跳至內容

Siàu-liām Ko͘ N̂g Ài

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 (Siā Káu Tiúⁿ-ló-niû) 
 Tı̄ 1898 nı̂, Mûi Bo̍k-su kap Lı̂m Ha̍k-kiong Bo̍k-su lâi Khe-ô͘ pò͘-tō ê sı̂, thâu-chúi ê koé-chí Siā Káu Tiúⁿ-ló hu-hū lâi chiap-siū tō-lí, nā-sı̄ í-chêng ê Káu Tiúⁿ-ló-niû sı̄ jia̍t-sim kèng sı̂n-hu̍t, chia̍h-chhài 3, 6, 9. Chóng-sı̄ ke-lāi boē pêng-an, chı̍t ê siⁿ, chı̍t ê sí; tāng, chhiong, thó͘, soah; chò ngó͘-siōng kúi-sı̂n ê lô͘-châi. 1899 nı̂ chiaⁿ-goe̍h chhe-káu thiⁿ-kong siⁿ, kap hiah ê ngó͘-siōng toān-choa̍t, chiū sı̀n Iâ-so͘ chò Chú ê peh-sı̀ⁿ. Tı̄ 1901 nı̂ 6 goe̍h 23 jı̍t, 36 hoè tùi Kam Ûi-lı̂m Bo̍k-su kap tiōng-hu kāng-jı̍t niá sé-lé jı̍p-kàu, 55 nı̂ kú choè Chú chı̄n-tiong ê lú-tô͘, gâu pang-chān tiōng-hu, thang kóng sı̄ bô͘-hoān ê sı̀n-tô͘. Lūn-khí i ê :
 1) Sı̀n-sim. Jia̍t-sim siú lé-pài, tû-khí tāng-pēⁿ í-goā, m̄-bat bô chhut-se̍k, kı̂-tó-hoē bô-lūn hn̄g, kı̄n toè kàu tio̍h, sui-jiân 70 goā hoè iā chham-ka pò͘-tō-tūi, kiâⁿ 8, 9 lí lō͘, thàu hong, lo̍h hō͘ kiâⁿ choè thâu-chêng. Chò kiàn-chèng, liām Sèng-si, liân hoē-goā iā o-ló gâu liām si. Siông-siông kàu saⁿ-kiⁿ mı̂-poàⁿ bô ià-siān, cháu chò chêng hō͘ siàu-liân-lâng toè boē tio̍h, tú-tio̍h hó-pháiⁿ kéng-gū, khò sı̀n-sim, siông kı̂-tó. 
 2) Thiàⁿ-sim. Tùi ke-lāi, tùi hoē-lāi, hoē-goā gâu chio-ho͘, khoán-thāi lâng it-lu̍t pêng-téng. Te̍k-pia̍t sàn-hiong kan-khó͘ ê lâng gâu khan-sêng, gâu khoàⁿ-kò͘, tùi le̍k-tāi thoân-kàu-chiá bû bı̂ put-chı̀, khoán-thāi in chhin-chhiūⁿ ke-lāi ê lâng. 
 3) Hōng-sū. Tùi Khe-ô͘ siat kàu-hoē múi lé-pài-jı̍t, tiong-tàu chú-pn̄g hū-tam chhui-sū ê chek-jı̄m, bí, kiâm, chhâ, iû, iâm, nā bô kàu, chiū-sı̄ bô hun kong, su the̍h lâi pó͘ kah kàu, soà hiàn kang chú hō͘ lâng chia̍h, m̄-sı̄ saⁿ gō͘ nı̂, chiū-sı̄ kàu hui-siông-sı̂ phoè-kip bí, bô pān-hoat thang koh kè-sio̍k ê sı̂ chiah chêng-chí. Chheng-sàu pài-tn̂g, ta̍k hāng ê kang hoaⁿ-hí chhut-la̍t bô e-the, hiòng-chêng khioh khı̀ chò. Hoē-iú nā ū song hí-sū, te̍k-pia̍t koan-sim, kap hoaⁿ-hí ê lâng saⁿ-kap hoaⁿ-hí, kap iu-būn ê lâng saⁿ-kap iu-būn. Seng-oa̍h khiām-phok, só͘ ū ê chı̂ⁿ khiām khí-lâi hiàn-kim, chò kàu-hoē ê lō͘-ēng, m̄-kam chia̍h, m̄-kam khai, nā ūi-tio̍h kàu-hoē chı̄n-la̍t hōng-hiàn, giân-hēng it-tı̀, tùi lâng sêng-sı̍t. 
 4) Ka-têng. Boē sı̀n Chú ê sı̂, hō͘ lâng khoàⁿ-miā, kóng i chia̍h kàu 34 hoè, bô phah-sǹg sı̀n Iâ-so͘ chia̍h tn̂g hoè-siū, kin-nı̂ 91 hoè. Káu Tiúⁿ-ló 87 hoè chiah lı̄-khui sè-kan, boē sı̀n Chú ê sı̂, chı̍t-ê siⁿ, chı̍t-ê sí; sı̀n Chú liáu-āu, koh seⁿ sı̀ ê cha-bó͘-kiáⁿ, chio-kiáⁿ-sài, taⁿ lāi-goā sun 118 ê, tē 4 cha-bó͘-kiáⁿ kap kiáⁿ-sài lóng chò tiúⁿ-ló, chiū-sı̄ 楊朝宗、謝天足. In toè sı̄-toā-lâng ê kha-pō͘, kiàn-siat 萬興 kàu-hoē, chò kàu-hoē ê goân-ló. Chı̍t ê sun hiàn-sin chò thoân-tō, chı̍t ê sun-sim-pū chò lú thoân-tō. Ê-hng chá-àm ka-têng lé-pài, ín-chhoā toā-sè jia̍t-sim ho̍k-sāi Siōng-tè. 
 5) Pia̍t-sè. Pēⁿ tiong, sim chin pêng-an, ū lâng thè i kı̂-tó, i hoán-tńg thè lâng kı̂-tó, kā lâng an-ùi, iā siông-siông siàu-liām ài tı̄ lı̄-khui sè-kan í-chêng, khoàⁿ-kı̀ⁿ Chú ê êng-kng. Kó-jiân choè-āu an-jiân kóng, “Chú Iâ-so͘ chiap-la̍p goá,” chiū chin pêng-an tńg-khı̀ chó͘-ke. Hit jı̍t, 8 goe̍h 25 jı̍t, keh-jı̍t 26, pài-gō͘; goá iáu tı̄ Tâi-lâm hù Tāi-hoē, hit jı̍t lo̍h toā hō͘ chò chúi, nā-sı̄ Khe-ô͘ hó thiⁿ, bô joa̍h, bô koâⁿ, hù chòng-sek ê lâng bô chı̍t ê ak tio̍h hō͘, chin sēng-hóng, chin giâm-siok, hn̄g kı̄n 3 pah goā lâng lâi chham-ka. Chin thang kám-siā Siōng Chú chhim-in, thiàⁿ i ê lú-pı̄. 
 Í-siōng siá chiah ê, ke̍k kán-tan lâi siàu-liām, nā beh siông-sè lâi siá, ún-tàng iáu ū chin-chē i ê bí-tek thang hō͘ lán o-ló, hō͘ lán siàu-liām, hō͘ lán o̍h ê só͘-chāi, bat i ê lâng iáu chin-chē lóng chai, teh siàu-liām i ê bí-tek. I só͘ ài gı̂m ê si Thian-tông lóng bô khó͘-lān, Éng-oa̍h bô sí. 
 Káu Tiúⁿ-ló-niû ê ai-sû 
Ah! Sian-bó siū-tio̍h tiàu-bēng lâi lı̄ sè, 
Pêng-an lı̄-khui goán tāi-ke,
I ê hōng-sū chin-chiàⁿ kú,
Gâu thiàⁿ thoân-tō kap bo̍k-su;
Tùi tı̄ hiaⁿ-ché chin tông-chêng,
Tio̍h-boâ chhui-sū lóng bô thêng; Cheng-sı̂n bu̍t-chit gâu oān-chō͘,
Sı̄-toā, sı̀-sè gâu chio-ho͘;
Ūi-tio̍h kàu-hoē lâi kı̂-tó,
Khó͘-khǹg ke-lāi tio̍h hô-hó;
I só͘ siàu-liām siōng tāi-seng,
Ha̍k-kiong, Kam-bū, Lân I-seng; Kám-siā saⁿ lâng gâu choè kang,
Chı̄n-tiong thiàⁿ Chú kap pa̍t-lâng;
Sian-bó it-seng chia̍h khó͘-khó͘,
Chhoē bô tiⁿ-tiⁿ thang oāⁿ tō͘;
Che sı̄ thiàⁿ kiáⁿ kap thiàⁿ sun,
Mı̂ jı̍t bô chia̍h kap bô khùn; It-seng thiàⁿ-thàng kap kan-khó͘,
Ēng i kha-chiah choè chóng-pho͘;
I ê thiàⁿ-thàng chin cha̍p-chn̂g,
Lı̄ sè hō͘ goán sim chin sng;
I ê hióng-siū káu-cha̍p hoè,
I ê kiáⁿ-sun pah cha̍p-poeh;
Goán taⁿ su-liām bē tit koè,
Ǹg-bāng thian-tông koh chū-hoē. (Ko͘ ai chú Lı̂m Khai hui-lē tùn-siú) (Tâi-oân Kàu-hoē Kong-pò tē 802 hō, 1955 nı̂ 10 goe̍h)