Kúi-á-bé-chhia 02
Guā-māu
Jı̄, Goá sı̀-chiu-ûi kā khoàⁿ-khoàⁿ leh, bo̍k-chiân goá khiā tı̄ chı̍t-keng chin koân, chin toā-keng ê toā-thiaⁿ lāi. Tng goá tih chù-ı̀ goá só͘ khoàⁿ--tio̍h ê mı̍h-kiāⁿ ê-sı̂, " Tang, tang, tang,... " Chı̍t-kháu toā-cheng tân a, chiok toā-siaⁿ--ê. Lāu-hè-á léng-chhiò, kóng : " Hiâ, to̍h-sı̄ goán chú-lâng ê pâng-keng. " I kí hit-ê kah toā-thiaⁿ tò-thâu hong-hiòng, chı̍t-ê khah kē, khah àm ê mn̂g-sı̀ⁿ. Goá koáⁿ-kín kiâⁿ--kè-khı̀, toā-la̍t lòng mn̂g, jiân-āu, bô tán lāi-toé ê hoê-èng, goá to̍h jı̍p--khı̀. Kiat-kó, goá khoàⁿ-tio̍h chı̍t-ê pe̍h-thâu-mo͘ ê-lâng chē tı̄ toh-á-piⁿ, toh-téng ê chu, bûn-kiāⁿ liáu-liáu, i peh--khí-lâi, kā-goá siòng kui-po͘, chin chia̍h-la̍t ê khoán. " Lí sı̄ siáⁿ-lâng ? nà ē tı̄ chiâ ? beh chhòng siáⁿ ? " Goá kā-i ı̀n kóng : " goá kiò-choè Che-mú-sù Mō-joé(James Murray), sı̄ chı̍t-ê i-seng, goá kiâⁿ lâi chiâ hù-kūn ê soaⁿ-kok, kiat-kó soah chhē bô lō͘. Goá chit-má su-iàu chia̍h mı̍h-kiāⁿ, lim-chúi kah hioh-khùn. " " Hàm-sian, chiâ a̍h m̄-sı̄ lú-koán a. Ché-khā-pù(Jacob), lí nà-ē hō͘ chit-ê chhiⁿ-hūn-lâng jı̍p-lâi goán tau ? " " Bô lah, goá bô hō͘-i jı̍p--lâi, sı̄ i kā-goá tè-tiâu-tiâu, koh kā-goá sak--khui, ka-kı̄ cháu--jı̍p-lâi ê, i hàn-chháu khah hó goá, goá kun-pún bô-châi-tiāu thang kā chó͘-tòng ! " I kóng kàu chiâ liáu-āu, thâu oat--kè-lâi mn̄g goá kóng : " Lí ūi-siáⁿ-mé beh an--ne ? " " Ūi-tio̍h beh oa̍h-miā ! " goá ı̀n i kóng : " Seh í-keng lo̍h chin kāu a, kāu kah tı̄ thiⁿ-kng chı̀n-chêng, to̍h ū-hoat-tō͘ chiong goá tâi tı̄ lāi-toé a. " Chit-ê chú-lâng kiâⁿ khı̀ thang-á-mn̂g piⁿ, khoàⁿ goā-kháu lo̍h ê seh, āu--lâi i chiah kóng : " Lí kóng ê khak-sı̍t ū-iáⁿ. Ān--ne hó, lí ē-tàng tiàm chiâ kàu thiⁿ-kng. Ché-khā-pù(Jacob), kā goán chhoân àm-tǹg... lí chhiáⁿ-chē. " I mā chē--lo̍h-lâi, kè-sio̍k tha̍k i-ê chu. Goá chiong chhèng hē tı̄ piah-kak, chē toà lô͘-hé piⁿ--a, sı̀-ûi kā khoàⁿ khoàⁿ leh, chit-keng pâng-keng sok-kiat sok-kiat, lāi-bı̄n ū chin-choē sim-sek koh te̍k-pia̍t ê mı̍h-á, múi chı̍t-tè í-á téng-koân lóng-ū khǹg chu, thô͘-kha ū toē-tô͘ kah bûn-kiāⁿ. Goá sim-koaⁿ lāi àm-liām : " Chit-keng pâng-keng put-chí-á sim-sek ! chin kı̂-koài ê só͘-chāi, chı̍t-keng tı̄ soaⁿ tiong-ng ê lông-sià. " Goá kè-sio̍k ûn-ûn-á kā khoàⁿ, to̍h koh khoàⁿ-tio̍h chit-ê chú-lâng. Goá chin siūⁿ-beh chai-iáⁿ i sı̄ siáⁿ-mé khoán ê-lâng. I toā-thâu toā-thâu, siⁿ-choè ian-tâu ian-tâu, pe̍h-thâu-chang khàm khàm kè thâu-hia̍h, bı̄n-iông khoàⁿ--khí-lâi chin khut-kiông, chin ū tı̀-hūi, mā chin giâm-siok, thâu-hia̍h ū jiâu-hûn, chhùi-piⁿ mā-ū pi-siong ê jiâu-hûn. Ché-khā-pù(Jacob) chiong àm-tǹg chhoân hó the̍h--jı̍p-lâi. I-ê chú-lâng chiong chu ha̍p--khí-lâi, sêng-khún iau-chhiáⁿ goá chiūⁿ pn̄g-toh. I sàng lâi chı̍t toā poâⁿ ê chia̍h-mı̍h, lāi-toé ū bah, ū pháng, mā-ū nn̄g, koh ū chı̍t kó͘ phàu kah chiâⁿ phang ê kāu ka-pi. Chú-lâng kóng : " chho͘-chhài-piān-pn̄g, chhiáⁿ lí m̄-thang khı̀-hiâm chiah hó. " Goá toā-chhùi toā-chhùi chia̍h, sim-lāi chin kám-kek, kā-i kóng : " Bô nò͘, chiâⁿ chhe-chhau, chiâⁿ phong-phài a, sı̍t-chāi chiâⁿ ló͘-la̍t ! " " Lí to̍h bián soè-jı̄, choè lí chia̍h, chia̍h hō͘ pá. " I chin kheh-khı̀, tān-sı̄ kháu-khı̀ put-chí léng-tām. I só͘ chia̍h ê, goá kan-na khoàⁿ-tio̍h gû-leng kah pháng ; tû-liáu che í-goā, goán tı̄ chia̍h ê tong-tiong, lóng bô khai-káng, i khoàⁿ--khí-lâi ná-chhiūⁿ put-chí-á pi-siong. Goá sim-lāi it-tı̍t tih siūⁿ, sı̄ án-noá i ē toà tı̄ chit-ê chiah-nı̍h phian-phiah ê só͘-chāi, kè chit-chióng chiah-nı̍h tiām-chēng, ko͘-toaⁿ ê seng-oa̍h ? Goán nn̄g lâng chia̍h hó, Ché-khā-pù(Jacob) chiong khang-poâⁿ-á siu cháu, in chú-lâng khiā--khí-lâi, kiâⁿ khı̀ thang-á piⁿ khoàⁿ goā-kháu. I kóng : " Seh í-keng thêng a. " Goá thiàu--khí-lâi, " Hâⁿ, seh í-keng thêng a !... bô-tek-khak..., boē ! boē-sái, goá nà-ū khó-lêng tı̄ poàⁿ-mı̂ kiâⁿ saⁿ-cha̍p-kúi khí-lò ? " " Kiâⁿ saⁿ-cha̍p-kúi khí-lò ? " I ná-chhiūⁿ chhoah-chı̍t-tiô. " Lí tih kóng siáⁿ ? " Goá kā kóng : " Goán ài-chhe tih tán-thāi goá, i m̄-chai-iáⁿ goá chit-má tı̄ tó-ūi, goá siūⁿ, i it-tēng chiok hoân-ló ê ! " " I tı̄ tó-ūi ? " " Tó͘-tèng(Dwoldeng), lı̄ chiâ saⁿ-cha̍p-kúi khí-lò. " " Tó͘... tèng... " i chı̍t-jı̄ chı̍t-jı̄ ûn-ûn-á liām. " Hāⁿ-nò͘, lı̄ chiâ saⁿ-cha̍p-kúi khí-lò. tān-sı̄ lí kám pit-su ài sûi-kè-khı̀ hiâ ? " Goá kóng : " Tong-jiân, i it-tēng ē hoân-ló kah beh sí, kiaⁿ goá ē chhut tāi-chı̀, goá it-tēng ài... " Chú-lâng tiû-tû chı̍t-khùn--a, chiah kóng : " hó lah, kı̀-jiân ān--ne, a bô... ū chı̍t-chiah bé-chhia, i ta̍k àm lóng ē sūn chı̍t-tiâu bé-chhia-lō͘ kiâⁿ kàu Tó͘-tèng(Dwoldeng). " I khoàⁿ chı̍t-ē-á piah-téng ê sı̂-cheng, " Koh kè tiám-goā-cheng, hit-chiah bé-chhia ē thêng tı̄ lı̄ chiâ poeh khí-lò chı̍t-ê chí-sı̄-pâi-á hiâ. Khah-têng-á Ché-khā-pù ē-tàng chhoā lí khı̀, kā-lí pò beh kè-khı̀ hit-ê chí-sı̄-pâi-á ê chı̍t-tiâu kū bé-chhia-lō͘. Nā-kah ān--ne, lí kám ū-hoat-tō͘ sūn-lı̄ chhē-tio̍h hit-ê chí-sı̄-pâi-á ? " " Bô būn-toê. Sı̍t-chāi sı̄ chin ló͘-la̍t ! " Che-sı̄ goá thâu-chı̍t-pái khoàⁿ-tio̍h i-ê chhiò-iông. hit-kháu cheng koh tân a. I kau-tài Ché-khā-pù(Jacob) chı̍t-koá tāi-chı̀, jiân-āu kā-goá kóng : " ká-sú lí siūⁿ-beh koáⁿ-tio̍h hit-pang bé-chhia, ān--ne tio̍h-ài koáⁿ-kín, goá to̍h bô beh koh lâu lí a, sūn-kiâⁿ ! " Goá chin kám-siā i, siūⁿ-beh hâm i ak chı̍t-ē chhiú, m̄-koh i í-keng oa̍t-thâu kè-khı̀ a.