Tāi-sam Chhut-sı̀ Hit Chı̍t-kang

Chit-kang, chit-ê gín-á chóng-sǹg pêng-an chhut-sı̀, ka-tı̄ mā chin-chiàⁿ ē-tàng hioh-chhoán--lo̍h-lâi, kap ta̍k-ê hun-hióng chit-chūn ka-tı̄ ê sim-chêng, kap chit-ê gín-á chhut-sı̀ ê kò͘-sū. Bí-hông sūn-goe̍h liáu-āu goá chiah khai-sí sió-khoá ē kín-tiuⁿ. Chū kin-nı̂ 7 goe̍h-té, Bí-hông ùi Tâi-oân tńg-lâi Jı̍t-pún liáu-āu tō khah bē pēⁿ-kiáⁿ--a, Gı̂-liân mā ta̍uh-ta̍uh-á koàn-sı̀ pó-io̍k-hn̂g ê seng-oa̍h, kau-tio̍h chı̍t-koá sin pêng-iú, hō͘ goán 2 ê chò pē-bó--ê, ē-sái khah an-sim tán-thāi tē-jı̄-ê gín-á lâi kàu sè-kan. Sı̂-kan ta̍uh-ta̍uh-á oá-kı̄n, Bí-hông ê pak-tó͘ iû-goân tiàu koân-koân, chı̍t-sut-á to bô chhē-kē ê hiān-siōng, chhù-thâu-ke a-pô kiàn-pái khoàⁿ-tio̍h i, lóng ē kā liām--nn̄g-kù-á, kóng tio̍h-ài khah kut-la̍t kiâⁿ--leh, gín-á chiah ē khah hó seⁿ; pó-io̍k-hn̂g hit-koá chhoā gín-á chhoā chhut chhù-bı̄ ê o͘-bá-sáng, koh-khah tùi i ê pak-tó͘ ū chhù-bı̄, ta̍k-pái nā khoàⁿ-tio̍h Bí-hông, it-tēng ē mn̄g kóng, iáu koh joā kú chiah beh seⁿ, soà--lo̍h-lâi , koh lâi kā Bí-hông ê pak-tó͘ bong-bong so-so--leh chiah kam-goān, liân hit kúi-ê lāu-su mā kāng-khoán, hāi goá tiāⁿ-tiāⁿ khiā tı̄ piⁿ--á, m̄-chai sı̄ ài chhap-chhùi ah-sı̄ mài chiah hó. Koh-khah án-choáⁿ kóng, chit-kái m̄-sı̄ tı̄ ka-tı̄ ê só͘-chāi seⁿ-kiáⁿ, chhù--nih ê lâng bô hoat-tō͘ tàu-saⁿ-kāng, in tiāⁿ-tiāⁿ ē khà tiān-oē lâi mn̄g chêng-hêng siáⁿ khoán, sı̄ seⁿ--a iah-sı̄ iáu-boē. Kiat-kó, tán ā tán, ı̄-sán-jı̍t 12 goe̍h 18 kàu--a, iû-goân tiām-chhuh-chhuh, “Chiah koè chı̍t-kang niâ, bô iàu-kín!” Goá án-ne kā Bí-hông kóng, mā kā ka-tı̄ an-ùi. M̄-koh chı̍t-kang koè chı̍t-kang, soah kám-kak sı̂-kan koè kah jú lâi jú bān. Pún-té nā tán goá àm-sı̂ hā-khò tńg--lâi, tō sǹg poàⁿ-mê léng-ki-ki ê sng-hong teh chhoe, i mā goān-ı̀ kap goá khı̀ goā-kháu bóng sàn-pō͘, 2 ê lâng ná kiâⁿ ná phò-tāu, khoàⁿ án-ne sı̄ m̄-sı̄ chin-chiàⁿ ē khah hó seⁿ? Siáng chai sı̂-kan thoa chı̍t-ē kú--lâi, i liân che choè-āu ê chhiú-toāⁿ mā hòng-khı̀, tán ı̄-sán-jı̍t koè beh oá chı̍t-lé-pài--a, goá soah khoàⁿ-tio̍h i kui-khı̀ tó tı̄ bı̂n-chhn̂g-téng khoàⁿ tiān-sı̄, piáu-chêng khoàⁿ--lâi lán-lán-á, téng-pái sán-kiám ê sı̂, pēⁿ-ı̄ⁿ ê sian-sen2 ū kau-tài, āu lé-pài nā koh iáu-boē seⁿ, tio̍h-ài tı̍t-chiap toà-ı̄ⁿ, iōng chhui-seⁿ--ê chiah ū hoat-tō͘--a. Thiaⁿ lâng kóng, iōng chhui-seⁿ--ê ē ke khah kan-khó͘, Bí-hông kiaⁿ thiàⁿ, it-tēng chin bô goān-ı̀ piàn-chò chit-chióng kiat-kio̍k. 12 goe̍h 25 kàu--a, Bí-hông ê pak-tó͘ iáu koh tiām-tiām, hō͘ goán ū chı̍t-ê chiok pêng-an ê pêng-an-mê. Siūⁿ bē-kàu, hit-mê saⁿ-keⁿ-poàⁿ-mê chiah khùn, tng hó-bı̂n soah hō͘ lâng hiông-hiông iô cheng-sı̂n, ba̍k-chiu bui-bui khoàⁿ--chı̍t-ē, Bí-hông teh kā goá chhòng-tı̄? Iáu bē-hù khui-chhùi kiò i mài nāu--a, i tian-tò seng kā goá kóng sı̂-kan chha-put-to--a, ài chún-pı̄ chhut-mn̂g--a. Goá thâu-khak hoe-sà-sà, chı̍t-sı̂ m̄-chai i ê ı̀-sù, khoàⁿ-tio̍h i teh khoán toà-ı̄ⁿ ê saⁿ-á-khò͘, chiah chai-iáⁿ sı̄ gín-á teh kā i chhui--a. I kóng nn̄g-tiám khí-lâi kā a-mē-á kah-phoē liáu-āu tō bô koh khùn, pak-tó͘ khai-sí chı̍t-chūn chı̍t-chūn teh thiu-thiàⁿ, mā ū chhut-hoeh, bo̍k-koài hit-kang chái-khí i tō kám-kak siān-siān. Ūi beh cheng-chhú sı̂-kan, bô kò͘ goā-kháu koâⁿ kah teh-beh kiat-peng, lâng ná chùn ná sé seng-khu, tán kàu thâu-chang sé hó chhoe ta, kap pēⁿ-ı̄ⁿ hō͘-sū-chām ê sió-chiá liân-lo̍k, khak-tēng chhui-chūn ná lâi ná chiap--a, i chiah kā goá kiò cheng-sı̂n, sǹg--lâi tùi goá iáu koh bē-bái. Chit nn̄g-kang tú-hó sı̄ jı̍p-tang í-lâi siōng kài koâⁿ ê jı̍t-chí, pak-hong ê koâⁿ-liû piàⁿ lo̍h lâm, Poàⁿ-tiân-soaⁿ-kha hū-kı̄n, ta̍k-kang chha-put-to chia̍h-àm pá, khı̀-un tō kàng kàu lêng-tō͘ téng-ē-á. Poàⁿ-mê sı̀-tiám, 2 ê lâng koāⁿ chı̍t kha kha-báng, thâu kap ām-kún kiu kah kiōng beh bô-lō͘--khı̀, chhiú khan chhiú, ná kiâⁿ ná hà sio-khı̀, koâⁿ-liû pek-kı̄n ê koan-hē, thiⁿ--nih ê chheⁿ chin bêng, liân chı̍t-phı̀ⁿ hûn to bô, goá koâⁿ--lâng taⁿ-á ē-hiáu jı̄n ê『獵戶星座』, chit-sı̂ chá tō m̄-chai cháu tah-ūi khı̀, kan-taⁿ hn̄g-hn̄g khoàⁿ-tio̍h sai-pêng thiⁿ-téng ū chı̍t-lia̍p siám-sih-sih ê chheⁿ, ka-tı̄ tı̄ sim-koaⁿ-thâu sè-sè-siaⁿ kā kóng, pài-thok tio̍h pó-pı̀ goán toā-hàn sè-hàn lóng pêng-an--oeh! Siáng chai tú chhut-mn̂g tō tú-tio̍h khùn-lân, kui-tâi chhia ê goā-khak chá tō kiat chı̍t-iân sng-peng, chē jı̍p-khı̀ chhia-lāi, thâu-chêng siáⁿ to khoàⁿ bô, hām sé chhia-thang-á ê phùn-chúi-khang to kian-tàng, lo̍h-chhia iōng kin-á luh-luh--leh, chiah ē-tàng sūn-lı̄ khí-kiâⁿ. Sim-lāi chiah teh koài-kı̂, kám kóng chit-ê kâu-gín-á iáu-boē chhut-sı̀, tō chiah gâu chau-that lāu-pē lāu-bó? Lâi kàu pēⁿ-ı̄ⁿ, tı̍t-pan ê hō͘-sū sió-chiá khoàⁿ--lâi tán goán ū--chı̍t-khùn-a, sûi kā Bí-hông lia̍h jı̍p-khı̀ chò kiám-cha, chiah chai i seⁿ-mn̂g khui sı̀-cháiⁿ--a, i sûi kā Bí-hông an-pâi tı̄ chı̍t-keng sán-pâng, kiò i seng tı̄ sán-tâi bı̄n-téng tó leh hioh-khùn, ná kā chò chhui-chūn kap gín-á sim-thiàu ê chhiau-im-pho chhek-tēng, goá chit-chūn chiah thâu chı̍t pái chai-iáⁿ, tang-sı̂-á gín-á ê sim-thiàu hiah-nı̄ kín, chı̍t-hun-cheng teh-beh kàu 180 ē. Bí-hông ê chhui-chūn ná lâi ná ba̍t, chit-chūn goá kan-taⁿ ē-tàng ùi i bı̄n-iông ê piáu-chêng, ke-kiám chai-iáⁿ i ū joā kan-khó͘. Sui-bóng ta̍k-ê lóng kóng tē-jı̄-ê gín-á ē khah hó seⁿ, m̄-koh nā tò-tńg lâi siūⁿ beh seⁿn Gı̂-liân hit tang-chūn, Bí-hông tı̄ hū-sán-kho lóng-chóng thiàⁿ beh chı̍t-kang tah-tah, chit-kái ê chêng-hêng tàu-té ē án-choáⁿ? Ka-tı̄ sim-lāi iáu-sı̄ poàⁿ chhai-gı̂. Tian-tò sı̄ Bí-hông khoàⁿ--khí-lâi lāu-sı̂n-chāi-chāi, to thoa koè hiah chē kang--a, i chai-iáⁿ che sı̄ choè-āu kai-toāⁿ--a, koh piàⁿ--chı̍t-ē, tō ē-tàng kiat-sok 10 goe̍h-jı̍t lâi, nn̄g-lâng saⁿ-kha sio i-oá ê kan-khó͘ jı̍t-chí. Goá khoàⁿ-tio̍h i ê bı̄n lio̍h-lio̍h-á hoán-âng, sui-bóng ū sı̂-á chhùi-khí-kin ngē kā--leh, jím-nāi chı̍t-chūn koh chı̍t-chūn ná hái-éng tı̄ⁿ-lâu hit-khoán khó͘-thiàⁿ, i khoàⁿ--lâi soah te̍k-pia̍t súi. Hō͘-sū sió-chiá khai-sí tı̄ keh-piah chún-pı̄ ke-si, bô joā kú tō cháu jı̍p-lâi khoàⁿ Bí-hông ê chêng-hêng, chhui-chūn khak-sı̍t ná lâi ná kín, Bí-hông ê piáu-chêng mā ná lâi ná thòng-khó͘. Koè bô joā kú, hō͘-sū sió-chiá lâi kā goán mn̄g chı̍t-koá būn-tê, koh thè Bí-hông thiam sán-hū toà-ı̄ⁿ ê ki-pún chu-liāu, lō͘-boé mn̄g goá kám ū beh “lı̍p-hoē”? Chit-kù Jı̍t-gí ê ı̀-sù sı̄ kóng kám ū beh “poê-tông chāi-tiûⁿ”, kóng khah pe̍h--ê tō-sı̄ “poê bó͘ seⁿ gín-á”! Siūⁿ bē-kàu i oē-boé iáu-boē kóng soah, Bí-hông tō ı̀n kóng: “Bô--lah!” Kúi-ā goe̍h-jı̍t chêng, i tō bat mn̄g goá kāng-khoán ê būn-tê, goá tō-sı̄ án-ne ı̀n--ê. Goá bat nn̄g-pái koan-hoeh, koan kah tı̄ hiān-tiûⁿ hūn--khı̀, sı̍t-chāi m̄ chai-iáⁿ chit-chūn nā khoàⁿ-tio̍h lâu-hoeh-lâu-tih, kám ē hāi lâng chı̍t-pêng ài kò͘ lāu-bó kap gín-á, lēng-goā chı̍t-pêng soah tio̍h-ài koh kiù lāu-pē? Chún kóng hō͘ lí kiâⁿ phiàn ngó͘-ô͘-sù-hái, seⁿ--lâi sı̄ chı̍t-ê phiau-phiat ê cha-po͘-kiáⁿ, m̄-koh tùi cha-po͘-lâng lâi kóng, cha-bó͘-lâng seⁿ-kiáⁿ chit-chân tāi-chı̀, éng-oán oh lí-kái, he sı̄ bı̄-ti ê sè-kài, tùi lâng lâi kóng, bı̄-ti sı̄ siōng kiaⁿ-hiâⁿ--ê, siōng bô, goá sı̄ án-ne jı̄n-ûi. Hoan-thâu khoàⁿ piah--nih ê sı̂-cheng, chit-chūn sı̄ thàu-chá 7 tiám chó-iū, pún-chiâⁿ hō͘-sū sió-chiá siūⁿ kóng Bí-hông sûi-sı̂ ē seⁿ, kiò i nā ū ke khah thiàⁿ ê kám-kak, tio̍h-ài koáⁿ-kín kā kiò, bô siūⁿ-tio̍h Bí-hông chhui-chūn ùi 5 hun-cheng piàn-chò 7~8 hun, liân hō͘-sū mā leh hoah koài-kı̂, kui-khı̀ mn̄g i ū siūⁿ beh chia̍h-pn̄g--bô, hoān-sè sı̄ Bí-hông cha-mê bô chia̍h ê koan-hē, chit-chūn mā tòng kah toā-tn̂g kò sió-tn̂g, hō͘-sū tō kā an-pâi kàu keh-piah ê chhui-chūn-sek hioh-khùn, chia̍h-pn̄g mā khah hó-sè, goá koh kā khoe kóng “lán khı̀ hō͘ lâng kàng-kip--a!” Bí-hông ê chiàⁿ-chhiú toā-tâng-siā tú chù liáu, chia̍h-pn̄g khah bô hong-piān, oāⁿ koè-lâi chit-pêng chiām-sı̂ hioh-khùn liáu-āu, chhui-chūn soah ká-ná jú chiap, Bí-hông pe kúi-chhùi-á pn̄g tō hioh--chı̍t-ē, goá siūⁿ i it-tēng chia̍h kah chin bô sóng-khoài. Chit-chūn tú-hó sı̄ jı̍t-iā-pan hō͘-sū kau-chiap ê sı̂-kan, lēng-goā chı̍t-ê khah sè-hàn ê hō͘-sū sió-chiá lâi chiap-pan, i khoàⁿ Bí-hông ká-ná jú lâi jú kan-khó͘, tō poah-chhiú lâi thè i thui io-chiah-kut, tán khah bē-thiàⁿ liáu-āu , chiah lı̄-khui khı̀ sán-pâng chhoân mı̍h-kiāⁿ. Goá mā thàn ki-hoē the̍h phiat-á oáⁿ-á khı̀ tê-chúi-keng khǹg. Kı̂-sı̍t chit-chūn goá sim-koaⁿ-thâu iáu koh teh tiuⁿ-tû kóng, tàu-té beh poê Bí-hông “lı̍p-hoē”--bô? Chóng--sı̄ chai-iáⁿ ka-tı̄ thian-seng gâu tùn-teⁿ, tı̄ chit-ê sı̂-chūn te̍k-pia̍t bêng-hián, ū sı̂ soah ē hāi ka-tı̄ tò khí-chheh, hiah kán-tan ê tāi-chı̀, chit-lia̍p siūⁿ siuⁿ chē koh siuⁿ-koè bô-êng ê thâu-khak, soah kā tāi-chı̀ siūⁿ kah kui-pah liàn-tńg, “Yes” ê lí-iû ū 50 ê, “No” ê goân-in mā ū 50 ê, kàu boé--á tāi-chı̀ iáu-sı̄ bē kái-koat! “Tàu-té beh poê lín bó͘ seⁿ-kiáⁿ--bô?” Liân ka-tı̄ mā tùi ka-tı̄ tū-lān--khí-lâi, sim-koaⁿ-thâu iû-goân bô tap-àn. Lâng tng teh gōng-sı̂n gōng-sı̂n, kiâⁿ tò-tńg lâi chhui-chūn-sek, Bí-hông ê piáu-chêng khoàⁿ--lâi koh-khah thòng-khó͘--a, i khai-sí haiⁿ chhut-siaⁿ, goá ê sı̂n-keng-soàⁿ mā toè i chı̍t-siaⁿ khah kín chı̍t-siaⁿ ê haiⁿ-chhàn chhui ân khí--lâi, iáu bē-hù siūⁿ kóng beh án-choáⁿ, chı̍t-siang-chhiú tah khí-lih Bí-hông kha-chiah-phiaⁿ, chheⁿ-kha pūn-chhiú teh o̍h hō͘-sū sió-chiá, tàu-té ū-hāu ah bô-hāu ka-tı̄ mā soah kông--khí-lâi! Chit-chūn Bí-hông soah hiông-hiông hoah kóng: “A-siông! Kín khı̀ kiò hō͘-sū sió-chiá, kóng chúi-phè phoà--a!” Goá soah sı̂n--khı̀, sûi cháu khı̀ sán-pâng chhoē hō͘-sū, siuⁿ-koè kín-tiuⁿ ê khoán, khoàⁿ-tio̍h hō͘-sū sió-chiá, chı̍t-kù “chúi-phè” ê Jı̍t-pún-oē lâi kàu chhùi--nih, soah tiâu tı̄ nâ-âu kóng bē chhut--lâi, tı̄-tı̄ tū-tū ū 2~3 bió, chiah puh chı̍t-kù kóng “chúi cháu--chhut-lâi-a”, tùi-hong hoān-sè mā bē-hù ài-chhiò, sûi phiaⁿ lâi chit-pêng. Chit-chūn Bí-hông chih-chàn bē-tiâu--a, chı̍t-siaⁿ soà chı̍t-siaⁿ teh haiⁿ thiàⁿ, hō͘-sū sió-chiá kiò i khah jím-nāi--leh, khoaⁿ-khoaⁿ-á kiâⁿ koè sán-pâng chiah kóng, siáng chai Bí-hông khok-khok hiu kóng bô hoat-tō͘--a, bē-su gín-á sûi-sı̂ ē ùi pak-tó͘-té chông--chhut-lâi, kap chı̀n-chêng tiām-tiām toà tı̄ Bí-hông pak-tó͘-lāi, saⁿ-put-gō͘-sı̂ chiah péng-pêng ê un-sûn kám-kak oân-choân bô-kâng. Tiāⁿ-tiāⁿ thiaⁿ lâng teh kóng sèⁿ-miā-la̍t, m̄-koh goá koh-khah án-choáⁿ mā siūⁿ bē-kàu, sı̄ goán kiáⁿ kā goá kà siáⁿ-mih sı̄ chin-chiàⁿ ê sèⁿ-miā-la̍t, tı̄ che bı̄n-thâu-chêng, lâng ê sim-su ē chin chū-jiân chı̍p-tiong ı̀-chı̀, kui-ê sim-chōng ká-ná hō͘ chit-ê bû-hêng ê le̍k-liōng thoa leh it-tı̍t khı̀. Hō͘-sū sió-chiá sûi piàn-khiàu, i mo͘h Bí-hông ê kha, goá lám Bí-hông ê seng-khu, koh ū lēng-goā chı̍t-ê hō͘-sū mā koáⁿ lâi tàu chhah toā-tâng ko-á, saⁿ-ê lâng tō án-ne kā ngē soá koè-lâi sán-pâng. Chit sı̂-chūn koh lâi 2 ê hō͘-sū, ta̍k-ê lóng kā chhiú-lông koà--khí-lâi, chı̀n-jı̍p choè-āu koat-chiàn ê chún-pı̄, liân pún-lâi chún-pı̄ kau-pan ê iā-pan hō͘-sū sió-chiá, mā lâu lo̍h-lâi tàu-bô-êng, khoàⁿ i ê piáu-chêng, hoān-sè tùi ka-tı̄ tú-chiah siuⁿ-koè toā-chú toā-ı̀, kā Bí-hông lâu tı̄ chhui-chūn-sek ê koat-tēng, mā kám-kak sió-khoá pháiⁿ-sè ê khoán. Hiān-tiûⁿ ê khı̀-hun ná lâi ná kín-tiuⁿ, goá ká-ná m̄-bat ū chit-chióng keng-giām. Bô joā kú, siàu-liân cha-bó͘ i-seng mā kàu-ūi--a, choân-tiûⁿ taⁿ-á goá sı̄ cha-po͘--ê, che ká-ná sı̄ chı̍t-tiûⁿ cha-bó͘-lâng bı̄n-tùi sèⁿ-miā khó-giām ê giâm-khok chiàn-cheng. Chhoā-thâu ê hō͘-sū sió-chiá it-tı̍t thê-chhéⁿ Bí-hông chù-ı̀ chhoán-khùi, kiò i chhui-chūn chı̍t-chūn koh chı̍t-chūn lâi ê sı̂, chhut-la̍t kā piàⁿ--lo̍h-khı̀. Khoàⁿ-tio̍h Bí-hông thòng-khó͘ ê piáu-chêng, kui-bı̄n chhut-la̍t kek kah âng-kı̀-kı̀. Goá bô-tiuⁿ-bô-tı̂ soah teh o͘-pe̍h siūⁿ, lâng kóng cha-bó͘-lâng seⁿ-kiáⁿ sı̄ chı̍t kha ta̍h jı̍p-khı̀ koaⁿ-chhâ lāi, “Bí-hông kap gín-á m̄-chai ū iàu-kín--bô?” Goá kui-lia̍p thâu-náu choân-choân sı̄ chı̍t-koá siōng bô èng-kai ū ê siūⁿ-hoat, m̄-koh soah koh jú lâi jú chē, ná-chhiūⁿ joa̍h--lâng boé-àm-á, toā-hō͘ lâi chı̀n-chêng hit-koá tı̄ teng-hoé-kha ia̍h-ia̍h-poe ê toā-chúi-káu-hiā. It-tı̍t kàu Bí-hông ân-ân khiú goá ê goā-saⁿ, bong goá ê seng-khu, goá chiah hoê-sı̂n--tńg-lâi, hō͘-sū sió-chiá kā i ê chhiú soá tùi toā-thúi piⁿ ê chhiú-hoāⁿ-á, án-ne Bí-hông chiah ū hoat-tō͘ bán-ân chhut-la̍t. Goá ê thâu-náu soah hiông-hiông sio-phoa̍h--khı̀, ba̍k-chiu chêng chit-ê chiah-nı̄ piàⁿ-sè, chiah-nı̄ kian-sim kap ka-tı̄ sèⁿ-miā hùn-tàu ê cha-bó͘-lâng, kám sı̄ goá se̍k-sāi ê hit-ê Bí-hông? I kám chèng-keng sı̄ hit-ê put-koán-sı̂ lán-lán soàⁿ-soàⁿ, siáⁿ-mih tāi-chı̀ to beh kiâⁿ pı̄n-toāⁿ-pō͘, kiâⁿ khin-sang-lō͘ ê hit-ê Bí-hông? Ka-tı̄ sim-lāi soah ū chı̍t-ê thé-hoē, goân-lâi i sı̄ kā chit-sı̀-lâng só͘-ū ê jím-nāi kap phah-piàⁿ, lóng iōng tùi chia lâi--a. Hō͘-sū sió-chiá siaⁿ-siaⁿ teh chhui hoah kap kó͘-lē, Bí-hông mā chı̍t pái koh chı̍t pái kı̀m-khùi pek-la̍t, khoàⁿ i piàⁿ kah kui seng-khu koāⁿ ê hêng, goá soah siáⁿ-mih khó͘ mā bē-tàng tàu hun-tam, kan-taⁿ ē-tàng kā i ê téng-sin lám tiâu-tiâu, 2 ê lâng bı̄n chhı̍h sio-oá, chù-sı̂n bāng i chı̍t-kái koh chı̍t-kái chhut-la̍t, tı̀-sú giōng beh bô-sı̂n--khı̀ ê ba̍k-chiu, sim-lāi teh hoâi-gı̂ i sı̄ m̄-sı̄ ē-tàng khoàⁿ-tio̍h goá tı̄ i sin-khu-piⁿ. M̄-chai án-choáⁿ, ka-tı̄ soah hoê-sióng tio̍h 10 goā nı̂ chêng, 2 ê lâng lóng iáu siàu-liân ê sı̂, thâu chı̍t pái tàu-tı̄n siong-hó ê tāi-chı̀, nah ē hit-chūn ê kám-kak ē tı̄ chit-má ùi sim-koaⁿ-té ek--khí-lâi? Ē kı̀-tit hit-pái tāi-chı̀ taⁿ-á soah ê sı̂, ka-tı̄ kui seng-khu koāⁿ-lâu san-tih, pun bē chheng-chhó tàu-té sı̄ hàⁿ-sio lâu ê koāⁿ, ah-sı̄ piàⁿ chhı̀n-koāⁿ? Tùi hit tong-sı̂ iáu koh 20 thóng hoè-á ê ka-tı̄ lâi kóng, he sı̄ koè-khı̀ m̄-bat tam--koè ê chu-bı̄, ū keng-giām ê lagn5 lóng chai-iáⁿ, he kap sóng-khoài chha chin hn̄g, láu-sı̍t kóng, sim-koaⁿ-té ū chho͘ bat ê kiaⁿ-hiâⁿ, he m̄-tāⁿ sı̄ lâng kap lâng seng-khu ê ko-tı̂ⁿ, koh-khah sı̄ sèⁿ-miā kap sèⁿ-miā teh chhiong-kek, teh chiàⁿ-bı̄n tùi-chhiàng ê jia̍t kap Energy, goá m̄-bat keng-giām--koè, kóng khah bêng--ê, khak-sı̍t ū tām-po̍h-á chih-chàn bē-tiâu, kui-lia̍p thâu-khak ná-chhiūⁿ poa̍h lo̍h toā-hái ê tiān-náu sûi sio͘h-to͘h--khı̀, chı̍t-ê lâng tó tı̄ kheh-thiaⁿ phòng-í téng, thâu-khak lāi bē-su kō-kō-lı̀n ê cháu-bé-teng, hit-chūn, goá thâu chı̍t pái kám-kak khoàⁿ-tio̍h sèⁿ-miā goân-thâu ê kng. Koh-khah án-choáⁿ mā siūⁿ bē-kàu, koè 10 goā nı̂ liáu-āu, tı̄ goā-kok ê thó͘-tē--nih, tı̄ goán 2 ê lâng tē-jı̄-ê gín-á beh chhut-sı̀ ê chit-chūn, soah ē koh thé-giām tio̍h kāng-khoán ê kng kap jia̍t, che ká-ná teh kā goá àm-sı̄: goá iû-goân koh kiâⁿ tı̄ hit-tiâu chho͘-hoat-sim ê lō͘-tô͘ téng-bı̄n, tō chhiūⁿ 10 goā nı̂ chêng hit-ê siàu-liân-ke kāng-khoán. M̄-chai piàⁿ-sı̀ chhut-la̍t kúi-pái--a, ka-tı̄ ê ı̀-chı̀ ná-chhiūⁿ teh-beh pang-poâⁿ ê sı̂, soah thiaⁿ-tio̍h hō͘-sū sió-chiá ê kó͘-lē: “Chin hó! Chin hó! Tō-sı̄ án-ne, lâi! Koh chhoán nn̄g kái toā-khùi! Tán āu chı̍t pái thiàⁿ ê sı̂-chūn, lán tō chò chı̍t pái kā piàⁿ--lo̍h-khı̀! Teh-beh chhut--lâi-a!” Khoàⁿ-tio̍h Bí-hông sè-lia̍p-chí ê seng-khu kap i tiùⁿ-âng kı̀m-khùi ê kan-khó͘ bı̄n-iông, sim-lāi chóng--sı̄ ū kóng bē chhut-- lâi ê m̄-kam kap thiàⁿ-thàng. Siōng boé--á, ū chı̍t-ê lò-kha ê hō͘-sū sió-chiá kui-khı̀ poaⁿ í-thâu-á lâi keh kha, khiā koân-koân siang-chhiú chhı̍h Bí-hông ê pak-tó͘, chı̍t-ē koh chı̍t-ē, chı̍t pái soà-chiap chı̍t pái, m̄-chai Bí-hông án-ne ē-sái tòng joā kú, sim-lāi bô tiuⁿ-tı̂ soah hoân-ló--khí-lâi, Bí-hông ê chhùi-tûn ná khui ná ha̍p, chhoán-khùi mā ná lâi ná chhut-la̍t, kui-ê bı̄n khoàⁿ--khí-lâi toā-lia̍p koāⁿ sè-lia̍p koāⁿ, ká-ná cháu malasong ê soán-chhiú teh-beh chhiong kàu chiong-tiám-soàⁿ hit-khoán. Goá kan-taⁿ ē-tàng khiā tiàm piⁿ--á, sui-bóng kóng thè i chhit-koāⁿ ê chhiú bô chı̍t-sı̂ thêng-hioh, sim-lāi ê kı̂-tó mā m̄-bat thêng-khùn--koè. Oâ! Oâ! Oâ-á~~gín-á ê khàu-siaⁿ chhiūⁿ tân lûi-kong thoân jı̍p kàu goá hı̄ⁿ-khang lāi, tō tı̄ che chı̍t-bió lāi, só͘-ū ê hō͘-sū sió-chiá kín-tiuⁿ ê piáu-chêng lóng chò chı̍t-ē khin-sang--lo̍h-lâi, Bí-hông ê gán-sı̂n mā kāng-khoán, chhiūⁿ tú phû-thâu ê jı̍t-thâu, tē-it-soàⁿ kng chhiō jı̍p-khı̀ pún-chiâⁿ àm o͘ tı̂m-tāng ê chhim-khàm lāi-té, chek-sı̂ kng--khí-lâi. Goá, mā thâu chı̍t pái khoàⁿ-tio̍h hit-ê goán bāng chiâⁿ kú ê gín-á Tāi-sam. Sui-bóng i iáu koh kui seng-khu hoeh-chúi, m̄-koh i sı̄ goá khoàⁿ--koè siōng ióng-kám ê gín-á, goá án-ne kā Bí-hông kóng, i poê-phoāⁿ in a-bó kiâⁿ koè chit-toāⁿ sèⁿ-miā ê lō͘, mā kā in lāu-pē kà kóng siáⁿ-mih sı̄ ióng-khı̀. It-tı̍t kàu chit-má goá gia̍h-pit ê chit-chūn, hit-chióng bô thêng-khùn ê jia̍t, ná-chhiūⁿ iáu-boē ùi goá sim-lāi thè--khı̀, che ē sı̄ ka-tı̄ chit-sı̀-lâng siōng tin-kùi ê châi-hù. Tong-jiân, ka-tı̄ mā tio̍h kám-siā goán ê thâu chı̍t-ê gín-á----Gı̂-liân, nā m̄-sı̄ i chit gō͘-tang lâi, hō͘ goá chit-ê chho͘-ló͘ iù-chíⁿ ê lāu-pē ū chhı̀-giām ê ki-hoē, goá kin-á-jı̍t mā bô poê-phoāⁿ in sió-tı̄ chhut-sı̀ ê ióng-khı̀, tō chhin-chhiūⁿ i chhut-sı̀ hit tong-sı̂ kāng-khoán, sı̄ i hō͘ goá choán-piàn sêng-tióng ê ki-hoē kap ióng-khı̀, hiān-chhú-sı̂, goá kan-taⁿ siūⁿ beh hō͘ in 2 ê chai-iáⁿ, in tùi goá ū joā tiōng-iàu, in 2 ê gín-á chhut-sı̀, hō͘ chı̍t-ê pún-té m̄-káⁿ sêng-tam sèⁿ-miā tāng-tàⁿ ê cha-po͘ gín-á, tńg-kut chiâⁿ-chò ū ióng-khı̀ koh káⁿ tam-tng ê cha-po͘-lâng, mā iōng jı̂n-sèng ê jia̍t-chêng kā hit-pha siōng súi ê hoé tiám hō͘ to̍h. Āu-kı̀: 2002 nı̂ 12 goe̍h 26 chái-khí 9 tiám 27 hun, Tāi-sam tı̄ Jı̍t-pún Okayama(Kong-san) Chè-seng-hoē Chóng-ha̍p Pēⁿ-ı̄ⁿ 8 lâu hū-sán-pō͘ chhut-sı̀, thang-á goā hn̄g-hn̄g hia, ū goán se̍k-sāi ê Poàⁿ-tiân-soaⁿ sio poê-phoāⁿ. Che èng-kai sı̄ goá thâu chı̍t pái iōng ka-tı̄ ê bó-gí----Hō-ló Tâi-oân-oē, siá chiah-nı̄ tn̂g ê kò͘-sū, gia̍h-pit ê chhiong-tōng sı̄ ùi Tāi-sam chhut-sı̀ hit chı̍t-khek khai-sí, goá chin ǹg-bāng ū chı̍t-kang i ē-tàng khoàⁿ-tio̍h chit-phiⁿ bûn-chiuⁿ, iōng ka-tı̄ siōng chhin ê oē-gí, lí-kái i chhut-sı̀ ê sı̂, in a-pa siōng kài chin-sı̍t bô ún-moâ ê sim-chêng, chai-iáⁿ i ê chhut-sı̀, hō͘ in lāu-pē thé-giām tio̍h sèⁿ-miā lāi-té siōng tı̍t-chiap ê kám-tōng! (TGB Thong-sı̀n tē 41 kı̂, 2003 nı̂ 2 goe̍h)