跳至內容

Lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

Tāi-seng lâi lūn-khí hong kap iáⁿ , chiū chai lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ sı̄ khang-khang. Lūn chit-ê hong sı̄ ū thang thiaⁿ i-ê siaⁿ , bô thang khoàⁿ i-ê hêng ; chit-ê hong sı̄ oa̍h-khı̀ . Lâng bô thang chai chit-ê hong tiāⁿ-tio̍h tiàm tı̄ tah-lo̍h chı̍t só͘-chāi , iā m̄-chai chhoe khı̀ hioh tı̄ tó-ūi ; put-kò lâng khoàⁿ i só͘ chhoe ê chháu-ba̍k , thang chai sı̄ tah-lo̍h lâi , iā tah-lo̍h khı̀ . Hong teh chhoe chiū-sı̄ tùi hit-ê oa̍h-khı̀ teh-cháu ; hit-ê oa̍h-khı̀ nā toā-ē cháu , hong chiū toā , iā chin-kín , liâm-piⁿ chhoe lâi, liâm-piⁿ koè khı̀ , nā-sı̄ khoaⁿ-khoaⁿ cháu chiū pêng-hô . Chit-ê hong sı̄ toā lı̄-ek lâng , kap ta̍k-hāng mı̍h ; nā bô chit-ê hong , lâng kap bān-mı̍h bē tit-tio̍h oa̍h .

Lūn iáⁿ ia̍h-sı̄ bô mı̍h tı̄ hit lāi-bı̄n , put-kò sı̄ tùi ū-hêng chiah ū--ê . Nā-sı̄ ài khoàⁿ-tio̍h hit-ê iáⁿ , tio̍h ū saⁿ-hāng chiâu-chn̂g ; chiū-sı̄ ,-1. Tio̍h ū kng . 2. Tio̍h ū hêng . 3. Tio̍h ū thô͘-kha á-sı̄ piah . Siat-sú nā kan-ta ū kng bô hêng chiū bô iáⁿ thang khoàⁿ ; nā ū hêng bô kng , ia̍h bô thang khoàⁿ iáⁿ; kiám-chhái nā ū kng ū hêng, nā bô thô͘-kha á-sı̄ piah thang chiò--tio̍h , ia̍h bē-ē khoàⁿ tio̍h iáⁿ . Phı̀-jū lâng nā khiā tı̄ lı̂m-kı̂ⁿ ê só͘-chāi, i-ê iáⁿ nā siā tùi khàm-té lo̍h-khı̀ , chiū lóng bô thang khoàⁿ--tio̍h i-ê iáⁿ . Téng-bı̄n só͘ kóng-khí hit nn̄g-hāng mı̍h ; chı̍t-hō sı̄ ba̍k-chiu khoàⁿ ē-kı̀ⁿ , chiū-sı̄ iáⁿ , koh chı̍t-hō chiū-sı̄ hı̄-khang thiaⁿ ē-tio̍h , chiū-sı̄ hong . Chit nn̄g-hāng sui-sı̄ thiaⁿ ē-tio̍h , khoàⁿ ē-kı̀ⁿ , m̄-kú bē-tit thang ēng chhiú lâi lia̍h--i .

Kı̀-jiân sı̄ án-ni , cháiⁿ-iūⁿ kóng lia̍h hong lia̍h iáⁿ ? Chiū-sı̄ lâng ê só͘ chò chē-chē sı̄ án-ni , chhin-chhiūⁿ hù-kùi , pı̂n-chiān , í-kı̍p lâng kap sè-kan lóng-sı̄ chhin-chhiūⁿ hong chhin-chhiūⁿ iáⁿ . Phı̀-jū lâng ài kè-bô͘ lâi tit-tio̍h kong-bêng , á-sı̄ ài tit-tio̍h hù-kùi ,chit-hō lâng ê só͘ chò sı̄ chhin-chhiūⁿ lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ,in-ūi m̄ eng-kai tit-tio̍h kong-béng, i ia̍h-sı̄ mê-jı̍t lâi siūⁿ , ū-sı̂ kan-ta hùi i-ê sim-la̍t kàu boé sı̄ khang-khang ; ū-sı̂ ū hō͘ i tit-tio̍h , m̄-kú lâng bô sím-mı̍h o-ló hit-hō ê lâng . Khoàⁿ Thoân-tō 4 : 16. Chhin-chhiūⁿ chit-ê lâng sı̄ tú-tú chiâⁿ gû-gōng . Ài tit-tio̍h hó-gia̍h ê lâng iû-goân sı̄ án-ni , sui-jiân hit-ê chı̂ⁿ-châi tı̄ hit-ê hó͘-chhùi ê lāi-bı̄n , iā m̄ kiaⁿ ; kan-ta tit-tio̍h chı̂ⁿ, bô iàu-kín ka-tı̄ ê sı̀ⁿ-miā,chiū sit-lo̍h sı̀ⁿ-miā i iā kam-goān . Hāiⁿ ah!lâng kiám thang khoàⁿ-khin i-ê sı̀ⁿ-miā , lâi tùi-tiōng chhin-chhiūⁿ hong chhin-chhiūⁿ iáⁿ mah?

Tùi án-ni lâi khoàⁿ , m̄-nā sı̄ hù-kùi pı̂n-chiān , sı̄ chhin-chhiūⁿ hong chhin-chhiūⁿ iáⁿ : chiū-sı̄ chin toā chin khoah ê mı̍h iā ē án-ni , chiū-sı̄ chit-ê thiⁿ-tē. Khoàⁿ Má-thài 24 : 35 . Kóng , “ Thiⁿ-tē thang hoè-bô ” , chit-kù oē m̄-sı̄ pa̍t-lâng kóng--ê , chiū-sı̄ lán ê Chú Iâ-so͘ chhin-chhùi kóng--ê . Koh khoàⁿ tı̄ I-sài-a 51: 6 . Kóng , “ Lín siáⁿ-sū m̄ kia̍h-thâu khoàⁿ thiⁿ, àⁿ-lo̍h khoàⁿ tē?thiⁿ tek-khak soà chhin-chhiūⁿ ian , thiⁿ-ē tek-khak phoà chhin-chhiūⁿ saⁿ ”. Tı̄ Hi-pek-lâi ê phoe , kap tı̄ Pí-tek tē-jı̄ tiuⁿ ê phoe , ia̍h lóng ū kóng-khí thiⁿ-tē beh pang-tó .

Chiàu sè-kan ū miâ-siaⁿ ê kok lâi lūn , ia̍h-sı̄ bô kú-tn̂g ; ū-ê kok chá-sı̂ chin chhut-miâ , iā chin kiông-béng , kàu taⁿ sı̄ loán-jio̍k koà soe-bı̂ , iā soà hong-hoè--khı̀ ; chhin-chhiūⁿ Pa-pí-lûn-siâⁿ pún sı̄ ke̍k kian-kò͘ , ia̍h put-chí ióng-béng , khı̀ kau-chiàn bô-m̄ khah-iâⁿ, chhin-chhiūⁿ Kiù-chú boē kàng-seng gō͘ la̍k pah nı̂ ê tiong-kan , liân Iâ-lō͘-sat-léng ia̍h hō͘ i kong-phoà ; tı̄ sı̀-piⁿ ê kok bô-m̄ hâng-ho̍k--i; kàu chit-tia̍p hiám-hiám chhoē bô i-ê chong-chek . M̄-nā Pa-pí-lûn-kok án-ni , chiū pa̍t-kok ia̍h-sı̄ án-ni ; chhin-chhiūⁿ kı̂-û , Bí-thài , Pa-se, Hi-lı̄-nı̂ , Lô-má , chiah-ê kok , chêng hit-tia̍p sı̄ chin chhut-miâ ê kok , Sèng-keng pí-phēng in sı̄ kim gı̂n tâng thih . Khoàⁿ Tān-í-lí jı̄ chiuⁿ , thong chiuⁿ só͘-kı̀ chiū chai . Kàu chit-chūn bô sím-mı̍h thiaⁿ tio̍h in ê miâ-siaⁿ lah ! Chit-hō kiám m̄-sı̄ chhin-chhiūⁿ hong chhin-chhiūⁿ iáⁿ mah?

Chiū án-ni lâi khoàⁿ , lâng toà tı̄ sè-kan kiám ē pí thiⁿ-tē khah kú-tn̂g mah? in-ūi sè-kan siōng-chhiáⁿ ē hoè-bô , hô-hòng lán sè-kan lâng . Lâng chhut-sı̀ toà tı̄ chit sè-kan , put-kò sı̄ kúi-cha̍p nı̂ nā-tiāⁿ , chiū kui thó͘ . Nā khoàⁿ Pí-tek tē-it tiuⁿ ê phoe 1 : 17 só͘ kóng--ê chiū chai , kóng , “ Lâng chiū-sı̄ kià-siⁿ tı̄ chit sè-kan “ .Koh khoàⁿ tı̄ Hi-pek-lâi 13 : 14 . Kóng , ” Tı̄ sè-kan lán bô kú-tn̂g ê siâⁿ lâi khiā-khí” . Tùi án-ni thang chai lâng iû-goân chhin-chhiūⁿ hong kap iáⁿ , bô tiāⁿ-tio̍h tiàm chit sè-kan ; chhin-chhiūⁿ lâng kin-á-jı̍t tı̄ sè-kan , bı̂n-á-jı̍t á-sı̄ koè kúi-nā-jı̍t sí--khı̀ , kiám-chhái kin-nı̂ tı̄ sè-kan , kàu mê-nı̂ seng-khu ê bah í-keng noā-liáu lah . Lâng sı̄ tú-tú chhin-chhiūⁿ hong chhoe--lâi liâm-piⁿ koè--khı̀ , lâng nā-sı̄ phah-sǹg i beh tiàm sè-kan kú-kú , hit-hō lâng sı̄ lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ--ê , thang kóng sı̄ gong-gōng ; só͘ phah-sǹg sı̄ khang-khang. In-ūi sè-kan sı̄ chioh lâng toà , chiū sè-kan só͘ ū ta̍k-hāng mı̍h ia̍h-sı̄ chioh lâng ēng; bē-tit thang chiong i tı̄ siⁿ-chêng só͘ kè-bô͘ só͘ chek-chū hiah-ê miâ-siaⁿ hù-kùi saⁿ-kap chòng tı̄ tē-hia̍t . Nā-sı̄ án-ni beh cháiⁿ-iūⁿ? Kiám thang êng-êng koè jı̍t lâi thèng-hāu sí mah? Sı̍t-chāi bô chit-hō ê ı̀-sù , in-ūi lâng ū sù-chi , tek-khak tio̍h chı̄n i-ê khùi-la̍t lâi chò-kang , tek-khak bē-tit thang êng-êng koè-jı̍t lâi thèng-hāu sí . Chhin-chhiūⁿ Pó-lô kià phoe hō͘ Thiap-sat-lô-nı̂-ka ê lâng kóng , “ Lâng nā bô beh chò-kang chiū m̄-thang hō͘ i chia̍h ” . Khoàⁿ Hō͘-su 3 : 10 . Put-kò tı̄ chò-kang ê lāi-bı̄n tio̍h siūⁿ , chiū-sı̄ m̄-thang lia̍h chò-kang khah koè-thâu tı̄ ho̍k-sāi Siōng-tè ; iû-goân tio̍h chûn chı̍t-tiám kèng-khiân ho̍k-sāi ê sim . Khoàⁿ Thê-mô͘-thài Chiân-su 4 : 8 . Kóng , “ Tiāu-ióng seng-khu--ê hit-ê lı̄-ek sı̄ sió-khoá , kèng-khiân ho̍k-sāi Chú hit-ê lı̄-ek sı̄ toā ” . Lâng siông-siông ūi-tio̍h chò-kang tı̀-kàu chiâⁿ lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ ê só͘ chò ;sı̄ siūⁿ i só͘ chò ê kang , só͘ tit-tio̍h--ê sı̄ chhut tùi i pún-sin ê pún-sū , chiū m̄ chai hit-ê ē hō͘ i chò-kang--ê sı̄ chı̄-chūi . M̄-nā án-ni nā-tiāⁿ , soà ū-sı̂ in-ūi tı̄ chò-kang ài tit-tio̍h hù-kùi , lâi sit-lo̍h sı̀ⁿ-miā . Lâng tek-khak m̄-thang ū chit-hō ê pē-pēng ; tio̍h chhin-chhiūⁿ Lô-má 6 : 13 , só͘ kóng--ê , “ Bo̍h-tit thòng-chhiòng sù-thé chò put-gı̄ ê khı̀-khū , lâi hoān-choē , tek-khak tio̍h chhin-chhiūⁿ koh-oa̍h ê lâng , hiàn pún-sin hō͘ Siōng-tè , hō͘ sù-thé chò gı̄ ê khı̀-khū lâi ho̍k-sāi Siōng-tè”.

Taⁿ hoān sio̍k Chú ê lâng , tio̍h kap chit ê lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ bô kan-sia̍p ; in-ūi sı̀n Chú ê lâng só͘ kè-bô͘--ê , chiū-sı̄ chin--ê ū-hêng--ê , kú-tn̂g éng-éng tı̄-teh ê kok , bô piàn-oāⁿ ê só͘-chāi , chin ê chun-kùi êng-kng , chiū-sı̄ thian-tông ê hok-khı̀ . Sèng-keng kóng sı̄ “ Éng-oa̍h Siōng-tè ê siâⁿ , thiⁿ-téng ê Iâ-lō͘-sat-léng ” , khoàⁿ Hi-pek-lâi 12 : 22 . Lūn chit ê siâⁿ sı̄ êng-kng koà pó-poè , tı̄ Be̍k-sı̄-lio̍k 21 : 21 . Kóng , “ Ēng kim pho͘ ke-lō͘ , ēng chin-chu chò siâⁿ-mn̂g ” . Iā-sı̄ bē hoè-bô ê chun-kùi . Pó-lô kóng tit-tio̍h bē pāi-hoāi ê bián-liû , khoàⁿ I Ko-lı̂m-to 9 : 25 . Lūn tı̄-hia ê ke-gia̍p , sù-tô͘ Pí-tek kóng , “Tit--tio̍h bô pāi-hoāi , bô lâ-sâm , bô hoè-bô ê ke-gia̍p , thè-lán pı̄-pān tı̄ thiⁿ-nı̍h ” , I 1 : 4 . M̄-nā chit kúi-chat ū kan-chèng , lán ê Chú Iâ-so͘ ia̍h bat kóng , “ Tio̍h chek chı̂ⁿ-châi tı̄ thiⁿ--nı̍h , tı̄ hia thâng bē chia̍h , sian bē phah-pháiⁿ , chha̍t bē thau-the̍h ê só͘-chāi ”, khoàⁿ Má-thài 6 : 21 . Chit-hō hok-khı̀ kiám-thang bô kè-bô͘ lâi tit-tio̍h i mah? In-ūi tı̄ sè-kan--ê ē hoè-bô , chhin-chhiūⁿ hong kap iáⁿ ê hok-khı̀ , lâng siōng-chhiáⁿ kam-goān phoe-miā lâi tit-tio̍h , lâi kè-bô͘ , nā-sı̄ āu-lâi ê hok-khı̀ koh khah tio̍h ke-thiⁿ chhut-la̍t , lâi keng-êng--i . Nā-sı̄ ē-hiáu siūⁿ án-ni , āu-lâi ia̍h ē-hiáu thang lâi chhoē chit-hō ê hok-khı̀ , chiū bē chhin-chhiūⁿ lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ ê lâng ê só͘-chò , in-ūi lia̍h-hong lia̍h-iáⁿ sı̄ kan-ta khang-khang tio̍h-boâ bô lı̄-ek .

(Tâi-lâm Hú-siâⁿ kàu-hoē-pò tē 87 koàn,1892 nı̂ 7 ge̍h)