跳至內容

Tē-tāng

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
 Tùi 10 goe̍h 22 hō ê tē-tāng í-lâi, Tang-pō͘ kàu kin-á-jı̍t ta̍k-jı̍t teh tē-tāng, hia ê lâng lóng so͘-khai tı̄ khàng-tē tah chháu-liâu teh koè-jı̍t, chin thang tông-chêng. 
 Taⁿ ài kài-siāu koan-hē tē-tāng ê siông-sek. 
 1. Tē-tāng ê goân-in. 
 Tāi-khài ū 4 khoán ê goân-in: 
 1) Hoé-soaⁿ-sèng ê tē-tāng, sı̄ tùi hoé-soaⁿ po̍k-hoat só͘ seⁿ-khí ê tē-tāng. Chit khoán ê tē-tāng khah bē éng-hióng kàu chin hn̄g, chóng-sı̄ in-ūi só͘ chhèng-chhut ê hoé-hu kap kún chhiâng-chhiâng ê thô͘-moê, hū-kı̄n siū chai-hāi chin thiám, chhin-chhiūⁿ A. D. 79 nı̂, Be-su-bia hoé-soaⁿ (Vesuvius) po̍k-hoat, tı̀-kàu Póng-pe (Pompeii) siâⁿ lóng tâi-lo̍h-khı̀. 
 2) Tē lap--lo̍h-khı̀ ê tē-tāng. Tē-khak-lāi chio̍h-hoe-sèng ê toā-chio̍h, hō͘ tē-ē ê chúi iûⁿ-khı̀, seⁿ-khí khang-tōng, tē-khak lap lo̍h-khı̀, só͘ seⁿ-khí ê tē-tāng. Chit khoán tē-tāng, iā éng-hióng bô hn̄g, Kong-ho̍k-āu Éng-khong tē-hng ê tē-tāng káⁿ sı̄ chit hō. 
 3) Thô͘-soa ı̂-tōng seⁿ-khí ê tē-tāng. Goân-lâi kò͘-sêng hái-té ê bu̍t-chit khah tāng, kò͘-sêng lio̍k-tē ê bu̍t-chit khah khin, iā hô-chúi put-sı̂ teh lâu thô͘-soa lo̍h-hái, tùi án-ni hô-kháu chiām-chiām chek-soa, chiū tē-poâⁿ ê tāng bô pêng-kin, tı̀-kàu seⁿ-khí tē-poâⁿ ê piàn-tōng, chiū seⁿ-khí tē-tāng. Chit khoán ê tē-tāng khah-siông sı̄ tı̄ khe, á-sı̄ hô ê kı̄n-tau, iā éng-hióng khah hn̄g, chit pái tang-pō͘ ê tē-tāng kiám-chhái sı̄ chit khoán. 
 4) Tāi-lio̍k ı̂-tōng só͘ seⁿ-khí ê tē-tāng. 
 2. Tē-tāng ê thêng-tō͘. 
 Tāi-khài hun-chò 6 kip. 
 It kip: Te̍k-pia̍t chù-ı̀ ê lâng chiah ū kám-kak ê thêng-tō͘. 
 Jı̄ kip: It-poaⁿ ê lâng lóng ē kám-kak mn̂g-thang sió-khoá tín-tāng ê thêng-tō͘. 
 Saⁿ kip: Chhù chin toā iô, mn̂g-thang hō͘-sı̀ⁿ iô kàu chhut-siaⁿ, tiàu-teh ê mı̍h lóng toā iô, khı̀-khū-lāi ê chúi iā tín-tāng ê thêng-tō͘. 
 Sı̀ kip: Chhù toā-toā iô, khı̀-khū-lāi ê chúi ē piàⁿ chhut-khı̀, sı̂-cheng ē tiām khı̀ ê thêng-tō͘. 
 Gō͘ kip: Chhù, piah ē lı̍h-hûn, chhiûⁿ, ian-tâng ē tó ê thêng-tō͘. 
 La̍k kip: Chhù tó, soaⁿ-pang, tē-lı̍h ê thêng-tō͘. 
 Ná chhin-chhiūⁿ tē giâ phû khí-lâi ê khoán, sı̄ chúi-goân chin kı̄n, chia̍p-chia̍p teh giâ koân, giâ kē ê tāng, sı̄ teh beh ū toā tē-tāng lâi, tio̍h kín cháu, nā-sı̄ ûn-ûn-á iô ê tē-tāng, chín-goân khah hn̄g, só͘-í khah bô iàu-kín. 
(Tâi-oân Kàu-hoē Kong-pò tē 758 koàn, 1952 nı̂ 2 goe̍h)