Kai Bo̍k-su-niû ê Sió-toān

Kai Bo̍k-su-niû, sı̄ sı̀ⁿ Tiuⁿ miâ kiò Chhong-bêng, Tâi-pak Gō͘-kó͘-khiⁿ chng ê lâng, tı̄ Chú-āu 1878 nı̂ 5 ge̍h 27 jı̍t ū kè Kai Bo̍k-su, tiàm tı̄ Tām-chúi put-chí kú, āu-lâi ū poaⁿ lâi Tâi-pak khiā-khí. I bat kap Kai Bo̍k-su chhut-goā sı̀-koè sûn-sı̄ kàu-hoē, iā bat kap i choè-tı̄n khı̀ Ka-ná-tāi nn̄g-pái, chı̍t pái sı̄ tùi sai-pêng khı̀, ū keng-kè kúi-nā kok; chiū-sı̄ Ìn-tō͘-kok, Iû-thài-kok, Hoat-kok, Eng-kok, Bí-kok,chiah-ê kok-tō͘. Tâi-oân ê hū-jı̂n-lâng kiâⁿ hiah hn̄g, kap Sè-kài it-chiu, káⁿ-sı̄ i nā-tiāⁿ. Sèng-keng só͘ kóng ê só͘-chāi, i iā ū khoàⁿ put-chí choē ūi. Bat thiaⁿ i kóng, ū khı̀ khoàⁿ Ai-kı̍p ê thah, kap Hoat-ló-ông ê sin-si, iā ū khı̀ khoàⁿ Iâ-lō͘-sat-léng, Pek-lı̄-hêng, Iok-tàn-hô, Sí-hái; koh ū khı̀ khoàⁿ hui só͘ bat iû ê hé-soaⁿ, kap Pong-pe-a ê kó͘-chek; iā ū khoàⁿ Sè-kài chhut-miâ ê toā-siâⁿ, chiū-sı̄ Lô-má, Pek-lı̂m, Pa-lí, Lûn-tun. Sǹg chin ū hok-khı̀, ū khoàⁿ hiah choē ê kó͘-chek kap bêng-só͘. Lūn i it-seng ê hióng-hok, put-chí chiâu-pı̄, i ê sin-thé iā chin ióng-kiāⁿ. Bô phah-sǹg tı̄ kū-nı̂ 6 ge̍h 18 jı̍t, hut-jiân tú-tio̍h ló chhut-huih ê pı̄ⁿ, chin siong-tiōng, ū chhiáⁿ Tè I-seng kā i i-tı̄, kai-chài ū chiām-chiām ná hó, oē khí-lâi kiâⁿ. Kàu chit-pái koh-chài khí, chiū jı̍p tı̄ Má-kai I-ı̄ⁿ; Lio̍k I-seng kap Gô͘ I-seng iā chin chı̄n-la̍t teh kā i i-tı̄. Khó-sioh bô chhái-kang, chiū tı̄ 9 ge̍h 15 jı̍t, ē-po͘ 6 tiám 40 hun, lı̄-khui sè-kan; hióng-siū 65 hè. I ê hō͘-è lóng tı̄ Tâi-oân. I ū chı̍t ê hāu-siⁿ, nn̄g ê cha-bó͘-kiáⁿ; i ê hāu-siⁿ Kai Joē-liâm, teh choè soan-kàu-su, chiū-sı̄ Tām-chúi Tiong-ha̍k-tiúⁿ, i ê sim-pū sı̄ Ka-ná-tāi Ross Bo̍k-su ê cha-bó͘-kiáⁿ. I ê toā cha-bó͘-kiáⁿ, Kai--sı̄ Má-liân ū kè Báng-kah Tân Chheng-gı̄ Bo̍k-su. I ê tē-jı̄ cha-bó͘-kiáⁿ, Kai--sı̄ Í-lı̄ ū kè Toā-tiū-tiâⁿ Koa Î-su Tiúⁿ-ló. Hiān-sı̂ i ê lāi-goā sun, put-chí choē ê , iā ū chı̍t ê ka-ná-sun. Tı̄ i ê sun ê tiong-kan, ū chı̍t ê í-keng tióng-sêng, chiū-sı̄ Koa Siat-kai, hiān-sı̂ teh choè Tām-chúi Tiong-ha̍k ê sian-siⁿ, kı̂-û--ê iáu teh tha̍k-chheh. Taⁿ lūn i it-seng ê choè-lâng, put-chí khó-chhú, choē-choē lâng teh siàu-liām i. I chin ū jı̂n-ài, gâu thiàⁿ lâng, pang-chān lâng, iā gâu khoán-thāi lâng. Chá-sı̂ tı̄ Tām-chúi ê Sı̂n-ha̍k-seng kap Lú-ha̍k-seng, ta̍k-ê ū tit-tio̍h i ê khoán-thāi. Sı̀-hng ê hoē-iú kap thoân-tō-su, nā kàu Tām-chúi, lóng ū tit-tio̍h i ê khoán-thāi, in-ūi i sı̄ chin toā-liōng ê lâng. I ê khoán siông-siông hoaⁿ-hí, hán-tit khoàⁿ i ū hián-chhut hoân-ló ê khoán, iā bô kiau-ngō͘, bô kek-phài, bô ài kap lâng kè-kàu, chin gâu thun-lún; hoān-nā kap i saⁿ-bat ê lâng, ta̍k-ê o-ló i. I tı̄ Má-kai I-ı̄ⁿ kè-óng liáu, i ê hó pêng-iú, Gô͘ Bo̍k-su-niû, ū tùi chhin-lâng thó ài i ê sin-si hē tı̄ in tau, i chiū kap i nn̄g ê cha-bó͘-kiáⁿ kā i oāⁿ saⁿ, chhit seng-khu; chiong i ka-kı̄ ê bı̂n-chhn̂g hō͘ i tó, chiong i ê lâng-kheh-thiaⁿ hō͘ i hē, chin thiàⁿ-thàng i, lóng bô kiaⁿ. Tı̄ Tâi-oân iáu-bē-bat khoàⁿ-kı̀ⁿ án-ni; hoān-nā ài choè lâng ê pêng-iú tio̍h o̍h chit khoán ê hó bô͘-iūⁿ. Koh-chài Lâu Bo̍k-su chin chhut-la̍t siat-hoat choè koan-bo̍k, sı̄ Se-iûⁿ-sek, ēng o͘-pò͘ lâi piⁿ tı̄ goā-bı̄n, ū chhòng chı̍t ê khang, jı̍p po-lê, hō͘ lâng thang khoàⁿ i ê bı̄n; i ê sin-si ū chiam io̍h, khǹg la̍k-jı̍t kú chiah bâi-chòng, in-ūi teh thèng-hāu Kai Sian-siⁿ tùi Loē-toē tńg-lâi thang khoàⁿ; tı̄ hit la̍k-jı̍t ê tiong-kan, chin-choē lâng lâi bāi-song. Chòng-sek hit jı̍t, i ê koan-bo̍k ū tùi Gô͘ Bo̍k-su-niû ê chhù, kng kàu Siang-liân thêng-chhia-tiûⁿ, sı̄ i ê chhin-lâng kap thoân-kàu-su kā i kng. Āu-lâi tùi hé-chhia chài kàu Tām-chúi ê sek-tiûⁿ, chiū-sı̄ Tām-chúi Lé-pài-tn̂g. Hit jı̍t lâi hoē-chòng ê lâng, chóng-kiōng ū la̍k-pak goā lâng. Chòng-sek ê Sūn-sū Chú-lí Lâu Bo̍k-su 1. Sèng si(136) Hoē-chòng-chiá 2.Kı̂-tó Siau Bo̍k-su 3.Tha̍k Sèng-keng Chiong Bo̍k-su 4.Soat-kàu Lâu Bo̍k-su 5.Sèng si(38) (Pún-lâng siⁿ-chêng ài gı̂m) 6.Lí-le̍k Keh Hi-sı̀n Bo̍k-su. Lı̂m Chheng-hé thoân-tō-su. Lí Bêng-tē Tiúⁿ-ló 7.Kóng tiàu-sû Pa Phok-sū. Tân Khêng-iâu Bo̍k-su 8.Tha̍k tiàu-sû Chiam Hù-ok Tiúⁿ-ló 9.Tha̍k tiàu-tiān Tân Khoe-chùn Thoân-tō-su 10.Tap-siā Kai Sian-siⁿ 11.Sèng si(164) Hoē-chòng-chiá 12.Chiok-tó Lâu Bo̍k-su

Āu-lâi Tiong-o̍h ê ha̍k-seng ū kng i ê koan-bo̍k, hêng-lia̍t kàu Phàu-tâi-po͘ Má-kai kiōng-tông bō͘-toē, bâi-chòng tı̄ Kai Bo̍k-su ê sin-piⁿ. Taⁿ i ê sin-si kàu-chia tāi-ke teh iu-būn; nā-sı̄ i ê lêng-hûn kàu Thian-tông, tāi-ke teh hoaⁿ-hí. Án-ni hō͘ lán thang an-ùi.

(Tâi-oân Kàu-hoē-pò tē 488 koàn, 1925 nı̂ 11 ge̍h)