Jı̄-cha̍p Sè-kí ê Chú-jı̍t-o̍h 10

Tē 2 Phiⁿ Koán-lí-hoat Tē 3 chiuⁿ Kàu-sek Chú-jı̍t-o̍h kı̀-jiân sı̄ chı̍t ê ha̍k-hāu, só͘-í tek-khak tio̍h ū 4-5 keng kàu-sek. Chóng-sı̄ chiàu hiān-chāi ê Jı̍t-pún kàu-hoē iáu-boē chı̀n-pō͘ kàu ūi-tio̍h Chú-jı̍t-o̍h lēng-goā khí kàu-sek. Só͘-í chhú-khı̀ beh khí kàu-hoē ê sı̂, tio̍h chù-ı̀ tı̄ chit-tiám. Taⁿ sió-khoá ūi-tio̍h bô kàu-sek ê kàu-hoē lâi kóng-khí hit ê hong-hoat. Chú-jı̍t-o̍h tek-khak tio̍h hun pan lâi kà, só͘-í chí ū lé-pài-tn̂g ê kàu-hoē ko͘-put-chiong tio̍h ēng pò͘-phâng lâi keh chò kúi-nā keng thang kà. Chóng-sı̄ nā án-ni tı̄ keh-piah teh kà ê siaⁿ-im ū thiaⁿ-tio̍h, chin bô hó-sè, choè hó ê hoat-tō͘ Chú-jı̍t-o̍h chı̍t lé-pài khui 2-3 pái, á-sı̄ ta̍k-jı̍t khui. Nā lēng-goā khui-o̍h kàu-sek m̄-bián loā chē, iā ū kàu. Chóng-sı̄ nā án-ni lâng beh siūⁿ chin kı̂-koài, in-ūi Chú-jı̍t-o̍h chiàu hit ê miâ lóng sı̄ Chú-jı̍t lâi khui khah ha̍h ê khoán. Lēng-goā ke kóng lâi soat-bêng, ūi-tio̍h hiah ê lâng beh kái-soeh in ê khoà-lū, beh lâi kóng sím-mı̍h sı̄ Chú-jı̍t-o̍h. (1) Tio̍h tı̄ Siōng-tè ê kàu-hoē ê koân-ui ê ē-bı̄n lâi kiàn-lı̍p.
(2) Só͘ kà ê ha̍k-khò sı̄ tio̍h Sèng-keng.
(3) Kàu-siū ê hoat-tō͘ sı̄ tio̍h ēng mn̄g-tap ê.
(4) Ha̍k-seng toā-pō͘-hūn sı̄ tio̍h gín-ná.
(5) Toā-lâng kap gín-ná m̄-thang lām teh kà.
(6) Chı̍t-pan tio̍h ū chı̍t ê tú-hó ê sian-siⁿ. Nā ū í-siōng 6 tiâu ê iàu-sò͘, bô-lūn tó chı̍t-jı̍t khui, to lóng thang chheng chò Chú-jı̍t-o̍h. Tē 4 chiuⁿ Khı̀-khū Chú-jı̍t-o̍h só͘ tio̍h ēng ê khı̀-khū ū chin chē, chóng-sı̄ Jı̍t-pún ê Chú-jı̍t-o̍h iáu sı̄ tı̄ iù-tı̄ ê sı̂-tāi, só͘-í m̄-bián tio̍h ēng chin chē chı̂ⁿ lâi hak hiah ê khı̀-khū, chóng-sı̄ ē-bı̄n só͘ siá chiah ê khı̀-khū, chı̀-chió tio̍h ài ēng, m̄-sı̄ chin kùi ê mı̍h, só͘-í ta̍k ê Chú-jı̍t-o̍h ē-thang siat-tı̀. (1) Jı̂-tông ê í-á: Lı̄-iōng hoē-tn̂g chiong toā lâng ê í-á hō͘ gín-ná chē, sı̄ chin m̄ hó. Nā beh án-ni ēng tio̍h ēng kha-ta̍h-tâi, m̄-thang hō͘ gín-ná ê kha tōng-tōng-hàiⁿ. He̍k-chiá ūi-tio̍h jı̂-tông Te̍k-pia̍t chò sè-chiah í-á sı̄ choè hó. (2) Ga̍k-khı̀: Nā ū chiâⁿ chheng-kho͘, chiū ē-thang bé chı̍t ê hong-khı̂m, chhiáⁿ tio̍h siat-pı̄ Chú-jı̍t-o̍h. Nā bē thang bé hong-khı̂m, ēng pa̍t-khoán ê ga̍k-khı̀ chhin-chhiūⁿ chhiú-khı̂m iā hó. Put-kò ga̍k-khı̀ sı̄ Chú-jı̍t-o̍h bô bē ēng-tit ê mı̍h. (3) Ou-pang: Nā ē-tàng, ta̍k-pan lóng tio̍h koà o͘-pang. M̄ sı̄ chí-ū tùi gín-ná ê hı̄-khang kóng oē nā-tiāⁿ, iā tio̍h hō͘ in ê ba̍k-chiu khoàⁿ. Koh nā ū o͘-pang kà ê lâng iā khah hó kà. (4) Tē-tô͘: Beh kóng oē ê sı̂ tē-tô͘ sı̄ put-chí iàu-kín ê mı̍h. Beh kóng-khí Iâ-so͘ ê it-seng, nā bô tē-tô͘ thiaⁿ liáu chin bô chhù-bı̄. (5) Sèng-si: Nā toā keng ê Chú-jı̍t-o̍h, sui-jiân ēng koà-tô͘, iā chē āu-piah khah hn̄g ê lâng khoàⁿ bô, só͘-í hō͘ in kok lâng lóng ū the̍h sèng-si. Nā 70-80 lâng ê Chú-jı̍t-o̍h, ēng koà-tô͘ siá Sèng-si chiū kàu-gia̍h, khoàⁿ ē tio̍h. Put-kò sèng-si á-sı̄ koà-tô͘ sı̄ pit-iàu ê mı̍h. (6) Cheng-á: Tio̍h ū chı̍t ê cheng-á hē tı̄ hāu-tiúⁿ ê sin-piⁿ Chú-jı̍t-o̍h beh khai-sí, kap soah ê sı̂, nā ū cheng-á, kui-kí ē khah hó. (7) Sa-se (loa̍h-á) kap bı̄n-tháng: Ū chún-pı̄ sa-se kap bı̄n-tháng sı̄ khah hó. Lâ-sâm ê gín-ná nā lâi, kā sé-bı̄n á-sı̄ kā i sé-thâu, che m̄-nā sı̄ beh hō͘ in chheng-khı̀ nā-tiāⁿ, iā chū-jiân beh hō͘ ha̍k-seng ê tiong-kan ke-thiⁿ ài-chêng. Ta̍k-lâng khah bô ài lâ-sâm ê gín-ná sı̄ jı̂n-chêng ê siông-sū. (8) Kok-pan ê kı̂-á: Ta̍k-pan nā ū chò sió kı̂-á siông-siông chhah tı̄ in hit pan ê ūi, ē-thang hō͘ ha̍k-seng ê kau-poê khah chhim, koh iā ē-thang pó-chhı̂ tia̍t-sū. (9) Hiàn-kim-siuⁿ: Hiàn-kim-siuⁿ tio̍h chò khah súi leh khah hó. Jı̂-tông ài súi ê mı̍h, sı̄ chū-jiân ê. (10) Chhut-se̍k-phō: Ūi-tio̍h beh hō͘ ha̍k-seng, it-bo̍k liáu-jiân, thang khoàⁿ in ê chhut-se̍k, siá chò chhin-chhiūⁿ hân-sú-chiam ê pió, hō͘ ha̍k-seng put-sı̂ chai in ê chhut-se̍k ê koân-kē, sı̄ put-chí iàu-kín ê sū. Tē 5 chiuⁿ Keng-hùi. Chú-jı̍t-o̍h ê keng-hùi, eng-kai kàu-hoē tio̍h ài hū-tam. Beh siat-lı̍p Chú-jı̍t-o̍h tong-jiân tio̍h ài hùi-iōng. Bô chı̂ⁿ sı̄ bē-thang chò sím-mı̍h. In-ūi kin-á-jı̍t chin chē lâng teh siūⁿ, gō͘-kái kóng thoân-tō sı̄ chí ū thoân hō͘ toā-lâng, iā chhin-chhiūⁿ Chú-jı̍t-o̍h siūⁿ kóng sı̄ kàu-hoē ê hù-sio̍k mı̍h ê khoán, só͘-í koan-khoáⁿ hō͘ thoân-tō-chiá ū goān-ı̀, chóng-sı̄ tùi Chú-jı̍t-o̍h ê siat-pı̄ só͘ ài ēng ê chı̂ⁿ m̄-ài chhut, chit ê thang khoàⁿ tı̄ kàu-hoē lóng bô hē jı̂-tông tı̄ gán-tiong nı̍h, siat-sú tāi-ke nā khak-sı̀n chai jı̂-tông sı̄ bı̂n-á-jı̍t ê kàu-hoē-oân, iā nā jı̂-tông bô tı̄ Chú-jı̍t-o̍h lâi kàu-io̍k bē-thang hō͘ kàu-hoē kiān-choân, hoē-iú ún-tàng chin hoaⁿ-hí ūi-tio̍h Chú-jı̍t-o̍h beh hiàn chin chē chı̂ⁿ. Ū kàu-hoē chhiáⁿ bo̍k-su í-goā koh chhiáⁿ 1-2 ê thoân-tō-su, chóng-sı̄ m̄-bat thiaⁿ kóng ū chhiáⁿ chı̍t ê choan-kang ūi-tio̍h Chú-jı̍t-o̍h lâi hiàn-sin ê thoân-tō-su, chhin-chhiūⁿ án-ni tùi jı̂-tông ê kàu-io̍k léng-tām, tùi kàu-hoē sı̄ chin m̄ hó. Téng-jı̍t tùi Bí-í-bí-hoē ê kàu-hoē ê tiúⁿ-ló thiaⁿ-tio̍h chı̍t ê sı̍t-oē, “Tı̄ Sam-chiu Toyohasi, 15 nı̂-chêng ū chı̍t-keng kàu-hoē chin toā-keng, chóng-sı̄ kin-á-jı̍t khı̀ kā khoàⁿ, só͘ chhun ê lâng lóng sı̄ lāu-peh-à kap lāu-ḿ-à, siat-sú chiah ê lâng nā sí-liáu, kiám-chhái liân kàu-hoē kap sı̀n-tô͘ lóng bô liáu-liáu. Siat-sú tı̄ hia 15-16 nı̂-chêng nā tùi chong-kàu-tek ê jı̂-tông kàu-io̍k ū jia̍t-sim, chiah ê lāu-a-peh a-ḿ in sí-liáu, iā tek-khak ū chheng-liân lâu-teh chiah tio̍h.” Sı̍t-chāi kàu-hoē nā bô chhut kàu-gia̍h ê keng-hùi, hō͘ Chú-jı̍t-o̍h hoat-tián, hit ê kàu-hoē ê chiân-tô͘ thang kóng put-chí thang hân-sim. Chhin-chhiūⁿ kàu-hoē ēng siā-lé-kim hō͘ bo̍k-su, ia̍h tio̍h ēng siā-lé-kim hō͘ ūi-tio̍h Chú-jı̍t-o̍h chò kang ê lâng. Tı̄ Bí-kok kı̄n-lâi ū khai-sí siat Chú-jı̍t-o̍h bo̍k-su, che sı̄ chin hó ê hiān-siōng. Kàu-hoē múi-nı̂ beh phian-chè ı̄ⁿ-soàn ê sı̂, m̄-thang bē-kı̀-tit chiong Chú-jı̍t-o̍h ê keng-hùi hē tı̄ hit tiong-kan. Tē 6 chiuⁿ Ha̍k-seng. Chhin-chhiūⁿ Jı̍t-pún, Ki-tok-kàu boē phó͘-piàn ê kok-ka, beh bō͘-chı̍p Chú-jı̍t-o̍h ê ha̍k-seng sı̄ put-chí khùn-lân ê sū. Ū só͘-chāi m̄-nā sı̄ in ê pē-bó, liân sió ha̍k-hāu ê sian-siⁿ to hoán-tùi ha̍k-seng khı̀ hù Chú-jı̍t-o̍h. Koh tı̄ ha̍k-hāu ê ha̍k-seng iā ū khoàⁿ-khin khı̀ Chú-jı̍t-o̍h ê ha̍k-seng ê khoán. Chit-khoán chōng-thāi, só͘-í beh bō͘-chı̍p Chú-jı̍t-o̍h ê ha̍k-seng m̄ sı̄ iông-ı̄ⁿ ê sū. Jı̄m-lí Chú-jı̍t-o̍h ê siat-pı̄ ū chin hó, nā bô ha̍k-seng lâi sı̄ bē chiâⁿ ha̍k-hāu. Só͘-í tio̍h án-choáⁿ chiah ē gâu bō͘-chı̍p ha̍k-seng, sı̄ lán chiah ê teh keng-êng Chú-jı̍t-o̍h ê sū-gia̍p ê lâng choè iàu-kín ê būn-tê. Chit lé-pài ū 20 lâng lâi, iā āu lé-pài ū 50 lâng lâi, án-ni ha̍k-seng só͘ ū piàn-tōng, ún-tàng oh-tit chō-chhut hó ê ha̍k-hāu. Hoán-tńg, nā koh chı̍t-ge̍h-jı̍t chin kín teh cheng-ka, he̍k-sı̄ 50 lâng á-sı̄ 100 lâng, iā m̄ sı̄ chin hó ê khoán-sit. Kiān-choân ê ha̍k-hāu sı̄ ha̍k-seng só͘ chiām-chiām cheng-ka, iā tùi chit khoán ê ha̍k-hāu chiah ē-thang si-siat hó ê siat-pı̄. Taⁿ chiong chiah ê sū pun chò kúi hāng lâi kóng hit ê tāi-khài. (1) Ha̍k-seng ê chu-keh
Kè-sio̍k 3 pái í-siōng lâi Chú-jı̍t-o̍h, koh iok beh kè-sio̍k lâi ê jı̂-tông chiah thang hō͘ i chò ha̍k-seng. Jı̍t-pún ê Chú-jı̍t-o̍h, chiong nā só͘ ū lâi ê jı̂-tông, bô-lūn sím-mı̍h lâng lóng kā khoàⁿ-chò ha̍k-seng che sı̄ toā chhò-gō͘. Beh chò Chú-jı̍t-o̍h ê ha̍k-seng, iā-sı̄ tio̍h ū chò ha̍k-seng ê chu-keh. Chú-jı̍t-o̍h m̄ sı̄ kan-ta jı̂-tông thit-thô ê só͘-chāi. In-ūi Chú-jı̍t-o̍h sı̄ si-hêng chong-kàu kàu-io̍k ê só͘-chāi, só͘-í beh chò hit ê ha̍k-seng ê sı̂, chı̄n-liōng tio̍h hō͘ in ê pē-bó thê-chhut jı̍p-ha̍k-goān chiah hó. Nā án-ni pē-bó ē chū-jiân liáu-kái chú-jı̍t-o̍h ê bo̍k-tek. (2) Hó ê ha̍k-hāu ê la̍t. (Bō͘-chı̍p ha̍k-seng ê hoat-tō͘)
Hó ê ha̍k-hāu ū khip-ín ha̍k-seng ê la̍t. Ha̍k-seng lâi khoàⁿ chı̍t-pái, nā siūⁿ kóng chit-keng ha̍k-hāu ū sim-sek, ū lō͘-ēng, hit ê gín-ná chū-jiân ē kè-sio̍k koh lâi. Jı̂-tông chin sêng-sı̍t, nā bô sim-sek bô lō͘-ēng ê ha̍k-hāu tek-khak bô beh koh lâi. Ū Chú-jı̍t-o̍h ēng thn̂g-á, á-sı̄ pa̍t-mı̍h lâi tio̍h ha̍k-seng, che sı̍t-chāi chin m̄ tio̍h ê hoat-tō͘. Nā ēng piáⁿ á-sı̄ pa̍t-mı̍h lâi chū-chı̍p ê jı̂-tông, bô hiah ê piáⁿ á-sı̄ pa̍t-mı̍h ê sı̂ chiū bô lâi. Múi lé-pài-jı̍t nā ēng piáⁿ á-sı̄ pa̍t-mı̍h hō͘ in, kiám-chhái beh chio-chı̍p 100 lâng, á-sı̄ 200 lâng sı̄ iông-ı̄ⁿ ê sū. Chóng-sı̄ chit-khoán hoat-tō͘ tek-khak bē-thang tit-tio̍h kè-sio̍k lâi ê ha̍k-seng, chin chē lâng ēng ha̍k-seng sò͘ lâi khoàⁿ ha̍k-hāu ê sêng-soe (heng-ōng á-sı̄ soe-bı̂), chóng-sı̄ che sı̄ m̄ tio̍h. Ha̍k-seng sò͘ bô-lūn 20 ê á-sı̄ 30 ê bô iàu-kín, nā ū oân-choân si-hêng chong-kàu kàu-io̍k chiū hó, phó͘-thong ê ha̍k-hāu sı̄ ēng koân-ui teh koán ha̍k-seng ê chhut-se̍k, chóng-sı̄ tı̄ Chú-jı̍t-o̍h tio̍h ēng thiàⁿ lâi koán in ê chhut-se̍k. Só͘-í nā m̄ sı̄ ū sim-sek koh iú-ek ê ha̍k-hāu, chiū bô la̍t thang khip-ín ha̍k-seng. (3) Kò-jı̂n ê chò-kang (Bō͘-chı̍p ha̍k-seng ê hoat-tō͘ 2)
Ha̍k-seng bô chū khí-thâu chiū ka-kı̄ lâi, tek-khak tio̍h tùi chit-pêng ū lâng kā ín-chhoā. Chhin-chhiūⁿ kó͘-chá An-tek-lia̍t chhoā Pí-tek lâi chiū-kı̄n Iâ-so͘ ê khoán, nā bô kò-jı̂n-tek ê ín-chhoā jı̂-tông bē lâi Chú-jı̍t-o̍h. Chú-jı̍t-o̍h ê kàu-oân tio̍h ka-kı̄ ín-chhoā ha̍k-seng lâi, tek-khak m̄-thang pài-thok pa̍t-lâng. Nā tha̍k Bú-tı̀ sian-siⁿ ê toān-kı̀, ū siá kóng i pún-sin kā lâng chioh bé-chhia khı̀ se̍h, bō͘-chı̍p jı̂-tông lâi khui Chú-jı̍t-o̍h. Chú-jı̍t-o̍h ē sēng-tāi, sı̄ in-ūi sian-siⁿ ka-kı̄ chò kò-jı̂n-tek ê kang, koh chheng-liân Kiōng-lē-hoē tek-khak tio̍h siat chhin-chhiūⁿ Chú-jı̍t-o̍h úi-oân, ūi-tio̍h bō͘-chı̍p ha̍k-seng lâi chò kang. Sı̍t-chāi kò-jı̂n-tek ê chò kang chiah sı̄ hō͘ ha̍k-seng ke-thiⁿ ê pı̀-koat. (Āu-kı̂ thāi-sio̍k)