Tı̄ Ông-kiong koè Sèng-tàn-cheh

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

“Sian-siⁿ, chhat-ê!” Chı̍t ê sè-siaⁿ ê gín-ná siaⁿ, tı̄ jı̂n-kûn tiong teh hoah. Chit ê ióng-kám ê chhat-ê gín-ná, tı̄ sng-seh ê ke-lō͘ teh kiâⁿ. Lô͘-pek sian-siⁿ hut-jiân-kan thêng-chí i ê kha-pō͘, i chù-ba̍k khoàⁿ hit ê chhong-pe̍h ê bı̄n-iông. Hit-tùi toà-tio̍h khùn-khó͘ siong-chêng ê ba̍k-chiu-jı̂n, sui-jiân ū kâm ba̍k-sái, iáu-kú siā-chhut tām-po̍h ê chhiò-iông. “Sió pêng-iú, tı̄ chiah-nı̍h koâⁿ lo̍h sng-seh ê thiⁿ-khı̀, goá bô su-iàu chhat-ê, in-ūi chhat kim iā liâm-piⁿ bô lō͘-iōng. Chóng-sı̄, sió pêng-iú lí oē iau boē?” Lô͘-pek chù-ı̀ khoàⁿ i hit-tùi iu-chhiû ê toā-lúi ba̍k-chiu. “Sı̄ là! Sian-siⁿ, goá ...... goá tùi cha-hng ē-po͘ chiū bô chia̍h-mı̍h.” “Lâi, khah oá lâi mn̂g-kháu chia khah boē koâⁿ. Sı̄ là! Lí it-tēng thang chhat goá-ê ê. ---- Lí chit ê ióng-kám ê gín-ná, ūi ka-kı̄ thàn-chı̂ⁿ tō͘-oa̍h. Goá siūⁿ lán thang saⁿ pang-chān, lí kā goá chhat-ê, goá kang-chı̂ⁿ hō͘ lí.” I ê oē moá ū an-ùi, i ê chhiò-iông koh-khah ke-thiⁿ gín-ná ê sı̀n-sim, che tùi tı̄ chı̍t ê iau-gō bô oá-khò ê gín-ná sı̄ hô-téng ê an-ùi. Sı̍t-chāi sı̄ án-ni, in-ūi chit ê Lô͘-pek sian-siⁿ sı̄ chı̍t ê ho̍k-sāi hit ê Bān-ông ê Ông ê lâng. “Sian-siⁿ, to-siā!” Hit ê gín-ná bián-kióng kı̀m i ê ba̍k-sái, “Goá tú-tú àm-liām goá ê lāu-bó tı̄ Lûn-tun kà goá ê kı̂-tó-bûn, pa-pa kiò goá éng-oán m̄-thang boē-kı̀-tit, chit ê kı̂-tó-bûn tùi tı̄ goá chit-khoán ūi ka-kı̄ thàn-chı̂ⁿ tō͘-oa̍h ê gín-ná, ū tām-po̍h kı̂-koài, chóng-sı̄ goá iā m̄-bat boē-kı̀-tit liām: Un-jiû chû-ài ê Iâ-so͘, kiû Lí khoàⁿ-kò͘ chit ê sè-kiáⁿ... ... hō͘ goá koai-koai; koh kiû Siōng-tè khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài.” Lô͘-pek sian-siⁿ ê ba̍k-chiu, hut-jiân siū ba̍k-sái sip-tâm. “Goān Siōng-tè sù-hok lí, sè-kiáⁿ! Khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài, che sı̄ chit ê toā ê kí-kiû, chóng-sı̄ tı̄ Siōng-tè pèng bô thài khùn-lân sêng-chiū ê sū.Siōng-tè í-keng ū thiaⁿ lí ê kı̂-tó ê chit-pō͘ hūn mah?” I tı̀m-thâu, chı̍t-bı̄n koh-khah chhut-la̍t chhat hit siang siong-tong kū ê phoê-ê. “Ū chı̍t pái goá tı̄ Lûn-tun, tı̄ chı̍t-ê tà-bông-bū ê lō͘-tiong bê-lō͘.” Goá kiâⁿ kàu bé-thâu ê chı̄n-thâu, goá lóng bô khoàⁿ-kı̀ⁿ sím-mı̍h, chí-ū khoàⁿ-kı̀ⁿ àm-bū.” Āu-lâi goá chiū liām hit phiⁿ kı̂-tó-bûn: “Un-jiû chû-ài ê Iâ-so͘, kiû Lí khoàⁿ-kò͘ chit ê soè-kiáⁿ......hō͘ goá koai-koai; koh kiû Siōng-tè khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài.” Hut-jiân tı̄ goá ê āu-bı̄n ū chı̍t ê chin toā ê siaⁿ-im hoah kóng: “Oé! Lí chit ê gín-ná siáⁿ-sū kiâⁿ kàu bé-thâu ê chı̄n-thâu lâi? Lí nā koh chı̀n-chêng kiâⁿ chı̍t-pō͘, chiū poa̍h tùi hái-té lo̍h-khı̀ là. Lí kiû Siōng-tè khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài, chóng-sı̄ goá mn̄g lí, ū sím-mı̍h lâng lâi khoàⁿ-kò͘ lí nih?” Goân-lâi sı̄ chı̍t-ūi kéng-chhat khiā tı̄ goá ê āu-bı̄n, i chı̍t-chhiú khiú goá, kiù goá thoat-lı̄ gûi-hiám. Goá chiū toā siaⁿ chhiò kóng: “Lí kiám m̄ sı̄ teh khoàⁿ-kò͘ goá mah?” Āu-lâi goá kā i kóng goá ê ma-ma phoà-pı̄ⁿ, goá beh khı̀ chhoē pa-pa, kiò i tńg-lâi. I chiū thoè goá khı̀ chhoē pa-pa, koh kā i kóng goá hiám-hiám poa̍h-lo̍h hái-tiong. Goá kap pa-pa tńg-khı̀, chóng-sı̄ ma-ma sí khı̀ là! Pa-pa kóng i kàu chı̍t ê chin súi ê só͘-chāi, sı̄ tı̄ thiⁿ-téng, tı̄ hia bô koh phoà-pı̄ⁿ, iā bô koh ū thòng-khó͘, āu-lâi pa-pa bô koh háu, i phō goá kóng: “Hit ê só͘-chāi chiū-sı̄ ông-kiong là!” Hit ê sán-jio̍k ê bı̄n kóng kàu chia, hut-jiân hoat-chhut hí-lo̍k ê kong-chhái, Lô͘-pek sian-siⁿ hoāⁿ-chhiú tı̄ gín-ná ê thâu-khak kóng: “Choè-toā ê Ông, chiū-sı̄ lí ê ma-ma kà lí kı̂-kiû hit-ūi, I sı̄ lán ê Ông, lán nā sı̀n-khò I, chı̄n lán ê pún-hūn chò kang, chiū-sı̄ pang-chān I khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài. Sió pêng-iú! Lí m̄-thang boē kı̀-tit o͘h!” Ê í-keng chhat hó, i khiā khí-lâi, thǹg i hit téng kū bō-á. Kim-sek ê thâu-mn̂g tı̄ sng-seh tiong siám-siám hoat kng, i ê bı̄n iā chin kng-bêng. “Sian-siⁿ, goá tek-khak boē boē-kı̀-tit, chóng-sı̄ goá iáu-boē kā lí kóng, goá ê pa-pa iā sí-khı̀ là, sı̄ goán chē chûn tùi Eng-kok lâi Bí-kok í-āu, só͘-í goá tio̍h ka-kı̄ thàn-chı̂ⁿ tō͘-oa̍h. Goá ê pa-pa sí-āu, goá chiū kia̍h-ba̍k bô chhin, ū lâng tām-po̍h chı̂ⁿ hō͘ goá bé chiah ê chhat-ê ê khı̀-khū.” Lô͘-pek sian-siⁿ chin tio̍h kiaⁿ, tián toā i ê ba̍k-chiu, mn̄g kóng: “Lí iáu-sı̄ chiah sè-hàn, lí hiān-chāi tiàm tı̄ tó-ūi? Khùn tı̄ sím-mı̍h só͘-chāi? Lí hō choè sím-mı̍h miâ?” “Goá miâ chò Jı̄-mí, goá toà tı̄ chı̍t-kha toā siuⁿ ê lāi-bı̄n, toā-siuⁿ sı̄ khǹg tı̄ chı̍t-keng cha̍p-hoè-tiàm āu-bı̄n, siuⁿ-á lāi ū khǹg ta-chháu kap phoà-choá, àm-sı̂ goá nǹg-jı̍p-khı̀, tı̄ hia ū kàu-gia̍h un-loán là!” “Jı̄-mí, ē-àm lí jı̍p-khı̀ ê sı̂, tek-khak ū phoē kap saⁿ, chhiáⁿ lí kā goá kóng hit keng cha̍p-hoè-tiàm ê mn̂g-pâi-hō, goá chiū thang sàng khı̀, í-āu goá tek-khak pang-chān lí. Hiān-chāi goá beh khı̀ chò kang, in-ūi goá iā tio̍h hū-tam ka-têng ê seng-oa̍h-hùi, che sı̄ lí chhat-ê ê kang-chı̂ⁿ, lí kín khı̀ bé chı̍t-oáⁿ-thng thang lim.” “Sian-siⁿ! Ouh! Sian-siⁿ!” Jı̄-mí kám-kek kàu kóng boē chhut. “Jı̄-mí! Ouh! Jı̄-mí!” Lô͘-pek sian-siⁿ chhit i ê ba̍k-chiu, chiū kín-kín lı̄-khui khı̀. Tùi hit jı̍t í-āu, Lô͘-pek sian-siⁿ chha-put-to ta̍k-jı̍t tú-tio̍h Jı̄-mí, i sàng i chı̍t-siang-ê, chı̍t-niá toā-i, kap chı̍t-niá un-loán ê phoē. Sèng-tàn-cheh chêng saⁿ-jı̍t, Lô͘-pek tùi Jı̄-mí kóng: “Koh koè 3 jı̍t chiū-sı̄ Sèng-tàn-cheh, chhiáⁿ lí lâi goán ê chhù saⁿ-kap koè Sèng-tàn. Sèng-tàn-chhiū-téng tek-khak ū lí ê lé-mı̍h.” “Ouh! Sian-siⁿ, lí sı̄ chı̍t ê ông-chú mah?” “M̄-sı̄, goá put-kò sı̄ chı̍t ê pêng-siông lâng, tio̍h chò kang lâi ı̂-chhı̂ seng-oa̍h.” “Chóng-sı̄ goá chai-iáⁿ lí sı̄ chı̍t ê sím-mı̍h khoán ê ông-chú. Sian-siⁿ, goá chêng-jı̍t ū kā chı̍t ê sin pêng-iú kóng, lí chit-chióng ông-chú pêng-sò͘ bô lâng chai, tio̍h kàu lí sí hit-jı̍t lâng chiah chai lí chin chiàⁿ sı̄ ông-chú.” Koè kúi-jı̍t Lô͘-pek sian-siⁿ tú-tio̍h chı̍t ê kéng-chhat. “Kéng-koaⁿ, lí bat goá ê pêng-iú Jı̄-mí mah? --Hit ê chhat-ê ê gín-ná? Chhiáⁿ lí pang-chān goá chiàu-kò͘ i, nā ū sím-mı̍h sū, chhiáⁿ lí chiah sûi-sı̂ thong-ti goá,” i chiū the̍h i ê bêng-chı̀ hō͘ kéng-chhat. Hit ê kéng-koaⁿ thiaⁿ-liáu chiū ài chhiò kóng: “Sı̄ là! Goá tú-chiah bat i bô kúi-jı̍t, ū chı̍t jı̍t goá tı̄ sı̍p-jı̄-lō͘ teh chí-hui kau-thong, ū chı̍t ê bô siú kui-kí beh cháⁿ lō͘ koè, goá toā siaⁿ mē i. Hut-jiân chı̍t ê chin sè ê siaⁿ-im tı̄ goá ê piⁿ-á tùi goá kóng: Sian-siⁿ, lí nā ēng chit ê kı̂-tó ‘Un-jiû Chú Iâ-so͘ kiû Lí khoàⁿ-kò͘ chit ê sè-kiáⁿ...... hō͘ goá koai-koai, koh kiû Lí khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài’. Lí nā án-ni kı̂-tó, goá siong-sı̀n lí oē khah iông-ı̄ⁿ pang-chān I khoàⁿ-kò͘ chin choē lâng.” Goá kap i iok-sok beh chhı̀-ēng chit ê kı̂-tó-bûn, goá siong-sı̀n lí chiū-sı̄ hit-ūi i só͘ kā goá kóng ê hó pêng-iú. I kóng lí sı̄ chı̍t ê ông-chú!” Lô͘-pek sian-siⁿ thiaⁿ kàu chia iā soà ài chhiò. Sèng-tàn-cheh chêng chı̍t-jı̍t, Jı̄-mí ê seng-lí te̍k-pia̍t hó, i í-keng thàn 6 kak-poàⁿ, i kè-oē beh bé chı̍t hāng lé-mı̍h sàng Lô͘-pek sian-siⁿ. Hut-jiân tı̄ ke-lō͘ ū toā soan-jióng ê siaⁿ, ū lâng toā siaⁿ teh ai-kiò, goân-lâi ū nn̄g-chiah bé thoa chı̍t-tâi bô lâng sái ê chhia tı̄ ke-lō͘ teh kông-cháu, ū chı̍t ê soè-hàn gín-ná tú-tú tı̄ ke-lō͘ teh kiâⁿ, bé-chhia chiām-chiām kūn-oá, tı̄ che chhian-ki it-hoat ê sı̂, chit ê ióng-kám ê gín-ná thiàu jı̍p-khı̀ phō soè-hàn gín-ná hiat hō͘ i ê lāu-bó, chóng-sı̄ i pún-sin soà tó tı̄ bé-chhia-ē. Chı̍t ê kéng-chhat chı̀n-chêng khı̀ phō hit ê gín-ná khí--lâi, sui-jiân iáu ū me̍h, chóng-sı̄ bô ǹg-bāng là! In kā i kô͘ io̍h ê sı̂ hoat-kiàn ū chı̍t-pau chı̂ⁿ pau 6 kak-poàⁿ, goā-bı̄n siá kóng, “Jı̄-mí só͘ tit ê kang-chı̂ⁿ.” Hit ê kéng-chhat kín ēng tiān-oē thong-ti Lô͘-pek sian-siⁿ. “Hâⁿ? Jı̄-mí...... hō͘ chhia kauh-tio̍h?” I koáⁿ-kín kàu pēⁿ-ı̄ⁿ ê sı̂, Jı̄-mí í-keng m̄-chai lâng. “Jı̄-mí, ....... goá tı̄ chia, lí ê pêng-iú tı̄ chia.” “Jı̄-mí! Lí kiù chı̍t ê sè-hàn gín-ná ê sı̀ⁿ-miā.” I thí-khui ba̍k-chiu mn̄g kóng: “Gín-ná pêng-an mah? Hó! Pêng-an chiū hó,” i ba̍k-chiu kheh-lo̍h, hut-jiân koh thí-khui, i chhiⁿ-pe̍h ê bı̄n iā hoat-chhut kı̂-ı̄ⁿ ê kong-chhái. “Un-jiû chû-ài ê Iâ-so͘, kiû Lí khoàⁿ-kò͘ chit ê sè-kiáⁿ.... hō͘ goá koai-koai, koh kiû Lí khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài. Ah! Chiah-nı̍h súi ê hoe, ū chiáu-á, chia sı̄ ông-kiong o͘h!” “Sı̄ là! Jı̄-mí, sı̄ Bān-ông ê Ông ê ông-kiong!” Tû-liáu Lô͘-pek sian-siⁿ thı̂-khàu ê siaⁿ í-goā, sı̀-bı̄n siok-jiân bô siaⁿ. “Jı̄-mí, lí sı̍t-chāi sı̄ hit ê ông-chú ---- tı̄ lí sí í-chêng, bô lâng chai-iáⁿ lí sı̄ ông-chú.” I háu kàu bô hoat-tō͘ thang koh kóng lo̍h-khı̀. Jı̄-mí í-keng kàu hit ê khoàⁿ-kò͘ choân sè-kài ê Ông ê só͘-chāi là! Tı̄ hia i bô koh iau-gō, bô koh ko͘-toaⁿ. I kàu Ông-kiong khı̀ koè Sèng-tàn-cheh là! (Ka-têng ê pêng-iú tē 22 kı̂, 1959 nı̂ 12 ge̍h)