Pa Bo̍k-su-niû ê Sió-toān
Pa Bo̍k-su-niû tı̄ 1858 nı̂ 6 goe̍h 23 chhut-sı̀ tı̄ So͘-kiat-lân. I ū nn̄g ê hiaⁿ-tı̄, sı̀ ê chí-moē. Chı̍t ê hiaⁿ kap chı̍t ê toā-chí lóng í-keng oân-hun. Sè-hàn ê sı̂ chiū bô pē, lāu-bó chiàu-kò͘ i toā hàn. Lāu-bó chia̍h chha-put-to 80 hoè, tı̄ 1907 nı̂ lı̄-khui sè-kan. Lūn Bo̍k-su-niû ê hó só͘ kiâⁿ khiok chē, put-kò chiàu só͘ chai-ê kéng sı̀ hāng lâi kóng:--
1. Tùi siàu-liân ê sı̂ chiū ū êng-kng Ki-tok ê sim. Tng hit-sı̂ i siông-siông khı̀ i-koán thàm pēⁿ lâng, tha̍k Sèng-chheh hō͘ in thiaⁿ; tı̄ Eng-kok iā tàu chò soan-tō-hoē ê kang.
2. I khoàⁿ tiōng-hu ê kang khah iàu-kín, ka-tı̄ ê phoà-pēⁿ bô siong-kan. Tı̄ 1892 nı̂ 11 goe̍h 8 hō kap Pa Bo̍k-su oân-hun, āu-lâi lo̍h chûn lâi Tâi-oân. I chia̍p-chia̍p thâu-khak thiàⁿ kài kan-khó͘. Sui-jiân án-ni iû-goân siông-siông kap Pa Bo̍k-su khı̀ sûn kàu-hoē. Chiū-sı̄ Āu-soaⁿ hiah pháiⁿ lō͘-chháu, i iā bat nn̄g pái kàu hia, hit-chūn iáu-boē ū sím-mı̍h Ko͘-niû khı̀.
3. Gâu lı̂n-bín pháiⁿ-miā lâng, bô sioh pún-sin ê kan-khó͘. I ū khı̀ A-bú-lı̄-ka kin chı̍t ê put-chí chhut-miâ ê i-seng o̍h chiàu-kò͘ pēⁿ lâng ê sū, o̍h liáu chin lêng-khiáu. I khı̀ chháu-tē ê kàu-hoē m̄-sı̄ ài khoàⁿ kong-kéng, m̄-bat êng-êng, bô choan-choan kò͘ ka-tı̄. Téng-po͘ khoàⁿ tio̍h chē-chē lâng ûi tı̄ pài-tn̂g chêng, Bo̍k-su-niû chiū hoat io̍h hō͘ in; ē-po͘ chhut-khı̀ sı̀-kè thàm pēⁿ lâng. Nā thiaⁿ tio̍h lâng phoà-pēⁿ siong-tiōng, siông-siông khı̀ khoàⁿ, ēng hong-hoat lâi kiù in. Sui-jiân thâu-khak chin thiàⁿ, tó bı̂n-chhn̂g, chı̍t-ē thiaⁿ tio̍h lâng siong-tiōng, liâm-piⁿ khı̀ kiù, bē kı̀-tit ka-tı̄ ê thàng-thiàⁿ. Só͘ chiàu-kò͘ ê lâng, pēⁿ nā tı̂m-tāng i chiū chng-chò kiau-kia̍h, bı̄n-iông chhiò-chhı̄, pâng-lāi pâi-siat hó khoàⁿ, hō͘ pēⁿ lâng m̄ chai chèng-thâu sı̄ gûi, sim-koaⁿ hoaⁿ-hí, pēⁿ khah khoài hó. Iā put-chí gâu chiàu-kò͘ thoân-kàu ê lâng, bô lūn Tâi-oân-lâng, Eng-kok lâng, lóng chı̍t sim khoán-thāi. Khoàⁿ tio̍h sàn-hiong lâng, chiū àm-chēⁿ chān in.
4. Gâu kó͘-bú lâng ê sim, hō͘ lâng oa̍h-tāng chhim-sı̀n. Chiū hip chē-chē siōng, chhòng-chō hoàn-teng kiàⁿ, iā ū Sèng-chheh ê tô͘. He̍k-sı̄ tı̄ Tâi-oân, he̍k-sı̄ tı̄ Eng-kok kap Pa Bo̍k-su sı̀-kè chò hoàn-teng hō͘ lâng khoàⁿ. Tò-khı̀ chú-jı̍t o̍h, chia̍p-chia̍p chiong Tâi-oân ê siau-sit lâi kóng hō͘ lâng thiaⁿ.
Tı̄ 1907 nı̂ ū jiám-tio̍h pháiⁿ chèng, tio̍h tò-khı̀ Eng-kok hō͘ i-seng chhiú-su̍t. Tiàm hia chı̍t nı̂ kú pı̄-pān piān beh lâi Tâi-oân; kū chèng koh khí, chiū tı̄ kin-nı̂ jı̄ goe̍h, koh chài chhiú-su̍t. Pêng-iú khǹg i tio̍h tiàm chhù khah kú, chóng-sı̄ seng-khu tı̄ pún kok, sim-koaⁿ tı̄ Tâi-oân ài koh lâi. Lō͘ keng-koè Se-pí-lı̄-a, 4 goe̍h 18 hō kàu Hōng-thian; tı̄ hia kap lú i-seng chò-hoé toà. Sı̀ goe̍h 23 hō ū hoat-hiān náu-pō͘ seⁿ to̍k-liû, seng-khu bô la̍t lâng ná lám. Chiū phah-sǹg tio̍h lâi Siōng-hái, tı̄ hia ū gâu ê i-seng, iā ū khàn-hō͘ hū ta̍k hāng khah piān. Gō͘ goe̍h 4 hō lâi Siōng-hái ê pēⁿ-ı̄ⁿ; 6 goe̍h 5 hō i-seng kā i chhiú-su̍t, khui i ê thâu-khak oáⁿ-kut, chóng-sı̄ khah tı̂ lah! Hit-chūn i lóng m̄ chai lâng, chha-put-to 5 lé-pài kú lóng án-ni. Kàu 7 goe̍h 11 hō An-hioh jı̍t ē-po͘ 7 tiám 30 hun, lóng m̄ chai kan-khó͘, an-jiân kui thian. Pài-it an-chòng tı̄ Siōng-hái ê kong-thióng.
Hó lâng hō͘ sè-kan bē lâu tit, sı̄ án-choáⁿ ū lâng chai bô? Í-sài-a kóng, kiâⁿ jı̂n-gı̄ ê lâng hut-jiân sí, lâng phah-sǹg bô iàu-kín, m̄-chai i sí sı̍t-chāi sı̄ siám-pı̄ chai-eh (Sài 57:1). Sèng-sı̂n kóng, Tio̍h; soah i ê tio̍h-boâ, kong-lô lâu hō͘ i (Be̍k 14:13). Bo̍k-su niû tio̍h chit hō pı̄ⁿ, tùi khí-thâu i chai sı̄ ok-chèng, toā-bı̄n bē khah hó, nā sı̄ i chin tiām-chēng, iā bô kiaⁿ sí. Chóng lâi kóng, sı̄ chhin-chhiūⁿ Ki-tok bô kiû ka-tı̄ ê hoaⁿ-hí, thun-lún pún-sin ê kan-khó͘.
Chiàu lâng siūⁿ Pa Bo̍k-su ún-tàng toā hoân-ló; sı̍t-chāi bē bián-tit! Thiaⁿ i ê oē, chai ū siū an-ùi. Bat tùi i ê pêng-iú kóng, Lán m̄ thang hoân-ló chhin-chhiūⁿ choa̍t-bāng ê lâng án-ni. Iā koh kā pêng-iú kóng, chiàu lí só͘ kóng, Siōng-tè só͘ chò chē-chē hāng, lán m̄-chai hit ê in-toaⁿ, sı̍t-chāi ū iáⁿ. Lán tek-khak tio̍h o̍h ná kú ná gâu sı̀n khò I ê thiàⁿ-thàng. Goá teh siūⁿ chit sè-kan sı̄ loā iu-chhiû, ū loā-nı̍h chē chhi-chhám, hit-tia̍p goá ū koh khah o-ló Chú Iâ-so͘ Ki-tok ê hó tek-hēng, I kam-goān lo̍h lâi chia.
(Tâi-lâm Kàu-hoē-pò tē 295 koàn, 1909 nı̂ 10 goe̍h)