跳至內容

Bô chheh-phoê ê té-phiⁿ kò͘-sū chı̍p 01

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 Soè Chiah Thò͘ Ê Kò͘-Sū 
 (khiàm p1~2) 
 chhē tò ; chóng-sı̄ i ê iu-būn ê siaⁿ hō͘ kúi-nā chiah chhek-chiáu-á iú thiaⁿ-kı̀ⁿ. In pe-lâi chı̄n tı̀-ı̀ kiû i ka-kı̄ chhut-la̍t lèng-khui. 
 Bó͘ Sian-siⁿ the̍h chı̍t ê thô͘-thai lâi, ài tùi Pí-tek ê téng-bı̄n lâi hip-lo̍h-khı̀. Chóng-sı̄ Pí-tek tú-tú tı̄ hit sı̂ lèng-khui i ê saⁿ liâm tı̄ bāng-nı̍h. I chiū cháu kàu toé ke-si ê chhù-á, thiàu-jı̍p chı̍t ê ak-hoe tháng. Siat-sú nā bô chúi tı̄ lāi-bı̄n, chiū chı̄n hó-sè bih. 
 Bó͘ Sian-siⁿ siūⁿ Pí-tek tek-khak bih tı̄ chhù-á-lāi ê bó͘ só͘-chāi, kiám-chhái sı̄ tı̄ hoe-khaⁿ ē-toé. I chiū soè-jı̄ chı̍t ê chı̍t ê hian khí-lâi, khoàⁿ. 
 Koh chı̍t tia̍p-á kú Pí-tek phah-kha-chhiùⁿ, Bó͘ Sian-siⁿ chiū koáⁿ-kín jip i, ia̍h beh ēng i ê kha lâi ta̍h i. I chiū thiàu tùi thang-á chhut-khı̀, chhia-tó saⁿ khaⁿ hoe. 
 Chit ê thang-á sı̄ siuⁿ soè, só͘-í Bó͘ Sian-siⁿ boē tit-kè, ia̍h i cháu siān m̄-ài jip, chiū tò-khı̀ choè i ê kang. 
 Pí-tek chē-teh hioh-khùn, i hāⁿ-hāⁿ chhoán, koh kiaⁿ kàu gı̄-gı̄-chùn, lóng bô siūⁿ tio̍h tùi tá-lo̍h chı̍t tiâu lō͘ tò-khı̀. Koh i sı̄ chı̄n tâm, in-ūi i ū jı̍p-khı̀ hit ê ak-hoe-tháng. 
 Koh chı̍t tia̍p-á kú, i chiū kiâⁿ-lâi, kiâⁿ-khı̀, bān-bān tōng, ûn-á kiâⁿ sı̀-koè khoàⁿ. 
 I chhē-tio̍h chı̍t ê mn̂g tı̄ piah-nı̍h, chóng-sı̄ só-teh, ia̍h bô khang thang hō͘ chı̍t chiah pûi ê soè chiah thò͘-á soeh tùi ē-toé jı̍p-khı̀. 
 Chı̍t chiah lāu niáu-chhú-á cháu-jı̍p cháu-chhut, kè chit ê chio̍h hō͘-tēng, kā tāu-á kàu chhiū-nâ in tau. Pí-tek mn̄g i tùi tá-lo̍h thang kàu toā mn̂g, chóng-sı̄ i ê chhùi ū toā lia̍p tāu-á tı̄-teh boē ı̀n. I chiū kā i iô-thâu. Pí-tek soà háu. 
 I chiū chhı̀-khoàⁿ beh chhē lō͘ tı̍t-tı̍t tùi hoe-hn̂g kè-khı̀, chóng-sı̄ i ná kú ná loān. Koh chı̍t tia̍p-á kú i kàu tı̄ chı̍t ê thâm-á, sı̄ Bó͘ Sian-siⁿ teh iúⁿ chúi ê só͘-chāi. Chı̍t chiah pe̍h niau teh khoàⁿ koá kim-hı̂, chē kàu tiāⁿ-tiāⁿ-tiāⁿ, chí-ū ū sı̂ I ê bé iô cheh, hián-bêng i sı̄ oa̍h ê. Pí-tek siūⁿ khah hó i tio̍h cháu m̄-thang kap i kóng, in-ūi i bat tùi i ê kè-pak hiaⁿ-tı̄ thiaⁿ-kı̀ⁿ niau ê tāi-chı̀. 
 I koh tò-tńg ǹg hit keng chhù-á, chóng-sı̄ hut-jiân-kan i thiaⁿ-kı̀ⁿ tı̂-thâu siaⁿ chı̄n kūn tı̄ i, sia̍k-sia̍k-sia̍k. Pí-tek koáⁿ-kín cháu tı̄ chhiū-á kha. Chóng-sı̄ tia̍p-á-kú chhin-chhiūⁿ bô tāi-chı̀, i chiū chhut-lâi peh-chiūⁿ tı̄ thô͘-chhia thau khoàⁿ kè-khı̀. Tāi-seng i khoàⁿ-kı̀ⁿ Bó͘ Sian-siⁿ teh ku̍t chhang. I ê ka-chiah ǹg Pí-tek, āu-lâi khoàⁿ-kı̀ⁿ tı̄ hit pêng sı̄ toā mn̂g. 
 Pí-tek khin-khin-á lo̍h chhia, chiàu I só͘ oē ê kín cháu tı̍t-tı̍t tùi ké-chí chhiū-á āu-bı̄n khı̀. 
 Bó͘ Sian-siⁿ khoàⁿ-kı̀ⁿ i tı̄ hoe-hn̂g kak, chóng-sı̄ Pí-tek bô iàu-kín. I nǹg tùi mn̂g-ē kè-khı̀, ia̍h lō͘-bé pêng-an chhut hoe-hn̂g jı̍p tı̄ chhiū-nâ. 
 Bó͘ Sian-siⁿ tiàu Pí-tek ê soè niá saⁿ kap oê choè ké-lâng lâi kiaⁿ chiáu-á. Pí-tek lóng bô thêng kha, á-sı̄ khoàⁿ āu-bı̄n, kàu i kàu in tau tı̄ toā châng ê sam-chhiū. 
 I chı̄n siān só͘-í i phia̍h lo̍h-khı̀ tı̄ thò͘-khang ê thô͘-kha, tı̄ chı̄n hó koh nńg ê soa-téng, ba̍k-chiu khoeh-khı̀. I ê bú bô êng teh chú-chia̍h. I teh siūⁿ m̄ chai Pí-tek ê saⁿ cháiⁿ-iūⁿ. Sı̄ tı̄ nn̄g lé-pài kú ê tiong-kan Pí-tek ū sit-lo̍h tē jı̄ niá ê saⁿ kap oê. 
 Chı̄n khó-sioh chit ê-hng Pí-tek bô sím-mı̍h pêng-an. 
 I ê lāu-bú hō͘ i khı̀ khùn, ia̍h hō͘ I chia̍h chı̍t thiap io̍h. 
 Chóng-sı̄ Pu̍t-si, Mô͘-si, kap Mı̂-bé tı̄ ê-hng tǹg thang chia̍h mı̄-pau, gû-leng kap hó͘-m̄. 
 Mn̄g: Pí-tek m̄ thiaⁿ lāu-bú ê kà-sı̄ ū tú-tio̍h sím-mı̍h kan-khó͘ ? 
 (1) Hiám hō͘ lâng lia̍h-khı̀. 
 (2) Sit-lo̍h i ê saⁿ kap oê. 
 (3) Tı̀-kàu phoà-pı̄ⁿ. 
 (4) Bô thang chia̍h ê-hng ê hó tǹg. 
 Sèng-keng kóng, “Tio̍h thiaⁿ lāu-pē ê kà-sı̄, m̄-thang khı̀-sak lāu-bú ê chí-kàu.” Chin-giân 1 chiuⁿ 8 chat. 
 Chı̍t Tè Hûn 
 Tı̄ hē-thiⁿ chı̍t chá-khí chı̄n joa̍h, ū chı̍t tè soè tè hûn tùi hái-nı̍h khí-lâi, ia̍h khin-khin-á phû, hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí, keng-kè tı̄ chheng ê thiⁿ. 
 Lı̄-khui tı̄ chı̍t ê in-ūi khòng-hān, tı̀-kàu chhiah-chhiah ta-ta pha-hng ê toē chı̄n hn̄g, chit tè soè tè hûn oē khoàⁿ-kı̀ⁿ chiah-ê khó-lı̂n ê lâng tı̄ toē-nı̍h teh choè kang kan-khó͘, tı̄ chiah-ê chı̄n joa̍h ê chhân, hit sı̂ i ka-kı̄ phû tı̄ chá-khí sı̂ bı̂-bı̂ ê hong, chia, hia, bô khoàⁿ-kı̀ⁿ poàⁿ hāng. 
 I chiū siūⁿ, “A̍ih ! goá m̄ chai oē pang-chān chiah-ê ē-toé khó-lı̂n ê lâng ; hō͘ in choè kang khah khoài, á-sı̄ hō͘ iau ê lâng thang chia̍h, chhùi-ta ê lâng thang lim boē ?”
 Tùi chit sı̂ chı̍t tè hûn ná kú ná khah toā, hō͘ i ê sim koh khah toā ǹg-bāng oē tām-po̍h-á pang-chān toē-nı̍h ê lâng. 
 Tı̄ toē-nı̍h ná kú ná joa̍h ; chit ê jı̍t sio kàu chı̄n hiông, só͘-í lâng tùi hit ê jı̍t-soàⁿ ê sio kàu hūn-khı̀ ; tú-tú chhin-chhiūⁿ beh joa̍h sí, chóng-sı̄ in ko͘-put-chiong tio̍h choè kang, in-ūi in chı̄n sòng-hiong. Ū sı̂ in khiā teh kia̍h-thâu khoàⁿ hûn, chhin-chhiūⁿ teh kiû kóng, “A̍ih ah ! lí oē pang-chān gún boē.” 
 Hûn ı̀n kóng, “Beh o͘h ; goá beh pang-chān lín.” I chiū khin-khin-á lo̍h-lâi khah kūn tı̄ toē-nı̍h. 
 I teh lo̍h ê sı̂ hut-jiân-kan kı̀ tit chı̍t hāng tāi-chı̀, chiū-sı̄ i tı̄ soè-soè ê sı̂, ū thiaⁿ-kı̀ⁿ kóng hûn nā siuⁿ kūn tı̄ toē-nı̍h oē sí. I kı̀ tit chit ê ê sı̂, chiū m̄ káⁿ khah lo̍h-lâi, tńg-khı̀, tı̄ bı̂-bı̂ ê hong, siūⁿ koh siūⁿ. 
 Kàu lō͘-bé i chiū khiā teh chı̄n tiāⁿ, hó táⁿ kiau-kia̍h kóng, “Lín toē-nı̍h ê lâng ah ! bô lūn tú-tio̍h cháiⁿ-iūⁿ goá beh pang-chān lín.” 
 Chit ê su-siúⁿ hō͘ i hut-jiân-kan hui-siông toā koh ū la̍t. I m̄ bat siūⁿ tio̍h oē chiah toā. 
 Chhin-chhiūⁿ chı̍t ê ū koân oē kàng hok-khı̀ ê thiⁿ-sài khiā tı̄ toē-chiūⁿ, kia̍h-thâu, thí-khui i ê sı̍t keng-kè chhân-nı̍h kap chhiū-nâ. 
 I sı̄ chı̄n toā, chı̄n ui-hong, só͘-í lâng kap oa̍h-mı̍h khoàⁿ-kı̀ⁿ i, kèng koh ùi. Chiah-ê chhiū kap chháu-á phak tı̄ i ê bı̄n-chêng ; chóng-sı̄ lóng-chóng ê oa̍h-mı̍h chai i sı̄ hó ê ı̀-sù. 
 Hûn chiū koh kóng, “Sı̄ ah, goá beh pang-chān lín ; lín tio̍h chiap-la̍p goá ; goá beh ēng goá ê sı̀ⁿ-miā hō͘ lín.” 
 I kóng chit kù oē ê sı̂, ū chı̄n kng chiò chhut-lâi, lûi ê siaⁿ moá thiⁿ khū-khū háu, hûn moá-moá ê thiàⁿ kóng boē chhut ; i lo̍h-khı̀ kàu tı̄ toē-nı̍h, pàng-sak i ê sı̀ⁿ-miā chiah choè chı̍t chūn hok-khı̀ kiù-miā ê hō͘. 
 Hit chūn hō͘, sı̄ hûn toā ê só͘ choè, chiū-sı̄ i ū sí, chóng-sı̄ sı̄ choè i ê êng-kng. Keng-kè lóng-chóng ê thó͘-toē hō͘ só͘ ū lo̍h kàu ê só͘-chāi ū chı̍t ê hó khoàⁿ ê khēng chhut-hiān ia̍h lóng-chóng thiⁿ-nı̍h ê kng-soàⁿ ū hián-chhut i ê sek ; chiū-sı̄ lō͘-bé chı̍t hāng ê thiàⁿ i só͘ hiàn ê. 
 Bô joā kú chiū bô khı̀, chóng-sı̄ tùi hit-tia̍p liáu-āu chiah-ê ū hō͘ hûn kiù ê lâng kap oa̍h-mı̍h kı̀-tit i ê un-tián tı̄ in ê sim kàu kú-kú. 
 (1)Mn̄g. Hûn siūⁿ beh lı̄-ek lâng chiū cháiⁿ-iūⁿ ? Chiū ka-kı̄ ná pı̀ⁿ ná toā. 
 (2)Hûn cháiⁿ-iūⁿ chiah oē lı̄-ek lâng ? Kam-goān khek-kí. 
 (3) Hûn ka-kı̄ tit-tio̍h sím-mı̍h ? Hō͘ i kiù ê lâng kap oa̍h-mı̍h, kú-kú kı̀-tit i ê un-tián. 
 Sèng-keng kóng, “M̄-thang toaⁿ-toaⁿ kò͘ ka-kı̄ ê tāi-chı̀, iā tio̍h kò͘ pa̍t lâng ê tāi-chı̀. ” Hui-lı̍p-pí 2 chiuⁿ 4 chat. 
 Koh kóng, “Ū chı̍t kù oē thang sı̀n thang o-ló, chiū-sı̄ Ki-tok Iâ-so͘ lı̂m-kàu sè-kan kiù ū choē ê lâng.” Thê-mô͘-thài chiân 1 chiuⁿ 15 chat. 
 Soè Chiah Âng Koe Bú 
 Chı̍t chiah soè chiah-ê âng koe bú kap I ê koe-á tı̄ chhân-nı̍h, I chhē tio̍h chı̍t lia̍p sió be̍h. 
 Chiū mn̄g kóng, “Chı̄-chūi beh chai chit lia̍p sió be̍h? ” 
 Gô chiū kóng, “Goá m̄.” 
 Ah ia̍h kóng, “Goá m̄.” 
 Chit chiah soè chiah âng koe bú kóng, “Goá chiū beh, ” ia̍h I khı̀ chai chit lia̍p sió be̍h. 
 Chit châng be̍h se̍k ê sı̂,I mn̄g kóng, “Chı̄-chūi beh the̍h chiah-ê be̍h kàu bō-nı̍h?” 
 Gô chiū kóng, “Goá m̄.” 
 Ah ia̍h kóng, “Goá m̄.” 
 Chit chiah âng koe bú kóng, “Goá chiū beh,” ia̍h I the̍h chiah-ê be̍h khı̀ tı̄ bō-nı̍h. 
 Āu-lâi the̍h mı̄-hún tò-lâi I mn̄g kóng, “Chı̄-chūi beh ēng chit ê mı̄-hún, choè mı̄-pau? ” 
 Gô chiū kóng, “Goá m̄.” 
 Ah ia̍h kóng, “Goá m̄.” 
 Chit chiah soè chiah-ê âng koe bú kóng, “Goá chiū beh. ” 
 Mı̄-pau sio hó ê sı̂, I mn̄g kóng, “Chı̄-chūi beh chia̍h chit ê mı̄-pau? ” 
 Gô chiū kóng, “Goá beh.” 
 Ah ia̍h kóng, “Goá beh.” 
 Chit chiah soè chiah âng koe-bú kóng “Bô, lín bô thang chia̍h. Goá beh ka-kı̄ chia̍h, To̍k, to̍k !” I chiū kiò i ê koe-á lâi pang-chān i chia̍h. 
 (1)Mn̄g. Âng Koe-bú cháiⁿ-iūⁿ thang tit-tio̍h mı̄-pau ? Ū chèng be̍h, bō choè mı̄-hún, iā sio mı̄-pau.
 (2)Gô kap ah cháiⁿ-iūⁿ bô thang chia̍h mı̄-pau ? In-ūi pı̂n-toāⁿ m̄-ài choè kang. 
 Sèng-keng kóng, “Nā ū lâng m̄ khéng choè kang chiū m̄-thang chia̍h pn̄g.”