Kı̂-koài ê Sin-bûn

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
Tı̄ kū-nı̂ goá khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t phiⁿ ê sin-bûn teh kóng tı̄ Chi-ná bó͘ só͘-chāi ū chı̍t ê sin oāⁿ-lâi ê kéng-chhat-tiúⁿ, i oāⁿ-lâi bô kúi-jı̍t chiū ū chhut nn̄g-khoán ê bēng-lēng hō͘ lâng put-chí gông-ngia̍h. Chı̍t-khoán chiū-sı̄ bēng-lēng cha-bó͘ gín-ná tio̍h pa̍k-kha. Chu-kun thiaⁿ liáu put-chí kı̂-koài, in-ūi hiān-sı̂ ta̍k-ūi lóng sı̄ teh bián-lē hū-jı̂n-lâng tio̍h liû-kha, cháiⁿ-iūⁿ hit ê kéng-chhat-tiúⁿ hoán-tùi leh ? Chin hó chhiò, kı̂-sı̍t i m̄ sı̄ bēng-lēng it-poaⁿ ê hū-jı̂n-lâng tio̍h pa̍k-kha. Só͘ bēng-lēng--ê chiū-sı̄ hiah-ê choè chhiong-ki--ê lóng tio̍h pa̍k-kha, ehN-koài, án-ni ū sím-mı̍h koé-seh ? Ū lah, ū saⁿ hāng chin thong. Thâu chı̍t hāng sı̄ beh hō͘ jı̂n-ke ê hū-jı̂n kap chhiong-ki ū hun-piat. Koh chı̍t hāng sı̄ beh hō͘ choè chhiong-ki ê lâng ka-kı̄ kiàn-siàu. In-ūi ū pa̍k-kha ê kı̀-jı̄n, sı̄ chhin-chhiūⁿ koà pâi chı̍t iūⁿ. 
Tùi án-ni ǹg-bāng choè chhiong-ki ê lâng ē khah chió. Lō͘-bé chit hāng koh-khah thong, chiū sı̄ beh hō͘ hiah-ê m̄-goān liû-kha ê lâng hō͘ i boē koh iân-chhiân-tit. In-ūi i nā iáu-kú teh pa̍k-kha chiū put-lūn sím-mı̍h lâng oē sái-tit chiū-kūn i chhin-chhiūⁿ chhiong-ki. Chiàu án-ni lâi kā i khoàⁿ, he sı̍t-chāi sı̄ thian-jiân-chiok hoē chek-ke̍k ê hó hong-hoat lah. 
Tē-jı̄ hāng ê bēng-lēng chiū-sı̄ hoan-hù lâng tio̍h thı̀ ba̍k-bâi, ai-ò ! ai-ò !Án-ni beh thái oē kiâⁿ-tit; thâu-chang thı̀-liáu to teh m̄ koàn-sı̀ lah, taⁿ liân ba̍k-bâi iā kiò lâng tio̍h thı̀ ? Pêng-iú ah, chhiáⁿ lí bián hoân-ló, kı̂-sı̍t i m̄ sı̄ hoan-hù it-poaⁿ ê jı̂n-bı̂n tio̍h thı̀, chiū-sı̄ kan-ta bēng-lēng choè hê-siūⁿ ê lâng tio̍h thı̀ ba̍k-bâi nā-tiāⁿ. Hò͘ⁿ, he ū sím-mı̍h ı̀-sù ah ? 
Chhiáⁿ lí chí-kàu leh. Khí-kám, goá khiok iā bô sím-mı̍h chin chai, chóng-sı̄ tāi-khài iû-goân ū saⁿ-hāng ê ı̀-sù.
1.Sı̄ beh hō͘ hê-siūⁿ kap pêng-siông ū kı̀-jı̄n thang hun-piat. Khah chá Tiong-kok lâng lóng ū thâu-chang, nā bô thâu-chang ê chiū-sı̄ hê-siūⁿ, taⁿ ta̍k lâng í-keng lóng pı̂ⁿ-pı̂ⁿ lóng bô thâu-chang; só͘-í chiah bēng-lēng hê-siūⁿ tio̍h thı̀ ba̍k-bâi, án-ni chiah ū hun-piat. 
2. Sı̄ beh hō͘ hiah-ê choè hê-siūⁿ ê lâng thang ka-kı̄ siông-sè siūⁿ-khoàⁿ. Nā-sı̄ lı̍p-chı̀ chiong-sin beh choè hê-siūⁿ, chiū tio̍h thı̀ bâi, nā bô chiū kok lâng tio̍h tò-khı̀ in chhù choè sū-gia̍p; án-ni iā sı̄ ǹg-bāng choè hê-siūⁿ ê lâng oē khah chió. 
3. Sı̄ beh hō͘ hê-siūⁿ khah m̄-káⁿ thau choè pháiⁿ-sū. In-ūi i nā hō͘ lâng lia̍h-tio̍h chiū-sı̄ pı̂n-kù thang chai i sı̄ hê-siūⁿ, āu-lâi chiàu i kàu-hoat kā i pān choē, chiàu án-ni khoàⁿ to iā-sı̄ chı̍t hāng put-chí ū chhù-bı̄ ê hoat-lēng. 
Taⁿ chhiáⁿ lia̍t-ūi ê sin-sū siok-lú khoàⁿ lín beh kéng tó chı̍t hāng ê chit-gia̍p khı̀ choè chiū-sı̄ lah. 
(Tâi-lâm-kàu-hoē-pò tē 426 koàn, 1920 nı̂ 9 goe̍h)