Ióng-kám ê Aukele 03

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 Canoe chi-lú (A Canoe Sails) 
 Aukele pê khí-lih chúi-khang-kháu kúi lo̍h kài, siūⁿ beh kā tı̄ khang-kháu ê toā chio̍h-thâu soá khui. M̄-koh chit-lia̍p chio̍h-thâu iû-goân “ún-jû-thài-san”, chı̍t-sut-á to bô tín-tāng, i tı̄ chúi-khang lāi-té poa̍h-tó kúi lo̍h pái, siūⁿ beh khoàⁿ kám ū kı̂-thaⁿ ê chhut-kháu bô, kiat-kó chhoē lóng bô. I lō͘-boé chhı̀-iōng hoah-hiu ê hong-sek. M̄-koh kám ū-hāu? Tû-liáu i ê hiaⁿ-ko ē-tàng thiaⁿ-kı̀ⁿ í-goā, kin-pún to bô lâng tı̄ hù-kı̄n, kám-kóng i iáu ǹg-bāng in hiaⁿ-ko ē kā tàu-saⁿ-kāng neh? Che-sı̄ bô khó-lêng ê tāi-chı̀. 
 Aukele lı̄-iōng ta̍k-kang thàu-chá kah àm-thâu-á chiáu-kiò-siaⁿ lâi sǹg jı̍t-chí, chı̍t-jı̍t koè-khı̀ --- nn̄g-jı̍t ---saⁿ-jı̍t --- sı̀-jı̍t --- chı̍t-ê lâng kan-taⁿ khò chúi seⁿ-oa̍h ē-tàng tòng goā-kú--leh? i siūⁿ koh bô goā-kú tō ē chai-iáⁿ ---lo̍h, i siūⁿ kah chia kám-kak chiok ut-chut--ê ---- La̍k-jı̍t,chhit-jı̍t, kàu kah tē-peh-kang ê sı̂, i tō in-ūi lâng siuⁿ koè hi-jio̍k, bô hoat-tō͘ koh chai-iáⁿ tàu-té sı̄ chá-khí ia̍h-sı̄ àm-sı̂--loh. 
 Hiông-hiông chı̍t-tō kim-kong chhut-hiān tı̄ i-ê thâu-khak téng, Aukele taⁿ-thâu chı̍t-khoàⁿ, hoat-kak tòng tı̄ jı̍p-kháu ê toā chio̍h-thâu tng-teh tín-tāng, tı̄ khang-kháu chhut-hiān ê sı̄ bı̄n-iu-bı̄n-kat ê sè-hàn hiaⁿ-ko Iku-lani. 
 “Ouh! Goá-ê sió-tı̄, kám-siā Lono, hó-ka-chài goá chhoē-tio̍h lí--a!” Iku-lani chı̍t-bı̄n khàu chı̍t-bı̄n kóng, 
 “Siā-thiⁿ-siā-tē.” Aukele chiok sè-siaⁿ ngāu-ngāu liām. 
 Tı̄ Iku-lani ê pang-bâng hā, i bān-bān-á chhut-khı̀ khang-kháu, lâng thiám kah phak tı̄ toā chio̍h-thâu téng-bı̄n. 
 “Goá èng-kai koh khah-chá lâi--leh.” Iku-lani kái-soeh kóng: “m̄-koh Kama-kahi it-tı̍t kiò goán khí-chō hit-chiah toā-chiah canoe, sı̂-kan pa̍k tiâu-tiâu, sı̍t-chāi bô hoat-tō͘ khah-chá lâi. Chit-má í-keng oân-sêng--a. Bı̂n-á-chài goán tō beh chhut-phâng--a.” 
 “Bı̂n-á-chài?” Aukele thiaⁿ tio̍h hiông-hiông soah khàu chhut-lâi: “goá it-tēng ài kah lín chò hoé khı̀!” 
 “Sió-tı̄. lí bē-sái chit!” Iku-lani kóng: “chhiūⁿ lí chit-má chit-khoán hêng, kám ē kham-tit? Sin-thé hiah-nı̍h joán-jio̍k, koh siūⁿ beh chē hiah-nı̍h hn̄g ê chûn?” Goá khoàⁿ lí sı̄ teh khí-siàu--a!” 
 “Kā goá chhoā tńg-khı̀ chhù--nı̍h,” Aukele kóng:“chhù--nı̍h ū chhàng chit-koá Mo-o A-chó͘ hō͘ goá ê mı̍h-kiāⁿ, ē-tàng hoe-ho̍k goá ê thé-la̍t.” 
 “M̄-kú sió-tı̄ ---” Iku-lani sió-khoá tiû-tû koh chı̍t-tiám-á pháiⁿ-sè kóng ê khoán. “Kama-kahi bô khó-lêng ē hō͘ lí kah goán chò-hoé khı̀--lah!” kı̂-sı̍t chit-kài chhut-hái siōng chú-iàu ê bo̍k-tek tō-sı̄ beh siám-phiah lí.” 
 “Goá it-tēng ài-khı̀,” Aukele chiâⁿ kian-chhı̂: “nā-bô,lín lóng ē sí tiàm hái--nı̍h, mā bô chhin-chiâⁿ pêng-iú ē khı̀ kā lín siu-bâi.” 
 Iku-lani chhiò-chhiò: “lí kám bē kı̀-chit, goán sı̄ án-choáⁿ hō͘ Kama-kahi hùn-liān chhut-lâi ê kha-chhiú? Bián-kiaⁿ, goán ū châi-tiāu pó-hō͘ goán ka-kı̄--lah!” 
 “M̄-koh hoat-su̍t hong-bı̄n, lín tō bô hoat-tō͘--a!”Aukele kóng: “Kan-taⁿ goán ū hoat tō͘.” 
 Iku-lani thiaⁿ liáu, sim-thâu cho-cho, kám-kak chiâⁿ hoân-ló: “Ah! goá ū pān-hoat thang hō͘ lí khı̀--a, lán-ê tı̍t-á “Chı̀-sèng sı̄ toā-hiaⁿ Kama-kahi siōng thiàⁿ ê hāu-seⁿ, i-ê iau-kiû in lāu-pē choa̍t-tùi ē tap-èng. Hoān-sè --- tı̄ bı̂n-á-chài jı̍t-thâu beh lo̍h-soaⁿ beh chhut-phâng ê sı̂-chūn, goá ē chı̄n-liōng khı̀ an-pâi.” 
 “Kám-siā, Iku-lani! lí kám ē-sái hû goá tńg--khı̀ chhù--nı̍h ----” 
 Tng-tang Aukele i-ê pē-bú thê-khí chit-chân tāi-chı̀ sı̂, in mā sı̄ bô chàn-sêng: “lí khah ē-sái án-ne siūⁿ--leh?” in lāu-bú iân-lō͘ kiâⁿ iân-lō͘ chhı̍h-chhńg kóng: “lí mā chai-iáⁿ Kama-kahi tō-sı̄ teh tán-thāi chit-ê ki-hoē thang siám-phiah lí! Tı̄ chhù--nı̍h ū lín lāu-pē âⁿ lí, pó-hō͘ lí,tı̄ pa̍t-ūi siáng ē-tàng hō͘ lí oá-khò--leh? lín lāu-pē chin-chiàⁿ hoân-ló khióng-kiaⁿ ē sit-khı̀ i siōng-thiàⁿ-sioh ê kiáⁿ! lí kám chai?” 
 “Nā-sı̄ goá bô khı̀, a-pā khó-lêng ē sit-khı̀ cha̍p-ê kiáⁿ,” Aukele bı̄n-á iu-iu ı̀n-kóng: “Mo-o A-chó͘ chá tō liāu-sǹg tio̍h chit-chân tāi-chı̀--a!” 
 “Sím-mı̍h ı̀-sù?” in lāu-pē teh mn̄g. 
 “Mo-o A-chó͘ chá tō sǹg-chún goán hiaⁿ-ko choân-pō͘ ē tı̄ chit-kài chhut-hái khiau khı̀. Goá chı̍t-ê lâng tō ē-sái kái-kiù in choân-pō͘ --- ká-sú goá nā sú-iōng a-chó͘ ê hō͘-sin-hû lâi pang-chō͘ in.” 
 In lāu-pē oa̍t-thâu tùi in lāu-bú kóng: “Nā án-ne,bô lâng ē pí he koh khah an-choân ê pó-hō͘--a!” Siōng-boé-á i koh khui-chhùi kóng: “lán it-tēng ài hō͘ Aukele khı̀, chiah ē-sái chit.” 
 Tı̄ jı̍t-thâu beh lo̍h-soaⁿ ê sı̂, Aukele lâi-kàu káng-kháu. I kā hô͘-lô͘ chhàng toà tiàu tı̄ ām-kún ê bāng-á-tē lāi-bı̄n. 
 Kama-kahi tı̄-leh kàm-tok hoè-bu̍t chng khit-lih chûn téng ê sı̂, thiau-kang ké bô khoàⁿ-tio̍h i. Koè chı̍t-tah-mi-á tu̍t-jiân-kan i ná-chhiūⁿ khoàⁿ-tio̍h kúi kāng-khoán toā-siaⁿ hoah kóng: “Lí?” 
 “Goá sı̄ lâi kā lín sio-sàng--ê, a-hiaⁿ!” Aukele chiap teh kóng. 
 “Chiâⁿ kám-siā lí, m̄-bián lí lâi chhau-hoân!” Kama-kahi poàⁿ khau-sé, poàⁿ ké-sian teh kóng: “lı̄ goán khah hn̄g--leh.” 
 Aukele lâng tò-thè chı̍t-pō͘, tiām-tiām-á khoàⁿ in poaⁿ-hoè lo̍h-khı̀ chûn--nı̍h. Bô chı̍t-tah-kú-á, Kama-kahi ê gín-á “Chı̀-sèng” thiàu chiūⁿ chûn-téng chē tı̄ chı̍t-chō pêⁿ-tâi téng-koân, Iku-lani toè āu-piah, chhiú giâ chı̍t-ki kò-chûn iōng ê toā-ki tek-ko, I kā Aukele sái chı̍t-ê ba̍k-boé, chı̍t-kù oē to bô kóng. Aukele khoàⁿ-tio̍h Iku-lani chiong hit-ki tek-ko khǹg tı̄ chûn-ê kah-pán téng, kiâⁿ-koè-khı̀ kah “Chı̀-sèng” chē chò-hoé, sui-jiân in nn̄g-lâng teh kóng-oē, m̄-koh ba̍k-chiu it-tı̍t lia̍h Aukele kim-kim-khoàⁿ. 
 Koè bô goā-kú “Chı̀-sèng” kiâⁿ kàu pêⁿ-tâi ê piⁿ--a, kā Aukele ia̍t chı̍t-ē chhiú kóng: “Aukele! Khí-lâi chûn--nı̍h, goá ài lí chò-hoé lâi-khı̀!” 
 Kama-kahi lâng chiâⁿ siū-khı̀ kóng: “Bē-sái chit!” m̄-koh “Chı̀-sèng” chhùi-á chhiò-chhiò kā in pâ--a kóng:“Pâ--a! lí ē chiàu goá-ê goān-bōng hō͘ⁿ? Nā bô siàu-liân-ke-á poê goá chhit-thô, chit-choā lō͘ it-tēng chiok bô-liâu--ê.” 
 Sui-jiân bı̄n-chhiuⁿ chheⁿ-sún-sún, khı̀-phut-phut, Kama-kahi mā-sı̄ bián-kióng tı̀m-thâu kóng hó. Aukele koáⁿ-kín pê jı̍p-khı̀ chûn-chhiuⁿ lāi, khióng-kiaⁿ Kama-kahi lı̂m-sı̂ koh piàn-koà.