Te̍k-chéng Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ
Guā-māu
I-seng kóng, "Sè-kan bô ū oân-choân bô pı̄ⁿ ê lâng" "Bô pı̄ⁿ" chit kù m̄-sı̄ choa̍t-tùi. Tùi goá ê koan-chhat kap kám-sióng goá ài kóng, "Sè-kan lóng sı̄ cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá". Bô cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chit kù sı̄ siong-tùi-tek ê oē, Sèng-keng kóng, "Lóng bô gı̄-lâng, liân chı̍t-ê iā bô....!" Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ tāi-ke chin khó-lı̂n--i, in-ūi nā cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiū pı̀ⁿ chò bô lō͘-ēng lâng. Chóng-sı̄ bô tek-khak, in-ūi nā-sı̄ pe̍h-chhi á-sı̄ lo̍k-thian-sèng ê cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá, kiám-chhái pí hó-lâng khah hēng-hok, in ê seng-oa̍h sı̄ oán-jiân hái-goā ê sàn-sian, hó lâng boē thang chhin-chhiūⁿ in hiah an-lo̍k, kiaⁿ-liáu sı̄ hó-lâng (kı̂-sı̍t sı̄ Te̍k-chéng cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá) khah khó-lı̂n. Chit khoán m̄-sı̄ Náu sı̂n-keng ê pı̄ⁿ, chiū-sı̄ sèng-keh tō-tek ê pı̄ⁿ. Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ ê chéng-lūi put-chí chē; chóng-sı̄ Te̍k-chéng ê cheng-sı̂n-pı̄ⁿ iáu khah chē (Lô 1 : 29-31). Lán oh-tit chai hit-ê chióng-lūi kap chèng-chōng kàu thiat-tí, chóng-sı̄ iā oē chai tām-po̍h! 1. Ū chı̍t khoán Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ, sı̄ khah gâu bē kı̀-tit. Só͘-í Ló͘ Ai-kong kā Khóng-chú kóng ū lâng poaⁿ chhù bē kı̀-tit poaⁿ bó͘, che sı̍t-chāi chin hùi-khı̀. Chóng-sı̄ Khóng-chú kā i kóng ū koh khah tāng, iā koh sı̄ te̍k-chéng--ê, chiū-sı̄ bē kı̀-tit ka-kı̄. Chhin-chhiūⁿ Kiat, Tiū sı̄ liân pún-sin to bē kı̀-tit, sè-kan lâng tāi-khài sı̄ chit khoán, gâu khoàⁿ lâng ê sit-pāi, phoe-phêng lâng ê sı̄-hui, ka-tı̄ khiok hán-tit chū-chek. Chı̂n Sí-hông ê sı̂, ū chı̍t ê Tō-kàu ê hong-sū chàu kóng, "Bia̍t-bô Chı̂n-kok ê sı̄ Ô͘". Kı̂-sı̍t sı̄ khoàⁿ jı̄ sè put-siàu lâi tiám chhíⁿ--i, ông soà lia̍h chò sı̄ teh kóng pak Ô͘ ê pian-hoān, só͘-í chō Bān-lí tn̂g-siâⁿ ài lâi tí-tng--in. Ba̍k-chiu oē khoàⁿ kàu bān-lí siâⁿ-goā ê tùi-te̍k, bē thang séng-chhat kiong-têng lāi ê put-siàu chú, chit khoán kiám m̄-sı̄ cheng-sı̂n-pı̄ⁿ mah? Ô͘ ûi loān-chok lâi liân-lūi kàu-hoē, koh ēng chéng-chéng ê ké piān-hō͘ lâi kóng-chhut bô liông-sim ê oē ê lâng, i ê cheng-sı̂n-pı̄ⁿ kiám m̄-sı̄ khah siong-tiōng mah? 2. Ū chı̍t khoán cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiū-sı̄ gâu kóng toā oē. Eng-kok ū chı̍t ê sòng-hiong ê lāu hū-jı̂n-lâng cheng-sı̂n-pı̄ⁿ ê sı̂, kóng i sı̄ I-to-lı̄-a lú-ông, chia̍h-pn̄g, kóng oē, kiâⁿ ta̍h kek kah ū chı̍t ê lú-ông khoán, pa̍t-lâng khoàⁿ liáu chin ài chhiò. Kiau-ngō͘ sı̄ chı̍t chéng ê Te̍k-chéng cheng-sı̂n-pı̄ⁿ, sè-kan lâng khò i ê ha̍k-būn, kho-ha̍k, lâi hó͘-jı̄n chong-kàu--ê chiū-sı̄ chit khoán ê hoān-chiá; kı̂-sı̍t tùi sèng-chèng ê hong-bı̄n lâi khoàⁿ, sı̄ gû-gōng hó chhiò. Hoat-kok tı̄ 18 sè-kí toā kek-bēng āu m̄ pài Siōng-tè, tùi in ê tiat-ha̍k su-siúⁿ khó-àn chı̍t ê lí-sèng chông-pài, chóng-sı̄ kiat-kio̍k m̄-sı̄ khah tı̀-sek, chiū-sı̄ m̄ pài Chı̀-chun ê Siōng-tè, ài khı̀ pài pháiⁿ cha-bó͘ lah! Tı̄ Tiong-kok ê le̍k-sú iû-goân sı̄ án-ni, khí-thâu chiū sêng-jı̄n Siōng-tè, in ê sı̂n-koan chám-jiân ko-siōng, kàu Khóng-chú ê sı̂ pı̀ⁿ-chò Thian, Chu-chú chiū kiò-chò Lí, So͘-sek chiū kiò-chò Thài-khong lah! Jû-kàu ê sı̂n-koan tı̍t-tı̍t tūi-lo̍h. Chı̀-chun ê Siōng-tè jı̄n boē bêng, soà kiò i chò Kúi-sı̂n kàng-hok khı̀ lah! Khó-lı̂n kàu ke̍k, kin-á-jı̍t joā choē lâng iā-sı̄ chit khoán pàng-sak Siōng-tè khı̀ pài ngó͘-siōng eng-hiông, chū-jiân, á-sı̄ chú-tiuⁿ bô sı̂n, chū-ko in tùi kèng sı̂n ū jı̄n-sek kap phoàⁿ piat, ah! Kàu-ke̍k ê chhò-gō͘ lah! 3. Ū Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá put-chí ài kóng ka-tı̄ ê gâu lâi hō͘ lâng thiaⁿ, chit khoán sı̄ phín-phóng--ê. Hāng Ú sı̄ eng-hiông, chóng-sı̄ i sı̄ chit khoán hoān-chiá, só͘-í kóng "Hù-kùi nā bô tńg-khı̀ kò͘-hiong (phín-phóng) sı̄ chhin-chhiūⁿ àm-sı̂ chhēng súi saⁿ teh kiâⁿ lō͘. Cheng-ho̍k 400 goā chiu ê kong-le̍k, ūi-tio̍h án-ni bô-khı̀". Só͘-í Hân-seng mē i sı̄ kâu tı̀ lâng bō. Ài phín-phóng miâ-siaⁿ, tē-ūi--ê, sı̄ chin chē. Ta̍k-lâng lóng sı̄ chhin-chhiūⁿ Pí-lia̍p-to kóng, "Kiám m̄ chai goá ū koân......", sím-mı̍h lâng beh chhin-chhiūⁿ tit-kiù ê Pó-lô khoàⁿ hiah-ê chò pùn-sò, lia̍h Ki-tok chò tē-it hó ah! 4. Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá ū-ê ē phah lâng, boē kóng chêng-tit. Ū-ê liân ka-tı̄ ê pē-bó, kiáⁿ-jı̂ iā phah, só͘-í ko͘-put-chiong tio̍h kı̀m-kò͘. Sè-kan loā chē ngó͘-ge̍k pē-bó--ê, bô bêng-lí--ê, bô chhin-lâng chêng--ê, bô lı̂n-bín--ê, kiám m̄-sı̄ cheng-sı̂n-pı̄ⁿ mah! Hiaⁿ-tı̄ sàng kau hiaⁿ-tı̄ tı̄ hoat-têng, put-hàu pē-bó, bô thiàⁿ bó͘-kiáⁿ, phah cha-bó͘ kán, hêng-hoa̍t sim-pū-á; oán-jiân Chô-chhò kóng lêng-khó͘ goá ko͘-hū thiⁿ-ē, m̄-thang hō͘ thiⁿ-ē ko͘-hū goá. Chit khoán ê lâng moá-moá sı̄, só͘-í sè-kan chiah ū chiàn-cheng, sio-phah. Kai-kip ê tò͘-cheng, kok-chè ê hun-cheng, hit-ê goân-in iā-sı̄ tı̄-chia. 5. Ū khoán ê Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá, siông-siông giâu-gı̂ lâng beh hāi--i, kiaⁿ lâng phah--i; che sı̄ hia̍p-pek-sèng cheng-sı̂n-pı̄ⁿ. Sè-kan loā chē lâng chhàu sim-hēng, khoàⁿ lâng kóng soè siaⁿ oē sı̄ teh mē--i, toā siaⁿ oē sı̄ teh hat--i. Tı̄ sè-kan bô poàⁿ ê pêng-iú, chit khoán kiám m̄-sı̄ chhin-chhiūⁿ Chô-chhò hit khoán to-gı̂ ê sim-koaⁿ mah? Hoa-tô ēng biāu-chhiú ê i-su̍t beh i-hó i ê thâu-hong, soà gı̂ i sı̄ beh chhı̀ i, hē chhiú siu-sı̍p i ê sı̀ⁿ-miā. Chèng-tı̄-ka ē tú-tio̍h toā hoán-tùi sı̄ tùi tá-lo̍h, in ê gûi-hiám sı̄ sím-mı̍h goân-in. It-chiòng kong-sêng bān kut ko͘ ê sū-sı̍t; m̄ hān tiāⁿ tı̄-chiàn-tiûⁿ nā-tiāⁿ, tı̄ chèng-tı̄-kài nā beh chhut chı̍t ê to̍k-chhâi-chiá m̄ chai tio̍h kúi bān lâng chò i chhèng-sat ê hi-seng! Ah! Choē-ok sat-jı̂n ê sè-kài lah! 6. Bat khoàⁿ-kı̀ⁿ tı̄ ke-lō͘ ū koà chhùi-chhiu, oē hó͘-niau liām siáu oē--ê, teh kiâⁿ. He sı̄ ké siáu, siáu-beh chı̂ⁿ; chóng-sı̄ chit khoán hoān-chiá m̄-sı̄ chió, pàng-sak it-chhè lâi chò siú chı̂ⁿ-lô͘--ê, chin chē. Sio̍k-gú kóng, Jı̂n ūi châi sú sı̍t-chāi ū iáⁿ; siú chı̂ⁿ-lô͘ sı̄ sí tı̄ chı̂ⁿ-nı̍h, lâi chòng tı̄ chı̂ⁿ-nı̍h. Tham-sim hō͘ lán ê ba̍k-chiu lóng khoàⁿ chı̂ⁿ chò khit-chia̍h, chò chha̍t, kan-chà iā kam-goān. Ba̍k-chiu ū khoàⁿ-kı̀ⁿ lı̄, chiū bô khoàⁿ-kı̀ⁿ gı̄, ū sè-kan chiū bô Ki-tok lah! 7. Ū chı̍t ê lāu-lâng chin pháiⁿ phı̂-khı̀, i tı̄ ke-lō͘ teh bē pau-á, ū chı̍t ê siàu-liân lâng ài kā i chhòng-tı̄, chiū mn̄g kóng "Lāu-siok ah! Chô-chhò sı̄ chhoā loā chē peng hō͘ Kang-lâm hoh". Ìn kóng, "83 bān", "kiám m̄-sı̄ 72 bān." "Teh kóng sáⁿ! 83 bān leh!" "Thian-thian-á 72 bān". Lāu-lâng toā siū-khı̀, chèⁿ liáu soà gia̍h pun-taⁿ khí-lâi, tı̀-kàu i ê mı̍h lóng poa̍h-poa̍h tı̄ ke-lō͘, piⁿ-á ê lâng kóng "lāu peh ah! Sio chèⁿ tāi, lí ê pau-á poa̍h tı̄ thô͘-kha tio̍h khioh-khí-lâi" I soà khı̀ phut-phut kóng, "Poa̍h tı̄ thô͘-kha, iá bô 11 bān ê lâng-bé beh kā goá chhoā tùi tó ūi khı̀"; khí su-io̍k khoài siū-khı̀, chiū-sı̄ chit khoán hoān-chiá. Taⁿ tá-lo̍h chı̍t hāng khah iàu-kín, sè-kan lâng kiám m̄-sı̄ pàng-sak iàu-kín--ê, lâi chò put-tiòng-iōng ê sū mah! Bô tit-tio̍h Sèng Sı̂n ê un-sù, bān sū phı̂n hiat-khı̀ kap su-chêng, pàng-sak kin-pún cheng-lūn ki-hio̍h; kàu hoē lāi saⁿ kong-kek, kiám m̄-sı̄ chhin-chhiūⁿ chit-ê lāu-lâng iàu-kín hiah-ê bô-iáⁿ-chiah 11 bān ê peng-bé mah! 8. Ū chı̍t ê Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá siông-siông siá phoe hō͘ Soan-kàu-su, beh tùi i thó peng-tūi, chiàn-chûn, hui-ki, i pún-sin beh chò chóng-su-lēng lâi kap Gô͘-lô-su kau-chiàn; che sı̄ i ê cheng-sı̂n chhò-loān só͘ siⁿ-chhut ê bōng-sióng. Chit khoán ê hoān-chiá ū-ê ài chhòng hoé-chhia hō͘ i thoat-soàⁿ, pàng hoé sio chhù lâi hoaⁿ-hí khoàⁿ hit-ê chhám kéng; sè-kài ê chú chiàn-lūn chiá ê su-siúⁿ iā-sı̄ án-ni. Ok-to̍k hêng-hiong lóng sı̄ tùi chiah-ê chhut; chóng-sı̄ ok-to̍k ê sè-tāi ah! Tio̍h ūi-tio̍h beh lı̂m-kàu lí ê sím-phoàⁿ kap hêng-hoa̍t, lâi âu-kiò. 9. Ū chı̍t khoán ê Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá khiok sı̄ bē-hiáu hun-piat hó pháiⁿ, khoàⁿ-tio̍h Toā-koaⁿ i lia̍h chò sı̄ khit-chia̍h; khit-chia̍h chhēng phoà saⁿ i kóng sı̄ Hông-tè chhēng lêng-pô͘, che sı̄ jı̄n-sek put-chiok; sè-kan lâng loā chē pái khoàⁿ hó lâng chò pháiⁿ lâng lâi ge̍k-thāi--i, kiám iā m̄-sı̄ án-ni mah! Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ--ê, khoàⁿ lâng chhoā sin-niû lāu-jia̍t, lia̍h-chò sı̄ chhut-soaⁿ hàu-lâm hàu-lú teh chē hûn-kiō, chiū khı̂ⁿ teh khàu. Khoàⁿ lâng sàng-chòng, soà lia̍h-chò sı̄ chhoā sin-niû, ha̍h-ha̍h chhiò hoah bān-soè, kiò kiong-hí; khiok m̄-sı̄ kò͘-ı̀, sı̄ i ài piáu tông-chêng bē hiáu tit nā-tiāⁿ. Chóng-sı̄ sè-kan ū loā chē lâng, lâng hoaⁿ-hí ê sı̂ bô tâng hoaⁿ-hí, hoân-ló ê sı̂ bô tâng hoân-ló, chit khoán ê lâng Iâ-so͘ iā siông-siông tú-tio̍h (Lō͘-ka 7:31,32). Oàn lâng pù, chhiò lâng kêng; oàn lâng gâu, chhiò lâng gōng; Thiàⁿ sı̄ thiàⁿ kàu lâng iáⁿ, oàn sı̄ oàn kàu kiú-cho̍k. Sui-jiân bô ū chêng-jı̂n gán-lí kiàn se-si ê chhok-kak, iā ū thiàⁿ chiū ài i oa̍h, oàn chiū ài i sí ê phian-kiàn, pa̍t-lâng ê chú-tiuⁿ kap chı̀n-pō͘, nā-sı̄ tùi pún-sin ū put lı̄ kap put-khoài, chiū put koán saⁿ-chhit jı̄-cha̍p-it "Táⁿ-tó" chiū-sı̄ i ê chú-gı̄ kap phiau-gú. Tiong-kok ê kan-khó͘ chiū-sı̄ Táⁿ-tó chú-gı̄ ê liû-to̍k, sió-khoá ē thı̀ⁿ-thâu--ê chiū hoah "táⁿ-tó", lia̍h chit kù chò eng-hiông ê kháu-hō, lâm-chú ê chòng-giân. Nā-sı̄ chit khoán chiū ū 100 ê Chiúⁿ Kài-se̍k iā bô kàu thang hō͘ lâng táⁿ-tó lah! Cheng-sı̂n-pı̄ⁿ tio̍h tı̄-liâu, lêng-hûn ê pı̄ⁿ koh khah tio̍h án-ni. Kó͘-kim chí-ū Iâ-so͘ sı̄ oân-choân ê lâng, kı̂-û lóng sı̄ Te̍k-chióng ê cheng-sı̂n-pı̄ⁿ chiá, lán ài ho̍k-tò í-chêng hit khoán kiān-khong ê cheng-sı̂n, tio̍h chhin-chhiūⁿ Boa̍t-tāi-lia̍p ê Má-lı̄-a lâi chiū-kı̄n Chú, siū koáⁿ-chhut lóng-chóng ê kúi ---- A-phiàn kúi, poa̍h-kiáu kúi......... ---- Chū-jiân kài-sı̄ cheng-sı̂n-pı̄ⁿ ê toā pı̄ⁿ-ı̄ⁿ, Sèng-keng sı̄ i-tián, Iâ-so͘ sı̄ chú-tı̄ i. Te̍k-chéng cheng-sı̂n-pı̄ⁿ ê kin-pún tı̄-liâu chí-ū án-ni. (Tâi-oân Kàu-hoē Kong-pò tē 616 hō, 1936 nı̂ 7 goe̍h)