Cha̍p-hāng koán-kiàn 01

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 Thâu-sū 
 Chāi che Tâi-oân tó-lāi, ha̍k-būn sı̄ hùi-thûi chin kú lah! Chū chin-chiàⁿ kú ê í-chêng, ha̍k-būn sı̄ kan-ta kúi-ê tha̍k-chheh-lâng teh bat; í-goā toā-pō͘-hūn ê lâng, chiū-sı̄ choè seng-lí ê, choh-sit ê, iā-sı̄ choè-kang ê, it-chhè kap ha̍k-būn sı̄ chha-put-to lóng bô koan-hē. Koh-chài hiah-ê tha̍k-chheh-lâng só͘ tha̍k só͘ bat ê, lóng sı̄ kúi-pah nı̂-chêng iā-sı̄ kúi-chheng nı̂-chêng ê jı̂n só͘ gián-kiù ê kū chô-phek; khah chē sı̄ lóng boē-thang ha̍h sı̂-sè. Chiông-tiong khoah iā-sı̄ ū hit-hō put-sı̂ to-si chin, kàu to̍h-lo̍h to-sı̄ oē ha̍h-ēng ê hó ha̍k-būn; chóng-sı̄ hō͘ hiah-ê tha̍k-chheh-lâng chhau-poâⁿ liáu í-keng lāu-lāu bô mê-kak. 
 Goân-lâi ha̍k-būn sı̄ tùi chē-chē lâng ê keng-giām, chē-chē lâng ê sim-su lâi cho͘-chit kiat-sêng ê. Kóng chı̍t kù khah bêng, ha̍k-būn chiū-sı̄ beh chhán-bêng sū-bu̍t ê chin-ké, hó-pháiⁿ, súi-bái ê koan-hē, chèng-lâng hia̍p-le̍k só͘ chò-sêng ê; thang kóng sı̄ chèng-lâng kong-ke ê châi-sán. Só͘-í ha̍k-būn sı̄ lâng-lâng to lóng tio̍h-ài ū. Lâng ê thâu-náu bô ha̍k-būn, pí pa̍k-tó͘ bô chia̍h-mı̍h sı̄ khah chhám. Tâi-oân ê ha̍k-būn hùi-thûi kàu chhin-chhiūⁿ kin-ná-jı̍t chit-ê khoán; m̄-bián kóng kàu sím-mı̍h ha̍k-būn; kan-taⁿ bat-jı̄ ē-hiáu siá-phoe kı̀-siàu ê lâng, chı̍t-chng-siā chóng khêng m̄-chai ū kúi lâng? 
 Chāi che Tâi-oân tó-lāi, thang kóng ha̍k-būn ê ki-hng, í-keng sı̄ liân-soà chin kú chin kú lah! Chèng-lâng ê cheng-sı̂n í-keng sı̄ iau-gō͘ kàu ke̍k-khám. 
 Thâu-sū 
 Tâi-oân chū kui Jı̍t-pún Tè-kok í-lâi, kok só͘-chāi ha̍k-hāu siat-pı̄, thang kóng sı̄ ke chin chéng-chê; chóng-sı̄ oē thang khı̀ chiah-ê ha̍k-hāu tha̍k ê lâng, sı̄ bô joā chē; koh-chài chiah-ê iū to lóng sı̄ siàu-liân gín-ná tha̍k sêng-khı̀, chiah beh lâi kiù Tâi-oân siā-hoē ê kín-kip, che-sı̄ bān-bān lân-tit oē-thang thèng-hāu, iū-koh sı̄ bān-bān lân-tit oē-thang kàu. Nā-sı̄ án-ni, beh hō͘ Tâi-oân ê ha̍k-būn khah kín heng, beh hō͘ Tâi-oân-lâng ê thâu-náu khah kín pá-tı̄ⁿ, káⁿ m̄-sı̄ tio̍h kín-kín koh chhoē pa̍t-tiâu lō͘ lâi kiâⁿ? Chiàu goá kap kúi-ê tông-chı̀ ê lâng só͘ khoàⁿ, chiū-sı̄ ēng Lô-má-jı̄ lâi siá-chheh, ı̀n cha̍p-chı̀, iā-sı̄ ı̀n sin-bûn, chit-tiâu sı̄ choè-kı̄n, choè-khoài kiâⁿ ê lō͘. Koan-hē chit-chân tı̄ tē-jı̄-hāng ū lūn khah siông-sè. Chhiáⁿ tāi-ke chiah tùi hia koh chhim-chhim siūⁿ chı̍t-ē khoàⁿ. 
 Iah goá só͘ siá chit-pún chheh, goá khiok m̄-káⁿ kóng, ēng chit-pún beh lâi ke-thiⁿ tāi-ke joā chē ê ha̍k-būn, put-kò sı̄ thò͘-lō͘ goá ê gû-kiàn ê chı̍t pō͘-hūn, têng-lia̍t tı̄ chèng hiaⁿ-tı̄ chí-bē ê bı̄n-chêng, lâi kap tāi-ke chham-siông khoàⁿ, ài hō͘ Tâi-oân khah hoat-ta̍t, beh hō͘ lán ê tông-pau khah ǹg-siōng, lán tio̍h cháiⁿ-iūⁿ siūⁿ, cháiⁿ-iūⁿ chò? Iah lán chiông-lâi ê só͘-siūⁿ só͘-chò, káⁿ m̄-sı̄ ū chhò-gō͘ ê tiàm tı̄-teh? Goá sı̄ chiong goá só͘-ū kám-kak tio̍h, koh-chài sı̄ siōng tē-it ài tāi-seng kap tông-pau chham-siông chim-chiok ê tāi-chı̀, hun-chò cha̍p-ê toê-ba̍k siá tı̄ chia. 
 Lia̍t-ūi, tı̄ chit-ê lāi-bı̄n, goá ê só͘ siūⁿ ū chhò-gō͘ ê tiàm, tān-sı̄ tāi-ke bo̍k-tit kan-ta khoàⁿ, pàng hō͘ i koè-khı̀, khéng thè goá chí-tiàm tèng-chèng hō͘ i bêng-pe̍k, sı̀-chiàⁿ, chiū-sı̄ goá choè kám-siā ê só͘-chāi. 
 Chit-pún chheh sui-jiân sı̄ sió-sió, chū Tāi-chèng cha̍p-jı̄ nı̂ cha̍p goeh7-chhoe siá-khí, tú-tú sı̄ siá chı̍t-nı̂ kú chiah sêng. Chı̍t hāng, sı̄ goá siông chhut-goā; koh chı̍t hāng, sı̄ in-ūi kū-nı̂ cha̍p-jı̄ goe̍h cha̍p-lak jı̍t hō͘ lâng lia̍h khı̀ koaiⁿ-kaⁿ la̍k-cha̍p-gō͘ jı̍t, í-āu koh ūi-tio̍h chit-chân sū chhiau-chhe̍k, chió-chió ū kang thang gia̍h-pit, só͘-í beh siá chı̍t-hāng ê gı̄-lūn, tı̄ hit-ê tiong-kan tio̍h hioh-khùn kúi-nā pái. Koh-chài chı̍t-pái ê hioh-khùn, ū-sı̂ beh kàu chiâⁿ goe̍h-jı̍t, tı̀-kàu hō͘ goá ê sim-su lóng khah bē koàn-chhoàn, só͘ siá ê chē-chē bē-thang chiàu ı̀-sù, goá ka-tı̄ bô moá-chiok ê só͘-chāi sı̄ bē-chió. Chhiáⁿ tāi-ke chit-tiám thé-thiap goá. 
 Iáu ū chı̍t-hāng, ǹg-bāng tāi-ke goân-chêng, chiū-sı̄ goá ê khiuⁿ-kháu put-chí loān-cha̍p bô-sûn. Kiaⁿ-kı̀ⁿ tāi-ke khoàⁿ liáu bē chheng-chhó͘. Goá sı̄ tı̄ Pak-káng chhut-sı̀, tùi cha̍p-poeh hoè ê nı̂-thâu chiū lı̄-khui hia, í-āu sı̀-koè khı̀. Tùi án-ni, goá ê khiuⁿ-kháu soah pı̀ⁿ-chiâⁿ chit-chióng m̄-chiâⁿ Chiong koh iā m̄-chiâⁿ Choân ê kháu-khı̀. Goá khiok ū pài-thok khah koàn-sı̀ Ē-mn̂g-im ê lâng tàu chim-chiok, í-keng ū kái-oāⁿ chin chē khı̀; chóng-sı̄ bô tú-hó ê só͘-chāi tek-khak sı̄ iáu chin chē. Taⁿ, siⁿ-sêng to-sı̄ án-ni, iā to bô hoat-tō͘, goān tāi-ke jín-nāi khoàⁿ chiū-sı̄. 
 Tāi-chèng cha̍p-saⁿ nı̂ cha̍p goe̍h jı̄-poeh jı̍t, chiū-sı̄ Tı̄-an Kéng-chhat-hoat Ûi-hoán Sū-kiāⁿ, tē-jı̄ hoê kong-phoàⁿ phoàⁿ-koat chêng chı̍t-jı̍t. 
 Chhoà Poê-hoé siá. 
 Tē it hāng 
 Goá só͘ khoàⁿ ê Tâi-oân 
 1. Súi--ah! Hó--ah! Lán Tâi-oân 
 Ò--ah! Tâi-oân , Se-iûⁿ-lâng o-ló lí súi , chheng-ho͘ lí kiò-chò Bí-lē-tó (Formosa), lí sı̍t-chāi chiok-gia̍h ē kham-tit. Iáu -kú lí láu-sı̍t sı̄ chin khoài-lo̍k ê só͘ -chāi , kàu-gia̍h ē-tit hō͘ lâng ài-sioh pàng bē-lı̄ . Ò --ah! Tâi-oân , koh-chài lí kiám m̄-sı̄ goán ê iô-nâ-tē , hō͘ goán ê sin koân kut-bah pûi-toā ê hiuⁿ-lí mah?Goán ê sim sı̍t-chāi chı̍t-khek-kú to oh-tit tùi lí lâi lı̄-khui. 
 Goā-kok-lâng o-ló lán ê Tâi-oân siù-lē ; ū-iáⁿ,láu-sı̍t bô chhò-gō͘ . Lán Tâi-oân ê soaⁿ ke̍k hiông chòng , ke̍k ū piàn-hoà , koh-chài sı̄ ke̍k chhong-chhùi , ke̍k chhéⁿ-ba̍k , sı̂-siông ū gı̂n-sek ê hûn ,chāi hiah ê chheⁿ-leng-leng ê soaⁿ-chiam ê tiong-kan teh kún teh giâ . Só͘-í chē-chûn tùi hái tiong-ng hn̄g-hn̄g khoàⁿ , tek-khak sı̄ hui-siông súi . M̄-nā án-ni , chiū-sı̄ tùi kı̄n-kı̄n khoàⁿ , Tâi-oân thâu kàu boé put-lūn tó-lo̍h chı̍t só͘-chāi , chhiū-ba̍k put-sı̂ chheⁿ-chhùi , hoe chháu put-sı̂ iām-sēng ; ū kı̂-khá ê boé-ia̍h tı̄ hit tiong-kan teh bú , hó-siaⁿ ê thâng-thoā chiáu-chiah teh thı̂ teh chhiùⁿ , oán-jiân sı̄ chı̍t ê toā kong-hn̂g . Lán Tâi-oân , sı̄ chāi Thài-pêng-iûⁿ ê lāi-té , chı̍t-ê m̄-toā m̄-sè ê tó-sū , thang kóng sı̄ hái-goā ê sian-kéng . I ê sı̀-bı̄n to sı̄ toā-hái ê chúi pau-pau--teh, pa̍t-tah ê sio̍k-tı̂n to eng-ia oh-tit kàu . 
 I ê soaⁿ-chiam sı̍t-chāi sı̄ koân koh toā , sè-kài ê hong-hō͘ to chhoe ak oh-tit tio̍h . Koh-chài khı̀-hāu sı̄ chin un-hô , joa̍h-thiⁿ bô hō͘ lán tio̍h chhin-chhiūⁿ Lâm-iûⁿ ê lâng put-sı̂ ài lâm-chúi , koâⁿ-thiⁿ iā bô kiò lán chhin-chhiūⁿ pak-hng ê lâng put-sı̂ tio̍h àⁿ hoé-lô͘ ;hō͘ lán ê seng-khu chin khin , iū-koh hō͘ lán ê sim-koaⁿ chin chió khiàm-khoeh . Lán Tâi-oân ê tē khoah-toā bô chhin-chhiūⁿ Tiong-kok , Ìn-tō͘ hit khoán , m̄ iông-ún soaⁿ-khı̂m iá-siù ê pháu-cháu ; chóng-sı̄ sió-sè iā chiok-gia̍h ē thang iông-ún kúi-nā pah-bān lâng , iū-koh tē-thó͘ kiám m̄-sı̄ chin pûi , chhut-sán kiám m̄-sı̄ chin hong-hù mah ? Lán ê soaⁿ-lāi ū toā-châng chhiū chhò bē-liáu , ū chiuⁿ-ló sı̄ sè-kài só͘ hi-hán ê , ū n̂g-kim , iā ū chio̍h-thoàⁿ . Ia̍h sı̀-ûi ê hái-lāi ū chhut hı̂ , hê , bô hān-liōng ; keng-hı̂ (hái-ang) sı̄ chhin-chhiūⁿ chhù hiah toā ; iâm iū sı̄ taⁿ bē -liáu . Nā kóng kàu pêⁿ-tē , chhân--nih ū siang-tang thang siu , hn̂g --nih kam-chià kap chéng-chéng ê cha̍p-kok put-sı̂ to siu bē chı̄n , koh chài lán ê o͘-liông-tê kiám m̄-sı̄ chin phang mah ? Âi-- ah! Lán Tâi-oân sı̍t-chāi sı̄ chı̍t ê thian-seng chū-jiân ê toā kim-khò͘ ! Âi-- ah ! Tâi-oân chin-chiàⁿ sı̄ bí-lē ê tó-sū , chin-chiàⁿ sı̄ pêng-hô ê hiuⁿ-lí , sı̍t-chāi sı̄ bô ū khiàm-khoeh ê an-lo̍k kok! Goá ē thang phı̀-jū chı̍t-kú kóng , “Tâi-oân sı̄ ná chı̍t-sian liân-hoe pó-chō-téng ê Koan-sè-im.”
 2. Tùi tē-lí lâi kóng , oán-jiân chı̍t ê sió Tang-iûⁿ 
 Sè-kài ê tē-bı̄n , hun-koah chò saⁿ khoán : chı̍t- khoán kiò-chò jia̍t-tài-tē , chı̍t-khoán un-tài-tē , koh chı̍t-khoán chiū-sı̄ hân-tài-tē . Lán lâng só͘ khiā-khí ê tē-bı̄n , khoàⁿ-kı̀ⁿ sı̄ pêⁿ-pêⁿ , kı̂-sı̍t m̄-sı̄ pêⁿ--ê , sı̄ ı̂ⁿ--ê . In-ūi tē sı̄ ı̂ⁿ-ı̂ⁿ chhin-chhiūⁿ kiû , só͘-í lán só͘ khiā-khí chit-ê tē sı̄ kiò-chò tē-kiû , lâng kap chháu-ba̍k cháu-siù chiū-sı̄ tı̄ tē-kiû ê bı̄n-téng teh oa̍h . Thang kóng tē-kiû sı̄ chhin-chhiūⁿ chı̍t-lia̍p chin-chiàⁿ toā ê hó͘-thâu-kam ; kam-phoê phòng-koân ê só͘-chāi chiū -sı̄ soaⁿ , thap-lo̍h ê só͘-chāi chek-chúi chiū-sı̄ hái ; ia̍h poàⁿ-tō͘ ê só͘-chāi chiū-sı̄ jia̍t-tài-tē , poàⁿ-tō͘ kap thâu-boé ê tiong-kan chiū-sı̄ un-tài-tē , thâu kap boé ê só͘-chāi chiū-sı̄ hân-tài-tē . Jia̍t-tài-tē sı̄ tē-it joa̍h , un-tài-tē khah sio-lō,hân-tài-tē chiū chin koâⁿ . 
 Chiong tē-kiû kā i phoà chò nn̄g-pêng , chı̍t-pêng sı̄ kiò-chò Tang-iûⁿ , koh chı̍t-pêng sı̄ kiò-chò Se-iûⁿ . Lán Tâi-oân sı̄ tı̄ Tang-iûⁿ ê lāi-bı̄n . Lán ê Tâi-oân iū tú sı̄ tı̄ jia̍t-tài-tē kap un-tài-tē ê kau-kài . Lán tó-lāi ê soaⁿ iū chin koân , só͘-í pêⁿ-tē sui-jiân sı̄ joa̍h , jú chiūⁿ soaⁿ-téng chiū jú liâng jú léng . Nā-sı̄ pa̍t só͘-chāi joa̍h chiū-sı̄ joa̍h , koâⁿ chiū-sı̄ koâⁿ , lán Tâi-oân in-ūi sı̄ téng-bı̄n só͘ kóng hit khoán ê tē-sè , só͘-í tâng chı̍t ê sı̂-chūn , ài joa̍h ê só͘-chāi ia̍h ū , ài un-loán ê só͘-chāi iā ū , ài liâng-léng ê só͘-chāi iā sı̄ ū . 
 Chiong-lâi soaⁿ-lāi hiah ê lâng , in-ūi lán nā khah thiàⁿ-thàng in , nā kap lán hô-hó bô saⁿ-hāi , ia̍h lán ê tı̀-sek châi-lêng khah hoat-ta̍t , khùi-la̍t khah chhiong-chiok ê sı̂ , soaⁿ-lāi soaⁿ-téng it-chhè lóng khai-khún , toā chhiū-nâ tio̍h kā i khui , kim-gı̂n chio̍h-thoàⁿ chióng-chióng ê khòng-sán nā ū , chiū kā i ku̍t ; ē thang chai-chèng ê só͘-chāi chiū chai-chèng , bē--ê chiū hō͘ i chò bo̍k-tiûⁿ chhı̄ gû , chhı̄ iûⁿ , chhı̄ cheng-seⁿ . Chı̍t-bı̄n chiong chiah ê só͘ siu-sêng ê lı̄-ek lâi khui toā-lō͘ , chō hoé-chhia tiān-chhia , á-sı̄ siat chin ún-tàng ê hui-lêng -ki , hui-hêng-chûn , kau-thong hō͘ i toā lı̄-piān . Ia̍h koh chı̍t-bı̄n , kiàn-siat hiong-chhoan chhı̄-ke tı̄ ke̍k hó kéng-tı̀ , ke̍k chheng-liâng ê só͘-chāi . Nā-sı̄ án-ni , kiám m̄-sı̄ kúi tiám-cheng , á-sı̄ kúi hun-cheng ê tiong-kan ,chiū ē thang tı̄ joa̍h ê só͘-chāi kiâⁿ kàu liâng--ê , tı̄ liâng--ê kiâⁿ kàu koâⁿ ê tē-hng mah ? 
 Chhin-chhiūⁿ án-ni lâi kóng , chāi lán Tâi-oân kı̄n-kı̄n chı̍t tia̍p-á-kú ê kang-hu , ài soaⁿ chiū ū soaⁿ , ài hái chiū ū hái , beh joa̍h chiū ū joa̍h ,koâⁿ chiū ū koâⁿ . Só͘-í thang kóng Tâi-oân sı̄ chı̍t ê sió Tang-iûⁿ . Lán Tâi-oân ū chit-khoán thian-jiân ê hó-kéng ,hó khı̀-hāu , chiong-lâi nā-sı̄ koh ēng-sim ke lâng ê kang-hu toā-toā lâi chéng-tùn , tek-khak ē chiâⁿ-chò Tang-iûⁿ ê toā kong-hn̂g , hō͘ Tang-iûⁿ ê lâng chı̍p-oá lâi hióng-hok an-lo̍k . 
 3. Tùi lâng lâi kóng , sı̄ chı̍t ê sió Sè-kài 
 Tùi tē-lí lâi kóng, lán ê Tâi-oân sı̄ hiah ū chhù-bı̄ ê só͘-chāi, chóng-sı̄ nā tùi lâng ê hong-bı̄n lâi kóng , sı̄ iáu koh-khah sim-sek , khah ū ı̀-gı̄ , thang kóng sı̄ chı̍t ê sió sè-kài . 
 Thong tē-kiû-bı̄n só͘ ū ê lâng , chóng-kiōng kóng ū cha̍p-la̍k-ek goā (chı̍t-ek sı̄ chı̍t-bān ê chı̍t-bān ). Chiah ê lâng tāi-khài hun chò gō͘-chéng , chiū-sı̄ pe̍h-sek--ê, n̂g-sek--ê, chhiah-sek--ê, chang-sek--ê , o͘-sek--ê . Se-iûⁿ-lâng ( phó͘-thong kóng Âng-mn̂g-lâng ), chiū-sı̄ pe̍h-sek--ê , in-ūi in ê phoê-bah ê sek chin pe̍h; lán chiū-sı̄ n̂g-sek--ê ; Lâm-iûⁿ ê Má-lâi-lâng chiū-sı̄ chang-sek--ê;Bí-kok kı̄n soaⁿ ê só͘-chāi ū chı̍t-chéng phoê-bah chin âng ê lâng , che chiū-sı̄ chhiah-sek lâng ; iáu ū chı̍t-chéng chiū-sı̄ i ê phoê-bah o͘ kàu chhin-chhiūⁿ hoé-thoàⁿ, tiàm tı̄ A-hui-lı̄-ka kap A-bí-lı̄-ka ê só͘-chāi. 
 Chit gō͘-chéng lâng bûn-bêng ê thêng-tō͘ put-chí ū cheng-chha. Ū-ê sı̄ chin gâu, chin ióng, chin hó-gia̍h ; chóng-sı̄ ū-ê sı̄ chin gōng, chin ham-bān , chin sàn-hiong. In-ūi chit- khoán, tāi-ke ê khùi-la̍t bô pêⁿ , tı̀-kàu seⁿ-chhut chióng-chióng put-hēng ê tāi-chı̀ ; khiáu--ê phiàn gōng--ê, ū--ê chia̍h bô--ê, kiông--ê ap-tó jio̍k--ê. Thang kóng koè-khı̀ ê sè-tāi , chit gō͘-chéng lâng tāi-ke sı̄ sio-thâi teh koè-jı̍t . 
 Chha-put-to la̍k nı̂ chêng , Se-iûⁿ ū toā sio-thâi. Chit ê sio-thâi sı̄ chū khai thian-tē í-lâi choè tē-it toā--ê , tı̄ Tāi-chèng 3 nı̂ 8 goe̍h thâi-khí, thâu-boé thâi ū gō͘ nı̂. Tı̄ chit ê chiàn-cheng sí ê lâng , ū chı̍t-chheng bān ; tio̍h-siong ê lâng , sı̄ nn̄g-chheng bān; chóng-kiōng sı̄ siong ū saⁿ-chheng bān lâng. (Lán Tâi-oân lóng-chóng chiah ū saⁿ-pah káu-cha̍p bān lâng). Koh-chài só͘ khai ê chiàn-hùi sı̄ saⁿ-chheng chhit-pah ek gı̂n (Hiān-sı̂ Jı̍t-pún choân-kok ê kok-hùi chı̍t-nı̂ sı̄ chha-put-to cha̍p-sı̀ ek gı̂n). Kı̄n-kı̄n tùi án-ni , chiū chiok-gia̍h thang chai chit-pang Se-iûⁿ ê toā chiàn-cheng kàu cháiⁿ-iūⁿ chhám! Khoàⁿ-kı̀ⁿ chit khoán ê chhám-sū , kı̄n -lâi sè-kài ta̍k chéng lâng , to lóng chhim-chhim kám-kak chiàn-cheng sı̄ m̄-hó , tek-khak tio̍h ài pêng-hô. Put-lūn tó-chı̍t chéng lâng tāi-ke lóng ài sio chun-tiōng sio chiàu-kò͘ ; gâu--ê khan-chhoā gōng--ê , ióng--ê chiàu-kò͘ jio̍k--ê; ū--ê pó͘-chō͘ bô--ê; chiah ē ēng-tit. Koan-hē chit chân sū , thong sè-kài ê lâng hiān-sı̂ hui-siông jı̄n-chin teh gián-kiù. 
 Lia̍t-ūi , sè-kài ê tāi-sè sı̄ án-ne ; taⁿ chhiáⁿ oa̍t-thâu khoàⁿ lán ê Tâi-oân . Lán chit ê sió-sió ê Tâi-oân ū kúi chéng lâng teh chò-hoé tiàm ? Thang kóng sı̄ ū saⁿ-chéng . Chı̍t chéng sı̄ Loē-tē lâng ; chı̍t chéng sı̄ Soaⁿ-lāi lâng (phó͘-thong lóng sı̄ kiò in Chhiⁿ-hoan, che-sı̄ chin khin pa̍t-lâng, bô chun-tiōng lâng ê oē, goān kap tāi-ke í-āu kiò in “Soaⁿ-lāi lâng”); ia̍h koh chı̍t-chéng, chiū -sı̄ lán Pún-tó lâng. Chit saⁿ-chéng lâng ê bı̄n-sek, kut-keh khiok sı̄ tāi-khài ū kiōng-thong, m̄-kú só͘ ēng ê giân-gú bô-siāng ,hong-sio̍k iā koh-iūⁿ , koè-khı̀ ê le̍k-sú iā cheng-chha ; só͘-í thang kóng sı̄ koh-iūⁿ ê chéng-cho̍k . M̄-nā chéng-cho̍k koh-iūⁿ , bûn-bêng ê thêng-tō͘ iā-sı̄ put-chí ū cheng-chha. Tāi-khài ē thang kóng , Loē-tē lâng sı̄ khah gâu,khah ū la̍t ; lán Pún-tó lâng pí in chiū khah su; Soaⁿ-lāi lâng chiū su in iáu khah chē. Tùi án-ni khoàⁿ , goá káⁿ kóng , Tâi-oân sı̄ chı̍t ê jı̂n-chéng ê Tián-lám-hoē-tiûⁿ . Sè-kài nā ē hiàn-chhut pêng-hô,goá siūⁿ tio̍h tùi Tâi-oân tāi-seng; thang kóng lán Tâi-oân sı̄ Sè-kài pêng-hô jı̂n-lūi hô-hó ê chhı̀-giām-só͘ . Ò--ah! Lia̍t-ūi tông-pau , lán ūi-tio̍h jı̂n-lūi ê hô-hó , sè-kài ê chı̀n-pō͘ , m̄-chai lán ū sím-mı̍h chún-pı̄ thang pang-chān Soaⁿ-lāi lâng ê hiòng-siōng ; ia̍h lán ū sím-mı̍h khùi-la̍t thang kap Loē-tē lâng pèng-kà chê-khu, sio khan-chhiú chò-hoé kiâⁿ hiòng-chêng mah? Ò--ah!Tâi-oân kó-jiân sı̄ sè-kài-tek ê Tâi-oân ; chóng-sı̄ m̄-chai lán ū sè-kài-tek ê sim bô ? Tâi-oân sı̄ chı̍t ê sió sè-kài ,Tâi-oân sı̄ jı̂n-lūi hô-pêng ê gián-kiù-só͘ .