Page:Pit Sòan Ê Chho͘ Ha̍k.djvu/35

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
Cī siŏh-hiĕk gó muôi gáu-dó̤i

Chîⁿ chīu-sī就是 niú ê tsa̍p-hūn十份, hun chīu-sī就是 niú ê pah-hūn百份, chīu niú ê chheng-hūn千份, só͘-í所以 thang lóng-tsóng攏總 sio̍k niú-siaⁿ lâi , tsòe 6 niú koh niú ê sió-sò͘小數 ・484. Niú, tsa̍p-hūn十份 ê sì-hūn, chīu-sī就是 4 chîⁿ; niú pah-hūn百份 ê poeh-hūn chīu-sī就是 8 hun ûn-ûn勻勻, chīu khòaⁿ chit-ho͘ siàu thang tha̍k: la̍k-niú, sì-chîⁿ, poeh-hun-sì.

Niú
6・484


Siat-sú設使 ū piⁿ-thâu邊頭 só͘ kì-tsài記載 ê gûn-siàu, thang tha̍k-i tsòe sì-kho͘, saⁿ-kak, nn̄g-chiam-pòaⁿ; in-ūi因為 3 chīu-sī就是 chi̍t-kho͘ tsa̍p-hūn十份 ê saⁿ-hūn = 3 kak, 2 chīu-sī就是 chi̍t-kho͘ pah-hūn百份 ê nn̄g-hūn = 2 chiam. 5 chīu-sī就是 chi̍t-kho͘ chheng-hūn千份 ê gō͘-hūn = 5 tiám = pòaⁿ-chiam, in-ūi因為 tsòe chi̍t-chiam tsa̍p-hūn十份 ê gō͘-hūn.

Kho͘
4・325

Koh piⁿ-thâu邊頭 ê siàu thang tha̍k tsòe, poeh-táu saⁿ-chin, nn̄g-lap, in-ūi因為 10 kap 1 chin, 10 chin 1 táu.

Táu
8・32

Kiám-chhái檢彩 beh hòa-siàu化數 hō͘-i sio̍k pa̍t-ê gia̍h-siaⁿ額聲, phì-lūn譬論 niú beh chiat chîⁿ-siaⁿ; chhin-chhīuⁿ親像 án-ni按呢 lâi hòa-siàu化數, hō͘ tsòe Hòa-hoat化法, thang kiò tsòe Tsu-téng hòa-hoat化法.

Hòa-hoat化法 iàu-kín要緊 thang hun-piat分別 nn̄g-hō͘. Ēng hòa-tsòe kiáⁿ, kiò-tsòe叫做 Thong. Ēng kiáⁿ hòa-tsòe , kiò tsòe Bēng.

Thong-hoat, tio̍h chiong ê hoat-siàu法數 sêng ê si̍t-siàu實數, sòa thiⁿ-chham添參 lân-san零星 ê kiáⁿ. Só͘ tit-tio̍h得著 ê siàu tio̍h tsòe tē-jī ê si̍t-siàu實數, chiong tē-jī ê hoat-siàu法數 lâi sêng-i乘伊 koh thiⁿ-chham添參 lân-san-ê. Kàu só͘ kiû ê sò͘-siaⁿ chīu soah.

Siat-sú設使 ū siàu: Saⁿ-phò͘, poeh-lí, pah-it-tn̄g, sì-chhioh, chīu ài tsai lóng-tsóng攏總 kúi chhioh.

Phò͘ Tn̄g Pō͘ Chhioh
3 8 100 0 4

Phò͘-tsòe : beh hòa-tsòe tio̍h ēng 10 tsòe hoat lâi sêng, in-ūi因為 chi̍t-phò͘ 10 . Siong-sêng相乘, koh chham lân-san零星 ê 8 chīu tit-tio̍h得著 38, thang tsòe tē-jī ê si̍t-siàu實數. Tio̍h ēng 180 tsòe hoat, in-ūi因為 chi̍t-lí一里 180 tn̄g. Sêng, koh chham lân-san零星 ê 110 tn̄g, chīu tit-tio̍h得著 6950 tn̄g, thang-tsòe tē-saⁿ ê si̍t-siàu實數. Tio̍h ēng 2 tsòe hoat, in-ūi因為 2 pō͘ chi̍t-tn̄g. Sêng, chīu tit-tio̍h得著 13900 pō͘, thang tsòe tē-sì ê si̍t-siàu實數. Tio̍h ēng 5 tsòe hoat, in-ūi因為 5 chhioh chi̍t-pō͘. Sêng, koh chham lân-san零星 ê 4 chhioh, chīu tit-tio̍h得著 69504 chhioh.