跳至內容

Kim Ah2-a

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

Chin chá í-chêng, tı̄ Eng-kok ê pak-pō͘ chı̍t ê sió-sió ê siâⁿ-chhı̄, ū chı̍t ê siⁿ-choè chin súi ê cha-bó͘ gín-ná, miâ kiò-choè Hūi-hūi, in-ūi in ma-ma kap pa-pa chin chá chiū kè-sin, só͘-í i hō͘ chı̍t ê seng-lí lâng khioh khı̀ chhı̄, iah in-ūi chit tùi seng-lí lâng ê hu-hū ka-kı̄ iû-goân ū hāu-siⁿ kap cha-bó͘-kiáⁿ, só͘-í chiong chit ê Hūi-hūi khoàⁿ-choè chhin-chhiūⁿ chhiàⁿ-kang--ê, khah kan-khó͘ ê tāi-chı̀ lóng hō͘ i choè. I tio̍h soé-saⁿ, chú-pn̄g, sàu thô͘-kha....... Chı̍t jı̍t kàu àm lóng chin bô-êng. Bat chı̍t pái, tı̄ chı̍t ê chin koâⁿ ê tang-thiⁿ ê chá-khí-sı̂, goā-bı̄n lo̍h chin toā ê seh, lō͘ iā lóng khı̀ hō͘ seh khàm-khàm--khı̀, chhiū-á ê chhiū-ki iā lóng hō͘ seh teh kàu ta̍k ki lóng chhih-chhih, hong iā thàu kàu hū-hū kiò, thang kóng hui-siông ê koâⁿ. Hūi-hūi ê iúⁿ-bú chin chá chiū khí-lâi, khı̀ kiò Hūi-hūi khí-chhn̂g, koh hoan-hù i tio̍h khı̀ goā-bı̄n ê ô͘ chhiūⁿ chúi tńg-lâi hiâⁿ sio-chúi thang hō͘ i soé-bı̄n, iā tio̍h chú-pn̄g, soé-saⁿ. Só͘-í Hūi-hūi chiū peh--khí-lâi, koáⁿ-kín chhēng i ê toā-i, tı̀ phê-bō, chhēng oê, chhiú koāⁿ poa̍h-tháng chiū chhut-khı̀. Tng i kiâⁿ kàu i ta̍k jı̍t teh chhiūⁿ chúi ê ô͘-piⁿ ê sı̂, ô͘-lāi ê chúi lóng í-keng kiat choè peng lah, só͘-í i chiū chiong só͘ toà lâi ê thih-pán kia̍h chhut-lâi, tok chı̍t khang thang hē poa̍h-tháng lo̍h-khı̀. I chiū ēng poa̍h-tháng hē lo̍h-khı̀, chhiūⁿ chı̍t tháng moá-moá, iah tú tı̄ i beh koāⁿ khí-lâi ê sı̂, i ê kha só͘ ta̍h ê hit tè peng hut-jiân soà phoà-khı̀, Hūi-hūi chū án-ni chiū poa̍h lo̍h-khı̀ hit ê chin chhim ê ô͘. I tı̍t-tı̍t teh hoah kiù lâng, chóng-sı̄ lóng bô lâng lâi kiù i. Tng i teh-beh tı̂m lo̍h chúi-té ê sı̂, i ê chhiú o͘-pe̍h poé, hut-jiân m̄-chai khı̀ poé-tio̍h sím-mı̍h, ná chhin-chhiūⁿ ū chı̍t ê mn̂g sûi-sı̂ khui lah, tùi lāi-bı̄n ū chı̍t chūn ê toā hong chiong i ká jı̍p-khı̀, iah hit ê mn̂g ka-kı̄ koh koaiⁿ khí-lâi. Hūi-hūi hō͘ hong ká jı̍p-khı̀ liáu-āu, ba̍k-chiu chı̍t-ē peh-khui, i tio̍h chı̍t kiaⁿ, in-ūi i só͘ jı̍p-khı̀ ê só͘-chāi sı̄ chı̍t keng hui-siông súi ê hái-té hông-kiong, tı̄ hit lāi-bı̄n ū chin choē kiong-lú teh thiàu-bú, iā ū chin súi ê im-ga̍k teh ián-chàu, i chı̍t-pō͘ chı̍t-pō͘ kiâⁿ oá-khı̀. Tng i kiâⁿ kàu chı̍t ê thang-á chêng, hut-jiân tı̄ i ê chiàⁿ-pêng ū chı̍t ê pe̍h thâu-mn̂g, pe̍h chhùi-chhiu ê lāu-lâng kiâⁿ oá-lâi, kā i kóng, “Cha-bó͘ gín-ná, lí thái oē lâi chia?” I ı̀n hit ê lāu-lâng kóng, “Goá lâi chhiūⁿ chúi, in-ūi bô soè-jı̄ soà poa̍h-lo̍h tı̄ chit ê ô͘-lāi.” Hit ê lāu-lâng koh mn̄g i kóng, “Lí chhiūⁿ chúi beh choè sím-mı̍h?” Ìn kóng, “Beh hiâⁿ sio-chúi hō͘ goán ma-ma soé-bı̄n ,iā beh chú-pn̄g soé-saⁿ.” Chit ê lāu-lâng thiaⁿ liáu, chai i sı̄ chı̍t ê iú-hàu ê cha-bó͘ gín-ná, chiū kā i kóng, “Lí chit ê koai koh súi ê cha-bó͘ gín-ná, goán chit ê só͘-chāi m̄-sı̄ lâng sûi-piān oē tàng lâi ê, só͘-í kı̀ⁿ-nā jı̍p-lâi ê lâng goán lóng beh sàng i chı̍t hāng ê pó-poè. Taⁿ goá beh sàng lí chı̍t kha kim chhiú-chí. Lí kı̀ⁿ-nā koà tı̄ tò-chhiú ê bé tē jı̄ cháiⁿ, iah kha ta̍h-tio̍h chúi ê sı̂, lí oē pı̀ⁿ-choè chı̍t chiah ê kim ah-á; iah lí pı̀ⁿ-choè kim ah-á í-āu, siūⁿ beh pı̀ⁿ-choè lâng ê sı̂, lí kha ta̍h-tio̍h lio̍k-toē chiū sûi-sı̂ koh pı̀ⁿ-choè lâng.” Hūi-hūi tit-tio̍h chit ê pó-poè í āu, kā hit ê lāu-lâng chhim-chhim seh to-siā. Hit ê lāu-lâng kā i kóng, “Lí ê ba̍k-chiu khoeh-khoeh.” Hūi-hūi ba̍k-chiu chiū khoeh-khoeh, chhiú ia̍h koh koāⁿ poa̍h-tháng, hit ê lāu-lâng sǹg chı̍t, nn̄g, saⁿ liáu-āu, Hūi-hūi ê sin-khu ná chhin-chhiūⁿ piàn-choè chı̍t ki chin khin ê koe-mn̂g, tùi lāi-bı̄n pe chhut-lâi. Tng Hūi-hūi ba̍k-chiu koh thí kim ê sı̂, i í-keng khiā tı̄ ô͘-piⁿ, só͘-í i chiū koáⁿ-kín ēng poa̍h-tháng koāⁿ chúi tńg-khı̀ thang soé-saⁿ, chú-pn̄g, koh hiâⁿ sio-chúi hō͘ i ê ma-ma pa-pa soé-bı̄n. Kàu keh nı̂ ê chı̍t ê chhun-thiⁿ, ū chı̍t jı̍t thiⁿ-khı̀ hui-siông ê hó, i chiū koh lâi ô͘-piⁿ beh koāⁿ chúi. I khoàⁿ-tio̍h ô͘ ê hit pêng hiah-nih súi ê hong-kéng, i chin ài kè-khı̀ hia thit-thô, chóng-sı̄ bô chûn thang kè, m̄-kú hut-jiân i siūⁿ-tio̍h i ê pó-poè, chiū-sı̄ hit kha chhiú-chí. Só͘-í i tùi lak-tē-á lāi the̍h chhut-lâi koà tı̄ tò-chhiú ê bé tē jı̄ cháiⁿ, kha ta̍h lo̍h chúi, hut-jiân i chiū pı̀ⁿ-choè chit chiah chin súi ê kim ah-á, i chiū ûn-ûn-á siû kàu ô͘ ê hit pêng. Tng i teh-beh siû kàu ô͘ ê hit pêng ê sı̂, tı̄ ô͘ ê hit pêng tú-hó in hit kok ê ông-chú chhut-lâi tı̄ ô͘-piⁿ teh phah-la̍h, ū khoàⁿ-tio̍h chı̍t chiah ê kim ah-á tı̄ ô͘-tiong tı̍t-tı̍t teh siû oá-lâi, i chiū bēng-lēng i ê pō͘-hā m̄-thang kā i phah-sí, tio̍h oa̍h-oa̍h kā i lia̍h lâi, só͘-í in lóng bih-jı̍p chháu-lāi. Iah pı̀ⁿ-choè kim ah-á ê Hūi-hūi lóng m̄ chai, só͘-í iû-goân siû kàu ô͘ ê hit pêng, tng i peh-chiūⁿ lio̍k-toē, sûi-sı̂ pı̀ⁿ-choè chı̍t ê chin súi ê cha-bó͘ gín-ná. Só͘-í bih tı̄ chháu-lāi ê ông-chú kap i ê pō͘-hā lóng kiaⁿ chı̍t-tiô. Ông-chú khoàⁿ-tio̍h án-ni, sûi-sı̂ chin ū lé-sò͘ kiâⁿ lâi Hūi-hūi ê bı̄n-chêng, kā i kiâⁿ-lé. Hūi-hūi chit sı̂ iû-goân kiaⁿ chı̍t-tiô, siūⁿ beh cháu, chóng-sı̄ khoàⁿ-tio̍h ông-chú hiah-nih ū lé-sò͘, só͘-í i chiū bô cháu. Hit sı̂ ông-chú mn̄g Hūi-hūi kóng, “Lí chái-iūⁿ oē pı̀ⁿ kim ah-á, iā oē pı̀ⁿ-choè lâng?” Hūi-hūi chiū chiong í-chêng só͘ tú-tio̍h ê tāi-chı̀ lóng kā i kóng. Ông-chú thiaⁿ liáu chin hoaⁿ-hí, chai i sı̄ chı̍t ê chin koai ê cha-bó͘ gín-ná, só͘-í i chiū kā Hūi-hūi kóng, “Lí sı̄ chı̍t-ê chin koai koh ū hó tı̀-sek ê cha-bó͘ gín-ná, lí kin-á-jı̍t beh kap goá saⁿ-kap lâi ông-kiong, goá beh chhoā lí choè hū-jı̂n-lâng, āu-lâi goá choè ông ê sı̂, lí beh choè ông-hō͘ lâi phang-chān goá.” Hūi-hūi iā chin hoaⁿ-hí, tùi án-ni in chiū kè chin khoài-lo̍k ê seng-oa̍h. (Lú-soan Ge̍h-khan Tē 65 kı̂, 1965 nı̂ 5 ge̍h)