Thâu-sū.
Chit-pún , “ Siōng-tè ê Chiàn-kah” sı̄ Ka-ná-tāi ê lâng, Lô͘ Bo̍k-su niû (Mrs. Aⁿa Ross ) só͘ tù ê. I bat choè Ò-tâ-oâ (Ottawa) Ko-téng Lú-Ha̍k-hāu-tiúⁿ. I só͘ siá ê, tē it tāi-seng sı̄ ı̀n tı̄ chı̍t ê cha̍p-chı̀, múi ge̍h, chı̍t phiⁿ. Liáu-āu chiong chiah-ê ı̀n kui pún; hō choè “ Siōng tè ê Chiàn-kah.”
Tı̄ 1920 nı̂ i ū lâi Tâi-oân. Hit sı̂ Tân Lêng-thong ū chiong chit pún hoan-e̍k Tâi-oân oē.
Siōng-tè ê Chiàn-kah hō͘ lán thang “Cheng-chiàn Chèng-gı̄ ê Cheng-chiàn.”
Só͘ thiàⁿ-thàng ê Siàu-liân Peng; Goá tùi lín só͘ beh kóng ê, m̄ sı̄ tùi lín ná gín-á lâi kóng. sı̄ tùi lín choè peng ê, lâi kóng.
“Chiong lín ê khùi-la̍t lâi cheng-chiàn chèng-gı̄ ê cheng-chiàn.” Kiám-chhái lín ū lâng beh mn̄g, “taⁿ, tio̍h ēng sím-mı̍h hoat-tō͘ lâi cheng-chiàn chit ê chèng-gı̄ ê cheng-chiàn ?”
Sèng-keng tı̄ chit chat ū kóng, “Tio̍h chhēng Siōng-tè choân-hù ê chiàn-kah, hō͘ lín oē khiā-chāi, lâi tí-te̍k Mô͘-kúi chiah-ê kúi-kè.”
Taⁿ, lí ū lí-kái, á-bô? Lí nā chhēng chit ê chiàn-kah lâi kau-chiàn, lí chiū oē tit lâi “tí-tek.” Chóng-sı̄ lí nā bô chhēng chit ê chiàn-kah, lí tek-khak, boē-oē lâi tí-tek.” Sêng-kong, á-sı̄ sit-pāi chāi tı̄ chia; in-ūi choè lán ê Thâu ê, pí kiông-ok ê tùi-te̍k koh khah ū tı̀-sek, iā koh-khah ū sè-le̍k; iā put-lūn sím-mı̍h lâng nā lâi chhēng I ê chiàn-kah, I beh hō͘ lán tek-sèng kàu ū chhun.”
Só͘ thiàⁿ-thàng ê Siàu-liân Peng, goá ài chı̍t hāng, chit hāng soat-bêng chit ê chiàn-kah ê ı̀-gı̄.
I. Chin-sı̍t ê Toà
“Só͘-í tio̍h khiā-chāi, ēng chin-sı̍t ê toà hâ io.” Che sı̄ Siōng-tè ê chin-sı̍t, m̄ sı̄ lí ka-kı̄--ê. Tio̍h hâ chit-ê chhin-chhiūⁿ chin kiông ê tiān-khı̀ toà, “Siōng-tè sı̄ chin-sı̍t, só͘-í I só͘ kóng ta̍k kù-oē lán thang sı̀n.” Chit tiâu toà hō͘ Sèng-chheh chiâⁿ choè chin ū kè-ta̍t; Siōng-tè ê oē nā jı̍p lí ê sim-lāi ná chhim, chiū oē hō͘ lí tit-tio̍h khùi-la̍t kap khoài-lo̍k, chiū-sı̄ pa̍t-lâng só͘ boē chhek-to̍k--ê. Tio̍h hâ chit tiâu toà, che sı̄ Siōng-tè ê chiàn-kah ê thâu chı̍t hāng. Nā bô chit hāng, kı̂-û-ê lí chiū lóng boē tit-tio̍h.
Goá ài kā lín kóng, goá thâu chı̍t pái cháiⁿ-iūⁿ hâ chit tiâu toà, iā hō͘ goá tek-sèng. Goá iáu-bē cha̍p-saⁿ hè ê sı̂, goá chin tı̀-ı̀, chı̀-goān ài choè Ki-tok ê peng; nā án-ni goá sui-bóng hō͘ lûi hám sí, á-sı̄ pa̍t-khoán gûi-hiám ê sū, kàu tı̄ goá ê sin-chiūⁿ, goá tek-khak kú-tn̂g ún-tàng bô kiaⁿ. Goá chiū kı̂-tó chiū-kūn Chú Iâ-so͘; kā I kóng goá ài choè I ê kiáⁿ-jı̂, chóng-sı̄ toā ê tùi-te̍k teh khoàⁿ goá, i put-sı̂ tı̄ goá ê hı̄-khang-piⁿ soè-á-siaⁿ kóng, “Iâ-so͘ Ki-tok m̄ chiap-la̍p lí, in-ūi lí iáu-bē cha̍p-hun ê jia̍t-sim, lâi chı̄n lí só͘ eng-kai tio̍h chı̄n-ê.” Goá chai che sı̄ chin-sı̍t, só͘-í put-chí kiaⁿ-hiâⁿ. Chóng-sı̄ goá bat Iâ-so͘ pún-sin só͘ kóng ê oē, chiū-sı̄ tı̄ Iok-hān Hok-im-toān, kóng, “Hoān-nā chiū-kūn Goá-ê, Goá tek-khak bô pàng-sak i.” Só͘-í goá chiū chai, Iâ-so͘ ū nn̄g-hāng hoat-tō͘ thang choè nā-tiāⁿ. I nā m̄ sı̄ pàng-sak goá, chiū-sı̄ chiap-la̍p goá. I kóng tek-khak bô pàng-sak goá, án-ni I tek-khak chiap-la̍p goá. “Siōng-tè ê oē sı̄ chin-sı̍t, só͘-í goá thang sı̀n, m̄-bián ū giâu-gı̂.” Che sı̄ Siōng-tè chin-sı̍t ê toà, só͘-í goá tit-tio̍h, iā kā i hâ teh. Goá pún-sin siūⁿ, “Siōng tè ê oē sı̄ chin-sı̍t, goá thang sı̀n i; án-ni I bô pàng-sak goá, I ū chiap-la̍p goá, goá sı̄ I ê, iā I sı̄ goá ê.” Goá ná oē chai chit-ê ? To̍k to̍k in-ūi I ê oē ū án-ni kóng, koh “I ê oē sı̄ chin-sı̍t, só͘-í goá thang sı̀n i.”
Tùi án-ni toā ê tùi-te̍k, put-tek-í tio̍h thián-khui toā ê sı̍t, chiām-sı̂ lı̄-khui khı̀, chhin-chhiūⁿ A-pho-lûn tı̄ Ku-khiam ê soaⁿ-kok só͘ choè chı̍t-iūⁿ. Hit sı̂ sı̄ tang-thiⁿ ê chá-khí sı̂, goá ū hâ Siōng-tè chin-sı̍t ê toà, só͘-í chiah tit-tio̍h toā tek-sèng. “I ê oē sı̄ chin-sı̍t, só͘-í goá thang sı̀n i.”
Bat ū chı̍t lâng, in-ūi sit-lo̍h chit tiâu toà, só͘-í tú-tio̍h ke̍k toā ê sit-pāi. Hā-oa tiàm tı̄ Lo̍k-hn̂g, oá tı̄ kı̀m-bēng-chhiū piⁿ ; hit sı̂ toā ê tùi-te̍k piàn choè choâ ê khoán-sit, ài ín-iú Hā-oa chia̍h ké-chí, só͘-í chin hó lé chhiáⁿ i chiàu i só͘ kiû-ê lâi choè.
Hā-oa ū chı̍t chat té-té ê tō-lí, i bat put-chí se̍k, lóng oē oa̍t-liām. I ı̀n choâ ê só͘ kiû, chiū lóng liām hit chat tō-lí kóng, “Siōng-tè kóng, lí m̄-thang chia̍h, iā m̄-thang bong, kiaⁿ liáu oē sí.”
Choâ chai Hā-oa nā khı̂ⁿ tı̄ chit chat té-té ê chin-tō, kap hâ Siōng-tè chin-sı̍t ê toà ê sı̂, i tek-khak boē khah-iâⁿ i. Só͘-í choâ chiū kā i kóng, “Lí só͘ ín-khí Siōng-tè ê oē sı̄ bô iáⁿ, lí bô tek-khak oē sí.”
Siat-sú hū-jı̂n-lâng nā ı̀n kóng,“Siōng-tè sı̄ chin-ê, só͘-í I ê oē iā sı̄ chin-ê, goá beh sı̀n I , m̄ sı̀n lí,” nā án-ni, toā ê tùi-te̍k chiū tio̍h thián-khui toā ê sı̍t pe lı̄-khui. Chóng-sı̄ i hoán-tńg ēng Siōng-tè pó-poè chin-sı̍t ê toà pàng hō͘ tùi-te̍k, soà tú-tio̍h sit-pāi.
Taⁿ lí ū bêng-pe̍k chit tiâu toà ê ı̀-sù mah ? Koh ū bêng-pe̍k nā hâ chit tiâu toà oē hō͘ lí tit-tio̍h joā ióng-béng thang kau-chiàn á-bô ?
Kai Bo̍k-su lâi Tâi-oân chiū-sı̄ Ki-tok tek-sèng ê peng ê chı̍t-ê. Tı̄ put-chí choē ê kau-chiàn i ū tek-sèng, in-ūi i ū chhēng chit hù chiàn-kah. I bat sit-táⁿ mah? M̄-bat. “In-ūi goá ê Chú Iâ-so͘ Ki-tok chiū-sı̄ chō-bu̍t Chú, koh Siōng-tè ū chí-tēng I só͘ kóng ta̍k kù ê oē.” “Chin-oa̍h Siōng-tè ê oē sı̄ chin-sı̍t, só͘-í goá thang sı̀n i, ”che chiū-sı̄ i ê toà, hō͘ i tı̄ tùi-te̍k ê bı̄n-chêng tit-tio̍h ióng-chòng khiā-chāi, bô kiaⁿ-hiâⁿ koh hoaⁿ-hí.
Chhin-ài siàu-liân ê peng, siat-sú lín ài thang “cheng-chiàn hó ê cheng-chiàn” thang tit-tio̍h khah-iâⁿ, chiū tio̍h gián-kiù lâi siu-khǹg Siōng-tè ê oē, chhin-chhiūⁿ lâng khǹg kim gûn chı̍t-poaⁿ-iūⁿ. Koh tio̍h kı̀-tit, sı̀n Siōng-tè ê oē, chiū-sı̄ sı̀n I pún-sin. Lí chai nā ū lâng sı̀n-iōng lí ê lāu-pē ê oē, i chiū ū sı̀n-iōng lí ê lāu-pē. Siat-sú nā giâu-gı̂ lí ê lāu pē ê oē, chiū-sı̄ giâu-gı̂ lí ê lāu-pē. Só͘-í tio̍h hâ chin-sı̍t ê toà, in-ūi sı̀n Siōng-tè ê oē, chiū-sı̄ sı̀n Siōng-tè pún-sin.
II. Gı̄ ê Hō͘-sim-kiàⁿ
Téng ge̍h jı̍t lán ū káng-kiù chin-sı̍t ê toà. Chit hāng hō͘ lín ióng-chòng koh kiân-kò͘, in-ūi lín chai éng-oán chin-sı̍t ê Siōng-tè só͘ kóng ê oē boē oē phah-phoà.
Chit ge̍h jı̍t chiū-sı̄ Hō͘-sim-kiàⁿ (heng-kah). Lí sui-bóng hoān-choē, tı̄ Siōng-tè ê bı̄n-chêng kiaⁿ-hiâⁿ sió-táⁿ, chóng-sı̄ chit hāng oē pó-hō͘ lí, hō͘ lí hó-táⁿ, an-chēng koh ū hoaⁿ-hí.
Chhin-ài siàu-liân ê peng, goá ài kā lín kóng goá thâu chı̍t pái liáu-kái chit hāng Hō͘-sim-kiàⁿ, chiū-sı̄ choè kau-chiàn ê chiàn-kah ê chı̍t-hāng. Che chha-put-to sı̄ goá tit-tio̍h chin-sı̍t ê toà cha̍p nı̂ āu ê sū.
Tı̄ goá ê chhù-piⁿ chı̍t ê lāu-lâng teh-beh sí. Goá chı̍t ê sió-tı̄ sui-bóng saⁿ-lı̄ hn̄g-hn̄g, iáu-kú goán tâng-ı̀, ta̍k ê lé-pài tùi la̍k tiám kàu la̍k tiám poàⁿ ê tiong-kan, thoè chit ê lāu-lâng kı̂-tó, hō͘ i tı̄ bē sí ê tāi-seng oē tit thang pı̄-pān ta̍k hāng hó-sè.
Hit poàⁿ tiám cheng kú ê kı̂-tó sı̄ tē-it oh ê kang-tiâⁿ. Goá sı̍t-chāi chhin-chhiūⁿ boē siú goá só͘ iok-sok ê hūn-gia̍h. Chı̍t àm goá ū kóng-bêng goá ê sit-bāng, kóng, “Goá ê kı̂-tó lóng boē choè sím-mı̍h kong-hāu; in-ūi hiah-ê kı̂-tó chin bô oa̍h-khı̀ koh léng-tām, só͘-í Siōng-tè bô beh thiaⁿ. Chóng-sı̄ goá chai Hâ-lí ê kı̂-tó put-chí ū hāu-le̍k.”
In-ūi án-ni, sûi-sı̂ chhut chit hāng būn-toê: “Cháiⁿ-iūⁿ Hâ-lí ê kı̂-tó oē tit-tio̍h ún-chún?” Ìn-tap sûi-sı̂ chhut-lâi : “In-ūi Hâ-lí ēng Ki-tok ê miâ kap I ê gı̄ lâi chhin-kūn Siōng-tè, m̄ sı̄ ēng i ka-kı̄ ê.”
Āu-lâi tē jı̄ ê būn-toê: “Goá ēng sím-mı̍h lâng ê miâ kap gı̄ lâi chhin-kūn Siōng-tè ?” Ìn-tap sûi-sı̂ koh chhut-lâi : “Goá ê chú-chí tú-tú kap Hâ-lí saⁿ-tâng. Goá ēng Ki-tok ê miâ kap I ê gı̄ lâi chhin-kūn I.” Āu-lâi goá chin hoaⁿ-hí koh hó-táⁿ, in-ūi goá pún-sin kap goá ê kı̂-tó ê khoat-hām, í-keng lóng siau-bia̍t bô khoàⁿ-kı̀ⁿ lah, só͘-í goá chin êng-kng tiàm tı̄ bô hâ-hûn gı̄ ê thiàⁿ-thàng ê tiong-kan. Goá ū tit-tio̍h Gı̄ ê Hō͘-sim-kiàⁿ.
Goá ài kóng chı̍t ê phı̀-jū hō͘ lín khah bêng. Iok-hān sı̄ Ki-tok ê peng, i kūi tı̄ Siōng-tè ê bı̄n-chêng; chóng-sı̄ i iû-goân chin sit-táⁿ, in-ūi i chai choē tāng. I kūi-teh ê sı̂, mô͘-kúi chhin-chhiūⁿ tı̄ sin-piⁿ, ài pé-pa̍k i, hō͘ i koh-khah sit-táⁿ. Mô͘-kúi tı̄ i ê hi-khang-piⁿ kóng, “Lí lâi kı̂-kiû Siōng-tè chin hó, in-ūi lí sı̄ chà-khi ê lâng.”
Iok-hān kóng, “Kiám-chhái ū iáⁿ.”
“Lí tú-tú sı̄ chhin-chhiūⁿ Thó͘-ní-kı̂ ê hông-tè hiah kò͘-kí ê lâng.”
Iok-hān kóng, “Phah-sǹg káⁿ ū iáⁿ.” “Lí sı̄ thâi-sí lâng-ê, in-ūi lí kin-á-jı̍t bô in-toaⁿ lām-sám siū-khı̀ lâng”.
Lí chit pái án-ni chiū tio̍h, i án-ni ı̀n, iā ta̍k-pō͘ ná poa̍h-lo̍h ná chhim. Chóng-sı̄ thiⁿ ū chí-sı̄ i ê só͘ siūⁿ. I chhun-chhiú jı̍p heng-chêng ê tē-á, the̍h chı̍t pún phō͘-á chhut-lâi. I chiū kóng,“Taⁿ koh kóng, goá iáu ū choè sím-mı̍h m̄-tio̍h ê sū.”
Hit pún sı̄ “kò-sò͘ chiá” só͘ hō͘ i ê bo̍k-lio̍k, lāi-tiog put-chí tn̂g koh sı̄ sı̍t-chāi-ê. Choē-koè ū-ê i í-keng lóng chai liáu, chóng-sı̄ ū-ê iáu-bē bat siūⁿ-tio̍h. Lóng khoàⁿ chheng-chhó liáu, i chiū thiah chı̍t tiuⁿ the̍h hō͘ mô͘-kúi, kóng, “Ēng chit tiuⁿ the̍h khı̀ hō͘ Iâ-so͘. I lóng taⁿ goá ê choē lah, goá tit-tio̍h I ê gı̄. Lí iáu oē koh chhē-chhut sím-mı̍h hâ-hûn mah ?”
Toā ê tùi-te̍k sûi-sı̂ lı̄-khui Iok-hān, iā bô beh the̍h hit tiuⁿ bo̍k-lio̍k. Chit ê siàu-liân ê peng kau-chiàn ū tek-sèng, in-ūi i ū tit-tio̍h Ki-tok Gı̄ ê Hō͘-sim-kiàⁿ.
Sun Tāi-pı̍t jia̍t-sim thoân tō-lí cha̍p-sı̀ ge̍h jı̍t liáu-āu, hut-jiân jiám-tio̍h thò͘-sià ê pı̄ⁿ. Chı̍t ê pêng-iú àⁿ-lo̍h mn̄g i kóng, “Lí ê sı̀n-sim sím-mı̍h khoán, Tāi-pı̍t ah?” I soè-á-siaⁿ ı̀n kóng,“Tùi thâu-khak kàu kha lóng sı̄ Gı̄.” Hit-sı̂ i ê sı̂n-hûn tùi ba̍k-chiu chiò chhut chin chheng-pe̍k.
Hut-jiân lō͘-bé-pái kap tùi-te̍k tùi-bı̄n,i bô kiaⁿ-hiâⁿ, in-ūi i ū tit-tio̍h Ki-tok oân-choân khoah-toā ê Gı̄ ê Hō͘-sim-kiàⁿ. Só͘-í bo̍k-koài i kóng, “Tùi thâu-khak kàu kha lóng sı̄ Gı̄.”
Chhin-ài siàu-liân ê peng, lí mı̂-sı̂ kūi-lo̍h, ū-sı̂ kiám bô kiaⁿ-hiâⁿ á-sı̄ kiàn-siàu, m̄ káⁿ kı̀ⁿ Siōng-tè ê bı̄n, in-ūi tùi lí ka-kı̄ chai só͘ choè ū m̄-tio̍h? Sui-bóng í-keng jı̄n choē liáu-āu, iáu-kú giâu-gı̂ Siōng-tè, soà kiàn-siàu m̄-káⁿ sûi-piān ǹg-bāng sià-choē.
Hit-sı̂ lí tio̍h ûi Gı̄ ê Hō͘-sim-kiàⁿ, chiū-sı̄ Ki-tok it-seng tı̄ sè-kan thoè lán choè-chiâⁿ-ê. Siōng-tè ēng I sio̍k lán ê choē, só͘-í lán thang tùi I choè-chiâⁿ Siōng-tè ê Gı̄, Chiàu chit ê kı̂-ı̄ⁿ ê iok, lí thang ēng lí ê choē hō͘ I taⁿ. Iā chiong I oân-choân ê Gı̄ choè lí-ê. Āu-lâi lí thang chiū-kūn Siōng-tè, bô chı̍t-sut-á ê kiaⁿ-hiâⁿ.
Tùi chit ê hoat-tō͘ hō͘ lí tit-tio̍h gı̄, chhin-chhiūⁿ sûi-piān ê lé-mı̍h, án-ni oē hō͘ lí chin khiam-pi; che sı̄ chin hó. Chin khiam-pi koh chin hoaⁿ-hí, iā bô chı̍t-sut-á ê kiaⁿ-hiâⁿ.
III. Oê
Chiaⁿ ge̍h lán ū káng-kiù “Chin-sı̍t ê Toà.” Téng ge̍h jı̍t ū gián-kiù “Gı̄ ê Hō͘-sim-kiàⁿ.” Chit ge̍h jı̍t lán tio̍h káng-kiù “Oê.”
Siat-sú lí nā bô chiah-ê khı̀-hâi, he̍k-sı̄ beh cheng-chiàn hó ê cheng-chiàn, á-sı̄ thǹg-chhiah-kha beh kèng-cháu, hit sı̂ lí ê tùi-te̍k chiū tit-tio̍h hó ki-hoē thang tí-te̍k lí. Tı̄ lō͘-tiong i tek-khak pàng ko͘, chhı̀-á, lāi ê teng-á, oē tiam ê chio̍h-thâu, chiah-ê hō͘ lí ê kha thàng-thiàⁿ, oē tı̀-kàu hō͘ lí sit-táⁿ. Āu-lâi tùi-te̍k ki-chhı̀ lí ê sı̂ oē chhin-chhiūⁿ Í-sek-lia̍t peh-sı̀ⁿ, in-ūi tō-lō͘ ê in-toaⁿ sı̂n-hûn soà sit-táⁿ chı̍t-iūⁿ. I koh beh hō͘ lí hiâm choè-thâu ê lâng; hit sı̂ lí ê Ki-tok-tô͘ ê oa̍h-miā chiū lóng siū sún-hāi,in-ūi ài hiâm lâng-ê, lóng boē êng-kng Siōng-tè, iā boē pang-chān lâng chai I ê hó. Lán m̄-thang thǹg-chhiah-kha lâi kèng-cháu, che kiám-m̄ sı̄ chin iàu-kín mah? Só͘-í tio̍h chù-ı̀, khoàⁿ lán ê kha ū chhēng hô-pêng, hok-im ê pı̄-pān á-bô.
Chóng-sı̄ chit-tia̍p ū chı̍t hāng khùn-lân ê sū, chiū-sı̄ goá boē tit bêng-bêng kā lín kóng chit ê Oê sı̄ sím-mı̍h, in-ūi Sèng-keng bô chí-bêng. Sèng-keng ū kóng Chin-sı̍t sı̄ Toà, Gı̄ sı̄ Hō͘-sim-kiàⁿ, chóng-sı̄ bô chí-bêng Oê sı̄ sím-mı̍h. Kan-ta kóng sı̄ “hô-pêng hok-im ê pı̄-pān.”
Chhin-ài siàu-liân ê peng, goá sui-bóng boē bêng-bêng kā lín kóng Oê sı̄ sím-mı̍h, iáu-kú goá oē pang-chān lín liáu-kái tio̍h cháiⁿ-iūⁿ lâi chhēng chit siang Oê. Goá siūⁿ goá siàu-liân ê sı̂, goá chiū put-chí bêng-pe̍k goá khí-thâu cháiⁿ-iūⁿ tit-tio̍h thâu chı̍t siang ê oê lâi chhēng.
Goán ū tiāⁿ-tio̍h ê kū-koàn, khı̀ thàm ka-kı̄ ê kò͘-hiong. Goá ê pún-chhù ū hó ê ké-chí the̍h, iā ū chin choē chhin-ài ê pêng-iú, chhin-chhiūⁿ goán chit poè-ê. Chı̍t ē-po͘ goá kap pē-bú, hiaⁿ-tı̄, chí-bē beh khı̀ thàm goán ê pún-hiong; chóng-sı̄ hit cha-khí lo̍h toā hō͘. Che hō͘ goán chin sit-bāng. In-ūi goán tio̍h chē bé-chhia saⁿ lí lō͘ ê hn̄g, só͘-í nā lo̍h hō͘ chiū boē tit khı̀. Goá siūⁿ tio̍h sit-lo̍h chit khoán ê ki-hoē, soà chhin-chhiūⁿ boē thun-lún-tit ê khoán.
Hit-sı̂ goá iok-lio̍k sı̄ cha̍p-chhit hè;goá khah-chá bat oa̍t-liām Si-phian 31 phiⁿ, tùi hit phiⁿ goá khí-thâu tit-tio̍h Hok-im ê Oê. Goá ê sim-lāi teh hoân-ló lo̍h hō͘ ê sū, hit sı̂ soà siūⁿ-tio̍h chit chat kóng, “Goá ê hō-hok sı̄ lí só͘ tiāⁿ-tio̍h-ê.” Āu-lâi goá chiū siūⁿ, “Lo̍h-hō͘ ê sı̂-kı̂ kap hō͘ hō͘ soah, che lóng sı̄ I só͘ tiāⁿ-tio̍h-ê, I ta̍k hāng beh siat-hoat hó-sè.” “Lóng sı̄ tı̄ I ê chhiú-thâu,” che sı̄ chı̍t kha oê, koh chı̍t kha chiū-sı̄ “I lóng beh siat-hoat hó-sè.”
Goá tit-tio̍h thâu chı̍t siang Hok-im chin-sı̍t ê Oê, goá chiū kā i chhēng-teh. Lo̍h-hō͘ sı̄ Siōng-tè só͘ tiāⁿ-tio̍h-ê, I tek-khak bô chhò-gō͘; tùi oá-khò I, hit chá-khí ê iu-būn kap poē-ge̍k, soà pı̀ⁿ-chhoè hoaⁿ-hí kap hô-pêng. I hō͘ jı̍t chhut hián-bêng I ê kà-sı̄, só͘-í goán lóng oē tit khı̀.
Koh kúi-nā ge̍h-jı̍t, chit siang oê pang-chān goá keng-kè chı̍t tiâu chin khùn-lân ê lō͘. Goá ū tiāⁿ-tio̍h ê sim-chı̀ ài jı̍p Ko-téng Ha̍k-hāu, iā ū siat chı̍t ê hong-hoat thang chheng-kiat chit tiâu lō͘, hō͘ i bô chó͘-tòng. Chóng-sı̄ kàu bé goá ê lāu-pē m̄ chún (goá chit sı̂ chai i ê táⁿ-sǹg chin hó, chóng-sı̄ hit sı̂ iáu m̄ chai ), só͘-í goá soà sit-bāng chhin-chhiūⁿ é-káu.
M̄-kú goá bô sit-lo̍h goá ê oê. “Che lóng sı̄ tı̄ I ê chhiú-thâu,” chit kha oê tú-tú chiàu goân, oân-choân koh súi. “I teh siat-hoat ta̍k hāng hó-sè,” chit kha iā sı̄ chiàu goân, ióng koh kiân-kò͘. Hit ē-po͘ goá iáu-kú lâu ba̍k-sái tiap-á-kú, chóng-sı̄ sı̄ un-hô kap têng-sin ê ba̍k-sái, só͘-í goá ê sim hoaⁿ-hí gı̂m-si chhin-chhiūⁿ chiáu-á. “Án-ni chin hó-sè, in-ūi Siōng-tè teh siat-hoat ta̍k hāng, I iā chin thiàⁿ goá.”
Goá thâu-chı̍t siang ê oê sı̄ “hô-pêng hok-im ê pı̄-pān,” chhin-chhiūⁿ Si-phian 31 phiⁿ 15 chat só͘ kı̀-chài. Chóng-sı̄ tı̄ Má-thài 10: 29-31, tùi chit saⁿ chat, lí oē tit-tio̍h toā sóng-khoài. Chhiáⁿ hian Sèng-keng khoàⁿ, soà choè kı̀-hō. Lí bô kú tek-khak ài khiàm-ēng in.
Thiàⁿ-thàng siàu-liân ê peng, siat-sú lí tú-tio̍h tāi-chı̀, hō͘ lí siū-siong, sit-táⁿ kap kan-lân, tio̍h kı̀-tit che sı̄ in-ūi lí thǹg-chhiah-kha lâi kau-chiàn. Tio̍h chhēng chit siang oê, tio̍h chin soè-jı̄ m̄-thang pàng-sak. Āu-lâi chit kù oē chiū oē chiâⁿ choè chin-sı̍t, “Lí ê oê beh chhin-chhiūⁿ tâng thih, iā lí ê khùi-la̍t kàu lí chı̍t-sı̀-lâng chiah soah.” Chit chat sı̄ Sin-bēng-kı̀, lí oē chhē chhut lâi choè kı̀-hō á-boē ?
Goá ài kóng-khí ū lâng sit-lo̍h in ê oê ê sū. hō͘ lín thang tùi in tit-tio̍h kà-sı̄. Ngá-kok khoàⁿ-kı̀ⁿ Iok-sek bak huih ê saⁿ, “i boē siū an-ùi, iā kóng, Goá tek-khak pi-ai kàu tı̄ bōng-nı̍h, chiū-kūn goá ê kiáⁿ chiah soah.” I eng-kai tio̍h tò hoán kóng, “Chiah-ê lóng sı̄ Siōng-tè ê chí-ı̀ I oē siat-hoat hó-sè.” Siōng-tè kó-jiân lóng siat-hoat hó-sè, Ngá-kok eng-kai tit-tio̍h an-ùi. Chóng-sı̄ i ū sit-lo̍h i ê oê.
Ngá-kok thiaⁿ-kı̀ⁿ kóng Ai-kı̍p ê toā-koaⁿ ài khoàⁿ Piān-ngá-bín, i ê sim chhin-chhiūⁿ beh piak-phoà. I kóng,“Iok-sek kap Se-biān í-keng bô tı̄-teh, koh beh chhoā Piān-ngá-bín khı̀, chiah-ê lóng sı̄ siong-hāi goá.” Siat-sú i nā ū chhēng i ê oê, i eng-kai kóng, “Chiah-ê bô m̄ sı̄ Siōng-tè ê chí-ı̀, I lóng beh chhoā in tò-tńg kàu hó-sè.” Siōng-tè kó-jiân chhoā in chhut, iā Ngá-kok eng-kai tio̍h siū an-ùi. Chóng-sı̄ i ū sit-lo̍h i ê oê.
Hoat-ló kū-choa̍t m̄ kiong-kip Í-sek-lia̍t peh-sı̀ⁿ sio-chng ê chháu, hit sı̂ in ê cho̍k-tiúⁿ siū piⁿ-phah, in-ūi peh-sı̀ⁿ só͘ choè ê kang-tiâⁿ boē chiàu-kū chhin-chhiūⁿ ū kiong-kip chháu hit ê gia̍h-siàu. Mô͘-se in-ūi kha bô chhēng oê, só͘-í tı̄ kau-chiàn ê tāi-seng hiám-hiám sit-lo̍h khùi-la̍t, Chhut Ai-kı̍p-kı̀ 5:22, 23. I siūⁿ ta̍k hāng sū lóng bô kong-hāu. Siat-sú i nā ū chhēng i ê oê i tio̍h kóng, “Hoat-ló kap thong Ai-kı̍p kok lóng tı̄ Siōng-tè ê chhiú, I beh lóng chhoā I ê peh-sı̀ⁿ chhut.” Siōng-tè kó-jiân án-ni choè; siat-sú Mô͘-se nā bô sit-lo̍h i ê oê, i só͘ keng-kè--ê chiū lóng ū thang siū an-ùi.
Lō͘-bé goá ài pò lín chai goá kúi-nā nı̂ chêng só͘ tit-tio̍h ê oê. “Hoān-sū tio̍h kám-siā Siōng-tè, in-ūi bān hāng sū bô m̄ sı̄ lı̄-ek thiàⁿ Siōng-tè ê lâng.” Chhiáⁿ lín chhı̀-khoàⁿ; che sı̄ chin súi,chin kı̂-koài ê oê. Sı̍t-chāi oē hō͘ chhı̀-á pı̀ⁿ-choè hoe, hō͘ iu-būn choè hoaⁿ-hí. Tē it hó chiū-sı̄ lín thang tit-tio̍h chhin-chhiūⁿ sûi-piān ê lé-mı̍h.
IV. Sı̀n ê Tı̂n-pâi
Lán í-keng káng-kiù chin-sı̍t ê toà, gı̄ ê hō͘-sim-kiàⁿ kap kı̂-ı̄ⁿ ê oê; chiah-ê oē pang-chān lí keng-kè khùn-lân ê lō͘, m̄-nā ún-tàng, koh ū chin ê an-ùi. Taⁿ lán tio̍h gián-kiù Sı̀n ê Tı̂n-pâi.
Sèng-chheh kā lán kóng, lán ū oa̍h ê tùi-te̍k, i put-sı̂ kò͘-siú teh siā “hé-chı̀ⁿ” beh siong-hāi lán, in-ūi án-ni lán chiah khiàm-ēng tı̂n-pâi. Siat-sú lán nā bô tı̂n-pâi thang phah-bia̍t chiah-ê chı̀ⁿ, tùi-te̍k chiū khah-iâⁿ, lán chiū su.
Lán ê Chú tı̄ khòng-iá siū-chhı̀ ê sı̂, tùi-te̍k ēng hé-chı̀ⁿ siā I, iā I cháiⁿ-iūⁿ tí-tng: chit hāng chiū-sı̄ choè ēng tı̂n-pâi tē-it hó ê bô͘-hoān hō͘ lán thang o̍h.
Tùi-te̍k tit-tio̍h hó ki-hoē thang chhı̀ Chú Iâ-so͘, in-ūi I sı̀-cha̍p mı̂-jı̍t bô chia̍h put-chí iau. Mô͘-kúi kā I kóng,“Lí nā sı̄ Siōng-tè ê Kiáⁿ, chiū kah. chiah-ê chio̍h pı̀ⁿ choè piáⁿ,” Chóng-sı̄ Iâ-so͘ Ki-tok í-keng ū chı̍t kù Sèng-keng piān-piān tı̄ sim-lāi, I tı̄ tùi-te̍k ê bı̄n-chêng sûi-sı̂ ín-khí kóng, “Ū kı̀-chài kóng, Lâng ê oa̍h, m̄-nā oá-khò piáⁿ, chiū-sı̄ oá-khò Siōng-tè ê chhùi só͘ chhut lóng-chóng ê oē.” Chhiáⁿ chù-ı̀, chhin-ài siàu-liân ê peng. siat-sú I nā bô kı̀-tit hit kù, I beh cháiⁿ-iūⁿ oē ēng i choè tı̂n-pâi ?
Āu-lâi mô͘-kúi chhoā I kàu ke̍k koâiⁿ ê só͘-chāi, chiū-sı̄ tiān ê bé-liu, kā I kóng, “Lí nā sı̄ Siōng-tè ê Kiáⁿ, tio̍h ka-kı̄ tiô-lo̍h-khı̀; in-ūi ū kı̀-chài kóng, I beh bēng-lēng I ê thiⁿ-sài, ēng chhiú hû lí, bián-tit lí ê kha tak-tio̍h chio̍h.” Chóng-sı̄ Chú Iâ-so͘ iû-goân ū pa̍t chat ê Sèng-keng piān-piān thang ı̀n, “Koh ū kı̀-chài kóng, Bo̍h-tit chhı̀ Chú lí ê Siōng-tè.” Chit ê ı̀-sù chiū-sı̄ kóng, Siōng-tè nā ū kóng sím-mı̍h, lán thang sı̀n-khò I, in-ūi I í-keng kóng-chhut, lán m̄-bián kā I chhı̀ sı̄ chin á-sı̄ ké. Kı̂-tiân tú-tú tı̄ chia choè sit-chhò. Siat-sú i nā ū Sı̀n ê Tı̂n-pâi piān, tùi-te̍k chiū boē chhē ki-hoē, hō͘ i ēng iûⁿ-mn̂g lâi chhı̀ Siōng-tè. Kiám-chhái hit sı̂ Kı̂-tiân Sèng-chheh bô kàu-gia̍h se̍k.
Mô͘-kúi koh-chài chin hó-táⁿ lâi kong-kek. I tı̄ tiap-á-kú ê tiong-kan ēng thiⁿ-ē bān kok kap êng-hián hō͘ Iâ-so͘ khoàⁿ, kā I kóng, “Lí nā phak-lo̍h pài goá, chiah-ê goá lóng beh hō͘ lí.” Ki-tok siū chit khoán ê chhı̀ sı̍t-chāi sı̄ kàu-ke̍k lah. Iáu-kú lán ê Chú bô siū-khı̀; I koh ēng I ê tı̂n-pâi lâi tı̂-hông kóng “Sat-tàn, thè-khı̀; in-ūi ū kı̀-chài, Eng-kai pài Chú lí ê Siōng-tè; to̍k-to̍k ho̍k-sāi I nā-tiāⁿ.”
“Āu-lâi mô͘-kúi lı̄-khui I, ū thiⁿ-sài kàu, lâi sū-hāu I.” Ta̍k pái ê ki-chhı̀, I lóng tek-sèng; in-ūi Sèng-chheh só͘ kı̀-ê, I put-chí se̍k; só͘-í ta̍k pái ê chhı̀. I oē the̍h-chhut tú-hó ê chiuⁿ chat, thang phah-bia̍t i.
Tāi-pı̍t gı̂m-si kóng, “Goá ēng Lí ê oē khǹg tı̄ sim-lāi (chiū-sı̄ oa̍t-liām kı̀ tı̄ sim-lāi ), goá chiah bián hoān-choē tı̄ Lí” I chin un-khûn teh choè Sı̀n ê Tı̂n-pâi. M̄ chai lín ū án-ni mah? Siat-sú lí ū pa̍t hāng ê khò-thêng chin bô êng, iā bô chit ê tı̂n-pâi, chiū tı̄ chhı̀-liān ê jı̍t, lí beh cháiⁿ-iūⁿ choè ?
Chhin-ài siàu-liân ê peng, lí tı̄ kau-chiàn ê sı̂, nā ài khiā-chāi, chiū tı̄ siàu-liân ê sı̂ tio̍h kı̀-tit thang siu-khǹg Siōng-tè ê oē. Goá ài kā lín kóng tām-po̍h. Chiū-sı̄ chit ê tı̂n-pâi, kūn-lâi só͘ keng-kè ê thoàn-liān. Chı̍t àm thiⁿ-chhiⁿ kng-kng, chı̍t ê soè-hàn gín-ná cheng-sı̂n, boē koh khùn khı̀. Hit sı̂ toā ê tùi-te̍k, ēng chân-jím ê hé-chı̀ⁿ, siā chit ê cheng-sı̂n ê gín-ná kóng, “Thau cháu-khı̀ goā-bı̄n bán hit lia̍p súi ê phêng-kó.” Hit sı̀-ûi ê só͘-chāi, chí ū hit lia̍p phêng-kó nā-tiāⁿ. Sı̄ kū-nı̂ chhun-thiⁿ chèng tı̄ sin ê ké-chí-hn̂g, khí-thâu só͘ siⁿ-ê; só͘-í choân-ke ê lâng ēng chit-ê choè chin-chiàⁿ ū chhù-bı̄ ê mı̍h.
Hit ê gín-ná ûn-á peh-khí-lâi, chiū tùi lâu-thui lo̍h-khı̀; ke-lāi ê lâng lóng teh khùn. Àm-sı̂ ê kéng-tı̀ chin hó, koh sok-chēng; sui-bóng thiⁿ-chhiⁿ sió-khoá kng, iáu-kú hit tiâu lō͘ i put-chí se̍k. Hit sı̂ chı̍t lia̍p toā ê thiⁿ-chhiⁿ teh khoàⁿ i, i sim-lāi soà bô pêng-an. I hut-jiân kı̀-tit Hā-kah ê oē kóng, “Siōng-tè teh kàm-chhat goá.” Che sı̄ chêng lé-pài i ê lāu-bú só͘ kà i--ê. I tiû-tû liām kúi-nā piàn kóng, “Siōng-tè teh kàm-chhat goá.” I kiaⁿ-hiâⁿ koh sió-khoá khoàⁿ hit lia̍p thiⁿ-chhiⁿ, chiū oa̍t-tò-tńg tiām-tiām peh-chiūⁿ lâu-téng, iā ēng thán-á kah ba̍t i ê bı̄n. Tùi i ê sı̀n, i chai hit kù-oē sı̄ chin-sı̍t; só͘-í chiâⁿ-choè Sı̀n ê Tı̂n-pâi, thang phah-bia̍t i gûi-hiám ê chhı̀-liān, hō͘ i bô khı̀ thau-bán hit lia̍p phêng-kó. Sèng-chheh kı̀-chài kóng, “Siōng-tè teh kàm-chhat goá.” Chit kù chiū chin kàu-gia̍h lah.
Chı̍t ê hū-jı̂n-lâng khùn-chhíⁿ khí-lâi, beh choè kang, hit jı̍t ê kang-tiâⁿ put-chí choē. Hit sı̂ tùi-te̍k tı̄ i ê sin-piⁿ, iā chai chit ê hū-jı̂n-lâng hō͘ put-chí choē tāi-chı̀ pé-pa̍k i.
Só͘-í i chiū kā hū-jı̂n-lâng kóng, “Lí m̄-thang tha̍k Sèng-keng, in-ūi lí bô kàu-gia̍h ê sı̂-kan, thang choè lí kin-á-jı̍t só͘ eng-kai tio̍h choè iàu-kín ê pún-hūn.” Che sı̍t-chāi sı̄ chin to̍k ê chı̀ⁿ I chai chit ki chı̀ⁿ nā it-seng tiâu tı̄ chit ê hū-jı̂n-lâng, i chiū bô ài tha̍k Sèng-keng, āu-lâi chiū bô khùi-la̍t thang tí-tng i.
Chóng-sı̄ Í-lı̄-a kap sòng-hiong ê chiú-koáⁿ hū-jı̂n-lâng ê kò͘-sū, i tùi chá-chêng chiū í-keng kı̀ tı̄ sim-lāi. I chit sı̂ khiàm-ēng, sûi-sı̂ the̍h-chhut, piān-piān thang tí-tng tùi-te̍k. Í-lı̄-a kā chiú-koáⁿ-hū thó chı̍t ê soè ê piáⁿ ê sı̂, i kóng boē tit thang hō͘ i, in-ūi chhun tām-po̍h thang choè ka-kı̄ ê lō͘-ēng nā-tiāⁿ. Chóng-sı̄ sian-ti ı̀n i kóng,“Tāi-seng choè chı̍t ê soè ê piáⁿ hō͘ goá: in-ūi Iâ-hô-hoa ū kóng, choè piáⁿ ê mı̄-hún boē kiám, kàu Goá lo̍h-hō͘ ê sı̂ chiah soah.” Chiah-ê ı̀-sù i chin bêng-pe̍k. Ū siaⁿ kā i kóng, “Tāi-seng tha̍k poàⁿ tiám cheng kú ê Sèng-keng: in-ūi Iâ-hô-hoa ū kóng, só͘ chhun ê sı̂-kan, ū kàu-gia̍h thang choè lí só͘ khiàm-ēng-ê.”
Tùi chit ê khoah-toā ê èng-ún, hit ê chhı̀-liān ê hé-chı̀ⁿ sûi-sı̂ phah-bia̍t. Tùi hit sı̂ i ta̍k chá-khí chhut-la̍t tha̍k Sèng-keng, iā hō͘ i tit-tio̍h pó-poè, chiū-sı̄ só͘ bē bat ū-ê. Só͘ èng-ún-ê èng-giām. Kı̂-û ê sı̂-kan chhiong-chiok, m̄-nā choè i só͘ ài choè-ê, koh oē choè i ê Chú-lâng só͘ ài i choè ê sū; án-ni lóng kàu-gia̍h bô khiàm-kheh.
Chin choē tio̍h-siong, phoà-siùⁿ ê sı̀n-chiá, che sı̄ sím-mı̍h iân-kò͘? Kiám m̄ sı̄ in-ūi in ēng chin-sı̍t ê oē khǹg tı̄ chheh-siuⁿ, bô khǹg tı̄ sim-lāi mah? Tùi-te̍k teh ēng chı̀ⁿ siā lí ê sı̂, lí tek-khak bô sı̂-kan thang cháu-khı̀ lí ê chheh-siuⁿ chhē Sèng-chheh.
