Hông--á

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

Hông--á chhut-soaⁿ hit-kang, A-tiong tı̄ sek-tiûⁿ in lāu-pē siòng-phı̀ⁿ thâu-chêng, háu kah kiōng-kiōng beh khiā bē chāi. Sı̂-kan kàu--a, Hông--á beh chiūⁿ soaⁿ-thâu--a, A-tiong in a-má giâ koái-á tùi koaⁿ-chhâ kòng saⁿ-ē, A-tiong tòng bē tiâu, khàu kah phak tı̄ thô͘-kha peh bē khí--lâi, piⁿ--á ê chhin-chiâⁿ ná kā chhah--leh, ná hó-chhùi kiò i ài keng--leh, m̄-thang hō͘ a-má koh-khah kan-khó͘. Hông--á sı̄ toā-kiáⁿ, in tau thâu-chhùi chē, téng--á ū chı̍t-ê a-chí, koh ū saⁿ-ê sió-tı̄ kap saⁿ-ê sió-moē. I chū kok-hāu-á chhut-gia̍p, tō toè A-tiong in a-kong hoāⁿ hit-keng se-bí-loh tiàm, thàn-chı̂ⁿ chhı̄-ke, chai-poê sió-tı̄ tha̍k-chheh thang-hó ū chhut-thoat. Hông--á chhoā-bó͘ seⁿ-kiáⁿ liáu-āu, iáu sı̄ kap kui-ke-hoé-á toà tı̄ hit-keng nn̄g-chàn lâu, e̍h-e̍h-á ê lâu-á-chhù, in chit-ke gō͘-ê----ang-á-bó͘ kap nn̄g-ê hāu-seⁿ koh ū chı̍t-ê cha-bó͘-kiáⁿ, chò-hoé khoeh tiàm bô cha̍p-pêng toā ê pâng-keng; tio̍h kap lāu-pē lûn-liû tı̄ tiàm--nih khùn pang-pı̂ⁿ kò͘-mê; tiàm--nih thàn--ê kan-taⁿ lâu tām-po̍h-á só͘-hùi bé-hun, chhun--ê lóng kau hō͘ chhù--nih, gín-á ê khai-siau chiah koh kā lāu-bú sa. M̄-koh sı̂-sè teh piàn chin kín. Hông--á beh oá 50 hoè ê sı̂, sui-bóng lúi-chek kui-sı̀-lâng ê kang-hu, chhiú-kang koh-khah iù, to piàⁿ bē koè hiān-tāi-hoà ki-khı̀ seng-sán ê kui-bô͘, tiàm--nih seng-lí it-tı̍t bái--khı̀, hām la̍p tiàm ê chhù-cho͘ to chin chia̍h-la̍t--a, choaⁿ-á kā tiàm siu--khí-lâi, hiaⁿ-tı̄-á mā pun ke-hoé, kok-lâng chhut-khı̀ piàⁿ ka-tı̄ ê ka-têng kap seng-oa̍h. Hông--á nı̂-hoè ū--a, ha̍k-le̍k koh kē, poàⁿ-sı̀-lâng khut tı̄ se-bí-loh tiàm, mā bô kı̂-thaⁿ choan-tióng, beh chhoē thâu-lō͘ sı̍t-chāi ū khah oh, m̄-koh saⁿ-ê gín-á lóng iáu teh tha̍k-chheh, poaⁿ chhut-lâi bé-chhù ê tāi-khoán ap-le̍k mā hō͘ i bô thang khùiⁿ-oa̍h. Lō͘-boé in moē-sài kā ín-khı̀ in hoè-ūn kong-si, poaⁿ-hoè thia̍p jı̍p-khı̀ hoè-kūi-chhia, sǹg kiāⁿ--ê, ū chò chiah ū thang niá-chı̂ⁿ. Chit-khoán khang-khoè kang-chok khoân-kéng bô-hó, sı̂-kan koh tn̂g, te̍k-pia̍t sı̄ joa̍h--lâng ê sı̂, hoè-kūi-chhia--nih ē hip kah hō͘ lâng bē kham--tit. Ūi-tio̍h chhı̄-ke, i piàⁿ-sı̀ chò, ūi beh ke khiām--koá, tiong-tàu-tńg mā m̄-kam khai-chı̂ⁿ chia̍h-pn̄g, kan-taⁿ it-tı̍t koàn whisbih, bô kúi-nı̂, sin-thé soah ta̍uh-ta̍uh-á hāi--khı̀. Kàu kah i bē kham--tit koh jím ê sı̂ tō bē-hù--a, kiám-cha ê kiat-kó sı̄ tio̍h-gâm. Tó tı̄ pēⁿ-chhn̂g téng, nn̄g-lúi ba̍k-chiu n̂g-gı̀m-gı̀m, chiah bô nn̄g goe̍h-jı̍t niâ, pún-té chho͘-ióng ê hêng-thé, ná sán kúi-nā liàn--khı̀, beh kā chhah khí-lâi chia̍h io̍h-á, sió-khoá khap--tio̍h tō thiàⁿ kah ai chhut-siaⁿ, koè-khı̀ lo̍k-thian koh hó sèng-tē, chit-má mā lóng piàn chı̍t-ê lâng khı̀, ná tiām-tiām teh tán-thāi kái-thoat. Hông--á kap lâng tàu-tı̄n, chóng--sı̄ chiâⁿ hó-lé, siáⁿ-lâng liáu-kái i chit-sı̀-lâng sim-koaⁿ-té ê ut-chut? Siàu-liân-sı̂ ūi-tio̍h pē-bú kap sió-tı̄, tàu taⁿ chhù--nih ê keng-chè, hi-seng ka-tı̄ ê chiân-tô͘, liáu-āu koh ūi-tio̍h sı̄-sè, tio̍h piàⁿ-sı̀ thàn-chı̂ⁿ chhı̄ i ka-tı̄ ê ke. M̄-koh in bó͘-kiáⁿ soah lóng khoàⁿ i bô, in bó͘ hiâm i han-hān thàn-chı̂ⁿ, hiâm i bô chhut-thoat, in hāu-seⁿ hiâm i ha̍k-le̍k kē, hiâm i bô hō͘ in khah hó ê seng-oa̍h. Chı̍t-pái, in kiáⁿ A-tiong chhoā tông-o̍h tńg-chhù, i tú hā-pan tńg--lâi, the tı̄ phòng-í hioh-khun, tông-o̍h cháu liáu-āu, A-tiong soah kā toā-siaⁿ, poaⁿ kui-kang hoè kui sin-khu chhàu-koāⁿ-sng, koh thǹg-pak-theh, hō͘ i chin bô bı̄n-chú...... Phah-piàⁿ chı̍t-sı̀-lâng, siáⁿ-mih to iáu-boē hiáng-siū--tio̍h, mā siáⁿ-mih to m̄-kam hiáng-siū, liân chia̍h-pn̄g-chı̂ⁿ to beh séng--lo̍h-lâi, soah tiāⁿ-tiāⁿ thau-thau tńg-khı̀ seh 1~2 chheng-á hō͘ pē-bú, kiat-kó, tit--tio̍h-ê nah ē sı̄ ut-chut koh bô hō͘ sı̄-sè chun-tiōng ê ūn-miā? Hông--á tı̄ pēⁿ-ı̄ⁿ tó bô poàⁿ-tang tō koè-sin--a. Hit-chūn, A-tiong kūi tı̄ lêng-tn̂g kā in lāu-pē chhàm-hoé, hiō-hoé ka-tı̄ koè-khı̀ tùi lāu-pē bô liōng-kái ê thāi-tō͘, m̄-koh lóng bē-hù--a, koh khah án-choáⁿ chhàm-hoé, mā oāⁿ bē tio̍h Hông--á chı̍t-sı̀-lâng tı̄ chit-ê thé-chè hā ut-chut sim-sng ê sèⁿ-miā. (TGB Thong-sı̀n tē 68 kı̂, 2005 nı̂ 5 goe̍h)