跳至內容

Tân Khé-chheng ê Sió-toān

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
Tân khé-chheng tı̄ 1861 nı̂ chhut sı̀ tı̄ Jı̄-pat-chúi ke. Sian-siⁿ sè-hàn pē-bó chiū koè-sin, ke-lāi sàn-hiong. Boē thiaⁿ tō-lí teh bē tê. Chha-put-to 31 hoè tı̄ Jı̄-pat-chúi thiaⁿ-kı̀ⁿ Iáng-hiaⁿ kóng tō-lí. Sim-koaⁿ teh siūⁿ chit ê tō-lí chin hó, nā hō͘ goá ū thàn tām-po̍h chı̂ⁿ, goá chiū beh lâi khı̀ lé-pài-tn̂g thiaⁿ tō-lí pài Siōng-tè. Ū chı̍t pái chò seng-lí thàn nn̄g kho͘ gı̂n, chiū kó-jiân lâi lé-pài. Iû-goân chò bē tê ê seng-lí. Ū chı̍t pái tùi Pak-káng bé se̍k-hun jı̍p Po͘-lí-siā bē, tiàm-lāi ê hoé-kı̀ ke the̍h nn̄g pau hō͘ i, kàu tò-lâi kheh-tiàm sǹg liáu ū ke, chiū liâm-piⁿ koh the̍h khı̀ hêng i. Che sı̄ Sian-siⁿ sı̀n Chú ê tiong-tı̍t, tit-tio̍h kiù ê pı̂n-kù. 
Bêng-tı̄ 26 nı̂ Tiō Sı̂-hoê Sian-siⁿ oāⁿ khı̀ Lūn-á-chng chò thoân-tō sian-siⁿ kap i put-chí chhin-bı̍t. Nā khı̀ pa̍t-ūi chò seng-lí, tò-lâi chiū khı̀ chhoē i chē, chhéng-kàu tō-lí. An-hioh-jı̍t chá-chá chiū kàu pài-tn̂g tha̍k Sèng-keng o̍h tō-lí. Tùi án-ni Tiō Sian-siⁿ khoàⁿ i sı̄ jia̍t-sim ê hoē-iú, chiū kí-chiàn i khı̀ Tâi-lâm I-koán chò thoân Hok-im ê kang. Kó-jiân chı̄n pún-hūn, hō͘ I-seng kap ha̍k-seng í-kı̍p pēⁿ-lâng tāi-ke put-chí chun-kèng i. 
M̄-nā tı̄ I-koán kóng tō-lí nā-tiāⁿ, iā siông-siông tı̄ siâⁿ lāi sı̀-kè sûn hoē-iú ê ke; in-ūi án-ni Tâi-lâm ê tióng-chip ná chai Sian-siⁿ ê jia̍t-sim khó-chhú, chiū chhiáⁿ i chò pún-tông ê Soan-tō su. Khó-kiàn siâⁿ-lāi bô lūn hoē-lāi hoē-goā chē-chē lâng bat i. Iā chē-chē lâng tùi i ê chhùi thiaⁿ-kı̀ⁿ kiù-sè ê chin-lí lâi hoán-hoé sı̀n Chú. 
Sian-siⁿ sè-hàn bô tha̍k chheh, ná chı̄n pún-hūn chò kang, chiū ná chai i bē kham-tit, chiū kap tng-chit ê lâng chham-siông tio̍h chı̍t po͘ hō͘ i khı̀ Sı̂n-ha̍k tha̍k-chheh, chı̍t po͘ chhoē hoē-iú. Āu-lâi Kàu-sū-hoē sêng-jı̄n i chò Thoân-tō-su, kap pa̍t lâng pêⁿ-téng; chiū phài i khı̀ tiàm Siau-lâng, Gû-taⁿ-oan, Ba̍k-sa, Hoan-oah chiah-ê kàu-hoē. Kó-jiân chı̄n-tiong chò i ê kang, hoē-iú tùi i tit-tio̍h lı̄-ek.
Toā ǹg-bāng i kú-kú chò chit ê kang, bô phah-sǹg i tı̄ pún-nı̂ chiaⁿ-goe̍h kan hoān-tio̍h pēⁿ-chèng, chiū lâi Tâi-lâm N̂g Jı̂n-êng Sian-siⁿ ê tiàm chia̍h io̍h goe̍h-goā jı̍t, ū chiām-chiām khah hó, iā ē khı̀ sı̀-kè chhoē pêng-iú. Āu-lâi chiap-tio̍h phoe kóng i ê sian-siⁿ-niû phoà-pı̄ⁿ siong-tiōng, chiū liâm-piⁿ tò-khı̀ Hoan-oah. Liân-liân saⁿ mı̂ lâi chiàu-kò͘ i, ūi-tio̍h án-ni bô bı̂n kū-pēⁿ koh khí. Koh lâi N̂g Sian-siⁿ ê tiàm nn̄g jı̍t, chiū tı̄ pún nı̂ 2 goe̍h 22 mê an-jiân koè-sin. I ê Sian-siⁿ-niû í-kı̍p 2 ê hāu-siⁿ, 3 ê cha-bó͘-kiáⁿ iáu sè-hàn, kiû Siōng-tè an-ùi in ê sim, hō͘ in bô hoân-ló koè-thâu. Iā ǹg-bāng khoàⁿ Pò ê hoē-iú ē o̍h Sian-siⁿ ê jia̍t-sim ho̍k-sāi Chú, sı̄ sim só͘ goān.