Chó͘-su ê Goân-in

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
I sı̄ Ìn-tō͘ lâng, iā in hia ê lâng sı̄ o͘-bı̄n ê jı̂n-chióng, só͘-í lâng chng i ê kim-sin soà o͘-bı̄n, tùi án-ni lâng chiū kiò i choè o͘-bı̄n ê Chó͘-su-kong. 
Chó͘-su sı̄ sím-mı̍h hō lâng choè?Chiū-sı̄ chhut-ke siu-hēng, āu-lâi nā ū tek-tō sêng Hu̍t chiū thang choè Chó͘-su. Chho͘-tāi thoân-lâi Tiong-kok ê chó͘-su sı̄ Ìn-tō͘ lâng, Ta̍t-mô͘. I thiaⁿ-kı̀ⁿ Liông-bù-tè hò͘ⁿ-sian, ài kiû sêng-sian sêng Hu̍t, saⁿ-pái ài lı̄-ke khı̀ kiû-sian, āu-lâi hō͘ in ke-lāi lâng lâu-teh. Chit ê Ta̍t-mô͘ ài lâi, kè-hái tùi Kńg-tang jı̍p káng. Lâng khoàⁿ i o͘-bı̄n kı̂-koài, chiū chhoā i kı̀ⁿ Bú-tè. Bú-tè ēng chiah-ê si siá kā i kóng. Ta̍t--chiū ı̀n chèng-tō-koa kóng to-bô kong-tek. 
Chū siōng pò͘-si seng thian-kok, 
Iû-jû gióng-thiⁿ siā hu-khong,
Sè-le̍k chı̄n ê chı̀ⁿ hoân-tūi,
Chiàu-tit lâi-seng put-jû-ı̀. Ì-sù sı̄ kóng pò͘-si iáu-bô kong-tek, sı̄ khang tio̍h-boâ, ná siā chı̀ⁿ tı̄ khong-tiong, tūi-lo̍h iû-goân tı̄ toē, boē lı̄-ek tı̄ lâi-sè ê sū. Bú-tè thiaⁿ chiah-ê oē m̄ hoaⁿ-hí. Ta̍t-mô͘ iā lı̄-pia̍t i khı̀ sı̄ ı̄ⁿ siu-hēng, bı̄n ǹg-piah káu nı̂, múi-jı̍t chia̍h tām-po̍h ké-chí, āu-lâi chiū lim chúi, kóng i ê lâng-iáⁿ soà ı̀n-jı̍p piah-lāi, kàu-taⁿ iáu tı̄-teh. (Chheh--nı̍h ū kóng, “Biān-phek kiú-liân, sí iú chhú-sı̂n-ngō͘,” chiū-sı̄ chit ê goân-in). Tē-jı̄ tāi Chó͘-su sı̄ Sı̂n-kong. I sı̄ Siáu-bûn-sı̄ ê tiúⁿ-ló, thiaⁿ-kı̀ⁿ Ta̍t--sı̄ siu-liān ê biāu-hoat, chiū kûi kı̀ⁿ i, ài choè Chó͘-su, pài i choè su-hū lâi thoân-siū. Ta̍t--sı̄ iū kóng bô hiah-khoài, nā m̄-sı̄ khoàⁿ-bô sin-khu chiū boē-oē chiâⁿ. Sı̂n-kong chiū the̍h pó͘-thâu chū chām tò-chhiú, hián-bêng i bô sioh sin-khu. Ta̍t--sı̄ khoàⁿ oē kham-tit, chiū thoân-siū hō͘ i, koh ēng i-poah thoân hō͘ i. (I sı̄ hê-siūⁿ ê ka-se. Poah sı̄ hê-siūⁿ teh pun-chia̍h ê oáⁿ. Hu̍t-ka ēng chí nn̄g hāng choè pó-kùi ê mı̍h.) Chá ū ná pun-chia̍h ê khoán. Tē saⁿ, sı̀ tāi bô miâ-siaⁿ. Gō͘ tāi sı̄ N̂g Mûi. I sı̄ Pak-kiaⁿ ê lâng. I ū khó͘-sim siu-liān, kàu beh sêng-hu̍t ê sı̂ kiò-i ê tô͘-tē choè khı̀ (“khı̀” sı̄ gō͘ jı̄ kù, ná koa chı̍t-iūⁿ.) I ê tô͘-tē Sı̂n-siù-su choè chit phiⁿ: Sim ná phô͘-thê chhiū,
Sin sı̄ bêng-kiàⁿ-tâi.
Sı̂-sı̂ khûn chhéng-chhit,
Put-sú jiá tı̂n-ai.

In su-hū thiaⁿ-liáu put chí o-ló, kiò chèng tô͘-tē tio̍h liām hit phiⁿ, chin ū chu-bı̄ ê khoán.

Lāi-tiong ū chı̍t ê Hūi-lêng thiaⁿ-liáu hiâm bô thong, chiū choè chı̍t phiⁿ:---
Phô͘-thê pún bô chhiū, 
Bêng-kiàⁿ iā hui tâi;
Pún-lâi bô it bu̍t,
Hô-chhù jia tı̂n-ai. I ê su-hū thiaⁿ-liáu koh-khah o-ló, kóng oē-kham-tit soà-chiap. Tē la̍k tāi ê Chó-su chiū-sı̄ Hūi-lêng. I sı̄ Lâm-kiaⁿ lâng. Bú-chek-thian ê sı̂-tāi, sı̄ chı̍t ê khioh-chhâ-hu, thiaⁿ N̂g--sı̄ ê biāu-hoat, khı̀ Pak-kiaⁿ kiû kà-sı̄, khoàⁿ sı̄ chho͘-hu chiū biáu-sı̄ i kiò i cheng-bí saⁿ nı̂; i iā bô hiâm lô-khó͘, ài choè khı̀ ê sı̂ lâng khoàⁿ-khin i m̄-bat jı̄, āu-lâi ū lâng thoè i siá. Chit ê khı̀ chı̍t-ē chhut, lâng chin o-ló . Tı̄ mı̂-tiong in su-hū kiò i kūn-oá, chiū ēng i-poah thoân hō͘ i, kiò i tio̍h tô-cháu pa̍t-ūi. Ū lâng put-ho̍k, chiū tui-jip tı̄ āu-bı̄n, kàu bó͘ só͘-chāi, ēng i-poah hē tı̄ chio̍h-thâu-téng. Sı̂n-siù-su tui kàu, chiū kín khı̀ the̍h, m̄-kú the̍h boē khí, in-ūi i m̄ eng-kai tit. Hit-sı̂ chai ū chhò, chiū kūi-lo̍h kiû-chêng, sı̄ ài kiû kà-sı̄ i-poah ê sū. Āu-lâi ka-kı̄ hoê Lâm-kiaⁿ khó͘-siu 36 nı̂ ê kú. Jiân-āu chhut-lâi soat-hoat, tù keng-chheh, hióng-siū 70 goā hè. Khoàⁿ in chiân-tāi ê tô͘-tē ū saⁿ-chiⁿ i-poah, ài choè chó͘-su, só͘-í í-āu bô ēng-chó͘-su thoân-siū hō͘ lâng, kàu i choè la̍k tāi chó͘-su chia̍t-chí; í-āu hun-chi pia̍t-phài, kóng, Chô-tông chong, Lı̂m-chè-chong, kı̂-thaⁿ iáu kúi-nā phài lóng sı̄ tùi chia thoân-lo̍h-lâi. Kim-tông ê chó͘-su sı̄ tùi Chông-cheng-kun ê sı̂-tāi. Sian-thian ê Chó͘-su sı̄ tùi Chheng-tiâu chiah thoân-hā. Liông-hoâ ê chó͘-su iā saⁿ-kūn tı̄-chia. Án-ni khoàⁿ-lâi iā-sı̄ hun-hun loān-loān, boē-tit kui it-thóng ê khoán. Goá kı̀-tit choè gín-ná ê sı̂, goán keh-piah chng Gō͘-tó͘ ū lâng chia̍h-chhài ho̍k-sāi Chó͘-su; āu-lâi kā in kiáⁿ-sun kóng, i sí m̄-bián siu-bâi, tio̍h hē tı̄ lēng-goā chı̍t keng, i oē kui-sian sêng-hu̍t choè Chó͘-su. khó-sioh bô kú bô lâng káⁿ kàu hia, in-ūi hiú-noā ê bı̄, boē kham-tit oá. Āu-lâi têng-sin siu-bâi. Hiān-sı̂ Tâi-oân ho̍k-sāi Chó͘-su kóng sı̄ Tn̂g-soaⁿ Chheng-siú-giâm hia thoân-lâi, sı̍t-chāi ū chhò; goân-thâu sı̄ Ìn-tō͘. Ná oē chai? Sı̄ chia̍h-chhài ê keng-chheh só͘ ín-khí lâi kı̀-bêng. Siá kúi-jı̄ tı̄-chia hō͘ tāi-ke chim-chiok lâi siūⁿ in ê goân-iû sı̄ tio̍h á-bô? (Tâi-oân Kàu-hoē-pò tē 474 koàn,1924 nı̂ 9 ge̍h)