Pêng-bîn ê Ki-tok-toān/Tē I Koàn/Tē-3 chiuⁿ
Tē-3 chiuⁿ: SÈ-KÀI Ū TEH THÈNG-HĀU
[siu-kái]Tī tē-lí-siōng í-ki̍p chèng-tī-siōng chiah ê gōa-hêng ê piàn-chhian í-gōa, lán thang tùi tī tong-sî lâng ê su-sióng í-ki̍p liām-thâu ê hong-bīn lâi khòaⁿ-chhut hit ê sio-siāng ū ì-Gī ê lāi-bīn-tek ê pī-pān. Tong-sî sī chi̍t ê ià-siān sit-ì, bô boán-chiok ê sè-kài, tī-teh thèng-hāu Ki-tok ê lîm-kàu. Put-chí khiàm-ēng lâng thang pang-chān lâi kó͘-bú in ê sim. Bián kóng, Ki-tok í-chêng tī ta̍k sî-tāi to-siáu ū-iáⁿ lóng sī án-ni. Chóng-sī jîn-lūi ū teh chìn-pō͘. Lâng ê liông-sim put-sî ū teh o̍ah-tāng lâi pó-chhî in chòe ko ê koân-ui. Jîn-lūi chiām-chiām khah ū teh siūⁿ khah ū kám-kak bô boán-chiok ê liām-thâu tī-teh.
Chhiáⁿ koh khòaⁿ chit saⁿ-ê bîn-cho̍k, chiū-sī Hi-lī-nî lâng, Lô-má lâng í-ki̍p Ιû-thài lâng.
Seng lâi khòaⁿ Hi-lī-nî lâng. In sī kiau-ngō͘, jia̍t-sêng, phû-phiò bí-māu ê bîn-cho̍k, ū ko-siōng ê gē-su̍t, bûn-ha̍k, tiat-ha̍k tī-teh; in sī gâu hióng-lo̍k gē-su̍t, koh ū gâu chòe si ê thian-hūn, tùi án-ni ū an-tì chōe-chōe sîn-bêng tī O͘-lín-phuh (Olympus) ê soaⁿ-téng. Chāi kin-ná-ji̍t tī sè-kài, sio̍k tī bûn-bêng ê kok, lóng ēng kiaⁿ-hiâⁿ kap kám-siā ê liām-thâu teh chù-ì khòaⁿ kó͘-chá hiah ê Hi-lī-nî lâng. Lán kin-ná-ji̍t sī ū chòe-hó ê bûn-hòa, tōa-pō͘-hūn sī chhut-tùi in ê kong-lô. In ūi-tio̍h bûn-hòa lâi ló͘-le̍k khòaⁿ-chòe sī tē-it tùi-tiōng ê kang. Koat-toàn bô ū sím-mi̍h kok thang tùi in lâi khoa-kháu in ê bûn-hòa, iā koat-toàn bô ū sím-mi̍h kok thang pí in khah siū lâng ê chheng-chàn.
Chóng-sī, hàiⁿ-ah! Tī chòe-kūn ê tāi-chiàn, lán ū siū kà-sī, chai-iáⁿ bûn-hòa bô chong-kàu tī-teh, Sī bōe thang chòe sím-mi̍h, iā chai tong-sî hit ê khó-lîn ê Hi-lī-nî lâng ū sêng-jīn, kiám-chhái kin-ná-ji̍t ê Tek-kok lâng iā tio̍h ài sêng-jīn, chai-iáⁿ sè-kài kan-ta bûn-hòa sī bōe thang chìn-pō͘. Chiàu góa teh siūⁿ hiah ê Hi-lī-nî lâng oán-jiân chhin-chhiūⁿ kūn-tāi ê Pa-lí-siâⁿ ê lâng, sī phû-phiò, ài ngô͘-lo̍k, o̍ah tāng, sī ài iû-iû chū-sek ê bîn-cho̍k. Sui-jiân sī án-ni, tī in hit ê seng-oa̍h ê ē-bīn sī iáu-kú ū hâm chi̍t-chéng ê ai-tiāu tī-teh. In sī ū hit ê chòe êng-iāu ê sî-kî í-keng kè-liáu. Hi-lī-nî ê n̂g-kim sî-tāi sī í-keng khì lah. In chèng-tī-siōng ê chhàn-lān í-keng sit-lo̍h. Kiat-kio̍k sī hùi-liáu in ê it-seng Tī hit ê phû-phiò, îm-lo̍k ê seng-oa̍h. Hòng-tōng kap siâ-ok ê liām-thâu sī chhin-chhiūⁿ hoan-hoe siⁿ Tī in ê seng-oa̍h lāi. In ê súi-súi ê chong-kàu í-keng bô la̍t thang chó͘-chí in ê siâ-ok ê sèng-phiah. Thái-thó ōe lè? Liân tong-sî tī hit ê chòe êng-iāu ê ji̍t, in sī ho̍k-sāi tī hit ê O͘-lín-phuh (Olympus) soaⁿ-téng ê chèng sîn-bêng, iā to lóng sī îm-lōan ê só͘ chòe. Só͘-í lán kiám ōe thang siūⁿ kóng, ū sím-mi̍h lâng beh tùi hiah ê sîn-bêng lâi kò-sò͘ in ê cheng-sîn-siōng ê kî-kiû mah?
Tng in siàu-liân ê sî, sim-chêng sī ke̍k tan-sûn, in put-chí ū sìn-sim, khòaⁿ hiah ê sîn-bêng sī chin-tú-chin, si̍t-tú-si̍t. In ū sìn-hōng in ê sîn-bêng. In-ūi in sī sìn ê to m̄-sī choan-choan sī pháiⁿ-lūi ê sîn-bêng, chhin-chhiūⁿ Jiû-bú (Jove) sîn sī hó sèng-chêng ê Pē, sī chō-bu̍t chú. In só͘ sìn ê sîn-bêng iā ū kap in chòe-hé saⁿ-kap kau-chiàn tī Thê-mô͘-po͘-lí (Thermopylae) ê soaⁿ-kok, tī-hia ū saⁿ-pah ê ū miâ-siaⁿ ê lâng, khéng ūi-tio̍h Hi-lī-nî, ūi-tio̍h chèng-gī lâi sòng-sit in ê sìⁿ-miā.
Chóng-sī in taⁿ í-keng tūi-lo̍h chiâⁿ-chòe sī bô ǹg-bāng, loán-jio̍k ê bîn-cho̍k. Sui-jiân in ū pó-chûn hiah ê sîn-bêng ê hêng-thé, kî-si̍t sī choân-jiân sit-lo̍h í-chêng só͘ ū chin-si̍t ê sìn-sim. In ê sîn-ōa piàn-chiâⁿ chi̍t khoán hong-tông ê kò͘-sū. Só͘-í chāi chiah ê khó-lîn ê Hi-lī-nî lâng teh khòaⁿ, chit ê sè-kài put-kò sī chi̍t ê bû-liâu ê só͘-chāi. Tng in chheng-liân ê sî sī tiau-khek lâi chông-hōng ê sîn, nā-sī in iáu ū sìn-sim, chiū iáu ōe thang tām-po̍h lâi an-ùi in ê sim, m̄-kú in taⁿ to bô sìn lah!
Chhiáⁿ lâi khòaⁿ Lô-má lâng. In bô kah chhin-chhiūⁿ Hi-lī-nî lâng ê hú-pāi. In sī ū ióng-kám, hián-hek ê bîn-cho̍k, ū thang khoa-kháu i ê koân-pèng, sè-le̍k, í-ki̍p i ê sêng-kong. Chóng-sī chōe-chōe ê le̍k-sú-ka, iû-goân ū chí-sī lán chai, tī hit ê êng-hôa chhàn-lān ê seng-oa̍h ê ē-bīn ū hú-pāi ê só͘ chòe tī-teh. In ê ka-têng seng-oa̍h Sī bē thang hêng-iông-tit ê chhiⁿ-chhám. Pō-gio̍k kap chân-jím sī móa sì-kòe. Chèng peh-sìⁿ ê tō-tek seng-oa̍h sit-tūi, chiâⁿ-chòe chhin-chhiūⁿ khîm-siù ê khoán-sit, sèng-chêng chân-jím. In tē-it hoaⁿ-hí ê ngô͘-lo̍k, chiū-sī tī hì-hn̂g tiong khòaⁿ lâng si̍t-chāi sio-thâi chòe sim-sek, che sī chin-chiàⁿ khó-ò͘ⁿ ê sū! In ê lô͘-lē ê chè-tō͘ sī kok-ka siū chiù-chó͘ ê goân-in. Tī lô-má ê koe-lō͘ siōng, saⁿ lâng tiong, nn̄g lâng sī lô͘-châi; hū-jîn-lâng saⁿ lâng tiong, nn̄g lâng sī lú-pī; sī chòe chú-lâng ê phû-phiò ê jio̍k-io̍k ê tùi-chhiú. Chòe lâng ê lô͘-châi só͘ tiàm tī chhiⁿ-chhám ê kéng-gū. Ki-tok-kàu kàu Lô-má ê sî, tī lô͘-châi ê tiong-kan, hiah ê chin pháiⁿ ê, ū pāi-hōai Lô-má. In ū ēng sin ê khoán, m̄ chèng-keng ê chōe-ok lâi pāi-hōai in ê chú-lâng kap in ê hō͘-è. Lô-má ê choân-sêng ê chheng-liân sī ū it-chhè ê jia̍t chêng, lóng sī sú-iōng tī siâ-ok ê seng-oa̍h. Tì-kàu Lô-má ê siàu-liân tī bē tióng-sêng ê í-chêng, in ê sin-thé chiū chiām-chiām soe-lám, sim-sîn ià-siān, sèng-chêng pāi-hōai. Tī chú-āu óa pòaⁿ sè-kí, Pó-lô ū chí-sī hit ê chêng-hêng tī lô-má jîn-su, hit ê hō͘ lâng ōe thang chhiⁿ-kiaⁿ ê thâu-chi̍t chiuⁿ ê lāi-bīn. Siōng-tè ū chiàu in sim-lāi ê su-io̍k, lâi kau-hù in tī bô chheng-khì. In sui-jiân ū chōe-chōe úi-tāi thang khoa-kháu ê sū, iáu-kú Lô-má ê siā-hōe, tùi tī kò-kò ê lâm-lú lâi khòaⁿ, sǹg chòe sī bô thang ǹg-bāng ê siā-hōe, bô Siōng-tè ê siā-hōe. Bô lūn sím-mi̍h sî-chūn, in tī khó͘-lān, tī iàm-hūn jîn-seng, tī-teh him-bō͘ Gī ê sî, tû-khí hit ê lú-sîn Lô-má í-ki̍p hiah ê hō͘ lâng ho̍k-sāi chòe sîn-bêng ê hông-tè í-gōa, to bô ū Siōng-tè thang kî-kiû. Lán pún-sin nā lâi tiàm tī hit ê chêng-kéng, chhì-siūⁿ lán ê kám-sióng siáⁿ khoán.
Chóng-sī che m̄-sī lán só͘ tio̍h chù-ì ê chòe iàu-kín ê tiám. In-ūi che sī īⁿ-kàu tiong ê siông-sū. Lán só͘ tio̍h chù-ì ê chòe iàu-kín ê tiám, chiū-sī tī lô-má lâng ê tiong-kan ū chōe-chōe chin hó-sim ê lâng, lóng iàm-ò͘ⁿ hit ê chêng-hêng. Só͘-í chāi tong-sî, hōan-nā ū thê-ko siā-hōe tō-tek, bô lūn siáⁿ khoán ê ūn-tōng, to lóng siū tōa ê hoan-gêng. Koh tī chiah ê īⁿ-kàu-tô͘ ê tiong-kan, iû-goân sī ū chōe-chōe súi ê jîn-keh-chiá tī-teh. Lán ōe kì-tit khah āu-lâi tī Sin-iok tiong ū kì-chài kúi-nā miâ ê Lô-má ê pé(**peh)-chóng, in chiap-chhiok--tio̍h Ki-tok-kàu ê sî, sim-lāi cháiⁿ-iūⁿ ê lôan-bō͘ i. Khòaⁿ-tio̍h hiah ê su-siúⁿ ê chí-tō-chiá, ū cháiⁿ-iūⁿ teh thòng-hūn hit-sî ê siā-hōe chōng-thài, che sū-si̍t, lán thiaⁿ-liáu bô m̄ kap in saⁿ-kap siong-sim. Chit ê sî-tāi chōe-chōe tiat-ha̍k-chiá, lóng teh tui-chhē chin-lí, tui-kiû khòaⁿ ū sím-mi̍h thang chòe hêng-ûi ê chí-tō goân-lí. Chèng-lâng chiām-chiām chìn-pō͘, thoat-chhut hit ê gû-gōng bô teh siūⁿ ê sî-kî. Chèng-lâng í-keng lóng khó͘-sim teh su-sióng. In-ūi chèng-lâng khòaⁿ-kìⁿ in ê siā-hōe, Sī bô koh-iūⁿ Hi-lī-nî lâng ê siā-hōe, lóng bô ū sîn-bêng tī-teh. tùi án-ni, in ū ke̍k-le̍k koat-ì teh chhē khòaⁿ ū sím-mi̍h sîn-bêng thang lâi tui-kiû in ê chong-kàu seng-oa̍h. In ū káng-kiù Liông-sim ê ò-biāu ê tō-lí, ū sêng-jīn i ê koân-ui. Só͘-í āu-lâi tī in tiong-kan ū chi̍t lâng kiat-lūn kóng, “Liông-sim sī chi̍t chéng Lōe-chāi ê sîn(內在的神)” Chit hō su-sióng chāi īⁿ-kàu-tô͘ sǹg chòe sī chi̍t ê oán-tāi ê chìn-pō͘.
Su-to-a ha̍k-phài ê tiat-ha̍k-chiá ū khui-khé lâng ê sim, lâi kà-sī hó ê tō-lí kóng, “Tio̍h kiû hó ê tek-hēng, tio̍h thiaⁿ Liông-sim ê siaⁿ, in-ūi Liông-sim sī chi̍t-chéng Lōe-chāi ê sîn. Tōa-bīn tī liông-sim ê pòe-āu, ū bó͘ úi-tāi ê sîn tī-teh. Chóng-sī sui-Sī bô lâi kóng, ia̍h sī tio̍h thiaⁿ-thàn Liông-sim ê Siaⁿ.” Chāi īⁿ-kàu-tô͘, che kiám bô sǹg chòe sī ko-siōng súi-súi ê thài-tō͘ mah?
Khak-si̍t, Siōng-tè ū put-sî teh pang-chān lâng ê sim lâi bat hó ê kà-sī. Hit ê Sī beh lâi chòe sè-kan ê kng ê, iû-goân ū teh chiò kng Tī in ê sim-lāi.
Kó͘-chá hiah ê su-siúⁿ-ka í-keng ū chīn in chòe-siān ê ló͘-le̍k. Chóng-sī in só͘ ló͘-le̍k ê, lóng sī lí-lūn, ha̍k-soat nā-tiāⁿ. In bô thang chhin-chhiūⁿ Ιû-thài lâng ê khoán-sit, ū kian-kò͘ ê kun-ki, thang lâi khí-chō in ê chong-kàu. Tùi án-ni, in ê chòe-ko ê ló͘-le̍k sī lóng kui tī khang-khang, in ê lí-lūn, ha̍k-soat Sī bô la̍t thang pang-chān lâng lâi jím-siū chit ê bô pîⁿ-tháⁿ ê jîn-seng, in hiah ê súi-súi ê ha̍k-soat, koat-toàn bōe thang giú it-poaⁿ ê lâng ê sim. In ke̍k-le̍k hoat-hui lán lâng ka-kī ê lí-sèng, lâi beh su-sióng chong-kàu ê tō-lí. Iáu-kú in ê kiat-kio̍k sī sit-pāi.
In sī sit-pāi. Tú-tú īⁿ-pang lâng chhin-chhiūⁿ án-ni teh tui-chhē chin kng ê sî m̂ tú-tú tng lán lâng khò ka-kī ê ló͘-le̍k sit-pāi ê sî m̂ tú-tú Tī chit ê sè-kài sú siōng ê gûi-ki ê sî, Ki-tok lâi lîm-kàu sè-kan, che kiám m̄-sī ōe kham-tit hō͘ lán chù-ì ê sū mah?
Taⁿ lâi kóng-khí cho͘-chit bûn-bêng ê sè-kài hit ê tē-saⁿ ê bîn-cho̍k, Ιû-thài lâng sī án-chóaⁿ? Tōa-bīn ū lâng beh piān-pok kóng, sui-jiân Hi-lī-nî lâng á-sī Lô-má lâng, kiám-chhái thang kóng sī ū teh kî-thāi ê sim tī-teh, iáu-kú kiaⁿ-liáu Ιû-thài lâng, put-lūn siáⁿ khoán, sī goán-kò͘, hêng-ge̍k, bô ū hoaⁿ-hí ài gêng-chiap Ki-tok ê lîm-kàu ê sim, iā kú káⁿ.
Lán thang siūⁿ, che kóng liáu ōe ū khah kè-thâu. Lán kan-ta khòaⁿ-kìⁿ Iâ-so͘ tī Sin-iok tiong só͘ kong-kek ê tù-hiān ê sū-si̍t, chiū án-ni lâi phòaⁿ-toàn in sī goán-kò͘, gâu khn̂g phian-kiàn ê Ιû-thài lâng. Chhiáⁿ lán tio̍h ōe kì-tit tī Ιû-thài lâng ê tiong-kan, ū chōe-chōe chin hó ê lâng, ū liáu-kái Iâ-so͘ chiū-sī ôan-sêng Kū-iok ê sian-ti só͘ teh chhàm-gú ê, sòa lâi chiâⁿ-chòe goân-sí sî-tāi ê kàu-hōe, chòe-chho͘ ê chòe tē-it kèng-khiân ê sìn-tô͘.
Lán nā cha-khó tong-sî ê tù-chok, chiū ōe chai ū chōe-chōe chhim-tîm ê Ιû-thài lâng, bô koh-iūⁿ Hi-lī-nî lâng á-sī Lô-má lâng, iû-goân Sī bô boán-chiok in ê chong-kàu. Hiah ê lī-khui Pa-le̍k-su-thèng sì-kè iû-le̍k tī gōa-kok ê Ιû-thài lâng ū chiap-chhiok--tio̍h pa̍t-kok ê bîn-cho̍k, sòa put-chí tông-chêng in ê ha̍k-būn, tùi án-ni ū khui-khoah in ê gán-kài. In í-keng thoat-chhut Pa-le̍k-su-thèng ê pâi-gōa ê sim-su. In chhin-bi̍t lâi kap īⁿ-pang ê pêng-iú chòe-hé khiā-khí, tùi án-ni ū kám-kak in ê Ιû-thài-kàu, nā-sī bōe thang iông-ún īⁿ-pang lâng, chiū koat-toàn bōe thang chiâⁿ-chòe choân jîn-lūi ê chong-kàu. Siat-sú nā kóng, Iâ-hô-hoa chí-ū sī Í-sek-lia̍t it bîn-cho̍k ê Siōng-tè, í-gōa ê sè-kài ê lâng, chí-ū tio̍h keng-iû Í-sek-lia̍t lâng ê chhiú, thàn in ê kat-lé, thàn só͘ bô ài ê chōe-chōe oh-tit tam-tng ê kui-kú, chiah thang chhin-kūn I, chhin-chhiūⁿ chit khoán ì-sù, sī chin khùn-lân ê sū. Tùi án-ni, lán ū khòaⁿ-kìⁿ chōe-chōe Ιû-thài lâng ê tù-chok, koat-ì ū khn̂g khah khoah-tōa ê ǹg-bāng beh lâi tiâu-hô in ê chong-kàu, chiâⁿ-chòe chi̍t ê sè-kài-tek ê chong-kàu, lâi lī-ek choân jîn-lūi.
Siat-sú Ιû-thài-kàu, to ū hiah ko-siōng ê sîn-ha̍k, nā ōe-tit thang khui-hoe lâi chiâⁿ-chòe chi̍t ê úi-tāi ê sè-kài-tek ê chong-kàu, hō͘ choân jîn-lūi, bô hun-piat Ιû-thài á-sī īⁿ-pang, Hi-lī-nî á-sī hòa-gōa ê, lô͘-po̍k á-sī chū-iû ê, lóng thang tit-tio̍h Siōng-tè ê un-tián, sī chin bān-hēng! Kî-si̍t chōe-chōe chhim-tîm ê Ιû-thài lâng chai, che tú-tú sī Kū-iok chèng sian-ti só͘ khòaⁿ ê īⁿ-siōng, chiū-sī ū chi̍t ji̍t Bí-sài-a beh lîm-kàu, tùi Ιû-thài ê kun-châng beh hoat-hiān chi̍t lúi sè-kài-tek ê chong-kàu ê tōa lúi ê hoe, thang lâi chiok-hok choân jîn-lūi.
Lán tī-chia iáu ū chi̍t hāng tio̍h siūⁿ. Lūn lu̍t-hoat, chhin-chhiūⁿ Pó-lô hit khoán jia̍t-sêng ê cheng-sîn-tek ê lâng teh khòaⁿ, sī í-keng kū--khì ê mi̍h. Chiàu Pó-lô ê ì-sù, lu̍t-hoat sī ōe bô--khì, lu̍t-hoat put-kò sī chiām-sî, sī chòe gín-ná ê kàu-su, ín-chhōa lâng chiū-kūn Ki-tok. Tī i teh kò-pe̍k hoán-hóe chêng ê cheng-sîn-chiūⁿ ê chhiⁿ-chhám ê tò͘-cheng, hit kù ōe ê tiong-kan, ū piáu-sī hō͘ lán chai, ū chōe-chōe jia̍t-sêng ê Ιû-thài lâng cháiⁿ-iūⁿ ū chhin-chhiūⁿ i ê khoán-sit, teh tui-chhē khòaⁿ ū sím-mi̍h khah ū ǹg-bāng ê lō͘ thang chhin-kūn Siōng-tè. Chāi hit téng-hō lâng, in chhē-tio̍h Ki-tok sī chi̍t ê thang hoaⁿ-hí ê hoat-kiàn.
Tng Ki-tok teh-beh lîm-kàu hit-sî, choân Ιû-thài ê sè-kài ū hián-chhut chin kín-sīn teh kî-thāi ê cheng-sîn tī-teh, che sū-si̍t, chāi hiah ê m̄-bat Ιû-thài-kàu ê lâng teh khòaⁿ, si̍t-chāi sī tē-it tù-hiān, koh sī chin thang chhiⁿ-kiaⁿ ê tāi-chì. Lán thang hó-táⁿ lâi sìn, bô ū chi̍t kok bat piáu-sī chhin-chhiūⁿ Iâ-so͘ beh lîm-kàu hit sî ê choân Ιû-thài ê sè-kài ê cheng-sîn chōng-thāi, hiah ōe giú lâng ê sim, hō͘ lâng chin chhiⁿ-kiaⁿ ê hiān-siōng.
In-ūi siāng lō͘-bé teh kan-chèng, “Hit ê Sī beh lâi ê” ê sian-ti ê chhám-gú sī í-keng kè-liáu gō͘-pah nî kú, iā tī hit tiong-kan lóng bô tōng bô chēng. Só͘-í kiám-chhái lâng kàu-gia̍h thang liāu-sióng, í-keng keng-kè gō͘-pah nî kú, chèng-lâng ún-tàng bōe kì-tit, á-sī pàng-sak in teh ǹg-bāng ê cheng-sîn chiah tio̍h. Kî-si̍t tng Tī hit ê sî-kî ná pek-kūn choân bîn-cho̍k, sī ná pek-chhiat teh thèng-hāu. Sin Kū-iok ê tiong-kan só͘ ū chhut-miâ ê bûn-ha̍k, lóng ū hián-chhut hit hō kî-thāi ê cheng-sîn tī-teh. Lán tī-chia bô ūi thang lâi kóng-khí chit khoán bûn-ha̍k ê sū. Put-kò lán ài kan-ta tī-chia lâi khòaⁿ chit pún sòe-sòe ê chheh, thang kóng sī chit khoán bûn-ha̍k ê tāi-piáu, sī kiò-chòe “Í-lo̍k ê chheh” (Book of Enoch). Chit pún chheh sī thong-hêng Tī chú-chêng óa 200 nî ê tiong-kan, Ιû-thài ū bat tha̍k-tio̍h chit pún chheh. Lán m̄-bián giâu-gî, Iâ-so͘ ún-tàng iû-goân ū tha̍k-tio̍h chiah tio̍h. Só͘-í góa siông-siông teh siūⁿ, Iâ-so͘ ū tùi chit pún lâi tit-tio̍h I sī hoaⁿ-hí ēng lâi chí-sī I pún-sin hit kù “Jîn-chú” ê ōe.
Hit pún chheh ê tiong-kan, ū chi̍t-chām chhin-chhiūⁿ án-ni:
“Góa tī īⁿ-siōng tiong, ū khòaⁿ-kìⁿ hit ê kap Éng-oán-chiá saⁿ-kap tī-teh ê. I ê iông-māu sī chhin-chhiūⁿ lâng, koh ū un-hūi móa-móa, góa ū chhéng-mn̄g thiⁿ-sài, ia̍h i ū kā góa kóng, Chit ê sī Jîn-chú, ū gī tiàm tī i, I sī beh khé-sī it-chhè sī ún-ba̍t ê sūi̍i̍Chit ê Jîn-chú beh chiâⁿ-chòe Gī ê lâng ê kùn, ê kóaiⁿ, īⁿ-pang lâng ê kng, í-ki̍p kìⁿ-nā tio̍h-bôa ê lâng ê ǹg-bāng. Kìⁿ-nā khiā-khí tī tōe-bīn-chiūⁿ ê chèng-lâng, lóng beh pài-kūi tī i ê bīn-chêng. In-ūi chit ê in-toaⁿ, I sī tùi khai-pi̍t thiⁿ-tōe í-lâi kàu éng-oán, chiū í-keng siū kéng-soán.”
Chiah ê chheh sī teh chí-sī tong-sî iáu tī-teh chìn-pō͘ tiong ê ǹg-bāng ê cheng-sîn. Chóng-sī tī hok-im-su ê thâu-chām, lán ū khòaⁿ-tio̍h hit ê ǹg-bāng ê cheng-sîn, ū tiô-thiàu tī ta̍k tiuⁿ ê chóa-bīn. Kū-iok sian-ti só͘ thôan ê siau-sit ū kiat-chiâⁿ chi̍t ê khak-si̍t, tiāⁿ-tio̍h ê ǹg-bāng. Só͘-í put-lūn sím-mi̍h sî-chūn, nā ū bó͘ chí-tō-chiá chhut-thâu ê sî, hit ê ǹg-bāng ê sim ū hoat-chhut jia̍t-jia̍t ê chit-būn. Chhin-chhiūⁿ tng Iû-tāi chhut-thâu lâi tí-khòng Lô-má chèng-hú ê thiu-hiòng ê sî, chiū ū chin-chōe ê lâng lâi tè i, phah-sǹg i sī bí-sài-a. Tng Kiâⁿ sóe-lé ê Iok-hān chhut-thâu ê sî, chèng-lâng chòe-chho͘ tùi i sī phāu siáⁿ-khoán ê su-sióng? Chiū-sī “chèng-lâng sim-lāi teh gī-lūn Iok-hān kiám-chhái sī Ki-tok.” Tng Iok-hān chhut-thâu lâi soan-thôan ê sî, lâng chòe-chho͘ sī mn̄g i àn-chóaⁿ? Chiū-sī mn̄g kóng, “Chhiáⁿ kā goán kóng, lí Sī bí-sài-a mah? Sī beh lâi ê, sī lí mah?” Chhin-chhiūⁿ án-ni, lán chí-ū kám-kak lán só͘ tiàm tī hit ê chin kín-sīn teh kî-thāi ê khong-khì tiong.
Lán chit-tia̍p ài lâi hôe-kò͘ í-siōng só͘ kóng hiah ê sū-si̍t, chiū khah ōe thang liáu-kái hit ê chêng-hêng. Chiàu í-siōng só͘ kóng, chiū-sī hō͘ lán chai tī le̍k-sú tiong ū chi̍t ê sî-tāi, tōe-bīn-chiūⁿ tōa ê pang-kok, tī bô phah-sǹg ê tiong-kan, lóng ū teh thòe Ki-tok pī-pān lō͘, iā choân Ιû-thài ê bîn-cho̍k chhiat-chhiat teh thèng-hāu I ê lîm-kàu, iū-koh hit ê khó-lîn ê sè-kài, khiā-khí tī hit ê chòe chhiⁿ-chhám ê chōng-thài ū bông-bo̍k tī-teh tui-chhē, ǹg-bāng ū sím-mi̍h thang thê-ko in ê seng-oa̍h.
Tú-tú chhin-chhiūⁿ tī chit hō ê sî, KI-TOK Ū LÎM-KÀU tī chit sè-kan!