Goá tı̄ sin-le̍k 5 goe̍h 3 hō, chá-khí 5 tiám-cheng kap Tâi-lâm-thiaⁿ-lāi beh khı̀ Jı̍t-pún koan-kong ê lâng, cha̍p-goā lâng, chū-chı̍p tı̄ Tâi-lâm-thiaⁿ Sū-bū-hē . Soè-bū Khò-tiúⁿ kóng bêng Loē-tē ê hong-sio̍k kap kúi-nā hāng iàu-kín ê sū ; kóng bêng-pe̍k tāi-ke saⁿ-sı̀, chiū khí-sin . kok khu-tiúⁿ kap Soè-bū khò-tiúⁿ kap kúi-nā ê koaⁿ, sàng goán kàu An-pêng tah tâi-pak-oân ê hoè-chûn . San-pún Chóng-bū khò-tiúⁿ kap tâi-Lâm-thiaⁿ ê thong-e̍k Thong-kháu chò phoāⁿ saⁿ-kap khı̀ .
Tē 4 hō kàu Ke-lâng ; ē-po͘ khui-chûn, tı̄ hái-bı̄n nn̄g mê-jı̍t, hong chēⁿ hái pêⁿ . Kàu 6 hō chiū khoàⁿ-kı̀ⁿ Ngó͘-tó-soaⁿ kap Tiong-tó ; tı̄ chiah-ê só͘-chāi sı̄ chhut chin-chu, sian-hô, thô͘-thoàⁿ ê só͘-chāi .
Jı̍t-àm kàu Tiông-kiā káng [Nagasaki] ; chit ê káng thian-jiân káng sı̀-bı̄n ū soaⁿ ; só͘-í hit mê-hng chûn pha-teh, thèng-hāu thiⁿ-kng, I-seng kap kéng-chhat tah-chûn lâi khàm-giām, bêng-pe̍k, chiū chiūⁿ-soaⁿ. Hit-jı̍t tú-tio̍h lo̍h-hō͘, chiū hioh tı̄ kheh-tiàm; ē-pō͘ kap Hoan-chû-liâu thiaⁿ-sio̍k Chhoan Siōng í-kı̍p Chhı̂ Tek-hok, N̂g Teng-in 4 lâng saⁿ-kap chē jı̂n-le̍k-chhia ài khı̀ thàm kàu-hoē. Mn̄g kàu chı̍t keng ê o̍h-tn̂g, sı̄ Hoat-kok Thian-chú-kàu siat-ê, miâ-kiò Hok-seng Ha̍k-hāu; put-chí toā-keng, sı̀ gō͘ chàn lâu, lāi-bı̄n chin chéng-tùn, ha̍k-seng nn̄g-pah goā-ê, ta̍k-ê ū thih bı̂n-chhn̂g, bı̄n-tháng-kè, hun Siong-gia̍p-kho, Lông-gia̍p-kho, Bûn-kho, Oē-tô͘, Seng-lí, Hoà-ha̍k, Thian-bûn, Tē-lí, khòng-bū, ta̍k hāng ū hun-piat kho-bo̍k, put-chí chhù-sū. Hit-sı̂ in ê hāu-tiúⁿ chhoā goán khoàⁿ ta̍k kho ê o̍h-thiaⁿ; khı̀-khū iā chiâu-pı̄, lâu-téng lâu-ē khoàⁿ bêng-pe̍k, chiū saⁿ-sı̂. Koh kàu chı̍t keng o̍h-tn̂g sı̄ lán Tiúⁿ-ló-kàu Chheng-liân-hoē ê o̍h-tn̂g; hit-sı̂ í-keng pàng-hē, só͘-í bô chim-chiok khoàⁿ. Goán chhiáⁿ in chı̍t-lâng chhoā goán kàu lé-pài-tn̂g ; hit keng pài-tn̂g iā sı̄ toā-keng ū tha̍h-lâu; Bo̍k-su sèⁿ Tiong-chhoan miâ Tek-thài. I put-chí hoaⁿ-hí ēng kiong-kèng ê lé chhiáⁿ goán, iā soà saⁿ-kap gim-si chò kı̂-tó-hoē lâi kám-siā Siōng-tè. Tı̄ chit Tiông-kiā ū kúi-nā keng ê lé-pài-tn̂g, iā ū Thian-chú-kàu put-chí toā keng ê pài-tn̂g .
Kàu 8 hō, goá ū kap Tâi-lâm-thiaⁿ ê thong-e̍k Thong-kháu khı̀ Hûi-chiân-kok Chó-hō-koān ê Bú-hiông-chhı̄. Tı̄ Hông-lâi soaⁿ-kha ū chı̍t ê Un-choâⁿ, sı̄ thian-jiân ê khòng-choâⁿ, tú-hó sio-léng. Chit ê choâⁿ-chúi hâm Ló͘-thàn-oán ê io̍h-chit, ē thang hō͘ lâng sin-khu khah ióng-chòng, iā ē thang i lâng ê pēⁿ. Tı̄ chit ê un-choâⁿ ū khí chin toā keng ê chhù lâi khàm; lāi hun 4 téng ê e̍k-tı̂, iā ū hun lâm-lú ê e̍k-tı̂; it, jı̄, saⁿ téng sı̄ hō͘ chhı̀n-chhái lâng thang khı̀ sé; it-téng--ê chí-ū 3 chiam-chı̂ⁿ. Iā lēng-goā tı̄ chúi-thâu khí chı̍t-chō lâu, pâi-siat put-chí chê-chéng, soà tı̄ lâu-kha ēng put-chí súi ê siā-chio̍h kap hoe-chng chō chı̍t ê e̍k-tı̂; sı̄ hō͘ Hông-tè, í-kı̍p Ông-chhin tāi-sı̂n, ū-sı̂ thang khı̀ sé; nā pêng-siông jı̍t koaⁿ-ka sin-sū, á-sı̄ goā-kok kùi-khı̀ ê lâng-kheh, iā thang tı̄-hia sé-e̍k. Chit ê un-choâⁿ Thong-kháu-kun in hiaⁿ iā ū hūn, só͘-í put-chí hó-ı̀ chhiáⁿ goán sé, iā bô siu-chı̂ⁿ. Sé liáu-āu chiūⁿ Hông-lâi-soaⁿ; chit-ê ū ta̍k-sek ê soaⁿ-hoe, put-chí súi, chhiū-bo̍k bō͘-sēng chhin-chhiūⁿ thian-jiân ê hoe-hn̂g; iā ū chheng-liâng, koh sı̄ ông-ka hioh liâng ê só͘-chāi; iā ū Kóng-hok-sı̄. Tı̄ soaⁿ-téng ū 500 sin ê chio̍h-siōng; ū lâng kóng Tiong-kok lâng khí-thâu khı̀ Jı̍t-pún chiū-sı̄ chit ê Hông-lâi-soaⁿ. Chı̂n-tiâu Chhı̂ Hok tı̄ chit-ê soaⁿ kiû-sian; Tiong-kok chheh ū kı̀. Chheng chit ê soaⁿ kiò-chò Sian-soaⁿ.
Tē 9 hō chiū khı̀ Mn̂g-sı̄ [Moji]; chit ê ke-chhı̄ sı̄ Kiú-chiu ê boé káng kap Tiông-chiu Hong-chiân-kok Má-koan [Shimonoseki] saⁿ tùi-bı̄n.
Tē 10 hō, chē sió hoè-chûn koè khı̀ Má-koan; tı̄-hia ū chı̍t ê Chiap-ín-sı̄, chiū-sı̄ téng-nı̂ Lí Hông-chiong khı̀ hia gı̄-hô ê só͘-chāi. Ē-po͘ chài hoê-chûn; 11 hō kàu Ú-phín-káng{Ujian}; chit ê káng sı̄ Bêng-tı̄ 28 nı̂ chū chat chiàn-chûn ê só͘-chāi. Hông-tè toà hia 6 goe̍h kú; só͘-í tı̄-hia soà kiàn-tı̀ ke-chhı̄. Tùi chia chē hoé-chhia khí-sin; ê-hng 7 tiám kàu Tāi-pán {Osaka} thêng chhia-tiûⁿ. Tı̄-chia chin lāu-jia̍t; óng-lâi ê hoé-chhia-thâu kóng ū 64 chiah, ta̍k-sı̂ ū hoé-chhia lâi óng. Chài chē hoé-chhia kàu Thian-ông-sı̄ lo̍h-chhia; chiū ū Tâi-oân hia̍p-hoē Tāi-pán ko-pō͘ Chú-jı̄m Kóng-iá It-lông-kun chhoā kúi-nā ê hoē-oân tı̄-hia tán-chih, chhoā goán kàu Tâi-oân Sin-sū chiap-thāi-só͘. Tı̄ chit ê hoē-koán, lóng sı̄ pı̄-pān teh hō͘ Tâi-oân lâng hioh-ê, iā lóng sı̄ chiàu Tâi-oân hong-sio̍k khoán-thāi Tâi-oân lâng.
12 hō jı̍p Phok-lám-hoē, seng jı̍p Tâi-oân koán; chit-koán ê thó͘-sán chê-pı̄, ta̍k-hāng ê hong-sio̍k, lóng oē-tô͘, iā ū chng lâng ê siōng. Iā jı̍p khı̀ Bí-su̍t-koán-lāi, pâi-lia̍t jı̄-oē chhiah siù í-kı̍p lâng-kang kı̂-khiáu chè-chō--ê, put-chí khiáu-biāu, chhin-chhiūⁿ seⁿ-sêng--ê. Koh tı̄ hoē-tiûⁿ ū chı̍t ê Bōng-oán-lâu, koân 168 chhioh, ēng tiān-khı̀-ki chiūⁿ lo̍h; chiūⁿ téng-bı̄n thang khoàⁿ chiu-ûi sò͘-cha̍p lí. Iā ēng tiān-khı̀ pháu chhia cháu chhâ-bé; iā ū phùn-chúi-thah ké lo̍h-hō͘. Phok-lám-hoē tiûⁿ lóng sı̄ tiám tiān-teng sò͘ bān ki, ê-hng-sı̂ chhin-chhiūⁿ jı̍t-sı̂, tiān-hoé chiò tio̍h hit ê phùn-chúi-thah ēng ba̍k-chiu khoàⁿ, giám-jiân lo̍h-hō͘, koh ū chhut khēng, in-ūi chı̍t pêng ū kng, chı̍t-pêng ū hō͘ chiū chū-jiân ū khēng; só͘-í lo̍h-hō͘ thiⁿ ē chhut khēng chiū-sı̄ chit ê lí.
Kàu mê-hng chiū jı̍p Bí-kok siat ê Put-su-gı̄-koán, khoàⁿ oa̍h-tāng ê teng-iáⁿ, hit-sı̂ giám-jiân chhin-chhiūⁿ sin-khu kàu tı̄ goā-kok, teh khoàⁿ-tio̍h gı̄-bı̂n-kun chhut-chiàn chı̍t-iūⁿ. Khoàⁿ-liáu jı̍p Khı̀-ki-ok lāi-bı̄n ū bô soàⁿ ê tiān-khı̀; iā ū ēng tiān teh oē-tô͘ tı̄ chhâ ê khı̀-khū-nı̍h; iā ū ēng tiān-khı̀ teh io nn̄g-ê bô kàu goe̍h ê gín-ná, gín-ná tı̄ chit tiān-siuⁿ-lāi kóng pí tı̄ lāu-bó ê pak-tó͘ khah-khoài toā. Iā ū kng-soàⁿ-tiān thang khoàⁿ-kı̀ⁿ lâng sin-khu ta̍k-ūi ê khu; put-lūn sím-mı̍h só͘-chāi kut ū siū-siong lóng ē thang khoàⁿ.
Tē 13 hō ū lo̍h-hō͘, só͘-í goá kap chı̍t-ê pêng-iú chē hoé-chhia khı̀ Sı̂n-hō͘ [Kobe] thàm pêng-iú. Chhiu-san Siān-it sian-siⁿ kap i-ê ke-āu, iā lóng tı̄-hia. Tı̄ 14 ē-po͘ koh tò-tńg lâi Tāi-pán.
Tē 15 hō khı̀ Kài-chhı̄ khoàⁿ Chúi-cho̍k-koán, chúi-tiong só͘ ū ê hı̂-pih ū-lân bô-lân ê lóng ū. Koh jı̍p Phok-lám-hoē Ki-khı̀-koán, lāi-bı̄n ta̍k téng hō chè chō ê ki-khı̀ chin-chē. Iā ū chè choá-ê, iā ū chè tiān-khı̀-chhia-ê, iā ū chè tê-ê, chè mı̄-soàⁿ-ê, chit-pò͘-ê, chè ı̀n-jı̄-ê, chè soat-bûn-ê, bô gû ka-tı̄ ē e-bō-ê, chō hoé-chhâ-ê; chin-chē khoán, khoàⁿ bē-chı̄n, kı̀ bē-liáu. Koh ū koàn-khài ê chúi-lêng, thang khip-chúi 30 tn̄g chhim, chı̍t tiám-cheng kú chhut-chúi chheng goā chio̍h; kè-chı̂ⁿ 2,250 kho͘. Goá khoàⁿ chit téng-hō ê khı̀-khū put-chí ū ha̍p Tâi-oân ê lō͘-ēng, in-ūi ū chin chē ê khoàⁿ-thiⁿ chhân, lâng nā ha̍p-kó͘ bé, chiū ū chin toā ê lı̄-ek. Che chúi-lêng tı̄ Tāi-pán ū thang bé. Koh khoàⁿ Lı̂m-gia̍p-koán, Chúi-sán-koán, Lông-gia̍p-koán, Kàu-io̍k-koán; ta̍k-hāng ê mı̍h-kiāⁿ, thó͘-sán, chúi-sán bô m̄ chiâu-pı̄.
Tē 16 hō jı̍p Tōng-bu̍t-hn̂g, lāi-bı̄n soaⁿ-khı̂m iá-siù, go̍k-hı̂, hó͘, pà, sai, chhiūⁿ, lo̍k-tô, hô͘-lı̂, káu-hı̂m, lâng-hı̂m, seng-seng, pe̍h-ho̍h, khóng-chhiok, tı̀-koe-chiáu, ta̍k-hāng kóng bē-chı̄n. Koh jı̍p Thong-ūn-koán, Chham-kó͘-koán, tı̄ chit koán ū pâi-lia̍t kok-kok ê bêng-bu̍t pó-khı̀, ū-ê kè ta̍t liân-siâⁿ. Iā ū Tiong-kok kó͘-chá ê pó-khı̀, iā ū Hàn-tiâu ê hiā, Ông-bóng ê tiáⁿ, Tô-lô-hêng, pó-ge̍k ê jû-ı̀, ta̍k-kok lóng ū the̍h mı̍h khı̀ sài-hoē. Káⁿ-sı̄ in-ūi chit-pang Jı̍t-pún tē 5 hoê ê Phok-lám-hoē, tú-hó chêng nı̂ ū jı̍p Bān-kok kong-hoē, iā sı̄ phah iâⁿ Tiong-kok; só͘-í ta̍k-kok ê lâng chiàⁿ ū chiah jia̍t-sim lâi phok-lám.
Tē 17 hō lé-pài-jı̍t ū hō͘, Phok-lám-hoē tiûⁿ-piⁿ, ū siat chı̍t-keng Jı̍t-pún Ki-tok-kàu liân-ha̍p ê Soan-tō-tn̂g; ū Kúi-nā ê Bo̍k-su iā ū Sian-seⁿ, thong-jı̍t tı̄-hia lûn-liû kóng tō-lí; ū-sı̂ gı̂m-si, thiaⁿ ê lâng iā chin-chē; tı̄ chit-ê Soan-tō-tn̂g m̄-nā lé-pài-jı̍t chū-chı̍p, chiū-sı̄ ta̍k-jı̍t iā sı̄ án-ni, só͘-í lı̄-ek lâng put-chí toā; lâng tı̄-hia chē hioh-khùn, m̄-bián liáu-chı̂ⁿ, sı̄m-chı̀ ū tê thang chí-khoah, iā ū tō-lí thang thiaⁿ, lêng-hûn sin-khu pêⁿ-pêⁿ tit-tio̍h lı̄-ek. Chit hāng iā-sı̄ chin thang hoaⁿ-hí, lán kàu-hoē bô su sè-sio̍k, lán iā chiong tō-lí chhut-phín kap in jı̍p Phok-lám-hoē.
Tē 18 hō ū hō͘ chóng-bū-khò-tiúⁿ chhoā goán khı̀ khoàⁿ Kim-kiong ê hoé-chhâ-ke̍k; hū-jı̂n gín-ná kúi-nā pah-ê, ū-ê pau, ū-ê hong, kng-chhiú oa̍h-tāng, ki-khı̀ iā chin khiáu-biāu. Khoàⁿ-liáu chiū khı̀ Tāi-pán ê chō gı̂n-kio̍k, chit-ê kio̍k chin-toā, ū hun kúi-nā keng; ū-ê teh iûⁿ-gı̂n, ū-ê chù gı̂n-pán, ū-ê chù gı̂n-kak-á, ū-ê chù kim-poa̍t-á, ū-ê chù tâng-koa, ū-ê teh kàm-tēng hūn-liōng, ta̍k-hāng ê ki-khı̀ put-chí khiáu-biāu. Khoàⁿ-liáu chiū kàu chı̍t keng Siong-Gia̍p Kái-liông ê Hoē-gı̄-só͘ put-chí toā-keng, lāi-bı̄n í-toh pâi-lia̍t chin chéng-chê, thang iông-ún 1500 lâng.
Āu-lâi koh kàu Chhoan-pak-chhoan A-pō chè-choá ê Ha̍p-chu hoē-siā; lāi-Bı̄n ū 3 ê toā ki-khı̀, sı̄ Eng-kok kap Tek-kok chhut--ê. Lēng-goā ū goân-tōng-ki, chit ê ki-khı̀ tńg phiò-liāu ki-khı̀, ha̍p-chiâⁿ ki chō choá ki, poē-ta ki, ta̍k-ê toè i tín-tāng, choá ka-tı̄ ta, ka-tı̄ chián-chê, ka-tı̄ thia̍p chin hó-sè. Chı̍t-jı̍t chı̍t ê ki-khı̀ ē thang chō 4 bān khún ê choá. Goân-liāu sı̄ chiong phoà-pò͘, tiū-chháu, moâ-kó, ba̍k-liāu chham io̍h lo̍h-khı̀ au ê.
Koh kàu Kim-kin pháng-chit ha̍p-chu-hoē-siā, chè-mı̂ ê háng-chit-chhiúⁿ, chin toā keng, iā tha̍h-lâu; khah chē sı̄ ēng po-lê khàm, só͘-í put-chí kng. Cha-bó͘ gín-ná 2 chheng-goā lâng teh sûn ki-khı̀. Tāi-seng ēng mı̂-hoe koè chı̍t ê khı̀-khū, chiū pı̀ⁿ mı̂ pán; koh koè chit, chiū chiâⁿ mı̂-tiâu; koh koè chı̍t ê, chiâⁿ mı̂-se; iā ū hun chò kúi-cha̍p hō ê se, ū toā ū sè. Chiong se khan lo̍h-kui, chiū kui ka-tı̄ ē chit-pò͘; chı̍t-jı̍t chı̍t-ê kui ē chit tit 3 tn̄g goā, chı̍t lâng ē thang chiáng 3 ê kui, put-kò sı̄ sûn khoàⁿ, nā ū se tn̄g chiū khioh-khí-lâi chiap nā-tiāⁿ, bô ēng lâng ê chhiú chiáng kui iā bián ēng kha ta̍h, chin-chiàⁿ khiáu-biāu. Chhin-chhiūⁿ Bēng-chú kóng, Kong io̍k siān kı̂ sū, pit sian lı̄ kı̂-khı̀, Sèng-chai sı̄ giân-iâ.
Tē 19 hō ē-po͘ 3 tiám-cheng chē hoé-chhia; 5 tiám-poàⁿ kàu Kiaⁿ-to͘ [Kyoto].
Tē 20 hō goán saⁿ-kap chē chhia kàu Chu-hō-koān, Kı̄n-kang moá-sı̄ pháng-chit chu-sek hoē-siā. Chit-ê hoē-siā sı̄ tē-á, á-sı̄ moâ, hē tı̄ toā chio̍h-lún, lún-iù chiū jı̍p ki-khı̀, chiū chò si; koh keng-koè ki-khı̀, chiū pı̀ⁿ-chò si-liân; koh koè ki-khı̀ chiâⁿ-chò chhia-á-soàⁿ, ū-ê toā ê, ū-ê sè, ū-ê chit chò pháng-tē, ū-ê pa̍t-mı̍h ê lō͘-ēng. Khah-chē sı̄ chiong hit kúi-nā hō ê soàⁿ pa̍k kui-khún, chài khı̀ Tiong-kok bē. Āu-lâi koh kàu Chio̍h-san-sı̄, khoàⁿ Pi-pê-ô͘ chiu-ûi ê pat-kéng, tı̄ chit gâm-téng ū Gio̍k-chō ê só͘ chāi. Chêng-nı̂ Ngô͘-kok Thài-chú chiū-sı̄ kàu hia khoàⁿ kong-kéng, beh tò-tńg ê sı̂ hō͘ Jı̍t-pún lâng ēng chhèng phah-tio̍h thâu-khak ê só͘-chāi.
Tı̄ Tāi-tı̀n hia chū Bêng-tı̄ 18 nı̂ khí-kang, tùi soaⁿ-kha chha̍k chı̍t-tiâu hô, chhoàn-koè 2 ê soaⁿ, kàu 27 nı̂ chiah hó. Hit-ê soaⁿ-khang ê hô, chûn ē thang lâi-óng; lâng kap hoè tùi hia koè put-chí kı̄n, chit-ê hô ū chin toā lō͘-ēng, tùi Pi-pê-ô͘ khioh chúi kàu Kiaⁿ-to͘ koàn-ak thó͘-tē. Iā soà tı̄ chúi-khang siat chı̍t-keng Kiaⁿ-to͘ chúi-lı̄-kio̍k; pâi-siat jı̄-cha̍p-goā ê goân-tōng-ki, Kiaⁿ-to͘ lóng sı̄ oá-khò chit-káng hô chúi ê la̍t lâi ūn-tōng ki-khı̀, m̄-bián oá-khò thô͘-thoàⁿ á-sı̄ chio̍h-iû. Só͘-í Kiaⁿ-to͘ ê chū-lâi-chúi, chū-lâi-hoé, ta̍k-téng-hō ê ki-khı̀-chhiúⁿ lóng tùi chit ê kio̍k ê goân-tōng-ki hoat-la̍t ūn-tōng. Goán hit ē-po͘ 3 tiám-cheng chiū chē-chûn tùi hit-ê soaⁿ-khang-hô keng-koè; tı̄ hô lāi ta̍k chiah chûn lóng ū tiám-teng; lâi óng ê chûn put-chí chē, kàu 5 tiám-poàⁿ chiū chhut chit-ê hô kháu, tı̄ hô kháu iā ū siat chúi-té ê kiām-khı̀ thih-lō͘, chiong chhia chài chûn kàu ke-lō͘ hē-hoè; chiū koh-chài kàu hô-nı̍h, chûn chiū phû tı̄ chúi-nı̍h piān-piān thang koh sái tùi hô-nı̍h koè; chin kı̂-khiáu, koh hó khoàⁿ.
21 hō, khı̀ Pún-goān-sı̄, í-kı̍p 33 keng-tn̂g kap Ti-in-ı̄ⁿ; tı̄ lāi-bı̄n ū Hông-tè hioh ê só͘-chāi; kó͘-chek jı̄-oē pó-khı̀, iā bē chió, sūn soà khı̀ khoàⁿ Khu-bú-têng í-kı̍p Bú-tek-tiān; soà kàu kū kı̀m siâⁿ khoàⁿ keng tiān.Koh jı̍p Kiaⁿ-to͘ ê Bông á ha̍k-hāu; chit keng o̍h-tn̂g sı̄ Jı̍t-pún tē-it chá lán kàu-hoē ê Bo̍k-su siat-ê. É-káu chhàu-hı̄ lâng ē ēng chhiú chò oē, ēng chí-thâu-á chò gō͘-cha̍p-im; saⁿ-sı̀ nı̂ ê ha̍k-seng lóng phó͘-lio̍k ē kóng ē tha̍k, iā ē chhiá-oē, chok-ga̍k, chò kang-hu, chióng-chióng ê ki-gē, bô-su pêng-siông lâng. Chheⁿ-mê--ê iā o̍h lia̍h-lêng, le̍k-sú, pit-soàn, tē-lí-ha̍k, seng-lí-ha̍k, í-kı̍p sin thé-ha̍k, im-ga̍k, chē-chē hāng ê kang-gē tùi án-ni chhut-o̍h-liáu tāi-ke iā bô-su pêng-siông-lâng.
22 hō téng-po͘ 8 tiám poàⁿ-cheng chē kip-hêng ê hoé-chhia, kàu ê-hng 9 tiám cheng chiū kàu Tang-kiaⁿ. Lo̍h chhia chiū ū Tâi-oân hia̍p-chàn hoē-oân, iā ū chı̍t-ê Tiúⁿ-ló sèⁿ Boé-kiā miâ Chong-liông; I sı̄ Tâi-oân hia̍p-hoē ê úi-oân. I chin hó-lé ta̍k-jı̍t lâi chhoā goán sı̀-koè kiâⁿ, sı̀-koè khoàⁿ kong-kéng. Goán chı̍t lé-pài kú tiàm tı̄ Tang-kiaⁿ, lé-pài ē po͘ 4 tiám poàⁿ, sūn soà kap Tek-hok khı̀ Bêng-tı̄ Lú-ha̍k-hāu, thàm N̂g Eng kap Gô͘ Chhiò; in nn̄g ê 4 nı̂ kú tı̄-hia tha̍k-chheh, khiok ū put-chí toā iú-ek, in só͘ tha̍k ê tē-it chē-tiám ê sı̄ Eng bûn, tē jı̄ Hô-Hàn-bûn, sǹg-siàu, o̍h lú-kang, seng-lí-ha̍k, ka-chèng, tē-lí, le̍k-sú, bu̍t-lí-ha̍k, hoà-ha̍k, oē-tô͘, siá-jı̄, thé-chho, si-koa, kàu-hoat, lé-sek, chiàu chhù-sū ta̍k lé-pài lóng tio̍h tha̍k chiah-ê khò-thêng. Goá kı̀ⁿ-tio̍h in tāi-ke chin hoaⁿ-hí; chóng-sı̄ khó-sioh in nn̄g-ê Tâi-oân ê oē soà bē kı̀-tit, bô poàⁿ-kù ē hiáu thiaⁿ iā bē hiáu kóng, chin kı̂-koài, káⁿ-sı̄ in-ūi in nn̄g ê hán-tit kóng pún-tē oē ê in-toaⁿ, só͘-í án-ni. Kàu 6 tiám saⁿ-sı̂ chiū tò-tńg lâi, kàu ê-hng-sı̂ 7 tiám-poàⁿ goá kap Tek-hok khı̀ Sin-êng-kiô ê kàu-hoē hù in ê soan-tō-hoē; ū chı̍t-ê Bí-kok ê Bo̍k-su i sı̄ teh chò Bêng-tı̄ ha̍k-ı̄ⁿ ê kàu-su, miâ S. P. Toetan; koh ū Sian-seⁿ miâ Tāi-iá Tı̍t-chiu i iā-sı̄ Bêng-tı̄ ha̍k-ı̄ⁿ ê kàu-su; in chhiáⁿ goán chē, soà chiong in lēng-goā teh chò Soan-tō-hoē só͘ beh gı̂m ê kúi-nā siú si hō͘ goán khoàⁿ in ê hoat, iā sı̄ lēng-goā khiáu-biāu, tāi-seng Tāi-iá Sian-seⁿ chiùⁿ, tâi-téng chiū liân-liân gı̂m 3 siú si, chiah tha̍k Sin-iok Lō͘-ka 18:18-30. Tha̍k-liáu chiū chhiáⁿ chı̍t ê Sian-seⁿ tı̄ Ttâi-téng kı̂-tó; soà koh gı̂m chı̍t-siú si, chiū chhiáⁿ Bo̍k-su chiong só͘ tha̍k ê Sèng-keng khui-thiah kóng tō-lí. Kóng bêng-pe̍k chiū kı̂-tó thè-ūi, chiū koh chı̍t-ê chiong i só͘ kóng ê chài-koh teng-lêng bián-lē. Soah-boé koh gı̂m chı̍t-siú si, Bo̍k-su chiok-hok chiah soàⁿ. In lóng sı̄ chē tı̄ tâi-téng, án-ni hō͘ lâng ê sim khah bē kı̀-tit ià; ta̍k-lâng khah chù-sı̂n thiaⁿ. Goá phah-sǹg chit-ê sı̄ hó ēng.
Í-āu kúi-nā jı̍t goá ū khı̀ khoàⁿ kúi-nā keng ê o̍h-tn̂g, ta̍k keng lóng put-chí chéng-tùn; m̄-nā kan-ta ēng chheh kà ha̍k-seng nā-tiāⁿ, lēng-goā ta̍k-kho lóng ū pı̄-pān khı̀-hâi, á-sı̄ mı̍h-kiāⁿ thang hō͘ ha̍k-seng khoàⁿ it bo̍k khó-í liáu-jiân. Chhin-chhiūⁿ o̍h bu̍t-lí chiū ū hoé-chhia, á-sı̄ tiān-khı̀, á-sı̄ chē-chē hāng hō͘ ha̍k-seng khoàⁿ ta̍k hāng ê lí. Nā o̍h khòng-ha̍k, chiū ū ta̍k hāng khòng-lāi ê mı̍h lı̄-piān thang khoàⁿ, chiū khoài bêng; o̍h lông-ha̍k, ū ta̍k-hāng ê chéng-chí thang chhı̀-chèng; o̍h lı̂m-ha̍k chiū ū ta̍k-hāng ê chhiū-chai thang khoàⁿ; o̍h i-ha̍k chiū ū ta̍k téng-hō ê kut-thâu, á-sı̄ chōng-hú ê bô͘ hêng lı̄-piān thang chham-khó. Káng-kiù ta̍k-keng ê o̍h-tn̂g chin chéng-tùn, sı̍t-chāi ē kham-tit kóng tit-tio̍h thài-se ê ha̍k-būn. Tùi án-ni lán kàu-hoē ê lâng, bô khah-su sè-sio̍k, toā châi-tiāu ê lâng chin chē. Chhin-chhiūⁿ Gı̄-ı̄ⁿ-tiúⁿ iā sı̄ kàu-hoē ê lâng; lēng-goā ū cha̍p-goā ê chò Gı̄-oân, Kok-ka ê chèng-sū chē-chē kàu-hoē ê lâng teh tàu liāu-lí. Lán tı̄-chia kap in toā cheng-chha; goá ǹg-bāng lán Tâi-oân ê hiaⁿ-ti tāi-ke tı̀-ı̀ tio̍h siat-hoat hō͘ chú-tē tha̍k-chheh; iā tio̍h siūⁿ-khoàⁿ ū sím-mih hoat lâi chéng-tùn o̍h-tn̂g, hō͘ o̍h-tn̂g toā heng-khí. Jı̍t-pún ê heng-khí sı̄ tùi tit-tio̍h se-ha̍k, liáu-āu chiām-chiām kiông; lán nā bô siat-hoat hō͘ chú-tē tit-tio̍h sin ê ha̍k-būn, kan-ta khu-khu siú kū-khoán, bô koh-iūⁿ Tāi-chheng-kok chèng-hú. Chhiáⁿ chhı̀-khoàⁿ bó͘-lâng ū 3 ê kiáⁿ, i siat-hoat hō͘ in chò 3 tiâu lō͘. Tē it ê tùi 7 hoè kàu 27 hoè hō͘ lâng chhiàⁿ chò-kang, pêng-kin sǹg múi-nı̂ tit-tio̍h 24 kho͘; 20 nı̂ kú kiōng thàn ū 480 kho͘ koh chiong só͘ thàn ê seng-sek tit-tio̍h lı̄-sek 480 kho͘, kiōng ū 960 kho͘.
Tē jı̄-ê tùi 7 hoè khí kàu 15 hoè tha̍k-chheh, múi-nı̂ khai-hùi 40 kho͘, 8 nı̂ kú kiōng khai 320 kho͘, koh la̍p lı̄-sek 128 kho͘, chóng-kiōng khai-hùi 448 kho͘. Tùi 16 hoè khí kàu 27 hoè, hō͘ seng-lí lâng chhiàⁿ, múi-nı̂ pêng-kin thàn 60 kho͘; 12 nı̂ kú kiōng thàn 720 kho͘, koh tit-tio̍h lı̄-sek 432 kho͘, chóng-kiōng ū tit-tio̍h 1,152 kho͘. Tû hêng chêng só͘ khai ê bó-lı̄-gı̂n 448 kho͘; iáu-kú ū chhun 740 kho͘.
Tē saⁿ-ê tùi 7 hoè kàu 15 hoè, múi-nı̂ tha̍k-chheh khai-hùi 40 kho͘, 8 nı̂ kú kiōng khai 320 kho͘. Koh tùi 16 hoè kàu 20 hoè jı̍p Sı̂n-ha̍k ê o̍h-tn̂g tha̍k-chheh 5 nı̂ kú, kiōng khai 500 kho͘; koh lóng-chóng tio̍h la̍p lı̄-sek 496 kho͘. Chóng-kiōng khai-hùi 1316 kho͘. Tùi 21 hoè kàu 27 hoè, múi-nı̂ pêng-kin ē thàn $180,7 nı̂ ê tiong-kan kiōng thàn ū $1260 kho͘, koh tit-tio̍h lı̄-sek $4221 kak. Chóng-kiōng ū tit-tio̍͘h $1582 kho͘ 1 kak. Khàu hêng lâng chêng só͘ khai ê bó-lı̄-gı̂n 1316 kho͘, iáu ū chhun ê $266 kho͘ 1 kak nā-tiāⁿ.
Chiàu án-ni hiān-sı̂ lâi khoàⁿ, sı̄ tē 1-ê khah ū chı̂ⁿ, tē 3-ê khah sòng-hiong. I ê lāu-pē pêⁿ-pêⁿ ū kā in kiàn-tı̀ ke-āu; soà bēng-lēng in ta̍k-nı̂ tio̍h chiong in só͘ thàn ê chı̂ⁿ cha̍p-hūn thiu chı̍t-hūn, lâi hiàn chò kàu-hoē ê lō͘-ēng, lán phah-sǹg tó chı̍t-ê khah ē kham-tit thàn bēng-lēng mah? Kàu-hoē tùi tó chı̍t-ê khah ū thang tit-tio̍h lı̄-ek mah? Iā-sı̄ tó chı̍t-ê khah ē chai-poê chú-tē lâi chò kàu-hoē ê lō͘-ēng mah? Nā koh koè cha̍p-nı̂ á-sı̄ jı̄-cha̍p nı̂, tāi-ke phah-sǹg tó chı̍t lâng thang chhun mah? Kiám m̄-sı̄ tē 3-ê mah? In-ūi i só͘ thàn ê bô hān-liōng, koh kàu-gia̍h ū thang chhun; tē 2-ê put-kò sı̄ ē tit-koè nā-tiāⁿ, tē 3-ê kiám-chhái só͘ jı̍p put-kiōng só͘ chhut. Sio̍k-gú kóng, Kín pháng bô hó se, kín cheh bô hó-tē, io̍k-sok chek put-ta̍t, kiàn-siáu-lı̄ chiū toā sū bē chiâⁿ, chin-chiàⁿ sı̄ chı̍t hō oē.
Chò sı̄-toā ê lâng, tek-khak m̄ thang khoàⁿ tı̄ ba̍k-chiu chêng, ài sái kín-chı̂ⁿ, hoán-tńg ū sún-hāi; soà tı̀-kàu kiáⁿ-sun bē chhut-thâu. Sam-jū-keng ū kı̀-chài kóng, Iúⁿ-chhı̄ nā bô kà-sı̄, chò pē ê lâng ū koè-sit; koh ū kóng, N̂g-kim moá-nâ m̄ ta̍t-tio̍h kà kiáⁿ chı̍t-hāng ê ki-gē. Chhiáⁿ lán tāi-ke tio̍h tı̀-ı̀ siat-hoat hō͘ kiáⁿ-jı̂ tit-tio̍h ha̍k-būn, sı̄ khah-hó lán chē-chē ke-gia̍p.
Che sı̄ chí-ū kóng tāi-khài nā-tiāⁿ, bāng tāi-ke tı̀-ı̀ siūⁿ, Jı̍t-pún saⁿ-cha̍p nı̂-chêng kap lán bô kok-iūⁿ; saⁿ-cha̍p nı̂-āu lâi í-keng kap Au-chiu chu-kok pēng-chheng bûn-bêng; só͘ tio̍h ēng ê ki-khı̀ khah choē ka-kı̄ chō; chhin-chhiūⁿ chō-chûn-chhiúⁿ, chō-phàu-kio̍k chiū-sı̄ chō toā-chhèng kap sió-chhèng, í-kı̍p kin-chong chō tiān-khı̀-ki í-kı̍p kok-téng ê goân-tōng-ki, chō chúi-lêng, chúi-kóng; siong-gia̍p tiong só͘ tio̍h ēng ê khı̀-hāi khah choē sı̄ pún-kok ka-kı̄ chò ê. Goá ū khoàⁿ hoē-siā choē-choē khoán put-chí toā-keng, iā ū put-chí kiáu-biāu ê, iā ū chhin-chhiūⁿ chō gûn-phiò ê kio̍k, sı̄ ēng tiān-ki-khı̀ teh khek ı̀n-pán, khek kàu put-chí súi, hō͘ lâng oh tit ké-chò.
28 hō ē-po͘ 6 tiám-cheng chē hoé-chhia thàu-mê kiâⁿ, 29 hō chá-khí 3 tiám poàⁿ kàu Bêng-kó͘-ok hioh, sı̀-koè khoàⁿ, kàu 12 tiám koh chē chhia, ē-po͘ 5 tiám kàu Kiaⁿ-to͘, 30 hō ē-po͘ 4 tiám chē chhia 6 tiám poàⁿ kàu Tāi-pán. Khoàⁿ phok-lám hoē, hit-sı̂ Hông-thài-chú kap i ê Hui, iā lâi tı̄-hia khoàⁿ, toà tı̄ Tāi-pán kúi-nā jı̍t, ta̍k chá-khí lóng ū jı̍p-khı̀ khoàⁿ.
Kàu 6 goe̍h 5 hō, Tùi Sı̂n-hō͘ lo̍h-chûn, 6 hō kàu Ú-phín, 7 hō kàu Mn̂g-si, 8 hō kàu Tiông-kiā, ē-po͘ khui-chûn 10 hō chiū kàu Ke-lâng-káng, 11 hō tùi Ke-lâng chē hoé-chhia kàu Tâi-pak-hú. Tı̄ hit-jı̍t goá ū kap Tek-hok khı̀ khoàⁿ Chóng-tok-hú I-ha̍k-hāu, khoàⁿ in tāi-ke put-chí in-khı̂n teh ēng-kang; kàu hoat iā-sı̄ giâm-kín, ēng-chē-chē hoat-tō͘ teh iok-sok ha̍k-seng ê phín-hēng. Khoàⁿ-kı̀ⁿ lán kàu-hoē ū kûi-nā-ê tı̄-hia, put-chí ū toā chı̀n-pō͘. In kı̀ⁿ-tio̍h goán tāi-ke chin hoaⁿ-hí. Keh-jı̍t goán 2 lâng saⁿ-kap beh khı̀ thàm kàu-hoē. Tāi-seng mn̄g kàu chı̍t keng Thian-chú-tông, in ê lé-pài-thiaⁿ thâu, chhāi Má-lı̄-a kap Chú Iâ-so͘ ê siōng, lióng-pêng ū chhāi Pó-lô kap Pí-tek ê siōng. Goán khoàⁿ-liáu sim-koaⁿ bē bián-tit iu-būn; saⁿ-sı̂ ài lı̄-khui in; chóng-sı̄ ū chı̍t ê Sı̂n-hū put-chí hó-lé chhiáⁿ-goán chhiáⁿ-chē chia̍h-tê, chiū tı̍t-tı̍t tâm-lūn tō-lí ê chin ké, āu-lâi i ū chiong chı̍t pún Lō͘-ka kap nn̄g pún ê goā chheh sàng goá.
Āu-lâi goá koh kàu Toā-tiū-tiâⁿ ê lé-pài-tn̂g. Chit keng pài-tn̂g sı̄ Lí Jı̄m-súi Sian-seⁿ teh thoân-tō, pài-tn̂g ê chiu ûi chai chē-chē hoe, tiau-tok put-chí hó-khoàⁿ. Iā tú-hó tú-tio̍h Chı̂n Thian-in i toà tı̄ pài-tn̂g piⁿ, só͘-í goá chhiáⁿ i chhoā goán khı̀ thàm Lí Chhun-seng tiúⁿ-ló. I kin-nı̂ 63 hoè, iáu-kú put-chí ióng, iā put-chí oa̍h-tāng teh pān kàu-hoē ê sū. Ū tù chı̍t-phō chheh, miâ kiò Bı̂n-kàu oan-ga̍k kái. Lāi-tiong sı̄ lūn khí Sè-sio̍k lâng thàn pa̍t-mı̍h kàu tı̀-kàu sim-ba̍k bô kng-bêng, siū-bê bē-hiáu ho̍k-sāi chin ê Siōng-tè, hoán-tńg siông-siông kap kàu-hoē chò tùi-te̍k, lâi khùn-tio̍k Sèng-hoē ê sū. Iā ū Būn-tap, piān-lūn, khái-bêng, ta̍k hāng ê chha-biū, lâng nā khoàⁿ hit-hō chheh, ún-tàng kap kàu-hoē khah hô hó, só͘-í i pún-sin ū ı̀n chı̍t chheng pún teh sàng-lâng. Nā ài khoàⁿ ê lâng siá phoe tùi-i thó, i hoaⁿ-hí sàng. I ū kià goá cha̍p-goā pún beh sàng tha̍k-chheh lâng. Goán kàu 13 hō koh tùi Ke-lâng chē chûn, kàu 14 hō chá-khí kàu An-pêng, koaⁿ-hú ū phài sió hoè-chûn chài goán chiūⁿ-soaⁿ. Iā ū khu-tiúⁿ chham-sū koaⁿ-oân tı̄-hia tán-chih; tāi-ke pêng-an saⁿ-kı̀ⁿ, chin kám-siā. Chú ê in-tián, ta̍k-sı̂ ta̍k só͘-chāi ū chiàu-kò͘ i ê peh-sèⁿ.
Taⁿ tāi-lio̍k kı̀ tām-po̍h, ǹg-bāng tāi-ke khah chai-iáⁿ Jı̍t-pún ê chêng-kéng, iā ǹg-bāng lán khah tı̀-ı̀ tı̄ i sin ê hoat-tō͘. Goān Siōng-tè chān lán ê khùi-la̍t, sı̄ sim só͘ goān.
(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò tē 220~222 koàn,1903 nı̂ 7~9 ge̍h)
