Jı̄-cha̍p Sè-kí ê Chú-jı̍t-o̍h 03

Tē 2 Phiⁿ Chóng-lūn Tē 3 Chiuⁿ Kóng-khí Au-bí kok-kok ê jı̂-tông chong-kàu kàu-io̍k lâi kóng-kò lán ê jı̂-tông kàu-io̍k-ka. Kiò-chò bûn-bêng khai-hoà ê kok-ka tiong, bô chı̍t kok khoàⁿ-khin jı̂-tông ê chong-kàu kàu-io̍k. Chong-kàu sı̄ kok-ka ê sèⁿ-miā, chit ê sèⁿ-miā ê chong-kàu nā bô tùi jı̂-tông ê sı̂ kā kà, beh cháiⁿ-iūⁿ hō͘ hit ê kok-bı̂n ê kiān-choân ê hoat-ta̍t? Au-bí ê kok-ka lóng khoàⁿ-tāng chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k, lóng sı̄ in-ūi chit ê iân-kò͘. Ē-bı̄n beh tāi-iok kóng-khí in ê chōng-hóng. (1) Tek-kok Tek-kok ê kàu-io̍k lóng sı̄ tùi Tiong-iong chèng-hú teh koán-hat. Ta̍k chiu ê kàu-io̍k hong-chiam, lóng sı̄ chiàu Tiong-iong chèng-hú ê bēng-lēng. Tàn-sı̄ hó ka-chài, in-ūi Tek-kok ê lâm-pō͘ hiah ê chin sı̀n kū-kàu (Thian-chú-kàu) iā pak-pō͘ hiah ê chin sı̀n sin-kàu (Ki-tok-kàu), só͘-í in beh si-hêng chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k chin hó-sè, ē thang kà-sı̄ só͘ sı̀n ê kàu-lí. Tek-kok ê kàu-io̍k ê toā bo̍k-tek chiū-sı̄ chè-chō, kiaⁿ-ùi Siōng-tè, thiàⁿ kok-ka, thang chū-chú to̍k-lı̍p ê kok-bı̂n. Só͘-í tı̄ ha̍k-hāu kà phó͘-thong ê kàu-io̍k, iā teh kà chong-kàu. Tı̄ phó͘-thong ê ha̍k-hāu, chı̍t lé-pài ū 4-5 tiám-cheng teh kà chong-kàu ê kui-chek. Tùi sió-o̍h kàu tiong-o̍h, tùi tiong-o̍h kàu tāi-ha̍k teh tha̍k, kàu pit-gia̍p tiong-kan, ha̍k-seng kàu-gia̍h thang tit-tio̍h chong-kàu-tek ê iàu-sò͘. Thong sè-kài ê tiong-kan phah-sǹg bô chı̍t ê kok-ka chhin-chhiūⁿ Tek-kok tùi in ê kok-bı̂n si-hêng hiah-nih ū kui-kí ê chong-kàu kàu-io̍k. (2) Hoat-kok Hoat-kok sui-jiân sı̀n kū-kàu ê lâng chiàm to-sò͘, iā ū chin chē sı̀n sin-kàu, iā ū sı̀n Iû-thài-kàu ê lâng, só͘-í bē thang chhin-chhiūⁿ Tek-kok hiah hó-sè tı̄ koaⁿ-lı̍p kap kong-lı̍p ê ha̍k-hāu lâi si-hêng chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k, Hoat-kok ê chong-kàu ha̍k-hāu tùi chèng-hú tit-tio̍h chin-choē ê pó͘-chō͘-kim, eng-kai sı̄ ē chin hó-sè, chóng-sı̄ sū-sı̍t tùi-hoán. Tı̄ phó͘-thong ê ha̍k-hāu bô teh si-hêng chong-kàu-tek kàu-io̍k, chóng-sı̄ chı̍t-lé-pài chı̍t-jı̍t, ēng pài-sı̀ chò ha̍k-hāu ê hioh-khùn-jı̍t, thêng pa̍t-mı̍h ha̍k-khò, choan-choan lâi si-hêng chong-kàu kàu-io̍k. Kı̄n-lâi tı̄ Hoat-kok tùi chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k ê būn-tê put-chí khah chhiong-sēng. (3) Eng-kok Eng-kok m̄-nā tı̄ phó͘-thong ha̍k-hāu si-hêng chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k, tı̄ Chú-jı̍t-o̍h iā put-chí teh kó͘-bú. In jı̍p Chú-jı̍t-o̍h ê ha̍k-seng-sò͘, thiaⁿ-kóng pí jı̍p-o̍h tı̄ phó͘-thong ha̍k-hāu ê ha̍k-seng-sò͘ ke chin-chē. Tùi chit hāng thang hō͘ lán chai, Eng-kok ê jı̂n-bı̂n loā jia̍t-sim tı̄ chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k. Tı̄ sè-kan khoàⁿ Eng-kok ê sin kàu-io̍k-àn (hoat-lu̍t) gō͘-kái kóng Eng-kok jı̂n-bı̂n teh hoán-tùi chong-kàu kàu-io̍k ê khoán, kı̂-sı̍t m̄-sı̄ án-ni. Chí-ū m̄-sı̄ kok-kàu-phài ê lâng teh hoán-tùi tı̄ phó͘-thong ha̍k-hāu kà in só͘ bô teh sı̀n ê kàu-lí, m̄-sı̄ teh hoán-tùi chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k. Hiān-sı̂ tı̄ Eng-kok koan-hē chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k put-chí oa̍h-tāng tı̄ chéng-chéng ê hong-bı̄n. (4) Bí-kok Bô chı̍t kok chhin-chhiūⁿ Bí-kok hiah chē chong-phài. Iā bô chı̍t kok chhin-chhiūⁿ Bí-kok hiah-nih teh thê-chhiòng bı̂n-chú chú-gı̄. Chit nn̄g ê sū-sı̍t hō͘ Bí-kok bô hoat-tō͘ thang tı̄ koaⁿ-lı̍p kap kong-lı̍p ê ha̍k-hāu lâi kà chong-kàu. Bí-kok tùi phó͘-thong ha̍k-hāu tû-khı̀ chong-kàu kàu-io̍k ê bı̂n-chú, sı̄ oân-choân ūi-tio̍h án-ni, tek-khak m̄-sı̄ in-ūi in tùi chong-kàu léng-tām, chhin-chhiūⁿ Ki-tok-kàu tı̄ Bí-kok hiah-nih hoat-tián ê kok, bô tàng chhoē. Tı̄ chit ê Bí-kok beh si-hêng chong-kàu kàu-io̍k tı̄ jı̂-tông á-sı̄ chheng-liân ê só͘-chāi, chú-iàu sı̄ tı̄ Chú-jı̍t-o̍h, í-goā ê só͘-chāi lóng bô. Só͘-í tı̄ Bí-kok chong-kàu-ka, ta̍k ê lóng ēng choân-le̍k piàⁿ tı̄ Chú-jı̍t-o̍h ê kàu-io̍k. Chóng-sı̄ Bí-kok ê chong-kàu kàu-io̍k, bô kàu chhin-chhiūⁿ Eng-kok á-sı̄ Tek-kok hiah-nih ū kui-lu̍t, koh iā m̄-sı̄ kho-ha̍k-tek ê. Choè Chú-jı̍t-o̍h ê kàu-su ê lâng bô tek-khak sı̄ kàu-io̍k-ka, sı̄ tok-chı̀-ka teh kà, só͘-í nā chong-kàu-tek ê tı̀-sek kiám-chhái Tek-kok á-sı̄ Eng-kok ê kàu-su chám-jiân khah-iâⁿ. Chóng-sı̄ tı̄ chong-kàu-tek ê cheng-sı̂n kap chong-kàu-tek ê oa̍h-tāng bô chı̍t só͘-chāi ta̍t tio̍h Bí-kok. Kàu kı̄n-lâi tı̄ Bí-kok ū siat chong-kàu-tek kàu-io̍k hia̍p-hoē, iā chhut-miâ ê kàu-io̍k-ka lóng ka-jı̍p tı̄ chit ê hoē, chiàu sin kàu-io̍k-ha̍k kap sin sim-lí-ha̍k ê goân-lí, put-chí chı̄n-la̍t teh si-hêng chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k.