Siáu-káu

Lūn Tâi-oân lâng ài chhı̄ káu, sı̄ in-ūi kiaⁿ ū chha̍t-á, nā ū chhı̄ káu chha̍t lâi chiū thang pūi, hō͘ chú-lâng chai chhíⁿ cheng-sı̂n, thang tı̂-hông ū pháiⁿ-lâng beh lâi chhú-thau. Chē-chē lâng m̄ chai siáu-káu pı̄ⁿ, nā kā-tio̍h lâng ē hiah lı̄-hāi. Jı̍t-pún lâng káⁿ-sı̄ ū o̍h se-ha̍k chiah chai soà chiong káu tu̍h-lu̍h phah-lah--sí. Tı̄ Tâi-pak Toā-tiū-tiâⁿ goá ū khoàⁿ-kı̀ⁿ teh phah-sí káu, goá lóng m̄ chai sı̄ sím-mı̍h ı̀-sù.

Chêng bô kúi-jı̍t iā ū thiaⁿ-kı̀ⁿ lâng kóng, Ka-gı̄ siâⁿ-lāi Jı̍t-pún lâng teh phah-sí káu, chhòng chhia-á chhia khı̀ tâi. Tâi-oân lâng ū-ê m̄ chai sı̄ sím-mı̍h tāi-chı̀, soà ū lâng teh giâu-gı̂ àm-chı̄ⁿ teh kóng, Jı̍t-pún lâng tāi-seng tû chiah-ê káu, āu-lâi beh thâi lâng, chiah bô káu thang pūi. Tâi-oân lâng ê sı̀ⁿ-miā sı̄ chia̍h kàu cha̍p-sò͘ goe̍h nā-tiāⁿ, ē hō͘ Jı̍t-pún lâng chò chı̍t-ê châu-lâu khı̀. Iā ū lâng kā goá kóng, Sian-siⁿ--ah, nā ū chı̂ⁿ tio̍h bé bé lâi-chia̍h, nā m̄ chia̍h bô lō͘-ēng. Goá mn̄g in khoàⁿ choáⁿ-iūⁿ ? In chiū kóng Jı̍t-pún lâng phah-sí káu ê in-iû; sı̄ beh châu-bia̍t Tâi-oân lâng, chiah bô káu thang pūi.

Kı̄n-lâi ū lâng tùi Tâi-pak siá-phoe kā goá kóng, siáu-káu ê to̍k sı̄ tı̄ i-ê noā kap hoeh-nı̍h. Lâng nā hō͘ siáu-káu kā-tio̍h, bô liâm-piⁿ hoat siáu-káu ê pı̄ⁿ, ū sı̂ saⁿ goe̍h jı̍t, ū sı̂ la̍k goe̍h jı̍t, ū sı̂ nı̂-goā chiah ē hoat. Kā liáu-āu nn̄g lé-pài kú chiū hoat pı̄ⁿ-ê iā ū, chóng-sı̄ chin chió. Pı̄ⁿ nā hoat, pı̄ⁿ lâng khoàⁿ-tio̍h chúi ē kiaⁿ, só͘-í ū sı̂ chiong chit ê pı̄ⁿ hō-chò kiaⁿ-chúi-pı̄ⁿ. Siáu káu pı̄ⁿ, ū-sı̂ niau, chhâi-lông, hô͘-lı̂, iû-goân ē tio̍h chit hō pı̄ⁿ. M̄-nā teh siáu ê káu kā-tio̍h lâng ē hoat chit-hō ê pı̄ⁿ, chiū-sı̄ boē hoat pı̄ⁿ ê káu, kā-tio̍h lâng iû-goân ē hoat. Che sı̄ in-ūi káu nā jiám-tio̍h chit hō siáu káu ê pı̄ⁿ-to̍k, bô liâm-piⁿ hoat pı̄ⁿ, iû-goân tio̍h kúi-nā goe̍h jı̍t, á-sı̄ nı̂-goā chiah ē hoat pı̄ⁿ; chóng-sı̄ sui-jiân boē hoat pı̄ⁿ i ê seng-khu í-keng ū chit hō to̍k tı̄-teh. Siáu-káu teh siáu ê sı̂ khah siông ài chia̍h thâu-mn̂g, tiū-chháu, noā-thô͘. Lâng nā hō͘ siáu káu kā-tio̍h, iàu-kín tio̍h khoàⁿ hit chiah káu sı̄ siáu káu á m̄ sı̄; nā sı̄ chiū tı̄ boē hoat pı̄ⁿ ê sı̂ tio̍h chhòng io̍h; nā kàu hoat pı̄ⁿ ê sı̂ chiū bô io̍h, tek-khak ē sí. Káu he̍k-sı̄ siáu, he̍k-sı̄ bô, nā kā-tio̍h lâng ê sı̂ chiū tio̍h chiong hit chiah káu pa̍k-teh chı̍t lé-pài kú, hit chiah nā-sı̄ siáu káu tek-khak ē chai.

Thang pun chò saⁿ kı̂ lâi kóng:

Tē-it-kı̂ sı̄ iu-būn-kı̂. Tùi hoat pı̄ⁿ tē-it jı̍t kàu tē-saⁿ jı̍t, sı̄ chhin-chhiūⁿ teh iu-būn ê khoán-sit.

Tē-jı̄ kı̂ sı̄ hoat-kông-kı̂. Tùi hoat pı̄ⁿ ê tē-saⁿ jı̍t kàu tē-sı̀ jı̍t, chia̍h, lim kap kiâⁿ lō͘ lóng kan-khó͘, iā ài lām-sám kā.

Tē-saⁿ kı̂ sı̄ chùi ê kı̂, chiū ē sau-siaⁿ, ài khùn. Chı̍t lé-pài kú hit chiah káu chiū sí. Lâng nā chhò-gō͘ chiong káu phah sí chiū tio̍h the̍h káu ê liông-chûn-kut-chhoé chı̀m tı̄ kam-iû-nı̍h kià hō͘ i-seng giām.

(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò tē 219 koàn, 1903 nı̂ 6 ge̍h)