⁿ ê lâu tı̄ hái-piⁿ-á hang hı̂-á, thàn tú khó soah, A-sáu mā siūⁿ beh hioh-chhoán--chı̍t-ē. In sı̀ ê lâng kiâⁿ oá Hok-peh--á hia. 
 “Pâ-á, goán siūⁿ beh lâi hang ian-á-hı̂, àm-sı̂ goá tō bô beh tńg chhù chia̍h-pn̄g--a-o͘.” A-sáu ná kap in lāu-pē kóng-oē, ná ùi tháng-á-té kā ian-á-hı̂ lia̍h chhut-lâi thâi. 
 “A-peh, khoàⁿ--khí-lâi kin-á-jı̍t ê siu-sêng bē-bái--o͘.” Siù-bí kā Hok-peh--á ai-sat-chuh. 
 “A-bí--o͘, ah khó kah án-choáⁿ?” Hok-peh--á chhiò-chhiò khoàⁿ Siù-bí in, i tùi Siù-bí tō ná-chhiūⁿ tùi ka-tı̄ ê cha-bó͘-kiáⁿ kāng-khoán. 
 “A-peh, Siù-bí i bô būn-tê--lah! It-tēng ē tiâu--ê-lah!” A-lân thè Siù-bí ı̀n, kóng sı̍t-chāi--ê, Siù-bí ê sêng-chek it-tı̍t lóng bē-bái. 
 “Tio̍h--lah! A-peh, an--lah! Su-ı̄ⁿ èng-kai bô būn-tê......, goá sı̄ kóng Siù-bí--lah, lí mā chai-iáⁿ goá to khah bē-ài tha̍k-chheh, nā ū chı̍t keng ha̍k-hāu ē-sái hō͘ goá tha̍k, goá tùi goán pâ--á tō kau-tài ē koè--a.” Ka-bûn pháiⁿ-sè pháiⁿ-sè án-ne kóng, nā hō͘ in lāu-pē thiaⁿ--tio̍h, i tō thó phoê thiàⁿ--a. 
 “Iáu m̄-chai--leh, ài tán hòng-pńg chiah chai-iáⁿ--lah. A-peh, tán--leh beh chò-hoé hang hı̂-á--bô?” Siù-bí kóng soah, kap A-lân Ka-bûn kiâⁿ koè-khı̀ kā Hok-peh--á tàu-saⁿ-kāng. 
 “Lín siàu-liân--ê hang tō hó, goá lāu-hoè-á koh teh kap lín tàu-lāu-jia̍t? Goá tán--leh kā hı̂-á chài khı̀ chhı̄-tiûⁿ liáu-āu, beh khı̀ chhoē lín lāu-pē, goá khoàⁿ i hioh chiah kú, liân án-choáⁿ lia̍h-hı̂ mā bē-kı̀--a.” 
 Hok-peh--á chū-té sı̄ Pı̂n-tong-lâng, siàu-liân sı̂-chūn chhiâng-chāi lâi Hoa-lian lia̍h-hı̂, sı̄-toā-lâng koè-sin liáu-āu, tō poaⁿ koè-lâi Hoa-lian toà, kap Siù-bí in lāu-pē tō-sı̄ ùi siàu-liân-sı̂ lia̍h-hı̂ se̍k-sāi kàu taⁿ--ê, A-sáu sı̄ tı̄ Hoa-lian chia chhut-sı̀--ê, goā-má sı̄ Pangcah, sǹg--khí-lâi A-sáu mā ū 1/4 Pangcah ê hoeh-thóng, A-sáu chit ê miâ tō-sı̄ in a-má hō--ê. 
 “A-sáu, goá seng khı̀ chhı̄-tiûⁿ, chia iáu ū chı̍t-koá hê-á, chò-hoé hang-hang--leh, lín m̄-thang sńg kàu siuⁿ oàⁿ--o͘.” Hok-peh--á kā ke-si siu-siu--leh, tō chài hı̂-á khı̀ chhı̄-tiûⁿ bē--a. 
 “Siù-bí, A-sáu, goán seng khı̀ kám-á-tiàm bé liâng--ê, lín seng khí-hoé--o͘.” A-lân hām Ka-bûn kā Siù-bí sái chı̍t ē ba̍k-boé, tō cháu kah bô khoàⁿ-kı̀ⁿ iáⁿ--a. 
 Thèng-hāu A-lân hām Ka-bûn kā liâng--ê bé--tńg-lâi, Siù-bí kap A-sáu í-keng kā hoé khí hó teh hang--a. 
 “Joa̍h--lâng tı̄ hái-kı̂ⁿ-á hang-bah siōng sóng--lah!” A-sáu ka-tı̄ kóng kah chiok sóng--ê. Siù-bí sûi kā i phoah léng-chúi: “Lán nah ū hang bah? Sı̄ hang hı̂-á hó--bô!” 
 “Aih--ioh, chha bô joā chē--lah, lí khoàⁿ A-lân ê chhùi-noā lâu kah kui thô͘-kha--a.” Ka-bûn ké-iáⁿ chhun-chhiú beh sı̂n A-lân ê chhùi-noā, soah hō͘ A-lân phah--tńg-khı̀. 
 “Sı̄ kóng lâng boài hō͘ cha-bó͘ gín-á khí lih hı̂-chûn-á téng, bô, goá ū-iáⁿ chiok siūⁿ beh kap lí kāng-khoán chhut-hái khoàⁿ-māi--leh, ká-ná bē-bái sńg ho͘ⁿh?” A-lân tùi A-sáu án-ne kóng. 
 Siù-bí kā A-lân thuh-chhàu kóng: “Pài-thok--ê, lí liân chē kong-chhia to ē hı̂n ê lâng, koh kóng beh toè lâng chhut-hái lia̍h-hı̂, lí mā『幫幫忙』, goá khoàⁿ kàu-sı̂ liân táⁿ-chiap to bô kàu lí thò͘--o͘.” 
 “Lâng kóng ian-á-hı̂ sı̄ sàn-chhiah-lâng teh chia̍h--ê, m̄-koh goá iáu sı̄ siōng kah-ı̀ chia̍h ian-á-hı̂, te̍k-pia̍t sı̄ tú lia̍h--tio̍h ê ian-á-hı̂, ū chhiⁿ, khı̀-bı̄ koh chán.” A-sáu ná hang ná kóng. Ian-á-hı̂ it-poaⁿ-lâng kóng sı̄ khah chhàu-chiān ê hı̂-á, m̄-koh nā ē-hiáu chia̍h hı̂--ê, tō bē án-ne kóng--a. 
 Sı̀ ê lâng ná oē-sian ná chhńg hı̂-á, chı̍t tháng ian-á-hı̂ kap hê-á, bô saⁿ tiám-cheng kú tō chia̍h kah chheng-khı̀ tang-tang--a, A-lân, Siù-bí, Ka-bûn kap A-sáu tó tı̄ soa-po͘ téng-koân khoàⁿ thiⁿ-téng ê goe̍h-niû, poe-lêng-ki put-sı̂ ùi in thâu-khak téng poe--koè, kok-lâng tńg-khı̀ kàu chhù, mā 10-tiám goā--a. 
 (TGB Thong-sı̀n tē 63 kı̂, 2004 nı̂ 12 goe̍h)