Jı̄-cha̍p Sè-kí ê Chú-jı̍t-o̍h 12

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

Tē 2 Phiⁿ Koán-lí-hoat (Soà-chiap 11 ge̍h hūn ê Tē 6 chiuⁿ) (7) Hun-chiong hō͘ in (Bō͘-chı̍p ha̍k-seng ê hoat-tō͘ 6), chı̍t-nı̂ ê tiong-kan nā liân chı̍t-pái iā m̄-bat hioh-khùn ê ha̍k-seng, ēng bêng-ū ê hun-chiong hō͘ in, khak-sı̍t ē kó͘-lē ha̍k-seng ê chhut-se̍k, koan-hē chit ê hun-chiong ê sū, siông-sè ū kı̀ tı̄ tē 11 chiuⁿ. Í-siōng só͘ siá í-goā, iáu ū chéng-chéng ê hoat-tō͘ thang bō͘-chı̍p ha̍k-seng, chóng-sı̄ hiah ê hong-hoat Mito (三戶) sian-siⁿ ū choan-bûn ê gián-kiù, só͘-í kóng kàu chia chiū hó. Tē 7 chiuⁿ Hun-pan ê hoat-tō͘ Chú-jı̍t-o̍h kap phó͘-thong ê ha̍k-hāu bô sio-siāng, in-ūi bô koân-le̍k, beh koán ha̍k-seng kám-kak put-chí khùn-lân, koh bô chhin-chhiūⁿ phó͘-thong ê ha̍k-hāu ū oân-choân ê siat-pı̄, só͘-í beh hun-pan kàu oân-choân put-chí ū oh-tit, chóng-sı̄ sui-jiân bē oân-choân, nā bô hun-pan ē loān chhau-chhau, kiat-kio̍k bē tit thang kà. (1) Hun-pan ê phiau-chún Beh hun-pan ū 2 ê phiau-hún, chı̍t ê sı̄ ēng nı̂-hoè lâi pun, koh chı̍t ê sı̄ ēng ha̍k-le̍k lâi pun, beh hun-pan tek-khak tio̍h chiàu chit 2 ê phiau-chún. Tı̄ Bí-kok ū Chú-jı̍t-o̍h keng-koè chhı̀-giām chiah hō͘ ha̍k-seng jı̍p pan, chit khoán tı̄ Jı̍t-pún ê Chú-jı̍t-o̍h sı̄ bô hoat-tō͘ thang si-hêng. (2) Hun-pan ê hoat-tō͘ Chú-jı̍t-o̍h chı̀-chió tio̍h seng pun chò 4 pan, chit 4 pan chiah koh hun khah sè-pan. (1) Iù-liân pan, siu-iông 3 hoè khí kàu 7-8 hoè ê ha̍k-seng, chit ê iù-liân-pan, nā ē-tàng, koh pun chò 2 pan, chı̍t-pan sı̄ 4-5 hoè í-hā ê gín-ná lóng bē hiáu tha̍k ê, koh chı̍t-pan sı̄ sió-khoá ē hiáu tha̍k ê 6-7 hoè ê gín-ná, chit 2 pan chò chı̍t hoé kà iā hó, chóng-sı̄ chı̄n-liōng pun chò 2 pan kà khah hó. Tı̄ Bí-kok, chı̍t ê iù-liân-pan ê lāi-bı̄n ū koh chı̍t-pan iô-nâ pan, teh siu-iông sı̀n-tô͘ ê âng-eⁿ-á.
(2) Siàu-liân pan: siu-iông 9-12 hoè ê ha̍k-seng.
(3) Chheng-liân pan: che tio̍h koh hun 2 pan; chı̍t pan sı̄ 13-15 hoè, koh chı̍t-pan sı̄ 16-18 hoè.
(4) Sêng-liân pan: siu-iông 18 hoè í-siōng ê lâm-lú, chit 4 toā pan tek-khak tio̍h pun, nā bô teh kà ê sı̂ ē kám-kak put-chí bô lı̄-piān, chiàu án-ni lâi pun ê lâng-sò͘ m̄-thang chhiau-koè 15 miâ, choè lí-sióng sı̄ 8 ê chí 10 ê ê tiong-kan. Chóng-sı̄ sêng-liân cho͘ í-siōng ê nı̂ hoè ê lâng, chò gián-kiù kho, siat chò teh gián-kiù Sèng-keng ê pan sı̄ hó. Chú-jı̍t-o̍h nā chí ū hān-tiāⁿ iù-liân, siàu-liân, chhheng-liân kap sêng-liân nā-tiāⁿ sı̄ m̄-tio̍h. (3) Kok pan ê kàu-oân Tı̄ Jı̍t-pún ê iù-liân pan ê ha̍k-seng, lâm-lú chò chı̍t só͘-chāi sı̄ bô iàu-kín, chóng-sı̄ siàu-liân pan í-siōng ê tio̍h hun lâm-lú sı̄ khah hó, só͘-í beh kà ê kàu-oân, iù-liân pan chí ū ēng lú kàu-oân, iā khah toā-hàn ê pan, lâm-seng ēng lâm kàu-oân, lú-seng ēng lú kàu-oân sı̄ khah hó. (4) Seng-kip Ū oân-choân hun-pan ê Chú-jı̍t-o̍h keng-koè 1-2 nı̂ āu tek-khak tio̍h hō͘ ha̍k-seng seng-koè khah koân ê pan, 3-4 nı̂ kú tn̂g-tn̂g kè-sio̍k toà tı̄ kāng pan sı̄ m̄ hó, chı̄n-liōng m̄ thang hō͘ ha̍k-seng sit-bāng, tio̍h chiām-chiām kā seng koè khah koân ê pan. Lóng-chóng ê khò-thêng nā lóng oē-hiáu tha̍k ê lâng, iā tio̍h chhin-chhiūⁿ phó͘-thong ê ha̍k-hāu, ēng pit-gia̍p chèng-su hō͘ in sı̄ khah hó. (5) Hō͘ ha̍k-seng jı̍p pan ê kang Sin ha̍k-seng lâi ê sı̂, hāu-tiúⁿ tio̍h liâm-piⁿ hō͘ i jı̍p tı̄ tú-hó ê pan, m̄-thang hō͘ gín-ná ka-kı̄ loān-lâi. Ū sı̂ hāu-tiúⁿ kap tāi-ke chham-siông liáu, tiāⁿ tio̍h pun-pan ê hoat-tō͘, á-sı̄ ha̍k-seng beh pun jı̍p pan ê sū, koh múi 2 kó͘ ge̍h, hāu-tiúⁿ tek-khak tio̍h siāu-kài sin-jı̍p seng ê miâ, kap in ê pan-miâ hō͘ lóng-chóng ê ha̍k-seng chai. (6) Hun pan ê miâ Kok pan ê bêng-chheng m̄-thang ēng kàu-oân ê miâ lâi hō. Jı̍t-pún ê Chú-jı̍t-o̍h ê kàu-oân chin gâu oāⁿ lâng, nā án-ni kı̀ⁿ-nā oāⁿ kàu-oân ê sı̂, tio̍h oāⁿ in ê pan-miâ. Só͘-í pan-miâ tio̍h ēng pa̍t-mı̍h lâi hō, phı̀-jū nā ēng hoe ê miâ, thang hō͘ mûi-pan, á-sı̄ lân pan, nā ēng tek-hēng hō miâ thang hō sı̀n pan, á-sı̄ jím pan, á-sı̄ bô hō miâ chí ū chò tē 1 pan, tē 2 pan iā-sı̄ hó, put-kò nā ū án-ni hō miâ, ha̍k-seng toà 2 nı̂-āu nā chò bô koh lâi, i ka-kı̄ iā éng-oán ē-kı̀-tit i sı̄ bat tı̄ sı̀n-pan á-sı̄ lân-pan, sı̄ chin hó ê sū. (7) Phian-chè pan ê khùn-lân Pun pan hō͘ i khah sè, koh phian-chè hō͘ in ē hó-sè ê oa̍h-tāng, sı̄ put-chí ū khùn-lân, m̄-sı̄ chı̍t-nı̂ poàⁿ-chài chò ē hó-sè ê sū, in-ūi tio̍h chin tn̂g ê sı̂-kan, chò kàu-oân ê lâng chò 1 nı̂ khoàⁿ liáu, m̄-thang in-ūi bē hó sè chiū liâm-piⁿ sit-bāng. Ū sı̂ tio̍h ài 5-6 nı̂-kú ê kı̂-kan, siat-sú ta̍k-pan kā phian-chè kàu chin hó sè, m̄-kú nā teh kà ê kàu-oân bô hó sè iā-sı̄ bô lō͘-ēng, koh kàu-oân ê kà-hoat iā ū chin chē tio̍h chù-ı̀ ê só͘-chāi, chóng-sı̄ chiah ê sū āu-lâi chiah lēng-goā tê-ba̍k lâi kóng, tı̄ chia bô beh kóng. Chiàu chêng só͘ kóng tı̄ Chú-jı̍t-o̍h bô-lūn hāu-tiúⁿ á-sı̄ kàu-oân lóng bē thang ēng koân-ui lâi koán ha̍k-seng, chóng-sı̄ sin jı̍p seng beh jı̍p pan ê sı̂ tek-khak tio̍h hō͘ in sūn-thàn kàu-oân ê bēng-lēng, kı̀ⁿ-nā chò kàu-oân ê lâng, chū-jiân tı̄ i ê hong-chhái ê tiong-kan tio̍h ū ui-giâm, ē-thang koán ha̍k-seng chiah hó, nā bô Chú-jı̍t-o̍h liân 1 jı̍t to bē thang chûn-chāi, che iā-sı̄ sı̍t-chāi siōng khùn-lân ê tiám. Goá toā-hàn beh khui pò͘-hâng,
Beh boē o͘, chhiⁿ, kap toā-âng,
Liû-hêng pò͘-sek ta̍k-hāng ū,
Kín-kín lâi chián khah boē kū. Goá toā-hàn ài choh-sit,
Ài chèng si-koe, kam-á-bı̍t,
Siⁿ-kàu chhân-hn̂g moá-moá sı̄,
Bán khı̀ sàng-hiaⁿ kap sió-tı̄. Goá toā-hàn ài khui pı̄ⁿ-ı̄ⁿ,
Ài tha̍k Tâi-tāi i-ha̍k-ı̄ⁿ,
Goá beh khui-io̍h chin soè-jı̄,
Tú-tú ha̍p lí ê phoà-pı̄ⁿ. Goá toā-hàn ài chò kàu-oân,
Ài kà pó͘-sı̍p ê jı̂n-oân,
Sêng-chek kà liáu chin-chiàⁿ hó,
Beh jı̍p toā-o̍h m̄-bián khó. Goá toā-hàn ài chò koān-tiúⁿ,
Kiàn-siat lông-gia̍p kap kang-chhiúⁿ,
Chhiáⁿ lín chı̍t-phiò sù hō͘ goá,
Chhin-sin pài-thok bián phoe-choá. Goá nā tiong-ha̍k pit-gia̍p āu,
Ài tha̍k Tâi-oân Sı̂n-ha̍k-hāu,
Khı̀ kàu lāi-soaⁿ thoân hok-im,
Ūi Chú chò kang chin koan-sim. Koè-nı̂ kàu chin bô êng,
Gia̍h sàu-chhiú sàu chàu-chêng. Chheng chhù-téng sé thang-mn̂g,
Chheng chúi-kau kap hoe-hn̂g. Khı̀ tiàm-nı̍h chián sin-pò͘,
Tò-tńg-lâi chò saⁿ-khò͘. Chhoe kiâm-koé lām chhài-thâu,
Chia̍h liáu-āu khı̀ thı̀-thâu. Chı̀m chu̍t-bí chhoe tiⁿ-koé,
Thèng-hāu tēng chiah thang oé. Koāⁿ chhài-nâ khı̀ boé chhài,
Poa̍h bô tó chin kai-chài. Boé hı̂ hê boé ti-bah,
Tò-tńg lâi thâi ke-ah. Chò kian-á, chham mı̄-hún,
Chı̀ⁿ liáu-āu chhá bí-hún. Chú chhiⁿ-chhau chún-pı̄ hó,
Beh lâi chia̍h seng kı̂-tó. Chia̍h bí-hún phoè ke-bah,
Tiām-tiām chia̍h bô saⁿ-phah. Chia̍h-chia̍h-pá kiò ló͘-la̍t,
Lâng tāi-ke thiàⁿ lí ta̍t.