Lō͘-tô͘ Khoan-chek Lūn

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

Khoàⁿ Má-thài tē chhit chiūⁿ 13,14 chat kóng, “Tio̍h tùi e̍h-mn̂g jı̍p; chhoā lâng kàu sí hit ê mn̂g sı̄ khoah, hit ê lō͘ sı̄ toā-tiâu, jı̍p ê lâng chē-chē; chhoā lâng kàu oa̍h, hit ê mn̂g sı̄ e̍h, hit ê lō͘ sı̄ sè-tiâu, jı̍p ê lâng chió.” Téng-bı̄n chit nn̄g chat sı̄ Sèng ê oē, lán tio̍h chat-chat kı̀-sim lâi siūⁿ, in-ūi ū hó kap pháiⁿ ê lō͘ ê hun-piat; chhin-chhiūⁿ 13 chat thâu-chı̍t-kù kóng, “Tio̍h tùi e̍h-mn̂g jı̍p”; àn-choáⁿ-iūⁿ tio̍h tùi e̍h-mn̂g jı̍p; mn̂g nā e̍h, lō͘ chū-jiân iā sı̄ e̍h, án-ni lō͘-tô͘ ún-tàng lân hêng. Sèng-keng iā ū kı̀ kóng, lân-hêng tek-khak ia̍h tio̍h thàn lâi kiâⁿ, kàu-boé m̄-kú ū éng-éng sı̄ hoaⁿ-hí kap khoài-lo̍k tı̄-teh. Nā-sı̄ hit ê tē-jı̄ kù kóng,“Chhoā lâng kàu-sí hit ê mn̂g sı̄ khoah, hit ê lō͘ sı̄ toā-tiâu, jı̍p ê lâng chē-chē”; sui-jiân mn̂g khoah, lō͘ toā-tiâu, m̄-kú sı̄ chhoā lâng kàu sí; án-ni-siⁿ kó-jiân ū hó kap pháiⁿ ê lō͘, só͘-í tio̍h chim-chiok sàm-su chiah bē kiâⁿ chhò. Nā siūⁿ beh kiâⁿ chit-tiâu kàu-boé ū hoaⁿ-hí khoài-lo̍k--ê, m̄-kú mn̂g-lō͘ e̍h-sè pháiⁿ kiâⁿ; sui-jiân e̍h-sè nā ū mn̂g-lō͘ khan-sin-lâng chū-jiân ē tàng-koè, nā beh taⁿ-tàⁿ á-sı̄ toà hiah-ê khin-khin khiang-khiang--ê, ún-tàng bē-tit jı̍p sı̄ mn̂g e̍h, lō͘ sè ê chó͘-gāi, tek-khak tio̍h pàng-sak hiat-ka̍k hiah-ê; ū chit-hō ê tiōng lân tı̄-teh, só͘-í chiah hō-chò e̍h-sè ê lō͘-tô͘. Phah-sǹg káⁿ tio̍h kiâⁿ hit tiâu mn̂g khoah, lō͘ toā-tiâu--ê, in-ūi lán nā beh taⁿ hit-hō hoâiⁿ-hoâiⁿ ke̍h-ke̍h--ê, sı̄ lóng bô sím-mı̍h ē chó͘-tòng lán ê só͘ chò, iā bô siáⁿ-lâng ē hiâm lán taⁿ hit-hō; m̄-kú Sèng-keng kóng,“Chhoā lâng kàu sí hit-ê mn̂g sı̄ khoah, hit-ê lō͘ sı̄ toā-tiâu”. Taⁿ téng-bı̄n só͘ lūn mn̂g-lō͘ e̍h-sè khoah-toā ê hun-piat; nā-sı̄ hit-ê e̍h-sè--ê, sı̄ chí sı̀n Chú Iâ-so͘ Ki-tok ho̍k-sāi Siōng-tè ê lâng teh kiâⁿ ê lō͘-thêng; hit ê khoah-toā--ê, sı̄ chí bô sı̀n Chú bô ho̍k-sāi Siōng-tè hit téng-hō lâng só͘ kiâⁿ--ê. Sı̀n Iâ-so͘ Ki-tok kap sè-sio̍k só͘ kiâⁿ ê lō͘ kiám ū khah koh-iūⁿ mah? Nā beh khı̀ bó͘ siâⁿ-chhı̄ á-sı̄ po͘-thâu pêⁿ-pêⁿ sı̄ chı̍t-iūⁿ; chóng--sı̄ só͘ kiâⁿ só͘ chò tāi-put siōng-tông. Chhin-chhiūⁿ hit-ê ‘Khoan-chek Lō͘-tô͘’ū hun chò nn̄g-tiâu ê lō͘-kèng; chı̍t-tiâu sı̄ khoah-toā, chı̍t-tiâu sı̄ e̍h-sè, tiong-kan ū chhāi chı̍t-ki ê chí lō͘ pâi siá kóng, nā tùi éng-seng-mn̂g jı̍p--ê, sı̄ tit tiông-seng; nā tùi bān-ok-thong-kû mn̂g jı̍p--ê, tēng éng bông. Nā tùi chit-ê bān-ok-thong-kû mn̂g-lō͘ jı̍p, kó-jiân ū-iáⁿ kàu-boé tio̍h bia̍t-bô mah? Chhiáⁿ khoàⁿ hit-ê tô͘ chiū chai, téng-bı̄n iām-hoé tho-thian; m̄-kú lō͘-piⁿ kong-kéng chin-chē, tiong-kan ū hoa-liú-hāng, chheng-phang ê hun-koán ū Chùi-sian-lâu, ū chhái-phiò ê kong-si, ū pok-koà siòng-miā, ū tāi-ông-biō, ū hi-pò-koán, ū kau-chiàn kap chhiúⁿ-kiap put-gı̄ ê sū, ı̂-chiá kóng put chı̄n; chiah-ê lóng sı̄ su-io̍k só͘ hèng--ê. Taⁿ lâi siūⁿ hiān-kim sè-sio̍k só͘ hêng-ûi--ê, kó-jiân in ê lō͘ chin-chiàⁿ toā koh khoah; chhin-chhiūⁿ phiâu, tó͘, ím, hêng-ge̍k sù-chı̀, chhiúⁿ-kiap put-gı̄ ê châi-lı̄, hı̀-hiauh phû-phiò ê oē; m̄-nā án-ni nā-tiāⁿ, it-giân to lân-chı̄n; chiah-ê in lóng lia̍h chò bô iàu-kín ê sū. Hèⁿ m̄-kú tio̍h koh siūⁿ leh! Án-ni nā kiâⁿ kàu-chı̄n, tē-ge̍k ê hoé chiū lân tô-thoat. Nā kàu tı̄ chit hō ê hêng-hoa̍t éng-éng bia̍t-bô. Sèng-keng kóng, bo̍h-tit chhut-sı̀ sı̄ khah-hó. Chài siūⁿ éng-seng mn̂g-lō͘ chit-tiâu kiám sı̄ sı̀n Chú ê lâng kiâⁿ-ê mah? Kiám ū iáⁿ kiat-boé tit tiông-seng? Nā khoàⁿ hit ê tô͘ chiū it-bo̍k liàu-jiân, téng-bı̄n ū êng-kng chhàn-lān; chóng--sı̄ lō͘-piⁿ kong-kéng bô loā-hó, kı̂-tiong chiah ū káng-sı̍p-só͘, ha̍k-tông, i-ı̄ⁿ, chheh-kio̍k nā-tiāⁿ, sui-bóng bô loā lāu-jia̍t, m̄-kú lóng sı̄ tiong-hō͘ chèng-tı̍t ê lō͘, nā kàu kiat-kio̍k ê sı̂-chūn koat-toàn ē tit tiông seng. Khoàⁿ II Thê-mô͘-thài 4: 7, 8; Iok-hān Hok-im-toān 14: 13. Chiàu khoàⁿ chit kúi chat lóng-sı̄ tit kiù ê tō-lí; Sèng-keng ê oē kā lán kóng, lán nā sı̀n-thàn lâi kiâⁿ kàu lı̂m-chiong ê sı̂, Chú tek-khak beh chiap-la̍p jı̍p chı̀-sèng éng-oán-oa̍h ê kok. E̍h kap khoah chit nn̄g-tiâu ê mn̂g-lō͘ hō͘ lán thang chham-khó, khoàⁿ tio̍h chı̀n e̍h-lō͘ á-sı̄ tio̍h tùi khoah-lō͘ jı̍p? Nā beh kiâⁿ tùi e̍h-lō͘ chit-tiâu khı̀, m̄-kú tı̄ sè-kan só͘ kiâⁿ só͘ chò put-chí ûi-lân, in-ūi chit-tiâu lō͘ ū kı̀m-lēng chı̄n-giâm, nā beh chò tām-po̍h put-hoat ê sū sı̄ khı̀ hoān-tio̍h kı̀m-lēng. Tùi án-ni ka-tı̄ chiū khah lún-neh, nā koh lām-sám chò bô hoé-gō͘, kàu-hoē ê sı̄-toā chı̍t-ē chai, in beh lâi khó͘-khǹg soà chek-pı̄, kóng m̄-thang án-ni chò, nā m̄ thiaⁿ kàu-boé tio̍h tı̂m-lûn; ché hō chò sı̄ mn̂g-lō͘ e̍h-sè, só͘-í ûi-chi lân-hêng. Chit tiâu khoah-toā--ê, chin-chiàⁿ hó kiâⁿ, khoàⁿ sı̄ beh khı̀ chia̍h a-phiàn, á-sı̄ beh chia̍h chiú lâi phiâu, tó͘, ím, téng ê lām-sám chò, lóng bô ū chit-hō kı̀m-lēng; só͘-í sı̄ hō chò khoah-toā ê mn̂g-lō͘. Thian-kok ê mn̂g-lō͘ kó-jiân m̄-sı̄ e̍h-sè; Thian-kok sı̄ éng-oán ê Kok. I chò bān ông ê Ông, bān chú ê Chú, thiⁿ-ē bān-pang-kok lóng sı̄ chò I ê sio̍k kok. I chò sı̂n-lêng ê Chú, koân-pèng lóng tı̄ I ê chhiú-thâu, thiⁿ-ē kun-ông í-kı̍p peh-sı̀ⁿ; chı̀-chiong ê kı̂ nā kàu lóng tio̍h khiā tı̄ I tâi-chêng lâi siū sím-phoàⁿ ê pò-èng. Nā ûi-hui chok-ok, Chú Iâ-hô-hoa ū toā khùi-la̍t thang lóng-chóng pò-èng in. Án-ni siⁿ, sí, hok, lóng chāi tı̄ chō-hoà ê Chú Iâ-hô-hoa chhiú-nı̍h; I chiáng chit-hō koân-pèng, chiū-sı̄ chı̀-chun ê Kok, sè-kan lóng-chóng ê kok bē-ē phit-phoè-tit, án-ni mn̂g-lō͘ ún-tàng sı̄ khoah-toā m̄-sı̄ e̍h-sè. (Tâi-lâm Kàu-hoē-pò tē 317 koàn, 1911 nı̂ 8 ge̍h)