Kî-āu I-seng-koán
Kî-āu I-seng-koán
1901.09 198 koàn p.67-68 «Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò»
Saⁿ-cha̍p-goā nî chêng Má I-seng lâi Tâi-oân thoân tō-lí, i tāi-seng toà tī Hú-siâⁿ-goā siat i-koán. Hit-tia̍p lâng sì-kè thoân iâu-giân ê pháiⁿ-oē, siⁿ-khí jiáu- loān, tì-kàu i toà bē tiâu, ko͘-put-chiong tio̍h cháu-khì Kî-āu khiā-khí. Tī-hia bé chhù chò lé-pài-tn̂g, iā khí chi̍t-keng i-koán. Toà tī-hia saⁿ-sì nî, jiân-āu koh khì Hú-siâⁿ, kā Khó͘ Ló-tia tián chi̍t- keng chhù, thang chò i-koán kap khiā- ke ê lō͘-ēng, chiū-sī lán āu-lâi kiò-chò kū-lâu,hit-keng.
Hit-sî Kong-hoē í-keng chhe Lí Bo̍k-su tiàm tī Kî-āu, m̄-kú bô koh chhe chi̍t-ê i-seng ; chiàⁿ chhiáⁿ San I-seng kā lán hoāⁿ I-koán. āu-lâi i khì Ē-mn̂g, i-ê sió-tī San Tāi-pi̍t, (ū lâng kiò i Sió- San) lâi chiap i-ê chit. I toà bô loā-kú, chiàⁿ khì Hok-chiu, chiū oāⁿ Liân I-seng lâi toà. Chiah-ê m̄-sī Kong-hoē chhe-ê, kóng sī in hâng-ni̍h ê lâng chhiáⁿ-ê; m̄- kú tāi-ke hoaⁿ-hí ta̍k-ji̍t lâi i-koán, khoàⁿ chèng-thâu hoat-io̍h, bô the̍h lán-ê chîⁿ. In hâng-ni̍h ê lâng iā nî-nî tê-gîn thang bé-io̍h, lán kàu-hoē nā-sái chhut pún-tē lâng ê sin-lô. Chóng-sī hit-tia̍p goán Bo̍k-su lóng ū poaⁿ-khì toà tī Hú-siâⁿ, bô lâng toà tī Kî-āu thang liāu-lí. Hit keng i-seng-koán iā beh tó beh tó. Lâng chiū gī-lūn tio̍h koh khí chi̍t-keng, thang siàu-liām San Tāi-pi̍t I-seng, in- uī I khì Hok-chiu tú-tio̍h phoà-pīⁿ chá- sí, tāi-ke chin hoân-ló, sī i toà chit-pêng bô loā-kú, m̄-kú tit-tio̍h chèng-lâng lóng o-ló i. Só͘-í chē-chē lâng hoaⁿ-hí tê-gîn lâi khí chi̍t-keng sin ê i-koán, sī Kî-āu soaⁿ-kha hit-keng. Sī tī Muî I-seng chhiú-ni̍h khí--ê, iā sī i teh liāu-lí.
Chóng-sī tuì Ji̍t-pún lâi Tâi-oân liáu-āu, chiah-ê tiàm tī Tâi-oân ê goā-kok lâng, ná-kú ná-chió ; tû--khì goán Kàu- su í-goā chí-ū nn̄g-saⁿ ê lâng nā-tiāⁿ. Chiū i-seng toà tī-chia bô thâu-lō͘, i chiàⁿ lī-khui Tâi-oân khì toà Hok-chiu ê Má-boé káng-kháu ê só͘-chāi. I iáu-boē khì ê tāi-seng, hiah-ê liāu-lí Kî-āu i-seng- koán ê táng-sū chū-chi̍p, chhiáⁿ lán-ê Kàu-sū-hoē thè in tam-tng hit-ê koân- hē, in-uī taⁿ bô pa̍t-ê i-seng thang hoāⁿ. Goán hoaⁿ-hí ín--i; in chiū chiong hit keng i-koán í-ki̍p só͘ chhun ê gîn, kuí- nā pah kho͘, lóng kau-tāi goán.
Hiān-kim chhiàⁿ sai-hū lâi siu-lí chhòng-piān. Kàu 10 goe̍h tē 10 hō (kū-le̍k 8 goe̍h 28 ji̍t) chiū-sī pài-sì, téng-po͘ 10 tiám cheng, An I-seng beh lâi khui I-koán, khoàⁿ chèng-thâu hoat- io̍h. Khó-sioh bē-tit-thang ū chit-ê goā- kok ê i-seng chhiâng-chāi toà tī-hia hoāⁿ- koán, in-uī bô loā-kú An I-seng beh tò--khì Chó͘-ke, hioh-khùn, Má I-seng tio̍h toà tī Hú-siâⁿ. Chóng-sī Má I- seng teh ǹg-bāng ū-sî thang lâi Kî-āu khoàⁿ pīⁿ-lâng; chiū-sī kū-le̍k muí-goe̍h chhe-it chhe-jī cha̍p-gō͘ cha̍p-la̍k ji̍t beh lâi. Hiān-kim i beh khì Hiong-káng, chhoā sian-siⁿ-niû, liâm-piⁿ tò-tńg lâi. Kàu 11 goe̍h 11(kū-le̍k 10 goe̍h chhe 1). i beh lâi Kî-āu, hoat-io̍h. I-seng bô tī- teh ê sî-chūn ū chi̍t-ê I-koán ê ha̍k-seng, Cheng Hoé-ōng, beh toà tī-hia chiàu-kò͘ phoà-pīⁿ ê lâng. Chit-tia̍p só͘ siat ê hoat-tō͘ sī án-ni-siⁿ, āu-lâi nā ū pa̍t-mi̍h ê siau-sit goán beh thong-ti lín.
Chiah-kú Kî-āu ê kàu-hoē chin soe-bî, chhun chi̍t kháu-chàu teh pài Siōng-tè nā-tiāⁿ. Taⁿ lán tio̍h kiû Siōng-tè lîn-bín Kî-āu ê kàu-hoē, ēng chit-ê sin- siat ê i-seng-koán chò toā lō͘-ēng, ín- chhoā chē-chē lâng khò Kiù-chú Iâ-so͘ lâi tit-tio̍h kiù, thang koh-chài siat chi̍t-ê lé-pài-tn̂g tī-hia, pí téng-nî koh khah heng-ōng. iā-sī ǹg-bāng m̄-nā Kî-āu ê peh-sìⁿ, chiū-sī thong Hōng- soaⁿ-koān ê lâng, lâm-hū ló-iù, thang tit-tio̍h lī-ek, chhin-chhiūⁿ jī-saⁿ-cha̍p nî chêng ê khoán-sit.