Liām-hiong Si-chı̍p 03

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 Pháiⁿ-tek chhut hó-sún 
 Pháiⁿ-tâng, kū-siah, san-lián-chhia, 
Lāu-lâng,chiūn-kiā, bān-bān-khiâ;
Jı̍t tiong tàu,koāⁿ ná lâu,
Lâu tı̄ bô hong ê sı̍p-jı̄-lō͘-kháu. Liù-phoê ê ka-chiah,
Kóng khí it-seng thoa-boâ ê ūn-miā,
Khiau-ku ê sin-iáⁿ,
Soat-chı̄n it-seng bô-nāi ê sim-siaⁿ. Pa̍t-lâng m̄-tí-ê piàⁿ-miā khioh.
Pa̍t-lâng m̄-tí ê piàⁿ-miā khioh.
M̄-thang chhiò goán gōng!
siáⁿ-lâng m̄ chai, chē tiàm chhiū-kha;
liâng-hong chhoe--lâi chūn-chūn sóng.
Boâ khı̀ moá-bı̄n ê jiâu-hûn,
Goán mā bat ū chheng-chhun. Thoa-boâ chı̍t-sı̀ lâng,
choân bāng ū chı̍t-kang;
goán oē sı̂ lâi tńg-ūn,
pháiⁿ-tek chhut hó-sún. Han-chı̂ⁿ ah ! Han-chı̂ !
Nn̄g-tiâu han-chı̂ siâng kun siⁿ,
pı̂ⁿ-pı̂ⁿ lo̍h tē lâi chhut-sı̀.
Soa-le̍k chio̍h-thâu toà kè-piah, tāi-tē ūi niâ thiⁿ ūi tia.
Chhut-sı̀ hit tang khiàm hō͘-chúi,
tı̀-kàu kun nńg ki-hio̍h sûi.
Soa chio̍h iū koh pháiⁿ chhù-piⁿ,
khi in han-chı̂ⁿ ki-kut chíⁿ.
Nńg-thô͘-chhim-ku̍t tı̍t-tı̍t-kheh,
kheh kàu kiông beh boē tńg-se̍h. Nā m̄-sı̄ in sı̀-miā lūn,
chá chiū lı̄-hio̍h kiam lı̄-kun.
Ka-chài tāi-tē hó a-niâ,
bô hun toā-sè lóng sı̄ kiáⁿ.
Khiām-tn̂g-nè-tō͘ chhut chúi-choâⁿ,
chian-sin-bān-khó͘ chhı̄ in toā. Gô-koè àm-tām ê jı̍t-chí,
phoà-thô͘ kı̀ⁿ kng hit chı̍t-sı̂.
Tāi-tē a-niâ lâu ba̍k-sái,
siaⁿ-siaⁿ kù-kù teh kau-tài.
Goā-bı̄n lō͘-thâu iáu chin hn̄g,
hong-sng ú-hân jı̍t lân tng. Hiaⁿ-tı̄ pún-sı̄ siâng kun siⁿ,
tio̍h chai thé-thiap saⁿ hû-chhı̂.
Han-chı̂ miā khó͘ m̄-sı̄ sū,
boē-hiáu saⁿ-thiàⁿ chiah sı̄ phú.
Lán nā ū kut ū chı̀-khı̀,
pa̍t-lâng chū-jiân khoàⁿ lán khí. Sêng-kong mn̂g-hāng kāu chhı̀-phè,
hēng-hok hái-kı̂ⁿ siōng oh the.
Hoân-sū sam-su-jı̄-hiō-hêng,
chiân-tô͘ chı̍t-phiàn sı̄ kng-bêng. Han-chı̂ ah! han-chı̂!
āu-jı̍t lí nā chhut-thâu-thiⁿ,
chhian-bān oē kı̀--tı̍t;
Khah-chá hip tı̄ thô͘-té
kan-khó͘ ê jı̍t-chí. Han-chı̂ ah! han-chı̂!
āu-jı̍t lí nā ū kut siⁿ,
chhian-bān oē kı̀--tı̍t;
m̄-thang hoan-thâu tò-tńg
siong tio̍h pak-lāi ki. Hái-khoah thian-khong jı̄m niáu hui,
sêng-hong phò-lōng hó lâm-jı̂;
Han-chı̂ ah! han-chı̂!
āu-jı̍t nā sı̍t-kó͘ ngı̄,
chhian-bān oē kı̀---tı̍t;
téng-koân hûn-chhái phiau-ek
hit-phiàn chiah sı̄ thiⁿ. Chhân-lê ? Ti-tu ? Sè-hàn khı̀ biō-tiâⁿ,
siông ū a-peh-à kóng-kó͘ hō͘ goán thiaⁿ;
chhiú phō goa̍t-khı̂m,
chhùi chhut si gı̂m,
soat-thiⁿ tâm-tē lūn kó͘-kim. Châ-àm chhoā gín-á khı̀ biō-tiâⁿ,
bô koh ū lâng kóng-kó͘ hō͘ goán thiaⁿ;
goa̍t-khı̂m toān hiân,
si-kù sit tiān,
koa-siaⁿ bú-iáⁿ hoà bān-chhian. A-peh-à!
sı̄ siáⁿ-lâng chiong lí phian lo̍h kò-sū,
sı̄ siáⁿ-lâng chiong lí koáⁿ jı̍p le̍k-sú;
kiám m̄ chai! lí chhiú phō--ê, sı̄ goán bûn-hoà ê bó-thai;
lí chhùi gı̂m--ê, sı̄ goán kiáⁿ-sun ê bêng-pâi;
bô ū koè-khı̀ siáⁿ-lâng ū chiong-lâi . Sı̂n-bêng bô sêng sı̂n-bêng,
jı̂n-sèng thún-tá jı̂n-sèng,
moá ke ê la-sâm, ù-jiám ná chàn-keng;
chiàn hoē tiám-to̍h chiàn-hoē,
chhin-ke oan-óng chhin-ke,
sit-khı̀ ê kak-lo̍h, siáⁿ lâng khéng chhiau-chhoē; Tng gê-hông-teng bô koh chhiâⁿ-iāⁿ,
tng bú-tâi-téng siau-sit jı̂n iáⁿ,
àm chēng ê ia̍h-khong ,thoân lâi a-peh-à chūn-chūn ê thó͘-khùi siaⁿ.
Ti-tu khan-bāng hō͘ bāng tı̂ⁿ,
Chhân-lê thò kián ūi kiáⁿ sí;
Goán m̄-kiaⁿ ka-kı̄ kiâⁿ jı̍p le̍k-sú,
Chí oàn-thàn chhân-lê pı̀ⁿ-chiâⁿ ti-tu!
Chí oàn-thàn chhân-lê pı̀ⁿ-chiâⁿ ti-tu ! Koān-Niáu Siâng-khoán ê hái-piⁿ,
siâng-khoán ê àm-mı̂,
cháiⁿ-iūⁿ kò͘-hiong ê, chiah-nı̄ ū chu-bı̄. Hong teh chhoe,
chhin-chhiūⁿ a-bú tùi goán teh kóng-oē;
hō͘ teh tih,
hō͘ goán siūⁿ tio̍h lı̄-khui kò-hiong hit-tong-sı̂;
hûn boē chheng, hái giâ éng,
thiⁿ-sek khah khoàⁿ mā o͘ chı̍t-pêng . Liû-lōng ê kha-pō͘,
sı̍t-bı̂n ê kan-khó͘,
loā-choē ba̍k-sái, poàⁿ-mı̂ phoāⁿ chhn̂g-pho͘;
pi-chêng ê siâⁿ-chhı̄,
toān-chhiâng ê siuⁿ-si,
loā-choē kı̂-thāi , gô-sêng moá-pak ê oàn-khı̀. Jı̍t-goa̍t à!
lí tio̍h thè goán lâi chò chèng,
chhiⁿ-sı̂n à!
Lí tio̍h thè goán kóng hun-bêng,
nā m̄-sı̄ hoâiⁿ-chhâ-giâ-jı̍p-chàu,
siáⁿ lâng goān-ı̀ liû-lōng thaⁿ-hiong;
thian-gâi sı̀-koè cháu . goân-siau teng, boē koè kiⁿ,
Tiong-chhiu ge̍h, m̄-bat ı̂ⁿ;
ı̄ⁿ-pang ê jı̍t-le̍k, khah péng mā péng bô jı̄-káu-mı̂. Hân-chı̂ miā , thô͘-tāu kin,
si-koe phı̂ⁿ,chhài-tāu tı̂n;
bô-lūn se̍h loā hn̄g,
beh chhin iā-sı̄ tio̍h kò͘-hiong ê thô͘ chhin. Chêng iân lân toān,
koān-niáu ti hoân,
à! Goá mı̂-jı̍t siàu-liām ê Tâi-oân.
Siâng-khoán ê hái-piⁿ,
siâng-khoán ê àm-mı̂,
chái-iūⁿ kò͘-hiong ê, chiah-nı̄ ū chu-bı̄ ! Lô-chúi khe Tâi-oân bı̂n-kan choē thoân-soat,
phian-phian Kong-chhái lóng jı̍t-goa̍t.
Liû chûn jı̂n-chêng ū chu-bı̄,
chhián-iông jı̂n-sèng hó lûn-lí. Chêng-jı̂n chèng-chhūi āu-jı̂n liâng,
hō-hok chū kó͘ phoè sêng siang.
Chı̍t-hun sin-khó͘ chı̍t-hun kam,
siān-ok tit pò bô lām-sām. Ka-lâm pı̂ⁿ-goân Lô-chúi khe,
pún-lâi chúi chheng oē kı̀ⁿ té.
Hı̂ hê ku pih si-koè sô,
goa̍t-hā siong phoāⁿ hó thit-thô. Nāi-hô jı̂n-sèng kāu ù-tiám,
tı̀-kàu khe-chúi iā siū jiám.
Kò͘-sū chhin-chhiūⁿ kiàⁿ teh chiò,
thê-chhíⁿ seng-thài tio̍h pó-sioh. Oē kóng saⁿ-sı̀-pah-nı̂ chêng,
chı̍t lâng sı̀ⁿ Iûⁿ miâ A-bêng.
Peh-hoè pē-bú chiū koè-sin,
ko͘-niáu tan-hui chhoē bô chhin. Toà tı̄ téng-lâu oá soaⁿ-piⁿ,
phoà-mâu chı̍t-keng tō͘ siⁿ-sí.
Choân khò chhù-piⁿ saⁿ Chiàu-khò,
le̍k koè bû-sò͘ hong kap hō͘. A-bêng chiām chiām lâi toā-hàn,
hong-po͘ khai-khún chı̍t-khu chhân.
Chai-chèng han-chı̂ bóng tō͘-jı̍t,
chı̍t-lâng chia̍h-pá choân-ke tı̍t. Seng-oa̍h sui-jiân bô hó koè,
m̄ bián siông tiàm lâng sı̍t-ē.
Chheng-san chò-phoāⁿ khe ūi iú,
bô thau bô tham siau-lâu iû. Chı̍t-jı̍t chia̍h-pá hioh tiong-tàu,
hut-jiân chı̍t-chiah chhâi-lông kàu.
Chhùi kā tio̍h-siong sió pe̍h-thò͘,
siūⁿ beh nǹg-jı̍p chháu-á-po͘. A-bêng khoàⁿ-kı̀ⁿ sim m̄-kam,
Cháu khı̀ iōng kùn chiong lông hám.
Kiù chhut pe̍h-thò͘ pau siong-hûn,
phō jı̍p chháu-mâu hō͘ i khùn. Keh jı̍t chá-khí chı̍t-ē chhíⁿ,
khoàⁿ bô pe̍h-thò͘ tı̄ sin-piⁿ.
lo̍h-chhn̂g toè i kha-jiah kiâⁿ,
kiâⁿ kàu soaⁿ-kha chiū chai-iáⁿ. Peh-thò͘ siong-sè í-keng hó,
tò-tńg soaⁿ--nih bián hoân-ló.
Tńg--lâi ti-thâu giâ chiūⁿ keng,
chiàu-siông lo̍h-chhân khı̀ bô-eng. Siáⁿ-chai pe̍h-thò͘ sı̂n-sian piàn,
kám-tōng A-bêng sim liông-siān.
Sàng lâi chı̍t-lia̍p phû-tô-chéng,
pò-tap kái-kiù siā un-chêng. A-bêng chiong i tâi lo̍h thô͘,
bô kú chhân-hoāⁿ chı̍t-phiàn o͘.
Chı̍t-jı̍t siⁿ-kun kiat koé-chí,
phû-tô toā-pha pûi koh tiⁿ. Chò-sit lâu-koāⁿ chí chhùi-ta,
pak-tó͘ nā iau chia̍h kàu pá.
Chhun--ê the̍h khı̀ chhı̄-tiûⁿ bē,
kái-siān seng-oa̍h thiⁿ ke-hoé. Sı̂n-sian koh chhe chhian-kim kàu,
kè hō͘ A-bêng chò kē-āu.
Chhin-bı̍t hu-chhē lióng sió-kháu,
un-ài oán-jû chúi tn̂g-lâu. Chū kó͘ liông-iân kāu thoa-soa,
jı̂n-kan hó-sū choē chiat-boâ.
A-bêng só͘ toà tùi-bı̄n hoāⁿ,
chı̍t-tı̄n bû-nāi pháiⁿ sim-koaⁿ. Khoàⁿ tio̍h ko͘-niû siⁿ-chò súi,
phû-tô toā-lia̍p koh pá-chúi.
Tán-hāu A-bêng khı̀ chhân--nı̍h,
koè-hoāⁿ lia̍h-lâng soà chhiúⁿ-mı̍h. Hông-hun A-bêng jı̍p chháu-mâu,
khoàⁿ-kı̀ⁿ Chhù-lāi loān-chau-chau.
Sim chai tāi-chı̀ táⁿ m̄-hó,
chek sı̂ ha̍p-chhiú lâi kı̂-tó. Kı̂-kiû tiūⁿ-ḿ saⁿ pang-chān,
kiù chhut hiân-chhe lı̄ khó͘-lān.
Tiūⁿ-ḿ chı̍t kàu khǹg i an,
ko͘-niû chiām khùn tı̄ soaⁿ-kan. Nn̄g-lâng sûi-sı̂ liâu koè khe,
chhoē kàu pháiⁿ-lâng ê chhù-the̍h.
Khoàⁿ in chhù-chêng teh lim-chiú,
āu-bı̄n bô lâng teh kò͘-siú. That khui āu-mn̂g kiù ko͘-niû,
poē chiūⁿ ka-chiah soa̍h kín-liu.
Cháu kàu khe tiong oa̍t-thâu khoàⁿ,
pháiⁿ-lâng toè tı̄ āu-bı̄n koáⁿ, Sim-lāi tio̍h-kip beh cháiⁿ-iūⁿ,
hut bûn tiūⁿ-ḿ chhùi liām-chiù.
“Koân-soaⁿ téng ê phû-tô-tı̂n,
kín soan--lo̍h--lâi tio̍h koáⁿ-kín!” liām soah nn̄g-tiâu phû-tô-tı̂n,
kó-jiân soan-lo̍h lâi oá sin.
Nn̄g-lâng chı̍t-ê giú chı̍t-tiâu,
sūn tı̂n tı̍t peh chiūⁿ soaⁿ-khiau. Jı̍t-chhut jı̍t-lo̍h iú kı̂ chhù,
thian-hā bû khá put seng su.
Hoe-khui hoe-siā iú kı̂ sı̂,
jı̂n-lūi pháiⁿ-tāi hô sı̂ chí? A-bêng tú-tú peh chiūⁿ soaⁿ,
khe-chúi pō͘ tiòng koân koè hoāⁿ.
Sı̀-bı̄n ûi-lûi bô té chǹg,
phû-tô-tı̂n iā tùi tiong tn̄g. Pháiⁿ-lâng lóng-chōng im-im--sí,
siâng-sı̂ siâng-jı̍t khı̀ chò-kı̄.
Ai-hô pi-siaⁿ piàn soaⁿ-kok,
keh-khong chhoan-niá thoân choē-o̍k. Chū-sı̍t-kı̂-tó put kham liân,
chí thàn chheng-thiat khe-chúi piàn.
Ūi tio̍h beh chiong jı̂n-sèng sé,
chiông-chhú tı̍t-miâ “Lô-chúi khe”.