跳至內容

Oē-Ke̍k Chia̍h Iûⁿ-Kàu 01

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 e̍k 
 Tı̄ 64 nı̂ chêng ê Kiⁿ-chú nı̂, sı̄ Tiong-kok in-ūi Gı̄-hô-thâng ê poān-loān tú-tio̍h choè chhiⁿ-chhám ê chai-lān ê nı̂, hit sı̂ Se-iûⁿ lâng lóng siū chheng-ho͘ choè”Ta-mau-chu”, sı̀n Chú ê lâng á-sı̄ chia̍h se-iûⁿ thâu-lō͘ ê lâng, lóng siū chheng-ho͘ “Er-mau-chu”, nā m̄-sı̄ siū thâi, chiū-sı̄ siū lia̍h, siū khún-tio̍k. Tiong-kan ū lâng lāu-bú kap sió-tı̄, sió-bē lóng siū thâi-sí sûn-kàu, só͘ chhun i pún-sin, kèng-jiân sı̄ kin-á-jı̍t lán Tiong-kok chı̍t ê choè ū seng-bōng ê lāu bo̍k-su. 
 Chit phiⁿ sı̄”生命之道”Ge̍h-khan chioh i ê keng-kè phian choè oā-ke̍k. Ông lú-sū kā hoan-e̍k kè-lâi ê. Tı̄ chia kā”生命之道” Ge̍h-khan soeh-siā. 
 Lāu bo̍k-su tı̄ lo̍h lâm hé-chhia tiong, ū chı̍t ê lú-kheh ki-chhı̀ i “Chia̍h iûⁿ-kàu,” ”hoat iûⁿ-châi.” Lāu bo̍k-su tùi án-ni ūi i sū-su̍t 64 nı̂ chêng Kiⁿ-chú kûn-húi chi loān ê chı̍t toāⁿ óng sū. Kûn-húi lia̍h tio̍h lāu bo̍k-su ê sió-tı̄, sió-bē kap lāu-bú, pek in tio̍h ǹg ngó͘-siōng kūi-pài; pàng-sak Iâ-so͘. Chóng-sı̄ in khiok lēng-khó͘ sí m̄ hâng-ho̍k, kiat-kó sió-tı̄ hō͘ to thâi-sí, lāu-bú kap sió-bē hō͘ tn̂g-chhiuⁿ chha̍k sí, chhù iā tú-tio̍h hé-sio. Lāu bo̍k-su kám-kak lāu-bú, sió-tı̄, sió bē ūi-tio̍h Chú lâi sí, chiū sı̂-khı̀ chin hó thāi-gū ê thâu-lō͘, chiū-sı̄ chia̍h se-iûⁿ ê bō͘-e̍k-siong ê thâu-lō͘, hiàn-sin thoân-tō, tāi-seng khı̀ bú-chhin, sió-tı̄, sió-bē tú-tio̍h hoān-lān ê sió chng-siā soan-iông hok-im, khí-thâu chhoan-bı̂n lia̍h choè i sı̄ beh pò-ho̍k, āu-lâi khoàⁿ-kı̀ⁿ i thiàⁿ Chú, thiàⁿ lâng, khiân-sêng ê kiàn-chèng, chiām-chiām hó kám, chiū lâi chiap-siū Iâ-so͘ phó͘-piàn kàu choân chng-siā. 
 Jı̂n-bu̍t 
 Tân lāu Bo̍k-su 84 hè 
 Lāu Tiuⁿ (lú-kheh) Tiong-liân 
 Lāu Ông (lú-kheh) Tiong-liân 
 Má Toā-thâu(Kûn-húi sió thâu-ba̍k) iok 35 hè 
 Lāu-io (Kûn-húi Keh Chú-siú) iok 25 hè 
 Tân Su-bú ( lāu bo̍k-su bú-chhin) iok 45 hè 
 Sió-tı̄ (lāu bo̍k-su sió-tı̄) 17 hè 
 Sió-bē(lāu bo̍k-su sió-bē) 12 hè 
 (Im-ga̍k: Hé-chhia khui ê siaⁿ). 
 Ông: Lāu Sian-siⁿ, lí beh khı̀ tó-ūi? 
 Bo̍k: Tâi-lâm, lín nn̄g ê leh? 
 Tiuⁿ: Iā sı̄ Tâi-lâm. 
 Ông: Lāu Sian-siⁿ, lí kùi sı̀ⁿ? 
 Bo̍k: Pè sı̀ⁿ Tân, lín nn̄g-ūi leh? 
 Tiuⁿ: Sió sı̀ⁿ Tiuⁿ, chit ūi sı̀ⁿ Ông.(Hé-chhia kiâⁿ ê siaⁿ sió-khoá thêng). 
 Ông: Lí lāu-lâng ê ba̍k-chiu chin hó, hiah soè-jı̄ ê Eng-bûn iā khoàⁿ hiah chheng-chhó. 
 Bo̍k: Iáu khó-í, put-kò the̍h ba̍k-kiàⁿ khí--lâi he tong-jiân chiū boē sái-tit lah! 
 Tiuⁿ: Lāu sian-siⁿ, hia chı̍t pún kāu-kāu ê sı̄ sím-mı̍h chheh? 
 Bo̍k: Eng-bûn ê Sèng-keng. 
 Tiuⁿ: Ouh......... 
 Bo̍k: Jı̄-ūi thiaⁿ-kè Iâ-so͘ Ki-tok ê hok-im mah? 
 Ông: Thiaⁿ-tio̍h, ū thiaⁿ lâng kóng kè. kan-ta bô sı̂-kan khı̀ lé-pài-tn̂g. 
 Bo̍k: Kı̂-sı̍t, khı̀ lé-pài-tn̂g iā m̄-bián hùi joā-choē sı̂-kan, Tiuⁿ Sian-siⁿ, lí thiaⁿ kè hok-im bô? 
 Tiuⁿ: Goá kap Ông Sian-siⁿ sı̄ tông-hiong, tông-sū, soè-hàn ê sı̂, siông-siông khı̀ lé-pài-tn̂g chham-ka sím-mı̍h Chú-jı̍t-o̍h, iā pun sím-mı̍h khah-phı̀ⁿ. 
 Ông: (Lı̄-khui pún-toê). Lāu sian-siⁿ, lí toà tı̄ Tâi-lâm sı̄ bô? 
 Bo̍k: M̄-sı̄, goá toà Tâi-pak, chit pái khı̀ Tâi-lâm, sı̄ kàu chı̍t keng lé-pài-tn̂g chú-niá pò͘-tō-hoē. 
 Tiuⁿ: Lí kùi-hú iáu ū lâng bô? 
 Bo̍k: Ū nn̄g ê kiáⁿ, chı̍t ê cha-bó͘-kiáⁿ, iáu ū sun-jı̂, sun-lú, put-kò chha-put-to lóng bô tı̄ sin-piⁿ. 
 Ông: Tı̄ Tāi-lio̍k sı̄ bô? 
 Bo̍k: M̄-sı̄, tı̄ kok-goā, ū ê tha̍k-chheh,ū ê kang-chok. (Hé-chhia khui ê siaⁿ chı̍t-sı̂-á chēng-chēng). 
 Ông: (Oá hı̄-kang kóng), oé-eh; lāu Tiuⁿ, goân-lâi chit ūi lāu sian-siⁿ sı̄ chia̍h iûⁿ-kàu, hoat-iûⁿ-châi ê iûⁿ hê-siūⁿ . 
 Tiuⁿ: (Àⁿ tı̄ hı̄-á soè-siaⁿ kóng), Lāu Ông; bo̍h-tit án-ni kóng, chiah ê oē su-siúⁿ thài lo̍k-ngó͘ lah. 
 Ông: (Bı̂-siaⁿ). Lo̍k-ngó͘? Hah- iò,hah-iò. 
 Bo̍k: (Ná chhin-chhiūⁿ thiaⁿ-tio̍h in teh tùi-oē). Bô chhò, nn̄g ūi m̄-thang lia̍h choè kı̂-koài, goá chia̍h 60 kúi-nı̂ ê iûⁿ-kàu lah, kàu tı̄ hoat iûⁿ-châi, he khiok tú-tú siong-hoán. 
 Tiuⁿ: Lí lāu-lâng m̄-thang lia̍h choè sím-mı̍h, goá sı̄ teh kóng chhiò--ê. 
 Ông: (Pháiⁿ-sè ê khoán). Lāu sian-siⁿ, sit-lé. 
 Bo̍k: Lán ê chhia chē kàu tó-ūi lah? 
 Ông: Sin-tek tú-chiah kè-khı̀. 
 Bo̍k : Nā-sı̄ lín boē mâ-hoân, goá chiū chiong goá chia̍h iûⁿ-kàu choè iûⁿ hê-siūⁿ ê keng-kè kóng hō͘ lín thiaⁿ. 
 Tiuⁿ: Hoan-gêng, hoan-gêng. 
 Bo̍k : Che sı̄ 64 nı̂ chêng ê tāi-chı̀ lah, hit-sı̂ goá chiah 20 hè, tı̄ Thian-tin Iông-ha̍k-tông tha̍k-chheh, goá ê lāu-pē sı̄ chı̍t ūi thoân-kàu ê bo̍k-su, goán chhù chí-ū lāu-bú, sió-tı̄, sió-bē toà tı̄ chháu-toē, hit nı̂ tú-hó sı̄ Kiⁿ-chú nı̂. 
 Ông: Se-le̍k 1900 nı̂, Kûn-húi chi loān. 
 Bo̍k: Loān, loān chhau-chhau, Gı̄-hô-thoân só͘ thâi ê, phah ê sı̄ ūi-tio̍h beh hû-khí Chheng-tiâu ê kok-kı̂, lâi bia̍t-bô se-iûⁿ ê kok-kı̂, só͘ choè ê khiok sı̄ thâi-lâng pàng-hé, kiat kui tóng chhiúⁿ-kiap, hiàng-tang-sı̂ só͘ ū se-iûⁿ-lâng, Gı̄-hô-thoân chheng-ho͘ in Ta-mau-chu, hoān-nā kap se-iûⁿ-lâng lâi-óng ê, eng-kai choân-pō͘ thâi, sı̀n iûⁿ-kàu ê Tiong-kok lâng, Gı̄-hô-thoân kiò in Er-mau-chu, iā eng-kai thâi (phàu siaⁿ chı̍t hiáng, hoah thâi ê siaⁿ, toā háu ê siaⁿ, chiàn-cheng hāu-kó). 
 ............................................................................................................. 
 (Choán tiûⁿ: Kín-kip kiaⁿ-hiâⁿ im-ga̍k, lâng-siaⁿ chô-cha̍p, kiâⁿ ê siaⁿ). 
 Má: Kiâⁿ, lán lâi-khı̀ Sam-ka-kau lia̍h lâng. 
 Io: Lāu-toā, beh lia̍h sím-mı̍h lâng? 
 Má: Thiaⁿ kóng Tân--ka ê lâng bih kàu Sam-ka-kau kū-chhù khı̀ lah. 
 Io: Tân--ka pē-kiáⁿ kiám sı̄ bô tò-lâi? 
 Má: Iáu ū leh, chhut-chāi i, khoàⁿ-tio̍h chı̍t ê, lia̍h chı̍t ê. 
 Io: Sı̄, thâi chı̄n chiah ê poē chó͘ bōng chong ê Er-mau-chu (kiâⁿ ê siaⁿ, im-ga̍k sió-khoá thêng). 
 Má: Bı̂n-á-chài khui sím ê só͘-chāi pò͘-tı̀ hó á bē? 
 Io: Tāi-khài chha-put-to, tı̄ chng-nı̍h ê Sêng-hông-biō mn̂g-kháu. (Kha-pō͘-siaⁿ chiām-chiām hn̄g, choán tiûⁿ im-ga̍k put-an). 
 Sió-tı̄: Mah-mah, chit nn̄g jı̍t goā-bı̄n ê hong-siaⁿ m̄ hó, Gı̄-hô-thoân sı̀-koè thâi-lâng pàng-hé, goá chin tam-sim pa-pa kap ko-ko ê an-choân. 
 Lāu-bú: M̄-bián khoà-lū, Thiⁿ-pē oē khoàⁿ-kò͘ in. 
 Sió-bē: Hūn-boē-tàng pa-pa kap ko-ko oē tàng chím-á tò-lâi chiū chin hó. 
 Sió-tı̄: Ū sím-mı̍h hó, lán chit pêng koh-khah gûi-hiám. 
 Lāu-bú: Í-keng bô chá lah, chún-pı̄ thang lâi khùn, lán kūi-teh saⁿ-kap kı̂-tó, kiû Thiⁿ-pē khoàⁿ-kò͘ pa-pa kap ko-ko, iā pó-siú Chú lāi só͘ ū ê hiaⁿ-tı̄ chí-bē in pêng-an, m̄-bián tú-tio̍h gûi-hiám kan-khó͘ sū, khah iàu-kín,kiû Thiⁿ-pē kám-tōng Gı̄-hô-thoân ê tông-pau in, m̄ thang thâi-lâng, pàng-hoé, chhiúⁿ-kiap, hō͘ in oē hoé-kái, ū chû-pi ê sim (im-ga̍k tùi un-hô choán kiaⁿ-hiâⁿ). (Kha-pō͘ siaⁿ, to̍k, to̍k, tio̍h-kip phah-mn̄g siaⁿ). 
 Lāu-bú: Sı̄ sím-mı̍h lâng? 
 Má: Sı̄ goá, Tân Bo̍k-su-niû, goá sı̄ Má Toā-thâu, chhiáⁿ lí khah-kín khui mn̂g. 
 Lāu-bú: Saⁿ-kiⁿ mı̂-poàⁿ, ū sím-mı̍h tāi-chı̀? 
 Io: Mài lô-so, kín khui mn̂g, thèng-hāu chı̍t-sı̂-á chiū chai (to̍k-to̍k, phah mn̂g ê siaⁿ). 
 Lāu-bú: Tih-tih, khah kín khí-lâi, khı̀ khui mn̂g. 
 Sió-tı̄: (Khui mn̂g siaⁿ) sím-mı̍h lâng--ah? 
 Má: Tân Bo̍k-su-niû! chin sit-lé, thoân-nih ê bēng-lēng, chhiáⁿ lín cháu chı̍t choā,(oa̍t-thâu) lāu Io, the̍h soh-á lâi pa̍k khí-lâi, thoa teh kiâⁿ. 
 Sió-tı̄: Lí sı̄ án-choáⁿ teh pa̍k lâng, bô kóng lí-iû mah? 
 Io: Kóng lí-iû, sím-mı̍h lâng beh kap lín chiah ê poē chong bōng chó͘. 
 Sió-tı̄: Lí mē lâng! 
 Io: Mē lâng?! (phah lâng ê siaⁿ). 
 Sió-tı̄: Lí phah lâng? 
 Io: Phah Lâng! goá iáu beh koh thâi lâng leh. 
 Sió-bē: (Kiaⁿ kiò) ma-mah. 
 Lāu-bú: Má Toā-thâu, goán phó͘-thong sı̂ bô ge̍k-thāi lí, iā bô tek-choē lí. 
 Má: Bô pān-hoat, Ta-mau-chu, Er-mau-chu Lóng sı̄ lán Tiong-kok lâng ê tùi-te̍k, che sı̄ thoân-nih ê kui-tiâu, sím-mı̍h lâng iā m̄-káⁿ ûi-poē...... 
 Lāu-bú: Lia̍t-ūi sin-khó͘ lah, goá chia ū koá chı̂ⁿ kap phoa̍h-liān, sàng lín ta̍k ê lim-tê hó bô? ū tāi-chı̀ bı̂n-á-chài chiah koh kóng hó bô? 
 Io: Thâu-ba̍k boē sái kap i o͘-pe̍h kóng, thái ū hiah choē bô lō͘-ēng oē, kiâⁿ, kiâⁿ, (khún-pa̍k, thoa, lâng siaⁿ chiām-chiām hn̄g , im-ga̍k). (Choán-tiûⁿ, tong! tong! lô ê siaⁿ), (siaⁿ)khai sím Er-mau-chu tāi-hoē, kim-jı̍t siōng-ngó͘ 10 tiám, tı̄ chng--nih Sêng-hông-biō mn̂g-kháu, chng--nih só͘ ū lâng beh chham-ka. (Tang, tang, lô siaⁿ) (Im-ga̍k tio̍h-kip kiaⁿ-hiâⁿ lâng-siaⁿ oe-oe khoeh-khoeh) (sió-khoá iân-tiông chı̍t-ē-á). 
 Má: Khan Tân--ke ê Er-mau-chu chhut-lâi (kha-pō͘ siaⁿ hiáng-siaⁿ). 
 Io: Er-mau-chu lí ū khoàⁿ-kı̀ⁿ bô? Chí-ū tio̍h ǹg lán ê sı̂n-bêng pài chı̍t-ē, kóng “M̄ koh chia̍h Iûⁿ-kàu” chiū khoan-sù lí chı̍t tiâu miā, heh-eh, m̄, sı̄ ēng to thâi, á-sı̄ oa̍h-oa̍h tâi, lí beh kiâⁿ tó chı̍t tiâu lō͘ ? Kín-kín kóng. 
 Sió-tı̄: Hé--eh , kiò goá kóng ǹg lín ê ngó͘-siōng pài, kiò goá kóng m̄-sı̀n Iâ-so͘, m̄-bián choè bāng, choa̍t-tùi boē-tàng ê. 
 Io: Pài á m̄ pài! m̄ pài chiū-sı̄ chı̍t to,(chèng siaⁿ) Ài-ioh! khah kín kóng! 
 Lāu-bú: Sió-tı̄ khah ióng-kám leh, lán koat-toàn bô beh pài. 
 Sió-tı̄: M̄ pài, m̄ pài, chı̍t pah ê m̄ pāi, Chı̍t chheng ê iā m̄ pài, chı̍t bān ê...... 
 Má: Hó! hó sió-kiáⁿ, tāng chhiú! (Chı̍t to, tùi keng-kah-thâu thâi sió-tı̄). (Ah-iò ê siaⁿ, lāu-bú ê siaⁿ) (chèng-lâng ai ê siaⁿ). 
 Sió-bē: (Ki-ki-kiò) (ǹg tùi lāu-bú ê heng-chêng bong) A-bú! 
 Lāu-bú: (Bong-bong leh un-jiû ê siaⁿ)mūi-mūi m̄-bián kiaⁿ, thèng-hāu chı̍t-sı̂-á, lán lóng beh khı̀ kı̀ⁿ thiàⁿ lán ê Chú Iâ-so͘ Ki-tok.