Tang-hng ê kò͘-sū 02
Guā-māu
Khò sè hō͘ sè gō͘ Chong Chú ê chheh ū kóng, Gô͘ ông ū chı̍t jı̍t toà chin choē kun-lâng, chiūⁿ-khı̀ chı̍t chō kâu soaⁿ, khoàⁿ-kı̀ⁿ soaⁿ-téng chin choē kâu, put-chí hoaⁿ-hí. Hiah-ê kâu khoàⁿ-kı̀ⁿ kui kûn ê lâng lâi, chiū sı̀-soàⁿ lām-sám cháu, bih tùi chhiū-nâ lāi jı̍p khı̀. To̍k-to̍k iáu ū chı̍t chiah kâu, chū-chū chāi-chāi, lóng bô kiaⁿ-hiâⁿ, tı̄ Gô͘ ông ê bı̄n-chêng, chhin-chhiūⁿ beh tián i ê pún-sū. Hit sı̂ Gô͘ ông chiū hoat chı̍t ki chı̀ⁿ, siòng cheng-cheng tùi hit chiah kâu, kā i siā-khı̀. Kâu khoàⁿ-kı̀ⁿ Gô͘ ông cho̍h lâi ê chı̀ⁿ put-chí kín, i iā bô chhiⁿ-cho̍h, bô kiaⁿ-hiâⁿ, hó-lé hó-lé tùi hit ki chı̀ⁿ chiap-khí-lâi. Gô͘ ông khoàⁿ-kı̀ⁿ án-ni, chiū hoan-hù kun-lâng tāi-ke koáⁿ-kín lâi kā i cho̍h, liâm-piⁿ chiong hit chiah kâu kā siā sí. Lūn kàu sè-kan chiú, sek, châi, khı̀, í-kı̍p oē hō͘ lâng hoān-choē ê tāi-chı̀, lóng sı̄ kúi-ông ê to̍k chı̀ⁿ. Nā bêng-pe̍k tō-lí ê lâng, eng-kai tio̍h liōng-chá siám hō͘ hn̄g-hn̄g. Siat-sú ka-kı̄ khò i chhong-bêng, tiâu-ı̀ ài kap kúi ông choè-sńg kún-chhiò, i nā chı̀ⁿ lâi. goá chiū chhun-chhiú lâi khı̀ chiap i. Che kiám m̄ sı̄ bêng-bêng ka-kı̄ beh khı̀ thó sí mah? Án-ni thâu-mn̂g teh chhı̀ hé, tek-khak sı̄ bô thang lâu teh. Goá iā ū nn̄g-saⁿ ê pêng-iú, tı̄ cha̍p nı̂ chêng ê sı̂, i khoàⁿ pa̍t lâng teh chia̍h a-phiàn hun, chiū ài oá khı̀ bak; goá chiū siông-siông teh kà in m̄-thang pı̀ⁿ hit hō. In tāi-ke só͘ ı̀n sı̄ chhin-chhiūⁿ put-chí ū pá-chhı̂ ê khoán, kóng in phah phûn choē nı̂ lah, tek-khak m̄ bián kiaⁿ oē tiâu. Bô siūⁿ chit kúi nı̂ lâi, ta̍k ê lóng tiâu chin toā, tāi-ke khiok iā chai tio̍h koé, m̄ kú koé lóng boē tit khí-lâi. Sui-jiân bē kàu kheng-ka tōng-sán, chóng-sı̄ āu-lâi m̄ chai beh cháiⁿ-iūⁿ ûi-chí; phah-sǹg káⁿ bô sím-mı̍h bāng lah. Ia̍h ū lâng pêng-sò͘ chin láu-sı̍t, lóng m̄-bat poa̍h-kiáu; bô siūⁿ saⁿ kúi nı̂ chêng, chia ū chhut chı̍t khoán seng-lí, kiò-choè Tēng-kı̂ tu-sek boé-boē; tāi-seng lâng boé sió-khoá, ta̍uh-ta̍uh ū thàn tām-po̍h. Sio̍k-gú kóng, Poa̍h-kiáu ham-khak khí, choè chha̍t thau-mi bí. Ta̍k-ê ná poa̍h ná toā; keh nn̄g nı̂ goā, hut-jiân tú-tio̍h toā hong-thai, tu kè tı̍t-tı̍t lo̍h, khah sió pún ê, liáu kàu chhùn-chháu put liû; ū chı̍t ê khah sió pún ê, kúi cha̍p bān gûn teh choè seng-lí, iā in-ūi án-ni phah-thiah boē tı̍t, choè i cháu khı̀ goā-kok, liân-lūi hiah-ê tùi gûn-hâng kā i pó ke ê chin choē lâng; kı̂-û liáu gō͘ chhit bān gûn ê, iā ū cha̍p goā ê. Tāi-seng teh boé-boē, ta̍k-ê iā chai che m̄ sı̄ seng-lí, sı̄ chhin-chhiūⁿ teh poa̍h-kiáu; m̄-kú ta̍k ê khò in gâu siūⁿ, gâu phah-sǹg, ná chin ū pá-chhı̂; khiok m̄ chai Thiⁿ choè tāi, hō͘ lâng lóng boē phah-sǹg tit. Sio̍k-gú kóng, Lâng gâu, m̄-kú Thiⁿ beh choè tùi thâu; iā kóng, Chı̂ⁿ sı̀ kha, lâng nn̄g kha. Chiàu khoàⁿ m̄-nā sı̀ kha, kúi-nā cha̍p ki to ū, koh ū sı̍t oē pe, m̄ sı̄ hō͘ lâng jip oē tio̍h. Koh chı̍t hāng, Siōng-hái ū chı̍t ê toā seng-lí lâng, tı̄ hit só͘-chāi iā sı̄ chin ū miâ-siaⁿ ê lâng; i ū chı̍t ê kiáⁿ, iā chin chhut-la̍t chai-poê, hō͘ i tha̍k-chheh,koh hō͘ i khı̀ Tang-kiaⁿ liû-ha̍k. Tò-khı̀ Siōng-hái ê sı̂, to jı̄-cha̍p goā hè lah. Iā siūⁿ ài khı̀ pún kok ta̍k séng iû-le̍k; chiū toà gûn tùi Hok-kiàn lo̍h-lâi. Koh bô loā kú chiū jı̍p Kńg-tang khı̀. Hit sı̂ chiū ū lâng chhoā i khı̀ chhit-thô keng sı̀-koè kiâⁿ. I ka-kı̄ iā siūⁿ che sǹg sı̄ m̄ hó ê só͘-chāi, m̄-thang lâi khah hó. Koh chı̍t-ē siūⁿ, Goá ka-kı̄ nā ū chiat-chè, beh thài ū iàu-kín. Bô siūⁿ tùi án-ni soà chı̀m-chù lo̍h-khı̀. Toà hia khai ge̍h goā jı̍t kú, m̄ nā chı̂ⁿ liáu nā-tiāⁿ, soà kui seng-khu siⁿ kàu choân sı̄ chhng, ná thái-ko ê chı̍t iūⁿ. Hit sı̂ chiah chai thang hoán-hoé, koáⁿ-kín chē chûn beh tò-khı̀. Tı̄ chûn-nı̍h ê sı̂, bô sím-mı̍h tāi-chı̀; ka-kı̄ siūⁿ kin-á-jı̍t pı̀ⁿ kàu án-ni, thài ū bı̄n thang tò-khı̀ kı̀ⁿ lâng? Chiū peh-chiūⁿ chûn-pho téng, thiàu tùi hái-nı̍h lo̍h-khı̀ sí. Só͘-í kı̀ⁿ-nā oē hām-hāi lâng ê sū, chóng tio̍h tāi-seng siám lı̄ i khah hó. Sio̍k-gú kóng, Bo̍h-tit siⁿ thiàⁿ, khah hó bat io̍h; sı̄ chin ū iáⁿ. Chhin-ba̍k khoàⁿ iáu-bē sı̄ chin-sı̍t Chāi-chá Khóng-chú tı̄ Tı̂n, Chhài, nn̄g kok ê tiong-kan, tú-tio̍h jiáu-loān ê sū, niû-sı̍t lóng choa̍t tn̄g; saⁿ jı̍t bô chia̍h-tio̍h poàⁿ lia̍p gō͘-kak. Hit sı̂ Khóng-chú tó tı̄ bı̂n-chhn̂g-nı̍h, Gân Hoê tı̄ goā-bı̄n tit-tio̍h tām-po̍h bí, chiū koáⁿ-kín khı̀ chú. Kàu beh se̍k ê sı̂, Khóng-chú khoàⁿ-kı̀ⁿ Gân Hoê chhun chhiú lo̍h-khı̀ khaⁿ-á lāi, the̍h pn̄g khí-lâi chia̍h. Koh kè ū hiah kú, chiah sàng pn̄g lâi hō͘ Khóng-chú. Khóng-chú ké choè bô khoàⁿ-kı̀ⁿ, tiâu-kò͘-ı̀ kóng, Goá bāng-kı̀ⁿ chı̍t ê lâng ēng i chia̍h-liáu ê mı̍h hō͘ goá chia̍h. Gân Hoê ı̀n i kóng, M̄ sı̄, tú-á in-ūi ū chı̍t tè ian-thûn ka-la̍uh tı̄ khaⁿ-a8 lāi, nā siūⁿ chiong án-ni khǹg teh, sı̄ bô chheng-khı̀, nā chham hit jiah ê pn̄g hiat ka̍k, iū chin phah-sńg, só͘-í goá chiah liam-khí-lâi chia̍h. Khóng-chú thiaⁿ-liáu chiah thó͘-khùi kóng, Só͘ oē sı̀n tit ê sı̄ ba̍k-chiu, nā-sı̄ ba̍k-chiu iáu-bē kàu-gia̍h thang sı̀n; só͘ oē khò-tit ê sı̄ sim, m̄-kú sim iû-goân bô kàu-gia̍h thang khò. Lín chèng ha̍k-seng iàu-kín tio̍h oē kı̀-tit chit chân tāi-chı̀, bat lâng chin-chiàⁿ m̄ sı̄ iông-ı̄ⁿ. Taⁿ sio̍k-gú ū kóng, Pek-bûn put-jû it kiàn; iā kóng, Ba̍k-chiu khoàⁿ-kı̀ⁿ chiah ū sı̍t-chāi, hı̄-khang thiaⁿ-liáu boē chún-chı̂n tit. Nā chiàu téng-bı̄n ê kò͘-sū khoàⁿ-khí-lâi, m̄-tān-nā hı̄-khang thiaⁿ-kı̀ⁿ sı̄ bô iáⁿ, chiū sı̄ chhin-ba̍k khoàⁿ-kı̀ⁿ, iā iáu-bē oē lia̍h choè sı̄ sı̍t-chāi. Só͘-í lâng tı̄ chit sè-kan lâi-óng kau-chiap, lóng tio̍h ài tāi-ke saⁿ khoan-iông, tāi-ke sio-niū, m̄-thang in-ūi chı̍t tiám-á sió-khoá tāi-chı̀, chiū khǹg chı̍t ê oàn-hūn tı̄ sim-nı̍h; á-sı̄ in-ūi chı̍t poàⁿ kù oē m̄ sio tèng thiaⁿ, chiū tāi-ke m̄ hó. Ū sı̂ chin choē tāi-chı̀, lán sui-jiân khoàⁿ-liáu chin chheng-chhó, thiaⁿ-liáu chin bêng-pe̍k, m̄ kú kiaⁿ-liáu hit loē-tiong ê chin-chêng sı̍t-ı̀, lán iáu-bē cha̍p-hūn siông-sè chai; m̄ ta̍t-tio̍h hoān-sū sió-khoá niū lâng chı̍t tiám-á, kiám m̄ sı̄ séng chin choē ê hoân-ló, iā bián-tit tāi-ke teh saⁿ-chiⁿ. Sio̍k-gú ū kóng, Khoàⁿ tāⁿ chhı̀n hoe, kiám-chhái sı̄ in-ūi án-ni. Iám ní tō lêng Chiàn-kok ê sı̂, Tı̀ Pek ū ēng peng khı̀ kong-bia̍t in sı̀ⁿ Hoān-ê. Hit sı̂ ū chı̍t ê lâng khı̀ thau-the̍h sı̀ⁿ Hoān-ê ê lêng, chiū-sı̄ chhin-chhiūⁿ giang-á ê khoán, chóng-sı̄ khah toā ki. Hit ê chha̍t giâ-khí-lâi pē tı̄ keng-thâu téng chiū toā pō͘ cháu. Hit lêng-lāi ê chı̍h kha̍p-tio̍h lêng chiū gin-giang háu; chha̍t chı̍t-ē thiaⁿ-kı̀ⁿ, chiū siūⁿ kiaⁿ-liáu pa̍t lâng tek-khak iā thiaⁿ oē tio̍h, chiū koáⁿ-kín tùi ka-kı̄ ê hı̄-khang am-teh, ka-kı̄ chiū khah bô thiaⁿ-kı̀ⁿ, iā siūⁿ pa̍t lâng sı̄ thiaⁿ boē tio̍h. Che kiám m̄ sı̄ gōng kàu boē hiáu-tit thang kóng mah? Taⁿ nā lūn kàu sè-kan iā chin choē chit khoán ê lâng, ta̍k hāng khui-sim-sū to káⁿ choè; ia̍h nā tı̄ chèng lâng ê bı̄n-chêng, chiū ēng choē-choē hong-hoat lâi jia khàm, lia̍h choè lâng lóng m̄ chai, che kiám m̄ sı̄ chhin-chhiūⁿ Iám-ní tō lêng ê kiàn-sek mah? Sio̍k-gú ū kóng, Koe-nn̄g ba̍t-ba̍t to ū phāng; iā kóng, Ài tit lâng m̄ chai, tû-hui lán bô choè. Só͘-í chin-chiàⁿ kun-chú ê lâng, sui-jiân ka-kı̄ chı̍t lâng chē tı̄ chhù-lāi, iā sı̄ m̄ káⁿ chûn chı̍t tiám ê pháiⁿ liām-thâu; put-kò sı̄ kín-bān, tek-khak ū lâng chai ê sı̂-jı̍t. Hô-hòng tı̄ koâiⁿ-koâiⁿ ū chı̍t ê Siōng-tè teh kàm-chhat; lán sim-lāi teh siūⁿ, chhùi bē kóng, kha bē kiâⁿ, I chiū í-keng chai. Án-ni choè lâng kiám m̄ tio̍h sı̂-sı̂ khek-hhek lâi sió-sim mah? Bı̄n tn̂g chı̍t tn̄g Hàn Bú-tè ū chı̍t jı̍t kap hiah-ê jı̂n-sı̂n teh lūn-khí siòng-chheh ê oē kóng, Lâng phı̄ⁿ-ē jı̂n-tiong nā tn̂g ū chı̍t chhùn, chiū ū chı̍t pah nı̂ ê hè-siū. Hit-sı̂ Tong-hong Sok tı̄ piⁿ-á, thiaⁿ-liáu chiū toā chhiò, ha̍h-ha̍h háu. Ū kun-sûi hông-tè ê lâng chhut chàu kóng, Tong-hong Sok chhiò kàu án-ni, sı̄ bô kèng jı̂n-kun ê lé-sò͘. Tong-hong Sok thiaⁿ-liáu chiū chiong ka-kı̄ ê bō thǹg-khí-lâi, sit-lé siā-choē ê sı̂ tio̍h thǹg bō-á, kóng, Sı̂n m̄-káⁿ chhiò Pè-hā, sı̄ teh chhiò Phı̂ⁿ Chó͘ ê bı̄n chin tn̂g. Bú-tè chiū mn̄g I kóng, Lí thài-ē chai Phı̂ⁿ Chó͘ ê bı̄n tn̂g leh? Tong-hong Sok ı̀n kóng, Phı̂ⁿ Chó͘ chia̍h peh-pah hè, nā chiàu Pè-hā kóng án-ni, chiū i ê jı̂n-tiong ū peh chhùn tn̂g; koh chham chhùi-ē-táu, hia̍h-á, phı̄ⁿ, choè chı̍t-ē sǹg, i ê bı̄n kiám m̄ sı̄ tn̄g-goā tn̂g mah? Bú-tè thiaⁿ-liáu, iā soà toā chhiò. Hiān-sı̂ ê lâng khah choē iáu sı̄ kóng siòng-miā ê sū sı̄ ū iáⁿ. Khiok nā sı̄ lâng ê hoaⁿ-hí, khoài-lo̍k, iu-chhiû, ut-būn, í-kı̍p chhong-bêng gû-gōng, tı̀-sek, ham-bān, che tùi bı̄n lâi siòng, ū tām-po̍h khoàⁿ oē chhut. Nā lūn kàu sù-chi ngó͘-koan, oē hun-piat lâng ê hó-pháiⁿ, á-sı̄ kóng sím-mı̍h, Lâm kiuⁿ-gê, lú ō͘-nn̄g, chiah sı̄ hù-kùi, che kiám bô tú-hó chhin-chhiūⁿ téng-bı̄n só͘ kóng hit khoán ê hó chhiò? Sio̍k-gú kóng, Siōng tè sim tńg; khó-kiàn lâng nā ū hó ê sim, chū-jiân oē hoat-chhut chı̍t khoán hó ê siōng; nā ū pháiⁿ ê sim, chiū oē hoat-chhut hit khoán pháiⁿ ê siōng. Só͘-í lâng ài beh ū hó ê siōng, tāi-seng sim-lāi tio̍h chûn ū chı̍t tiám hó ê sim. Lâng kóng, Pháiⁿ-bı̄n-chhiuⁿ, pháiⁿ-bı̄n-chhiuⁿ; nā sı̄ bô jı̂n-chû ê lâng siông-siông ū hián-chhut chit khoán ê bı̄n-māu; m̄ kú iā ū kóng, Chha̍t sim hê-siūⁿ bı̄n; án-ni thang chai siòng-su ê oē lóng sı̄ pe̍h-chha̍t liáu-liáu. Tâng-sim hia̍p-le̍k Lâm-pak tiâu ê sı̂, pak-hng Thó͘-kok-hūn ê Ông, miâ-kiò A-chhâ, ū jı̄-cha̍p ê kiáⁿ. Kàu i phoà-pı̄ⁿ siong-tiōng, chai-kiò i oē sí, hit-tia̍p chiū hoan-hù i hiah-ê kiáⁿ kok lâng kia̍h chı̍t ki chı̀ⁿ lâi. Tāi-ke chiū kia̍h lâi hō͘ i. A-chhâ chiū kia̍h chı̍t ki hō͘ i ê kiáⁿ, miâ Bō͘-lı̄-iân, kiò i at-khoàⁿ-bāi teh; hit ki chı̀ⁿ chı̍t-ē at chiū tn̄g. Chiū koh kah i chiong cha̍p-káu ki chı̀ⁿ la̍k choè chı̍t-ē, at-khoàⁿ leh; sui-jiân chin ēng la̍t, iā sı̄ at boē tn̄g. A-chhâ chiah hoan-hù i hiah-ê kiáⁿ kóng, Lín chiah-ê iàu-kín iàu-kín tio̍h oē kı̀-tit. ko͘-toaⁿ chı̍t ki, sı̄ khoài-khoài chı̍h, nā la̍k choè chı̍t-ē, chiū oh-tit at. Lín tio̍h tâng-sim hia̍p-le̍k, chiah oē pó-tit kok-ka. Kóng-liáu chiū kè-sin khı̀. Taⁿ sè-kan sū bô lūn choè sím-mı̍h, lóng tio̍h oē tâng-sim hia̍p-le̍k, chiah choè oē chiâⁿ. Lâng kóng, Ka hô,bān-sū sêng, sı̍t-chāi kài ū iáⁿ. Chhı̀-khoàⁿ ke-lāi nā teh heng-ōng ê sı̂, lāi-bı̄n sui-jiân chin choē lâng, iā lóng kui-kui kú-kú, toā ùi toā, soè ùi soè, saⁿ chhûn saⁿ kèng, tāi-ke hô-hó, jı̄n-chin choè in ê kang. Iā nā ke-lāi put-bo̍k, ta̍k-jı̍t chháu-nāu, sui-jiân hit sı̂ iáu hó-khoàⁿ, koh m̄ bián joā kú, tek-khak oē pāi; che sı̄ tiāⁿ-tio̍h ê lí-khı̀. Chhin-chhiūⁿ Tiong-kok sui kóng sı̄ kiōng-hô, m̄-kú lâng ê sim lóng bô kiōng-hô, só͘-í keng-kè chit gō͘ nı̂ kú, kok-lāi iû-goân iáu-bē pêng-chēng. Ia̍h chiū-sı̄ lán ê kàu-hoē, kèng koh khah tio̍h án-ni. In-ūi lâng tı̄ chit sè-kan, boē bián-tit tio̍h chı̄n choè-lâng ê pún-hūn; teh ho̍k-sāi Siōng-tè, siat-hoat kàu-hoē, iā tio̍h tâng-sim hia̍p-le̍k, kàu-hoē chiah oē heng-ōng, kok lâng chı̄n in ê sim, thàn Iâ-so͘ Ki-tok só͘ kóng ê oē. Lín ê lāi-bı̄n eng-kai tio̍h ū iâm, iā tāi-ke tio̍h saⁿ hô-hó, án-ni lâi kiâⁿ. Tio̍h kiâⁿ hō͘ lâng tè Chāi-chá Chê Hoân-kong ài chhēng chí-sek ê i-ho̍k, in kok-lāi ê jı̂n-sı̂n peh-sı̀ⁿ iā lóng chin hoaⁿ-hí chhēng chí-sek ê saⁿ-á-khò͘. Tng hit sı̂ chí-sek ê pò͘-lūi, pí pa̍t-mı̍h sek-ê ê kè-chı̂ⁿ, ke kùi ū gō͘ pē. Hoân-kong sim-lāi put-chí iu-chiû, chiū tùi i ê cháiⁿ-siòng Koán Tiōng kóng, Goá ài chhēng chí-sek-ê m̄ kú chí-sek-ê chin kùi, hiān-chāi thong kok ê peh-sı̀ⁿ, ta̍k-ê to hoaⁿ-hí chhēng chí-sek, goá beh ēng sím-mı̍h hoat-tō͘ lâi kı̀m-chí in leh? Koán Tiōng kóng, Kun thài m̄ ka-kı̄ tāi-seng bo̍h-tit chhēng chí-sek ê, chhı̀-khoàⁿ-māi teh? Iā nā tùi sin-piⁿ kun-tè ê lâng, chiū kā in kóng, Goá put-chí m̄ ài phı̄ⁿ-tio̍h chit hō chí-sek ê bı̄, sı̄ chin m̄ hó; siat-sú thài-kàm nā chhēng chí-sek ê saⁿ lâi, tio̍h kā i kóng, Lí thè-khı̀ kúi hoa̍h, goá put-chí m̄ ài phı̄ⁿ-tio̍h chí-sek ê khı̀-bı̄. Hoân-kong hit sı̂ chiū ı̀n i kóng, Hó, goá beh chiàu lí ê oē lâi chhı̀-khoàⁿ-māi. Kó-jiân tng hit jı̍t tı̄ i ê keng-lāi, chiū bô ū chhēng chí-sek ê i-ho̍k ê; tē-jı̄ jı̍t, chiū siâⁿ-lāi iā bô lâng beh chhēng; tē-saⁿ jı̍t chiū kok-lāi ê lâng, lóng bô beh chhēng chí-sek ê I-ho̍k lah. Chheh-nı̍h ū kóng, In ê seng-khu nā choè tit chiàⁿ, iáu-bē chhut bēng-lēng lâng chiū tè i lâi kiâⁿ; in pún-sin nā choè put chèng, sui-jiân ū bēng-lēng, lâng iā m̄ án-ni kiâⁿ. Hiān-sı̂ iáu ū koá hit hō lâng, to̍k-to̍k khǹg lâng tio̍h thiàⁿ lâng chhin-chhiūⁿ ka-kı̄, ia̍h ka-kı̄ iū bô án-ni choè; khǹg lâng tio̍h hoán-hoé jı̄n choē, ka-kı̄ iū bô án-ni kiâⁿ; khǹg lâng m̄-thang tham-châi kóng pe̍h-chha̍t, m̄ kú ka-kı̄ chin tham-châi, ài kóng pe̍h-chha̍t. Án-ni nā lán ka-kı̄ bô seng kiâⁿ chhut lâi, só͘ khǹg lâng ê oē, kiám ū lâng beh thiaⁿ lán mah? Só͘-í lán Kàu-hoē ê pêng-iú teh kiâⁿ-ta̍h, chám-jiân tio̍h chin soè-jı̄, chiah boē chó͘-gāi-tio̍h tō-lí ê chı̀n-pō͘. Kín sū khoaⁿ pān Tiong-kok Tông-tiâu ê sı̂, ū chı̍t ê tāi-sı̂n sı̀ⁿ Poê miâ Tō͘, in-ūi hong kong-chiok tı̄ Chı̀n ê só͘-chāi, só͘-í lâng kóng Poê Chı̀n-kong. Ū chı̍t jı̍t hut-jiân lâng lâi pò i kóng, Lí ê ı̀n phah-m̄-kı̀ⁿ lah. Piⁿ-á ê lâng thiaⁿ-kı̀ⁿ án-ni, tāi-ke toā kiaⁿ, bı̄n lóng sit-sek. (Kó͘-chá choè koaⁿ ê lâng ı̀n nā phah-m̄-kı̀ⁿ, koaⁿ liáu boē soah tit, ū sı̂ oē ū choē). To̍k-to̍k Chı̀n-kong lóng bô sím-mı̍h khoà-ı̀, iû-goân kiò lâng pı̄-pān iân-sia̍h lâi chhiáⁿ lâng-kheh, hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí, lóng bô hoân-ló. Chèng-lâng m̄ chai i ê ı̀-sù, put-chí kı̂-koài. Kàu poàⁿ-mı̂ ê sı̂, hut-jiân ū lâng lâi kā i kóng, Ìn koh tı̄-teh lah. Chı̀n-kong iā bô hoaⁿ-hí ê khoán. Āu-lâi ū lâng mn̄g i kóng, Àn-cháiⁿ-iūⁿ lí thài án-ni? Chı̀n-kong chiah kóng, Che ı̀n put-kò sı̄ gê-ia̍h thau-the̍h khı̀ ēng chı̍t-ē; khoaⁿ-khoaⁿ-sı̄ chū-jiân ka-kı̄ koh the̍h-lâi hē-teh; nā-sı̄ chhiⁿ-kông chhē, pek siuⁿ kín, kiaⁿ-liáu thau-the̍h ı̀n ê lâng bô hoat-tō͘ thang the̍h tò-tńg-lâi, tek-khak chiong ı̀n hiat lo̍h chúi-nı̍h, á-sı̄ hé-nı̍h sio; (in-ūi thau-the̍h ı̀n ê lâng sı̄ sí choē); án-ni chiū bô hoat-tō͘ thang chhē liáu. Téng-bı̄n chit chat ê kò͘-sū, m̄ sı̄ kah lâng hoān-sū pàng bô-iàu bô-kín, sı̄ kóng bô-lūn tú-tio̍h sím-mı̍h kín-kip ê tāi-chı̀, lóng tio̍h sim-koaⁿ lia̍h-tiāⁿ, phah-sǹg hō͘ hó, m̄-thang pak-lāi jû chhiáng-chhiáng, chhiⁿ-kông tı̍t-tı̍t pek, chiū bô iàu-kín ê tāi-chı̀, iā lóng-chhut chin toā ê sū lâi. Ū sı̂ kò-jı̂n ê tāi-chı̀, pek kàu chū-chı̄n; iā nā khah thoân-thé ê sū, chiū pek kàu pı̀ⁿ chiâⁿ hoán-poān ê toā choē. Siông-siông bat khoàⁿ lâng ka-kı̄ pháiⁿ kı̀-tı̂, mı̍h siu-liáu boē kı̀ tit, lām-sám bû-loā lâng, hāi lâng khı̀ siū chin choē ê kan-khó͘; kàu āu-lâi koh chhē tio̍h, i iā m̄ jı̄n ka-kı̄ m̄ tio̍h, hoán-tńg gı̂ sı̄ hit ê lâng the̍h-lâi chhàng-teh hêng i. Sio̍k-gú kóng, Kín-sū khoaⁿ pān; khó-kiàn sèng-tē siuⁿ-kip ê lâng, kài gâu lòng-phoà tāi-chı̀. Chín-chè lâng tio̍h kı̍p-sı̂ Chong Chiu ke̍k sòng-hiong ê sı̂-chūn, khı̀ kı̀ⁿ Kam Hô-hô͘, kiû beh kā i chioh tām-po̍h bí-niû. Kam Hô-hô͘ kóng, Chhiáⁿ thèng-hāu teh, koh keh bô kúi jı̍t, goá beh tit-tio̍h chı̍t ê khah hó toē-hng ê kheh, goá chiah saⁿ pah ê gûn chioh lí; án-ni hó m̄? Chong Chiu thiaⁿ-liáu m̄ hoaⁿ-hí, chiū siat chı̍t ê phı̀-jū kóng, Goá chā-jı̍t lâi ê sı̂, tı̄ lō͘-nı̍h ū thiaⁿ-kı̀ⁿ teh âu-kiò ê siaⁿ-im, goá chiū sı̀-koè khoàⁿ, khoàⁿ to bô lâng, goân-lâi sı̄ tı̄ chhia-lō͘-kau nı̍h, ū chı̍t bé chit-á-hı̂ teh âu-kiò. Goá chiū mn̄g i kóng, Lí àn-cháiⁿ-iūⁿ thài lâi tiàm chia? Kiò goá beh sím-mı̍h sū? Hit ê chit-á-hı̂ kóng, Goá sı̄ tang-hái ê phó-sı̂n, lí khéng ēng chı̍t chin chúi, á-sı̄ chı̍t táu chúi, lâi kiù goá ê oa̍h-miā bô? Goá chiū kā i kóng, Chhiáⁿ thèng-hāu teh, goá beh lo̍h lâm khı̀ kiâⁿ-iû, chiah khǹg Gô͘ Oa̍t nn̄g kok ê ông, chiong se-kang ê chúi khui hō͘ thàu lâi, thang ngiâ-chih lí tò-khı̀ hái-nih2, án-ni hó m̄? Hit chiah chit-á-hı̂ siū-khı̀ kóng, Goá put-kò chı̍t sı̂ chhàu-khiáu tú-tio̍h chit hō ê kan-lân, chí-ū beh kiû chı̍t chin á-sı̄ chı̍t táu ê chúi, chı̍t tiâu miā chiū oē oa̍h; nā chiàu lí kóng, put-jû khı̀ koe-chhı̄-nı̍h ê hı̂-pó͘ tiàm, khoàⁿ goá chiū hó. Taⁿ lūn-kàu hiān-sı̂ ê sòng-hiong lâng, iā chin choē lóng boē sǹg tit. Hit tiong-kan ū koá sı̄ in-ūi phiâu, tó͘, ím lâi tı̀-kàu án-ni, sǹg sı̄ chū-chok chū-siū, che m̄ bián kóng; iā ū koá sı̄ tài-chı̍t, khê-kha, phoà-siùⁿ, thái-ko, chhiⁿ-mı̂, á-sı̄ ko͘-khó͘ ê lāu-lâng, in-ūi put-hēng lâi tı̀-kàu án-ni. Ū koá hō͘ Chû-hūi-ı̄ⁿ siu-iông khı̀; m̄ kú iáu chin-choē, koaⁿ-hú chiàu-kò͘ thài oē chiâu tio̍h? Án-ni tek-khak tio̍h khò chiah-ê ū chı̂ⁿ ê lâng, chiàu in ê le̍k-liōng, thàn hit ê sı̂-ki lâi pang-chān in, hō͘ in chek-siáu sêng to, oē tàng tō͘ jı̍t. Nā beh phah-ka-la̍uh chı̍t-lia̍p pn̄g-lia̍p, kòng-sí saⁿ chiah káu. Tng lâng bı̄n-chêng kóng, Sı̄ goá the̍h boē khí; nā bô, goá to kam-goān choè hó sū; án-ni kiám m̄ sı̄ kap téng-bı̄n hit ê kò͘-sū sio-siāng mah? Sèng-keng Má-thài 25 chiuⁿ 42-45 chat kóng, In-ūi goá iau, lín m̄-bat hō͘ goá chia̍h; goá chhùi-ta, lín m̄-bat hō͘ goá lim; goá chhut-goā, lín m̄-bat hō͘ goá toà, goá thǹg-pak-theh, lín m̄-bat hō͘ goá chhēng; goá phoà-pı̄ⁿ kap tı̄ kaⁿ-nı̍h, lín m̄-bat khoàⁿ-kò͘ goá. In iā beh ı̀n kóng, Chú ah, goán sím-mı̍h sı̂ khoàⁿ-kı̀ⁿ lí iau, á-sı̄ chhùi-ta, á-si chhut-goā, á-sı̄ thǹg-pak-theh, á-sı̄ phoà-pı̄ⁿ, á-sı̄ tı̄ kaⁿ-nı̍h, lâi bô ho̍k-sāi lí ah? I chiū beh ı̀n i kóng, Goá sı̍t-chāi kā lín kóng, Lín-kı̀-jiân bô kiâⁿ i tı̄ chiah-ê chı̀-bı̂ soè-ê ê chı̍t ê, chiū-sı̄ bô kiâⁿ i tı̄ goá. Hō hok oh-tit hun-piat Tiong-kok ê pak-hng, oá-kūn goā-kok ê pian-kài, miâ kiò Sài-chiūⁿ. Tı̄ kó͘-chá ê sı̂, hit só͘-chāi ū chı̍t ê lāu-lâng, in tau chhı̄ chı̍t chiah bé, bô tiuⁿ-tı̂ soà phah-m̄-kı̀ⁿ, tāi-khài sı̄ cháu tùi pak-pêng Ô͘-jı̂n ê toē-hng khı̀. Lâng chiū lâi thàm i, soà kā i an-ùi. Hit ê lāu-lâng kóng, Chit ê tāi-chı̀ bô tek-khak; sı̄ hok-khı̀ iā káⁿ. Kè bô kúi ge̍h jı̍t, hit chiah sit-lo̍h khı̀ ê bé, hut-jiân chham chı̍t chiah Ô͘ jı̂n ê bé saⁿ-kap tò-lâi. Lâng chiū lóng lâi khoàⁿ, iā soà kā i kiong-hí. Hit ê lāu-lâng kóng, Chit ê tāi-chı̀ bô tek-khak; sı̄ chai-ē iā káⁿ. Āu-lâi i ê kiáⁿ siông-siông ài khiâ hit chiah bé; ū chı̍t jı̍t m̄ tú hó khı̀ hō͘ poa̍h-lo̍h-lâi, kha-kut soà siàng tn̄g-khı̀. Chèng lâng iū lâi thàm-bāi i, soà kā i an-ùi. Hit ê lāu-lâng kóng, Chit hō tāi-chı̀ bô tek-khak; sı̄ hok-khı̀ iā káⁿ. Koh keh chiâⁿ nı̂ kú, Ô͘-jı̂n niá chin choē peng, kong-phah jı̍p Sài-chiūⁿ, kı̀ⁿ-nā siàu-liân lâng lóng tio̍h kia̍h ke-si khı̀ kap Ô͘-jı̂n saⁿ-thâi. Tng hit-sı̂ Sài-chiūⁿ ê lâng, cha̍p hūn sí káu hūn khah ke khı̀. Chí-ū chit ê pái-kha ê in pē kiáⁿ tit-tio̍h pó-choân in ê sı̀ⁿ-miā. Chiàu téng-bı̄n ê khoán kā i khoàⁿ, lâng tı̄ chit sè-kan, tit-tio̍h hok-khı̀, iā m̄-bián hoaⁿ-hí, tú-tio̍h chai-ē, iā m̄-bián hoân-ló : tio̍h ài chai hok-khı̀ ê lāi-bı̄n, iā ū chai-ē, chai-ē ê tiong-kan, iû-goân ū hok-khı̀. Lâng nā oē bêng-pe̍k chit ê tō-lí, chiū put-lūn tı̄ sím-mı̍h só͘-chāi, tı̄ sím-mı̍h sı̂, sim-koaⁿ bô m̄ pêng-an khoài-lo̍k. Tùi sió-khoá oē chai toā hāng Tiū-ông ū chı̍t jı̍t tit-tio̍h chı̍t siang chhiūⁿ-gê ê tı̄, i ê jı̂n-sı̂n Kı̂ Chú khoàⁿ-liáu put-chí iu-būn kiaⁿ-hiâⁿ. Lâng mn̄g i kóng, Che sǹg bô sím-mı̍h iàu-kín ê sū, àn-cháiⁿ-iūⁿ lí iā kiaⁿ kàu án-ni? Kı̂ Chú chiah kóng, In-ūi lâng nā ū chit hō gê-tı̄, chiū m̄ koh ēng chho͘-hûi ê chiú-poe, tek-khak tio̍h ēng ge̍k-poe lâi phoè i. Kàu ū gê-tı̄ ge̍k-poe, chiū m̄ koh chia̍h hit hō chho͘-chhài piān-pn̄g lah; tek-khak oē beh chia̍h hiah-ê san-tin hái-bı̄. Nā chia̍h san-tin hái-bı̄, chiū m̄ khéng koh chhēng chit hō chho͘-pò͘ i-chiûⁿ, tio̍h hit hō lêng-lô pháng-si tiû-toān chiah beh chhēng. Nā kàu chia̍h chhēng hiah hó, chiū m̄ khéng koh khiā chit hō m̄ chiâⁿ chhù, tek-khak tio̍h khiā koâiⁿ lâu toā chhù; án-ni ná khı̀ ná chhia-hoâ, m̄ chai beh kàu toh-lo̍h ûi chí. Āu-lâi Tiū-ông kó-jiân chin chhia-chhí, lóng bô chiàu-kò͘ peh-sı̀ⁿ, tı̀-kàu hō͘ Chiu Bú-ông bia̍t-khı̀. Kó͘ lâng giân kóng, Ài chhēng ê ài iô, ài chia̍h ê ài phiâu. In-ūi ū lâng iā khioh sio̍k-gú khí-lâi kóng, Sin-nı̍h bô i, pı̄ lâng khi, khiok iā ū iáⁿ; bô lūn sím-mı̍h só͘-chāi, lóng sı̄ án-ni. Só͘-í tāi-ke ná tàu ná chhia-hoâ. Kı̂-sı̍t lán lâng teh khiā-khí ê só͘-chāi, kap chia̍h chhēng ê sū, chı̀-hó sı̄ tio̍h choê-cháⁿ chheng-khı̀ choè iàu-kín; chhian-bān m̄-thang him-siān pa̍t lâng ê hoân-hoa. In-ūi nā ū chit khoán ê hó mı̍h, tek-khak tio̍h chhē pa̍t hāng hó mı̍h lâi phoè i; nā bô, to thı̄n boē kè. Chhin-chhiūⁿ goá bêng khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t lâng, ūi-tio̍h chián-hoat, iā tè lâng choè chı̍t su poàⁿ-lé-ho̍k, khiok iā ū bō-á, m̄-kú iáu khiàm chı̍t siang hó ê phê-oê; kàu chiaⁿ ge̍h ê chhoe it, tāi-ke teh chng, chóng-sı̄ i iáu khiàm chı̍t hāng chiū boē ēng tit, khah kan-khó͘ iā tio̍h boé lâi thiⁿ. Só͘-í ū khûn-khiām hó-tek ê lâng, tek-khak tio̍h tùi sió-khoá ê sū lâi jı̄n-chin. Chhē boē sí ê hong-hoat Chāi-chá ū chı̍t ê lâng, ka-kı̄ kóng, i bat boē sí ê hong-hoat. Ian ông thiaⁿ-kı̀ⁿ, sûi-sı̂ chhe lâng khı̀ mn̄g i khoàⁿ tio̍h ēng sím-mı̍h hoat-tō͘. Khó-sioh hit ê sù-chiá tı̄ lō͘-nı̍h tam-koh, iáu-bē kàu tè, hit ê kóng ū boē sí ê hong-hoat ê lâng í-keng sí khı̀, soà boē thang tit-tio̍h. Ian ông put-chí siū-khı̀ hit ê hōng chhe ê lâng, kóng i tı̄ lō͘-nı̍h iân-chhiân, tı̀-kàu boē thang tit-tio̍h hit hō boē sí ê hong-hoat; chiū beh thâi hit ê hō͘ i chhe ê lâng. Āu-lâi ū chı̍t ê jı̂n-sı̂n khó͘-khǹg Ian ông kóng, Sí-sit sı̄ lâng só͘ kiaⁿ-hiâⁿ, sı̀ⁿ-miā sı̄ lâng só͘ tùi-tiōng. Taⁿ hit ê lâng ka-kı̄ to í-keng sí-khı̀-liáu, àn-cháiⁿ-iūⁿ ū hong-hoat thang hō͘ Ông boē sí leh? Tong-sı̂ iā ū chı̍t ê lâng, miâ kiò Chê Chú, iā beh o̍h chit hō boē sí ê hong-hoat; thiaⁿ-kı̀ⁿ hit ê lâng sí, chiū put-chí iu-būn hoân-ló. Hû Chú thiaⁿ-kı̀ⁿ chiū thí-chhiò i kóng, Lí beh o̍h boē sí ê hong-hoat, ia̍h hit ê beh kà lí ê sian-siⁿ í-keng to sí-khı̀ lah, lí iáu-kú teh thoè i iu-būn, m̄ chai lí sı̄ beh o̍h i sím-mı̍h leh? Taⁿ hiān-sı̂ ê lâng só͘ teh ho̍k-sāi it-khài ê ngó͘-siōng, iā kóng sı̄ kó͘-chá ê tiong-sı̂n hàu-chú; chhin-chhiūⁿ Tiuⁿ Sûn choè To͘-thian Tāi-tè, Tiuⁿ Gı̂ choè Gio̍k-hông Tāi-tè, Li Jíⁿ choè Thài-siōng Ló-kun, Lâu Tiông-seng choè Chin-bú Tāi-tè, Tân Chú-chhun choè Bûn-chhiong Tè-kun, Tiō Kong-bêng choè Châi-sı̂n Phô͘-sat, Lı̂m Be̍k-á-ché choè Thian-siōng Sèng-bú, Koan Ú choè Hia̍p-thian Tāi-tè, Tiuⁿ Tō-lêng choè Thian-su, Sek-khia-bô͘-nı̂ choè Pu̍t-chó͘; chhin-chhiūⁿ chiah-ê kóng boē tit liáu, m̄ bián kóng he sı̄ thô͘-chhio̍k chhâ khek ê, bô-lêng bô-siàⁿ, chiū-sı̄ siat-sú kó-jiân in hiah-ê lâng lóng iáu tı̄ sè-kan, in iā boē oē siúⁿ-sù lâng ê siⁿ-sí hō-hok, in-ūi in ka-kı̄ ê siⁿ-sí hō-hok, siōng-chhiáⁿ boē oē ka-kı̄ choè chú tit, beh thài oē koán lâng ê siⁿ-sí hō-hok leh? Hô-hòng in í-keng sí-khı̀ káng chheng nı̂ kú, liân-tō sí-liáu koh khah ū châi-lêng pún-sū mah? Tek-khak bô chit tiâu lí, tek-khak bô chit tiâu lí. M̄ chai khin-tāng Kó͘-chá ê sı̂, Ian kok ū chı̍t ê châi-tiau ê lâng, miâ kiò Ga̍k Gē. I liân-ha̍p Chı̂n, Chhó͘, Hân, Tiō, Gūi, gō͘ kok ê peng, lâi kong-phah Chê kok. Chê ông bēng-lēng Chhiok-chú khı̀ tí-te̍k in; hoan-hù Chhiok-chú kóng, Lí tio̍h kap i kau-chiàn, thâi kàu oē iâⁿ tùi-te̍k; nā bô, goá beh bia̍t lí ê ke-koàn, kui chong-cho̍k choè chı̍t-ē thâi, liân lín chó͘-kong ê hûn-bōng to beh ku̍t-khí-lâi. Chhiok-chú àm-chı̄ⁿ siūⁿ kóng, Ēng chı̍t kok ê peng, beh tù la̍k kok thài tòng oē tiâu? Nā kiû boē thâi-su chiū hó, ná káⁿ ǹg-bāng iâⁿ in? Kàu lióng-pêng chiap tı̄n ê sı̂, Chhiok-chú koáⁿ-kín chhut bēng thè peng, in-ūi kiaⁿ-liáu thâi-su. Beh siáⁿ chai la̍k kok ê peng, chiong án-ni choè chı̍t-ē hām oá-lâi. Chê peng toā pāi; Chhiok-chú tan-jı̂n to̍k-bé, cháu kàu put ti khı̀ hiòng. Hit-sı̂ iáu ū chı̍t ê chiòng, miâ kiò Ta̍t-chú, chiong hiah-ê pāi peng koh chı̍p choè tui; in-ūi kun-hiòng put chiok, chhe lâng khı̀ tùi Chê-ông niá gûn. Chê-ông siū-khı̀ kóng, Chit hō bô lō͘-ēng ê peng, iáu teh ǹg-bāng goá hoat hiòng hō͘ in mah? Bô, bô, bô. Āu-lâi Ta̍t-chú ê peng, kap Ga̍k Gē kau-chiàn, kun-peng lóng bô thang chia̍h, sim-koaⁿ chiū loān, só͘-í Chê kok thâi su; Ta̍t-chú soà tı̄n bông. La̍k kok ê peng thàn chit ê sè, chiàm chhit-cha̍p goā ê siâⁿ-tı̂; liân Chê kok ê kiaⁿ-siâⁿ iā phoà; kok khò͘ ê kim-gûn châi-pó, lóng hō͘ in poaⁿ liáu-liáu. Chê ông cháu-khı̀ tı̄ Kú-siâⁿ nı̍h; āu-lâi iā hō͘ lâng chhı̀-sí. Kı̀ⁿ-nā hit hō khah gâu ēng lâng ê lâng, i chiū khoàⁿ hit ê lâng ê châi-tiau kàu tah-lo̍h, chiah ēng i choè hit ê sū, sı̄ kiàn ki jı̂ chok, choè liáu chiah oē sêng-kong. Nā-sı̄ hit hō lâng to choè boē lâi, beh kah i kiông choè, tek-khak oē pı̀ⁿ chhut m̄ hó ê sū lâi. Chê ông bēng-lēng Chhiok-chú niá chı̍t kok ê peng, beh kah i tek-khak tio̍h thâi-iâⁿ in la̍k kok, che kiám m̄ sı̄ ēng chı̍t ê toā ûi-lân ê sū, beh kiông-kiông kah i choè mah? Chhiok-chú oē tô cháu, sı̍t-chāi sı̄ Chê-ông pek i khı̀ ê. Koh chhin-chhiūⁿ Bêng-tiâu-bé Chông-cheng ê sı̂, Lí Chhoàng chō hoán, kok khò͘ lóng khang-hu, ài tùi kiaⁿ-siâⁿ lāi ê bûn-bú koaⁿ toê tām-po̍h lâi choè kun-hiòng, thang pêng-tiāⁿ chit ê jiáu-loān. Hiah-ê koaⁿ lóng kóng bô chı̂ⁿ, sı̄m-chı̀ ū-ê tiâu-kò͘-ı̀ tah chı̍t tiuⁿ jı̄ toà mn̂g-kháu kóng, Chit keng chhù beh boē,án-ni lâi moâ-phiàn lâng kóng in teh bô chı̂ⁿ. Liân Kok-tiōng (Hông-tè ê tiūⁿ-lâng)iā sı̄ án-ni. Hông-hō͘ khêng i ê sai-khia, kap hoe-hún chı̂ⁿ, chha-put-to ū cha̍p-bān; kau-tāi i ê lāu-pē, khı̀ hoat hō͘ siâⁿ-lāi ê kun-peng. Hit ê Kok-tiōng iā kā i tāu chhit bān khí-lâi, chí-ū hoat saⁿ bān nā-tiāⁿ. Kàu āu-lâi Lí Chhoàng kong-phoà kiaⁿ-siâⁿ, Hông-tè chū-chı̄n, hiah-ê bûn-bú koaⁿ lóng hō͘ Lí Chhoàng lia̍h khı̀. Chiū ēng chı̍t khoán ê hêng-hoa̍t, chiong chı̍t ê thih-kho͘ tùi hiah-ê koaⁿ-oân sûi-ê thoa lâi kho͘ thâu-khak, chiah mn̄g khoàⁿ in ê chı̂ⁿ chhàng toà tah-lo̍h; nā m̄ kóng chiū ēng thih-thûi kā i tı̂ⁿ khah lo̍h khı̀, ta̍k ê tòng lóng boē tiâu, lóng-kóng chhut lâi. Hit ê Kok-tiōng iā hō͘ i chiⁿ saⁿ pah kúi bān khı̀; koh in-ūi lâng ū khah lāu, boē siū-tit hit khoán ê hêng-hoa̍t, keh jı̍t iā soà sí-khı̀. Chhin-chhiūⁿ chit khoán bô kò͘ tāi-kio̍k ê lâng, kap Chê ông m̄ khéng hoat hiòng-gûn, sı̄ siāng chı̍t khoán ê gû-gōng. Sún jı̂n lı̄ kí Ū chı̍t-ê bó͘-mı̍h lâng, in chhiûⁿ-á-lāi ū chı̍t châng gô͘-tông chhiū, ū ki í-keng ta-khı̀; in chhù-piⁿ ū chı̍t ê lāu-lâng lâi kā i kóng, Chit châng chhiū hoat toà chia, ū hoān-tio̍h chhù-the̍h, put-chí bô lı̄-ek lín ke-lāi ê lâng; thài m̄ chhò-khí-lâi? Hit ê bó͘ lâng iā chin-chiàⁿ thiaⁿ i ê chhùi; chiong hit châng gô͘-tông chhiū chhò-khí-lâi. Hit ê lāu-lâng chiū kè-lâi, kā i thó hiah-ê ta ê chhiū ki, kóng sı̄ beh choè chhâ hiâⁿ. Hit ê bó͘ lâng thiaⁿ-liáu chin m̄ hoaⁿ-hí kóng, Chit ê lāu-lâng in-ūi beh tı̍hⁿ chhâ, kiò goá tio̍h chhò chit châng chhiū; nā chhin-chhiūⁿ chit khoán ê chhù-piⁿ, sı̍t-chāi hō͘ lâng thang kiaⁿ. Hiān-sı̂ ū chı̍t chióng ê lâng, lâng só͘ choè ê sū, i chiū ēng chin choē oē lâi chó͘-tòng, kóng chit hāng m̄ hó, á-sı̄ hit hāng m̄ hó; i pún-sin khiok sut-āu-phàu khı̀ choè, lâi chiàm lâng pan-gı̂, che iā sı̄ kap hit ê lāu-lâng siāng chı̍t iūⁿ. Hoat-tō͘ chāi lâng ēng Sòng kok ū chı̍t ê lâng oē kap chı̍t khoán ê io̍h, boah-liáu chhiú boē pit; kúi-nā tāi lâng khò ū chit ê io̍h, lóng teh choè phiò-se ê kang-gē. Āu-lâi ū chı̍t ê lâng-kheh lâi chhē in, beh ēng chı̍t pah niú ê gûn kā in boé chit ê io̍h-hng. Hit ê Sòng kok ê lâng chiū kap in chong-cho̍k lāi tāi-ke chham-siông kóng, Lán ta̍k sè-tāi choè chit ê phiò-se ê êng-gia̍p, só͘ thàn bû-ki-chı̂ⁿ, taⁿ chı̍t sı̂ boē chit ê io̍h-hng, ū thang tit-tio̍h chı̍t pah kho͘, thài oē m̄ hó leh? Chiū chiong io̍h-hng boē hō͘ hit ê lâng-kheh. Lâng-kheh chiū khı̀ kı̀ⁿ Gô͘ ông, kóng i ū chit khoán ê io̍h-hng. Tng hit-sı̂ Gô͘ kok kap Oa̍t kok teh saⁿ-thâi. Gô͘ ông chiū bēng-lēng chit ê lâng-kheh niá chúi-kun, tı̄ tang-thiⁿ ê sı̂, kap Oa̍t kok chúi-chiàn; in-ūi chit pêng ê peng ū chit hō io̍h, chhiú lóng bô pit, khah oē oa̍h-tāng, soà phah iâⁿ Oa̍t kok ê lâng. Āu-lâi hit ê lâng-kheh hong kàu chin koâiⁿ ê koaⁿ-chit. Koh ū chı̍t hāng, tı̄ kúi cha̍p nı̂ chêng Sió Liû-kiû ê káng-kháu, in-ūi kòng-phoà chı̍t chiah chûn, Sió Liû-kiû ê lâng ū khioh-tio̍h chı̍t toā kan ê io̍h; khoàⁿ-liáu pe̍h-pe̍h mı̂-mı̂, m̄ chai sím-mı̍h lō͘-ēng. Hia ê lâng lóng sı̄ teh thó-hái, koâⁿ-thiⁿ ê sı̂, chhiú-nı̍h boē bián-tit oē pit; chiū ēng chit hō io̍h lâi kā i soé khoàⁿ-māi teh. Hé, chin hó ēng, soé-liáu iā boē pit, iā boē thiàⁿ, ia̍h nā ū pit ê chhiú, soé-liáu chin khoài hó. Kàu āu-lâi soé kàu chhun bô chı̍t tiám-á nā-tiāⁿ, tú-tio̍h chı̍t ê Eng-kok ê bo̍k-su khı̀, in chiū koāⁿ chhut-lâi mn̄g i, khoàⁿ che sı̄ sím-mı̍h io̍h. Hit ê bo̍k-su chı̍t ē khoàⁿ, to sı̄ kin-ná-hún, chiū kā in kóng, Che sı̄ tı̄ koâⁿ-jia̍t-pı̄ⁿ tē it hó ê io̍h. Hit sı̂ Sió Liû-kiû chin choē chit hō pı̄ⁿ, tāi-ke pun chı̍t-tiám-á khı̀ chia̍h, lóng ū tit-tio̍h hó. Taⁿ lán iā siông bat khoàⁿ-kı̀ⁿ, siāng chı̍t keng o̍h-tn̂g ê ha̍k-seng, siāng tha̍k chı̍t khoán ê chheh, sian-siⁿ iā siāng chı̍t khoán teh kà-sı̄ in; kàu chut-gia̍p liáu, ū-ê khı̀ choè koaⁿ, choè kàu chin toā, chhut-chiòng jı̍p-siòng; ū-ê khı̀ khui-hâng chē tiàm; ū-ê jı̄n lō͘ thàn chia̍h, taⁿ-chhang boē-chhài; che iáu sı̄ kui-kú ê lâng. Iáu ū hit hō chı̀-khı̀ chin toā, siūⁿ beh choè sèng-hiân ê lâng, chhûn sim beh kiù sè-kan ê sū. Iā ū chı̍t khoán khah bô lō͘-ēng ê lâng, chia̍h-pá tô lāu, iû-goân kap lâng kè chı̍t-sı̀-lâng. Koh ū chı̍t khoán, ka-kı̄ kam-goān choè hō͘ hā-chiān, lim-thı̂n kòng-phah, m̄ thó m̄ thàn, káⁿ chia̍h káⁿ khai, ài poa̍h ài hoā. Tē it hāi chiū-sı̄ chia̍h a-phiàn. Sio̍k-gú ū kóng, a-phiàn sı̄ thô͘, chia̍h-liáu chiū hô͘-tô͘; a-phiàn chı̍t ē giàn, bô lūn sím-mı̍h sū to káⁿ choè. Thiⁿ-ē kan ê lâng, bô tàng sǹg khoán, chiàu chhin-chhiūⁿ téng-bı̄n só͘ kóng, chit kúi khoán ê lâng, sui-jiân só͘ tit-tio̍h ê ha̍k-būn kap kà-sı̄ lóng siāng chı̍t iūⁿ, m̄-kú châi-tiau á ham-bān, chun-kùi á pi-chiān, sı̄ toā-toā bô saⁿ-tâng. Só͘-í lâng tı̄ chit sè-kan, eng-kai tio̍h hùn-chı̀ lâi kiâⁿ hó lō͘; nā bô chiū ko͘-hū pē-bú iúⁿ-chhı̄ ê kong-lô, kap sian-siⁿ teh kà-sı̄ ê un-tek. Chhin-chhiūⁿ téng-bı̄n kóng hit nn̄g chân kò͘-sū, tio̍h chiong lán ê ha̍k-būn lâi choè ū lō͘-ēng ê sū; m̄-thang chhin-chhiūⁿ in tit-tio̍h hit hō hó io̍h, kan-ta lia̍h choè soé chhiú ê lō͘-ēng. Iú bêng bû sı̍t Sòng kok ū chı̍t ê lâng, tı̄ lō͘-nı̍h teh kiâⁿ-iû, hut-jiân khoàⁿ-kı̀ⁿ lō͘-tiong ū chı̍t pau mı̍h, chiū kā i khioh khí lâi, the̍h kàu in tau; tháu khui chı̍t ē khoàⁿ, goân-lâi sı̄ chhân-hn̂g ê khoè-kǹg, ta̍t-tit kúi-nā bān gûn. Chiū hoaⁿ-hí kàu boē kò͘-tit, ēng chı̍t ê kūi-á toé-khí-lâi, siu toà ba̍t-chia̍t ê só͘-chāi. Chiū kā i ê chhù-piⁿ chhin-chhek pêng-iú kóng, Goá sǹg sı̄ hó-gia̍h lâng, lín chai mah? Lūn kàu sè-kan lâng, phe-sí chı̄n-la̍t teh kèng-cheng--ê, bô m̄ sı̄ ūi-tio̍h miâ-siaⁿ châi-lı̄ chit nn̄g hāng. Ū lâng tit-tio̍h chı̍t ê bô lō͘ bô ēng khang-hu ê miâ-siaⁿ, ka-kı̄ chiū phín-phóng kàu bô soah; sı̄ ná chhin-chhiūⁿ hit hō khioh-tio̍h khoè-kǹg, ka-kı̄ kóng sı̄ hó-gia̍h lâng chı̍t-poaⁿ-iūⁿ. Phòng-hong bô toé Ian ông chin ài bı̂-soè ê kı̂-khá mı̍h. Ū chı̍t ê Oē-kok ê lâng tùi ông kóng, Goá oē ēng chhı̀-á ê bé-liu, khek chiâⁿ bú kâu ê hêng-chōng. Ian ông toā hoaⁿ-hí, chiū ēng chin choē ê hōng-lo̍k lâi iúⁿ-chhı̄ i. Ông kóng, Goá ài khoàⁿ lí só͘ khek ê bú kâu siⁿ choè cháiⁿ-iūⁿ. Oē kok ê lâng kóng, Ông nā beh khoàⁿ, tio̍h tāi-seng poàⁿ nı̂ kú, m̄-thang jı̍p khı̀ keng-lāi, m̄-thang chia̍h chiú, m̄-thang chia̍h bah, iā tio̍h tı̄ lo̍h hō͘ liáu jı̍t chhut ê sı̂-chūn, iā m̄-thang toà ı̀m-ńg ê só͘-chāi, jiân-āu chiah oē khoàⁿ-kı̀ⁿ goá khek hit hō bú kâu; nā pêng-siông sı̂ sı̄ khoàⁿ boē tio̍h. Ông thiaⁿ-kı̀ⁿ chiah choē hāng ê ûi-lân, chiū chiām chhiáⁿ pàng hē teh. Keh bô loā kú, ū chı̍t ê Tēng kok ê Phah-thih sai-hū tùi Ian ông kóng, Goá khoàⁿ-kı̀ⁿ nā lâng teh tiau-khek sím-mı̍h mı̍h-kiāⁿ, i só͘ ēng ê chhâi-liāu tek-khak tio̍h ài pí só͘ beh khek ê ke toā tām-po̍h, chiah oē ēng tit. Taⁿ hit ê chhı̀-á bé-liu sǹg sı̄ chiam-chiam lāi-lāi ê mı̍h, lâng beh tùi tah-lo̍h khí chhiú leh? Chhiáⁿ khoàⁿ hit ê Oē kok ê lâng, sı̄ ēng sím-mı̍h hong-hoat lâi khek, chiū chai i oē hiáu-tit á boē. Ông kóng, Hó; chiū tùi Oē kok ê lâng kóng, Goá ài khoàⁿ lí só͘ khek ê sı̄ chaiⁿ-iūⁿ. Oē kok ê lâng kóng, Chhiáⁿ thèng-hāu goá tò lâi khı̀ goán chhù-nı̍h the̍h; chiū thàn chit ê phāng, choè i tô-cháu khı̀ liáu. Hiān-sı̂ iáu ū choē-choē bê-sı̀n sū, nā kóng kàu sı̂n-sian kúi-koài, ta̍k ê chı̀ⁿ kàu khiā-chin khiā-hiān. Nā tâu hē liáu chhàu-khám ū thàn in ê ı̀-sù, chiū kóng put-chí hián-hek lêng-siàⁿ; iā nā hē liáu bô èng-giām, iā m̄-káⁿ kóng sı̄ pu̍t bô lêng-siàⁿ, chiū siⁿ-chhut chin choē thoè pu̍t jia-khàm ê oē. Sio̍k-gú kóng, Pu̍t chē ı̂ⁿ, kong-má chē píⁿ. Kı̂-sı̍t chhâ-khó khí lâi, toē-bı̄n-chiūⁿ beh thài ū sı̂n sian leh; put-kò sı̄ lâng liap-chō--ê, lâi teh phiàn lâng nā-tiāⁿ. Sı̄ tú-tú chhin-chhiūⁿ hit ê Oē kok ê lâng, kóng i oē toà chhı̀-á bé-liu khek bú-kâu ê hêng chı̍t-poaⁿ-iūⁿ.