Chit-pang goán Tām-súi Tiong-o̍h ê ha̍k-seng, iok 130 goā miâ, koh ū 4 ê sian-siⁿ choè-tı̄n tah 10 ge̍h 27 hō ngó͘-chiân 8 tiám, Tâi-pak hoat ê kip-hêng chhia khı̀ Tâi-lâm. Goá pún-sin ū tāi-seng khı̀, só͘-í kàu ūi ê sı̂, goá í-keng tı̄ Tâi-lâm chhia-thâu teh tán--in. Tāi-ke kàu-ūi, tú sı̄ hit ē-po͘ 4 tiám khah-ke, goá kap Tâi-lâm Sı̂n-ha̍k-hāu ê Sian-siⁿ Ông Siú-ióng, ū chhoā in sūn-lō͘ khı̀ khoàⁿ Sán-gia̍p ê Tián-lám-hoē. Āu-lâi chiah chhoā tāi-ke lâi Thài-pêng-kéng Lé-pài-tn̂g hioh-khùn.
Lūn khùn ê só͘-chāi ū hun saⁿ-ūi, chı̍t-ūi sı̄ Lé-pài-tn̂g, chı̍t-ūi sı̄ Ko Chài-tek I-su ê kū i-koán ê lâu-téng, koh chı̍t-ūi sı̄ Gô͘ Chhiu-bı̂ I-su ê Pı̄ⁿ-ı̄ⁿ lāi ê jı̍t-pún chóng-pho͘. Chia̍h sı̄ úi-thok Thài-pêng-kéng pài-tn̂g ê Bo̍k-su, Tân Su-chhong Sian-siⁿ, só͘ kài-siāu ê Thài-pêng chia̍h-tn̂g siat-hoat.
Tı̄ 28 hō chá-khí, ū chhoā khı̀ khoàⁿ Sú-liāu ê Tián-lám-hoē. Tı̄ hit lāi-bı̄n ū pâi-lia̍t chin choē hāng ê hi-hán bu̍t-phín, chhin-chhiūⁿ kó͘-chá Hô-lân lâng só͘ ēng ê hûi-khı̀ kap mı̍h-kiāⁿ, koh Tı̄ⁿ Sêng-kong sam-tāi ê ûi-bu̍t, kap kó͘-chá ê chhiⁿ-hoan bûn-su téng-téng. Koh khı̀ khoàⁿ Kàu-io̍k ê Tián-lám-hoē, Oē-seng ê Tián-lám-hoē, Jia̍t-tài hoe-phûn ê Tián-lám-hoē, kap Tâi-lâm Sı̂n-siā. Āu-lâi ū koh chē sēng-ha̍p ê chū-tōng chhia khı̀ An-pêng khoàⁿ XXXX siâⁿ. Chit-ê siâⁿ tùi kin-nı̂ sǹg-khí, tú sı̄ 300 nı̂ chêng, Hô-lân lâng só͘ khí tı̄ An-pêng, teh choè in ê kun-kù toē ê só͘-chāi. Tı̄-hia ū pâi chin-choē ê kó͘-chá siá-chin teh hō͘ lâng khoàⁿ. Àm-sı̂ ū hō͘ ha̍k-seng chū-iû, sı̀-koè khı̀ khoàⁿ lâng pàng ian-hé kap lāu-jia̍t.
Tı̄ 29 hō, ū ke tit-tio̍h Bān-tan Ko Tok-hêng Bo̍k-su kap Ka-lí Tân Khêng-iâu Bo̍k-su kā goán àn-nāi, khı̀ chham-koan Sin-lâu ê Sı̂n-ha̍k-hāu, tit-tio̍h in ê ún-chún, lâu-téng, lâu-ē tāi-khài lóng ū khoàⁿ, liáu-āu soà khı̀ khoàⁿ Lú Sı̂n-ha̍k, hit-sı̂ in tú teh choè chó-thian ê kı̂-tó-hoē, thèng-hāu in choè soah, ū tit-tio̍h Lú Sı̂n-ha̍k-hāu-tiúⁿ Lô͘ Ko͘-niû ê chhin-chhiat, ín-chhoā goán khoàⁿ sı̀-koè, iā ū chhoā khí-khı̀ khoàⁿ ha̍k-seng ê pâng-keng, ta̍k-lâng ê sek-lāi, chéng-tùn put-chí chhù-sū, thiaⁿ-kı̀ⁿ kóng, ha̍k-seng ū 60 goā lâng. Lāi-bı̄n ū hun saⁿ-khoán: Chiū-sı̄ ū bô tha̍k kong-ha̍k-hāu ê lâng, kap kong-ha̍k-hāu chut-gia̍p ê lâng, chham Ko-téng Lú Ha̍k-hāu chut-gia̍p ê lâng ê thêng-tō͘ lóng ū hun-piat teh kà. In-ūi Lô͘ Ko͘-niû pún-sin sı̄ chin jia̍t-sim kó͘-bú, koh tit-tio̍h í-keng chut-gia̍p ê hāu-iú jia̍t-sim ê kó͘-bú, chiah ū hiah-nı̍h choē ê ha̍k-seng, m̄-nā Lâm-pō͘ ê lâng khı̀ tha̍k, tiong-kan ia̍h ū lán Pak-pō͘ ê chí-bē khı̀ tı̄-hia teh tha̍k. Án-ni thang chai, ha̍k-hāu tek-khak tio̍h ū gâu kó͘-bú ê sian-siⁿ tı̄-teh chiah oē heng-khí.
Āu-lâi ū koh khı̀ chham-koan, Tiúⁿ-ló-kàu ê Lú-ha̍k-hāu, sui-bóng sı̄ hut-jiân khı̀, iáu-kú Lú Ha̍k-hāu-tiúⁿ Gô͘ Ko͘-niû chin chhin-chhiat, bô kiaⁿ goán oē kā in kiáu-chhá in ê siū-gia̍p-tiong, chhoā goán khoàⁿ in ê siū-gia̍p, koh chhoā goán lóng-chóng khí-khı̀ khoàⁿ lâu-téng, ha̍k-seng ê pâng-keng, ta̍k-hāng siat-pı̄ put-chí hó-sè, chhím-sek kok-lâng chéng-tùn put-chí choê-chéng. Thiaⁿ-kı̀ⁿ kóng, ha̍k-seng oá 200 lâng, án-ni sǹg put-chí heng-khí, sı̍t-chāi goá put-chí kám-sim, in ū tı̀-ı̀ tı̄ Tâi-oân lú-chú ê kàu-io̍k. Āu-lâi sūn-lō͘ ū tùi Tiúⁿ-ló-kàu Tiong-o̍h jı̍p-khı̀, sui-bóng boē-oē tit-tio̍h kı̀ⁿ Tiong-o̍h Hāu-tiúⁿ ê bı̄n, iáu-kú ū chı̍t-ūi ê Loē-tē sian-siⁿ, kóng sı̄ tı̄-hia teh tng kàu-bū ê chit, i put-chí chhin-chhiat, ū chhoā goán khoàⁿ in ê Hoà-ha̍k-sek kap lâu-ē ê Kàu-sek chham tia̍p-a-kú khoàⁿ in it-liân seng teh thé-chhau, tāi-ke chhēng thé-chhau ho̍k put-chí pı̀-chah.
Āu-lâi ū chhoā khı̀ khoàⁿ Khai-san Sı̂n-siā kap Khóng-chú biō, chit-ê Khóng-chú biō sı̄ thong Tâi-oân tē-it toā-keng ê, koh ia̍h sı̄ chá-sı̂ choè tē-it koân ê khó-kàu tiûⁿ ê só͘-chāi. Choè-āu ū khı̀ khoàⁿ Chhiah-khàm lâu. Chit-ê sı̄ Khèng-an saⁿ-nı̂, chiū-sı̄ Se-le̍k 1650 nı̂ sı̄ iok 279 nı̂ chêng, Hô-lân lâng só͘ khí ê siâⁿ, pêng-siông lâng kā i kiò-choè âng-mn̂g-siâⁿ. Se-le̍k 1661 nı̂, Tı̄ⁿ Sêng-kong koáⁿ-tio̍k Hô-lân lâng ê sı̂, ū kái chit-ê siâⁿ ê miâ kiò-choè Sêng-thian-hú, tı̄ hit lāi-bı̄n ū chông-khǹg hé-io̍h, kun-khı̀ tı̄-hia. Chit-ê siâⁿ sı̍t-chāi khí chin kian-kò͘, tı̄ hit lāi-bı̄n ū pâi-lia̍t Jı̍t-pún kok-lāi ta̍k-khoán ê sin-bûn teh hō͘ lâng khoàⁿ. Hit ē-po͘ koh hō͘ ha̍k-seng chū-iû khı̀ khoàⁿ in só͘ ài khoàⁿ ê hong-bı̄n.
Kàu hit-ê-hng káu-tiám ū chı̍p-ha̍p, tı̄ Tâi-lâm chhia-thâu, lâi tán 9 tiám 51 hun ê kip-hêng chhia tńg-lâi Tām-súi, hù 30 hō Kàu-iok-lēng pan-pò͘ 40 nı̂ ê kı̀-liām-sek. Taⁿ choè-āu chioh chit-ê choá-bı̄n, tāi-piáu goán it-hêng ài kā Thài-pêng-kéng ê Tân Bo̍k-su kap lia̍t-ūi chhin-ài, ūi goán chit-pái ê chhut-goā lâi tio̍h-boâ ê hiaⁿ-tı̄ chí-bē, tāi-ke chhim-chhim seh to-siā. Tit-tio̍h in tāi-ke ê thiàⁿ-thàng, thoè goán pı̄-pān ta̍k-hāng hó-sè, tı̀-kàu hō͘ goán oē tit-thang ta̍t goán ê bo̍k-tek, koh pêng-an kàu-chhù, sı̍t-chāi toā-toā kám-siā Siōng-tè ê un-tián, kap Tâi-lâm kàu-hoē ê hiaⁿ-chí ê chhin-chhiat.
(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò tē 549 koàn, 1930 nı̂ 12 ge̍h)
