Kong-lūn Sū-lí
1. Ū-sı̂ hiaⁿ-tı̄ ê chhù lı̄ pài-tn̂g khah- hn̄g, kiám-chhái phò͘-goā lō͘ á-sı̄ nn̄g- phò͘ lō͘ , in chiū ài lēng-goā chū-chı̍p : taⁿ mn̄g khoàⁿ eng-kai tio̍h chún in khah-hó , á-sı̄ tio̍h khǹg in tio̍h lâi pài- tn̂g chū-chı̍p khah-hó ?
N̂g Tek-phiau siá: Goá siūⁿ chit-ê sū put-chí oh ı̀n . Nā-sı̄ Siōng-tè ê Sı̂n ta̍k só͘-chāi tı̄-teh ; chhin-chhiūⁿ Iâ-so͘ ı̀n Sat-má-lı̄-a ê hū-jı̂n-lâng kóng , “ Pài Siōng-tè bô-lūn chit-ê soaⁿ á-sı̄ Iâ-lō͘- sat-léng , iàu-kín ēng sèng-sı̍t ”. Koh kóng , “ Bô lūn sím-mı̍h só͘-chāi nn̄g saⁿ lâng chū-chı̍p , goá iā kap in tı̄-teh ”. Chiàu án-ni lâi lūn thang chún ka-tı̄ chū-chı̍p . Tio̍h siūⁿ chit-sı̂ ta̍k-lâng sim- sèng loán-jio̍k, tio̍h bián-lē in lâi lé-pài-tn̂g chiàⁿ ha̍p-sit,bo̍h-tit chún in ka- tı̄ chū-chı̍p. Lâi chò gō͘-hāng. Thâu-chı̍t-hāng, ē pı̂n-toāⁿ. Tē-jı̄, ē kiau-ngō͘ . Tē-saⁿ, ē ka-tı̄ phín-phóng . Tē-sı̀, ē ka-tı̄ chò chun-kùi . Tē-gō͘ , ē biáu-si Sèng- hoē , bô lia̍h chò iàu-kín . Nā án-ni kiám bô gāi-tio̍h tō-lí mah ? Tio̍h siūⁿ chāi-chá Thian-chú Iâ-so͘ nn̄g kàu goân-thâu sı̄ chı̍t thé , lō͘-boé hun-chò nn̄g lō͘ . Siat-sú bē-ē chhin-chhiūⁿ án-ni, kiaⁿ-liáu koàn- sio̍k chiâⁿ chū-chú ê kàu.Thang siūⁿ Sian-ti Sèng-tô͘ ūi-tio̍h chin-tō phoe-sí pháu- cháu, he̍k-sı̄ koè goā-kok , he̍k-sı̄ cháu- chhut pa̍t hiuⁿ-siā , bô hiâm lō͘-tô͘ ê hn̄g . Hô-hòng lán ài tit-tio̍h chin-tō , kú-tn̂g ê hok-khı̀, lâi iúⁿ-chhı̄ bô pāi-hoāi ê lêng- hûn , kiám thang the-sû phò͘-goā-lō͘ á-sı̄ nn̄g-phò͘-lō͘ ê hn̄g mah? Chhin-chhiūⁿ Chú Iâ-so͘ kóng ,“ Ài toè goá ê tio̍h khek ka-tı̄ poē sı̍p-jı̄-kè”. Chit-ê oē sı̄ kóng m̄-thang kiaⁿ kan-khó͘ . Siat-sú nā ē chiàu chit-ê oē lâi kiâⁿ , thang tit-tio̍h bô-kè ê pó-poè . Phı̀-jū sū, lông, kong, siong, sı̀-téng ê lâng . Tha̍k-chheh-lâng poē-chheh toè sian-siⁿ chhut-goā hn̄g-hn̄g; só͘ iàu-kín ê sı̄ sè-kan phû-phiò ê êng-kng nā- tiāⁿ ,Choh-sit-lâng bô sit-lo̍h chèng ngó͘-kok ê sı̂ . Chò-kang--ê tio̍h in-khı̂n. Chò- seng-lí--ê bô hiâm lō͘ hn̄g, sı̀-kè kè-bô͘ . Che lóng-sı̄ ài tit-tio̍h sè-kan ē pāi-hoāi ê mı̍h, siōng-chhiáⁿ tio̍h án-ni , hô-hòng lán ài tit-tio̍h éng-oa̍h, chı̀ pó-poè ê, kiám thang hiâm lō͘ hn̄g , lâi the-sû mah ?
2. Hiaⁿ-tı̄ siông-siông hō͘ sè-sio̍k-lâng hiâm in put-hàu phoà kong-má , só͘-í ū- sı̂ gı̄-lūn tio̍h chiong pē-bó lâi hip chı̍t- ê siōng thang kūi tı̄ thiaⁿ-nı̍h hō͘ lâng khoàⁿ : mn̄g-khoàⁿ chit-ê hoat-tō͘ hó á m̄-hó ?
N̂g Tek-phiau siá : Goá phah-sǹg chit-ê lí ia̍h sı̄ lióng-lân ê sū . Nā sı̄ hip-siōng sı̄ hó ı̀-sù, hō͘ i-ê kiáⁿ-sun thang sı̂-sı̂ khoàⁿ-kı̀ⁿ chó͘-kong ê bı̄n; chiàu án-ni lâi siūⁿ chiū thang chún i. Nā-sı̄ tiàu tı̄ thiaⁿ-tiong lâi that sè-sio̍k lâng ê chhùi , goá siūⁿ án-ni bo̍h-tit hip-siōng khah tio̍h . Kiaⁿ-liáu ài that sè- sio̍k lâng ê chhùi, tı̀-kàu liân-lūi kiáⁿ-sun. In-ūi hiaⁿ-tı̄ só͘ ha̍k-sı̍p ê tō-lí chhián-po̍h, kap sè-sio̍k chò chhù-piⁿ , khoài-khoài siū iū-he̍k . Ū-ê thiaⁿ tō-lí bô thong-ke, chhám-chhái thiaⁿ tō-lí ê lı̄- khui sè-kan, chò kiáⁿ ê chhám-chhái ke- lāi ê lâng khoàⁿ-kı̀ⁿ lâu-teh hit-ê siōng chhin-chhiūⁿ khoàⁿ-kı̀ⁿ pún-sin chı̍t-poaⁿ, choân-sim chè-sū, pí kèng bo̍k-chú khah siong-tiōng . Tio̍h siūⁿ chāi-chá kàu-taⁿ lâng ta̍uh-ta̍uh ēng kı̂-khá ê kè-tı̀ kiaⁿ- liáu lâng chek-pı̄ i, kàu lō͘-boé bē hō͘ lâng bô chek-pı̄. Tio̍h siūⁿ Chú Iâ-so͘ in-ūi lán bô kiaⁿ lâng siat-to̍k, ài sio̍k lán ê choē; hô-hòng lán ū choē ê lâng ǹg-bāng sio̍k, tú-tio̍h tām-po̍h ê siat- to̍k , kiám thang chng-chò kı̂-khá lâi bián-tit chek-pı̄ . Chóng-sı̄ ài hip pē-bó ê hêng-siōng kap kı̀ i siⁿ-sí ê jı̍t, goá phah-sǹg tio̍h hip, tio̍h kı̀ tı̄ siàu-phō͘ lâi khǹg tı̄ āu-tāi , bián-tit bē kı̀--tit . Nā-sı̄ hip- siōng tiàu tı̄ thiaⁿ-tiong-nı̍h ê sū, tio̍h chhúi-to̍k sı̂-sè thang chún , chiàⁿ chún i.
Ngó͘-gū-jiân siá: Goá tı̄ lō͘-nı̍h chham chı̍t-ê boē sı̀n Chú ê lâng chò-hoé kiâⁿ saⁿ-kap tâm-lūn tō-lí . I chiū kóng , Tō-lí ta̍k-hāng sı̄ hó , chóng-sı̄ bô chiah ê chè-sū . Goá ı̀n i kóng , Chè-sū ū sím-mı̍h thang lı̄-ek chó͘-kong á-bô mah ? Ēng hit-phı̀ⁿ-á chhâ án-ni bô thong ; ia̍h sı̄ oh-tit siu-sı̍p , án-ni m̄ hó- sè . Só͘-í goán sèng-kàu koat-toàn bô beh ēng chit-hō bô lō͘-ēng ê liû-thoân , chè- sū , siat-lı̍p sı̂n-chú. Goán sèng-kàu ê lâng beh lâi kı̀-liām pē-bó , tio̍h lâi hip pē-bó ê siáu-éng, soà lâi siá pē-bó ê siⁿ- sı̂ jı̍t-goe̍h , koè-óng ê nı̂-sò͘ ; soà lâi siá pē-bó it-seng ê lâi-le̍k, khı̂n-khiām, hó tek-hēng , jia̍t-sim sı̀n Chú pài Siōng-tè , gâu kiâⁿ jı̂n-ài, hó ê tō͘-liōng, só͘ chò--ê thang bián-lē i-ê kiáⁿ-sun. Chiong i hó lâu teh ê oē siông-siông thang lâi kà-sı̄ kiáⁿ-sun, o̍h i hó ê bô͘-iūⁿ . I thiaⁿ-liáu chiū o-ló kóng, Án-ni iáu koh khah hó iâⁿ-koè ēng hit sı̂n-chú lâi kı̀-liām pē-bó ū bān-poē .
Lâng beh hip siáu-éng , tio̍h put-chí bêng chiah hó .
Ngó͘-gū-jiân ài chhéng-kàu : Lun-kàu chè-bōng ê sū káⁿ bô lâng iáu-kú ū án-ni teh kiâⁿ . Chóng-sı̄ hit- hō kùi-choá m̄-chai sı̄ thang á m̄-thang , m̄-chai sı̄ sio̍k tı̄ khiàn-sńg ı̄ⁿ-toan á-bô .
3. Lūn-kàu chè-bōng ê sū, káⁿ bô-lâng iáu-kú ū án-ni teh kiâⁿ. Chóng--sı̄ hit-hō kùi-choá m̄-chai sı̄ thang iah m̄-thang, m̄-chai sı̄ sio̍k-tı̄ khiàn-sńg ı̄ⁿ-toan iah bô.
(Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò, tē 107 tiuⁿ, 1894 nı̂ 3 ge̍h)