Thian-lō͘ chí-lâm 03
Guā-māu
Chin Tō-lí ê Tiong-kan Chiah ū Khoài-lo̍k. Bat khoàⁿ-kı̀ⁿ lâng hi chhiò, kóng lâng phah-sǹg i ê sim-lāi tek-khak ū ke̍k toā ê khoài-lo̍k, kı̂-sı̍t sè-kài sı̄ hoân-kan ê só͘-chāi, tû tı̄ chin-tō ê tiong-kan í-goā bô khoài-lo̍k. Siat-sú ū ê siat-hoat ta̍k hāng ê hoat-tō͘, lâi kı̍p sı̂ chhú khoài-lo̍k, ia̍h put-kò tı̄ bô nāi ê tiong-kan bián-kióng chng choè, lâi ka-kı̄ pâi-kái an-ùi nā-tiāⁿ. Ū chı̍t ê chhut-miâ ê i-seng, ta̍k jı̍t lâng lâi kiû i-tı̄--ê saⁿ liân-soà bô tn̄g, put lūn ū sím-mı̍h kı̂ pı̄ⁿ koài chèng, siông-siông io̍h kàu pı̄ⁿ hó, tùi án-ni miâ siaⁿ it-hoat pò-iông tı̄ sı̀-hn̄g. Bó͘ jı̍t chı̍t ê siàu-liân lâng lâi kiû i-seng kóng, “Goá mı̂ jı̍t ū chı̍t tiám ut-chut kan-khó͘ pé tı̄ goá ê sim-lāi, jı̄m poah poah boē khui, siông-siông siūⁿ pún-sin chhin-chhiūⁿ chûn-á phû tı̄ toā hái ê tiong-kan, m̄ chai sı̄ tē sı̄ hoāⁿ. Thâu kia̍h-khí khoàⁿ thiⁿ àⁿ-lo̍h khoàⁿ toē, tû sí í-goā, sè-kan bô chı̍t hāng hō͘ goá lia̍h choè ū chhù-bı̄. Thiaⁿ-kı̀ⁿ i-seng chin ko-bêng, chhiáⁿ lí kā goá i-hó.” I-seng chiū the̍h bûn-chèng-tâng siông-sè giām sin-khu lāi ta̍k só͘-chāi ê pō͘-ūi, lóng-chóng ióng-kiāⁿ bô tāi-chı̀. Koh soè-jı̄ khoàⁿ i ê phê-hu ki-bah ia̍h kap hó lâng bô koh-iūⁿ. I-seng kā i kóng, “Lí ê sin-khu pèng bô phoà-pı̄ⁿ, chóng-sı̄ sim-lāi oē ut-chut kan-khó͘, káⁿ sı̄ ū siáⁿ tāi-chı̀ boē chiâⁿ lí ê sim-goān, á-sı̄ ka-kı̄ khiā-khí bô chhù-bı̄, ia̍h bô sím-mı̍h hō͘ ba̍k-chiu sim-koaⁿ khoài-lo̍k ê tāi-chı̀ thang an-ùi pâi-kái--hòⁿ?” Siàu-liân lâng kóng, “M̄-sı̄ án-ni.” I-seng kóng, “Che sı̄ cheng-sı̂n pı̄ⁿ, chia̍h io̍h kiaⁿ-liáu oh tit-tio̍h kong-hāu. Lūn chia̍h io̍h jı̍p ūi, keng-kè tn̂g thàu kàu huih-kńg, chóng-sı̄ ke̍k oh kàu sim-lêng, chia̍h io̍h put-kò siong siau-hoà hāi chōng-hú nā-tiāⁿ. Chiàu goá kā lí siūⁿ, tio̍h siông-siông choè khoài-lo̍k ê tāi-chı̀ lâi hō͘ sim sèng hoaⁿ-hí, siau-tû iu-būn; ū chhù-bı̄ ê siáu-soat, lāi-bı̄n choē-choē kóng khí khe-hâi oa̍h-tāng ê sū, khoàⁿ liáu oē koé sim-būn, lí boé kúi pún lâi khoàⁿ, kiám-chhái ū lı̄-ek lí ê phoà-pı̄ⁿ.” Siàu-liân lâng thiaⁿ liáu chhin-chhiūⁿ bô sím-mı̍h siong-sı̀n. I-seng koh kóng, “Lí m̄ ài khoàⁿ siáu-soat, thang khı̀ bó͘ keng hı̀-hn̂g khoàⁿ hı̀, kūn jı̍t thiaⁿ-kı̀ⁿ tùi kiaⁿ-siâⁿ sin kàu chı̍t kioh thiú, chin gâu khe-hâi, choè chò put-chí chhut-sı̂n, lāu lâng gín-á ta̍k ê hoaⁿ-hí khı̀ khoàⁿ, chit kioh thiú ê miâ-siaⁿ kàu hiah hó, tek-khak sı̄ ū chin hó khoàⁿ, bóng khı̀ chhı̀-khoàⁿ bāi.” Siàu-liân lâng chhiò kóng, “Goá ê sèng m̄ ài khoàⁿ hı̀. Hô-hòng goá ū iu-būn moá sim, thái oē ēng pa̍t lâng ê khoài-lo̍k lâi koé goá ê iu-būn?” I-seng kóng, “M̄ sı̄ án-ni, kó͘-chá lâng ū kóng, “Kè ti-chàu ê mn̂g-kháu, khui chhùi chhut-la̍t pō͘, sui-jiân bô chia̍h tio̍h bah, sim-lāi ia̍h ū khoài-lo̍k.” Iàu-kín lí tio̍h piàn-oāⁿ sim-lí, bóng chhı̀-khoàⁿ. Koh thiú-á ê hêng-tōng kú-chí put-chí hó khoàⁿ, hō͘ lâng ê sim chheng-chhái, hèng khoàⁿ hı̀ ê lâng, lóng lia̍h i choè chhin-chhiūⁿ siau-tû iu-būn ê io̍h-hún. Lí bóng khı̀ khoàⁿ, nā bô kong-hāu chiah koh lâi chhē goá siat-hoat.” Siàu-liân lâng thiaⁿ liáu ná bô hoaⁿ-hí, iu-būn kóng, “Só͘ kóng siōng kioh-siàu ê thiú chiū-sı̄ goá, goá sui-jiân oē tı̄ ko-lâu bú-koán ê tiong-kan chhiò, khı̀, mē, tı̄ lâng ê bı̄n-chêng choè lâng ê chhiò-pı̀ⁿ, koé lâng ê iu-būn, lâi tit-tio̍h lâng ê po-chiáng, m̄-kú ka-kı̄ sim-lāi ê kan-khó͘ khiok bô lı̂-á koé.” I-seng thiaⁿ--kı̀ⁿ toā gông-ngia̍h, kā i kóng, “Pêng-iú ah, án-ni goá bô hoat-tō͘ thang i-tı̄ lí ê phoà-pı̄ⁿ.” Sè-kan choē-choē lâng chhin-chhiūⁿ chit kioh thiú, ài tı̄ chin-tō ê goā-bı̄n kiû khoài-lo̍k, sı̍t-chāi boē thang sı̍t-sı̍t tit--tio̍h. In-ūi sè-kài sı̄ choē-ok kan-khó͘ ê só͘-chāi, chhē lâi chhē khı̀ to͘ tı̄ kan-khó͘ ut-chut ê tiong-kan teh kè, sui-jiân goā-phê khoàⁿ chhin-chhiūⁿ ū khoài-lo̍k, kı̂-sı̍t sim-lāi bû-hān ê iu-ut tû boē chı̄n. Só͘-í put-jû tû-khı̀ ēng chhia-hoâ iàn-lo̍k kiû hoaⁿ-hí ê ki-hoē, boé chı̍t pún Hok-im ê chheh lâi khoàⁿ, chhē tō-lí lāi ê chin khoài-lo̍k, kàu lé-pài-jı̍t hioh it-chhè ê tāi-chı̀, chhoā ke-lāi ê lâng khı̀ Sèng-tn̂g thiaⁿ tō-lí, koh ēng kı̂-tó ê kang-hu hoán-hoé koé pı̀ⁿ ê sim, siông-siông kap Thiⁿ pē saⁿ kau-poê. Chiū sim-lāi chū-jiân oē hián-chhut chin ê khoài-lo̍k, chit hō khoài-lo̍k m̄ sı̄ sè-kan ta̍k hāng ê khoài-lo̍k só͘ oē pí--tit, lâng nā sı̍t-sim kiû--i, chiū oē chai hit tiong-kan ê ı̀-bı̄ chhim kàu cháiⁿ-iūⁿ. Hoán-hoé Tı̂--lah. Eng-kok ê kiaⁿ-siâⁿ Lûn-tun, tng toā koâⁿ ê sı̂, sai pak hong khí, lo̍h seh, toē bı̄n thô͘-bê siûⁿ-siûⁿ, kè lō͘ ê lâng ke̍k chió. Ū chı̍t jı̍t thiⁿ-khı̀ chin koâⁿ, goá chhut mn̂g khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t lâng thé-keh chho͘ toā, chhēng mı̂-hiû, ām-kún ûi kāu jiông kúi-nā liàn, bō-á tı̀ kàu khàm hı̄-á, thâu-khak téng tı̀ chı̍t kha kheng toé pah goā bé hı̂, iân koe-lō͘ sı̀-koè o, toā hong tùi bı̄n chhe--lâi, iû-goân chū-chāi, thang chai chit hō keng-kí ê lâng. Boē hı̂ ê lâng kia̍h thâu khoàⁿ-kı̀ⁿ goá chiū pò goá khoàⁿ i ê hı̂, ta̍k bé chhiⁿ thiàu-thiàu ná chhin-chhiūⁿ oa̍h--ê. Mn̄g, cháiⁿ-iūⁿ boē? Ìn kóng, “Goá tùi hiuⁿ-kan lâi, kiâⁿ cha̍p goā lí lō͘ kàu chia jı̍t beh àm--lah, ǹg-bāng kín boē oân, thang tò-lâi tia̍h chı̍t kńg-á bí chhı̄ bó͘ kiáⁿ, lóng bô siūⁿ beh hó thàn, lí nā beh boé, chı̍t bé sǹg gō͘ chiam chiū hó.” Goá kóng, “Chin chiàⁿ mı̍h hó, kè sio̍k, to̍k-to̍k chí kúi nı̂ chhı̄-bı̄n bô siáⁿ hó, khiā-khí ê lâng khah choē khiām chia̍h, lí ài choè chı̍t sı̂ boē oân, kiaⁿ-liáu oh--tit.” Boē hı̂--ê kóng, “Mı̍h hó koh sio̍k, Sian-siⁿ m̄ boé--mah? Nā iân-chhiân kàu bı̂n-á-jı̍t, sui-jiân boē chhàu chóng ia̍h oē khah láu. Goá tu hong ta̍h seh, koâⁿ chhı̀n-chhı̀n lâi kàu chia, bô poàⁿ lâng beh boé, sı̍t-chāi kàu-gia̍h pháiⁿ miā!” Goá thiaⁿ liáu chin khó-lı̂n, chiū mn̄g kui kheng boé liáu beh loā-choē chı̂ⁿ? Boē hı̂--ê gōng-gōng kā goá siòng, iā ēng kui kheng ê hı̂ hō͘ goá khoàⁿ. Goá kā i kóng, “Hı̂ chin chhiⁿ.” Boē hı̂--ê kóng, “Sian-siⁿ, lí beh kā goá boé kàu liáu, sǹg chı̍t kho͘ gûn chiū hó.” Goá chiàu án-ni hō͘--i. Mn̄g--goá, “Hı̂ beh hē tá-lo̍h?” Goá kóng, “Thiⁿ-khı̀ chin koâⁿ, sòng-hiong lâng ē-hng chhē bô chá-khí tǹg--ê chin choē, lí thoè goá kiò chhù-piⁿ thâu-bé chhut lâi the̍h, chı̍t kháu-chàu hō͘ i saⁿ bé.” Goá kóng án-ni, boē hı̂--ê soà gông-ngia̍h, koh the̍h hit kho͘ gûn soè-jı̄ khoàⁿ-khoàⁿ. Goá mn̄g, “Pháiⁿ gûn á m̄ sı̄?” Ìn kóng, “Hó--ê.” Goá mn̄g, “Lí koh the̍h gûn khí lâi khoàⁿ mih-tāi? Nā m̄ kam-sim, hı̂ iáu tı̄ chia thang koh koāⁿ--khı̀. Boē hı̂--ê kóng, “M̄-sı̄, m̄-sı̄, tek-choē, tek-choē.” Chiū tı̀ kheng kàu koe-lō͘ tiong-ng, toā siaⁿ kiò kóng, “Ū chı̍t kheng chhiⁿ hı̂ beh sàng lâng chú, chı̍t kháu-chàu saⁿ bé, beh ê lâng tio̍h koáⁿ-kín lâi the̍h--ah.” Liân kiò kúi-nā pái, bô poàⁿ ê khui mn̂g chhut lâi the̍h. Tú-tú teh kı̂-koài ê tiong-kan, ū chı̍t ê lāu a-ḿ beh tò-lâi in chhù. Boē hı̂--ê kóng, “Ū saⁿ bé hı̂ beh sàng--lí, lí beh--m̄?” Lāu a-ḿ m̄ chhap, mn̂g koaiⁿ choè i jı̍p--khı̀. Koh chı̍t ê cha-bó͘ gín-á lâi, chiū koh the̍h hı̂ beh sàng--i, kā i kóng, “Chit saⁿ bé the̍h tò-khı̀ hō͘ lí ê lāu-bú chú, m̄ siu lí chı̂ⁿ.” Gín-ná m̄ siu choè i khı̀. Boē hı̂--ê ka-kı̄ thó͘-khùi kóng, “Goá boē hı̂ bô lâng kā goá boé, che iáu bô kı̂-koài, taⁿ beh sàng--lâng, ia̍h bô lâng beh lâi the̍h, tio̍h koh hō͘ goá toà chia koâⁿ, goá chin-chiàⁿ pháiⁿ jı̄-ūn kàu-ke̍k.” Hit sı̂ goá tı̄ piⁿ-á phian-phiah-ê só͘-chāi, boē hı̂--ê só͘ keng-kè, goá lóng siông-sè chai. Boē hı̂--ê hut-jiân khoàⁿ-kı̀ⁿ goá, kā goá kóng, “Goá tāi-seng phah-sǹg sian-siⁿ lí sı̄ ū tām-po̍h sit-sim, taⁿ hı̂ beh sàng--lâng, bô lâng beh lâi the̍h, chóng bô thong-koe ê lâng ia̍h lóng sit-sim--mah?” Goá kā i kóng, “Lâng m̄-bat--lí, phah-sǹg lí sı̄ bô iáⁿ, só͘-í m̄-káⁿ lâi the̍h.” Goá chiū chiàu boē hı̂ ê lâng tāi-seng só͘ kiò ê oē, toā siaⁿ koh kiò, tāi-ke lóng chhut--lâi, bô tia̍p-á-kú, thong kheng the̍h liáu-liáu. Lō͘-bé kàu--ê the̍h bô, ū ê nga̍uh-nga̍uh liām, soè-jı̄ kā in khoàⁿ, tiong-kan sı̄ tāi-seng hit-ê lāu a-ḿ. Lāu a-ḿ kóng, “Cháiⁿ-iūⁿ bô hō͘--goá, goá ū cha-bó͘-kiáⁿ, sun-á, chin-kú lóng bô hı̂ thang chia̍h, hiah-ê lâi the̍h ê lâng kiám pí goá khah sòng-hiong--mah?” Boē hı̂--ê ı̀n kóng, “Goá khí-thâu beh hō͘ lí, sı̄ lí m̄ the̍h, lâng ū sím-mı̍h m̄-tio̍h?” Lāu a-ḿ kóng, “Goá tāi-seng thái-thó oē chai lí ū iáⁿ beh hō͘--lâng?” Boē hı̂--ê kóng, “Toā hong chin thàu, sng-seh tı̍t-tı̍t lo̍h, piàn sin tàng kàu beh sí, thái-thó oē kò͘ tit kap lí lia̍h-liâng? Lí oē the̍h bô ê in-toaⁿ, 1. M̄ sı̀n só͘ gō͘. 2. Siuⁿ bān só͘ gō͘.” Kóng soah chiū khı̀. Goá ia̍h tò--khı̀. Khoàⁿ chheh ê pêng-iú, chit hāng m̄ sı̄ bô-iáⁿ ê sū, sı̍t-sı̍t goá pún-sin ū keng-kè. Lūn hit-ê lāu a-ḿ bô tit-tio̍h hı̂, koh tio̍h hō͘ chhù-piⁿ chhiò, sui-jiân ū thè-hoé ê sim, m̄-kú í-keng tı̂--lah. Chia̍h hı̂ sı̄ sió-khoá sū, iáu ū khah toā--ê, lán m̄-thang m̄-chai. Siōng-tè hō͘ sè-kan lâng, tùi be̍k-sı̄ chhàm-gú m̄ nā chı̍t pái, thàn tō-lí--ê m̄-nā chı̍t lâng, chêng ū sian-ti, āu--lâi ū sù-tô͘, kàu taⁿ ta̍k kok thoân-kàu ê lâng ta̍k só͘-chāi ū, lóng-chóng kiò kàu âu ta chı̍h khoah, la̍t chı̄n, siaⁿ bô, lóng-sı̄ ko͘-hū un-tián chin choē, siū un--ê chin chió, che lóng sı̄ chhin-chhiūⁿ hit-ê lāu a-ḿ ngı̄-sim kò͘-chip, tı̀-kàu sit-lo̍h un-tián. Kai-chài iáu-kú ū tām-po̍h sı̂ thang hō͘ lí kiâⁿ, nā lí khéng koáⁿ-kín chhíⁿ-gō͘, chiū thang koh tit--tio̍h, siat-sú iân-chhiân saⁿ khoàⁿ, kiaⁿ-liáu ki-hoē chı̍t ē sit-lo̍h boē thang koh tit--tio̍h, kan-ta tı̄ āu jı̍t siong-sim thè-hoé ia̍h bô lō͘-ēng. Sèng-keng kóng, “Goá chio lín, lín m̄ thiaⁿ, goá kia̍h chhiú, lín bô tı̀-ı̀ pàng-sak goá ê tō-lí, m̄ siū goá ê kà-sı̄, kàu hoān-lān lâi, chiah chai thang kiaⁿ-hiâⁿ, kan-ta hō͘ lâng chhiò nā-tiāⁿ” (Chim-giân 1:24-26.) Sèng-keng koh kóng, “Boé chiú boé lin, boé chia̍h mı̍h m̄ bián chı̂ⁿ” (Í-sài-a 55:1). Koh kóng, “Siōng-tè lı̂n-bín thiàⁿ sè-kan lâng, sı̄m-chı̀ siúⁿ-sù I to̍k-siⁿ ê kiáⁿ, hō͘ hoān-nā sı̀n ê lâng bián tı̂m-lûn ū éng-oán oa̍h” (Iok-hān 3:16.) Chiah-ê lóng sı̄ bêng-bêng ê kan-chèng, khó-sioh sè-kan lâng that hı̄-khang m̄ thiaⁿ, kiám m̄ sı̄ ka-kı̄ pàng-sak hok-khı̀--mah? Káⁿ Kóng Khah Iâⁿ Pa̍t Lâng. Thoân kàu ê lâng bat kóng, “Lâng lóng ū choē, tek-khak tio̍h hoán-hoé koé-pı̀ⁿ, chiah oē bián tit chiong-lâi ê toā chai-ē, hióng-siū lâi-sè éng-oán ê pêng-an.” To̍k-to̍k thiaⁿ tō-lí ê lâng choē-choē bô hoaⁿ-hí, thiaⁿ chit kù oē, siông-siông phah-sǹg chiū nā ū kè-sit, ia̍h tek-khak pí pa̍t lâng khah tāng, kiám chiū oē lo̍h tē-ge̍k? Tùi án-ni bô beh chhē tit-tio̍h kiù ê hoat-tō͘. Sèng-keng kóng, “Oân-choân siú Siōng-tè ê tō-lí--ê, sè-kan bô hit hō lâng. “Goá sı̄ siáⁿ hō lâng, káⁿ phah sǹg it-seng ê giân-hēng lóng ha̍p thiⁿ ê tō-lí--mah? Kı̀-jiân boē it-chı̄n ha̍p tō-lí, chiū-sı̄ Siōng-tè ê choē-jı̂n, án-ni bián kap lâng pí-phēng tāng khin. Kóng i choē tāng iā goá choē khin, bô koh-iūⁿ saⁿ-thâi su--ê tô-cháu, cháu gō͘-cha̍p pō͘--ê chhiò chı̍t-pah pō͘--ê, kı̂-sı̍t pı̂ⁿ-pı̂ⁿ sı̄ thâi-su tô cháu, iû-goân boē thang the i bô choē. Pí-phēng ū lâng thau-the̍h chı̍t-pah kho͘ gûn, lâng tùi koaⁿ-hú kò--i, i ı̀n kóng, “Iáu ū lâng thau-the̍h chı̍t chheng kho͘ gûn, goá chiah thau-the̍h chı̍t pah nā-tiāⁿ, chêng-hêng pí pa̍t lâng khah khin, chhiáⁿ m̄-thang chek choē--goá.” Án-ni ū thong á bô? Chá-jı̍t ū chı̍t lâng koaiⁿ tı̄ kaⁿ--nı̍h, khı̀ thàm--ê an-ùi i kóng, “Lí choē khin, bián kiaⁿ.” Kaⁿ-lāi ê lâng kóng, “Choē khin mā sı̄ án-ni, kiám oē thang bián koaiⁿ kaⁿ--mah? Thang chai choē bô lūn tāng khin, lóng ū ha̍p-gı̂ ê chek-hoa̍t. Lán lâng tı̄ Siōng-tè ê bı̄n-chêng ia̍h sı̄ án-ni, lóng bián kap pa̍t lâng lâi kè-kàu tn̂g-té. Siⁿ Sí Mn̂g. Iâ-so͘ kóng, “Goá kā lín kóng, siú goá ê tō-lí, koh sı̀n chhe goá lâi ê Siōng-tè, chiū ū éng-oa̍h bián tēng choē.” Chiàu án-ni chiū-sı̄ í-keng chhut sí jı̍p oa̍h. (Iok-hān 5:24) Hō͘ lán chai siⁿ sí mn̂g ê kài-hān ke̍k-kı̂ iàu-kín, chāi tı̄ sı̀n kap m̄ sı̀n nā-tiāⁿ. Pêng-sı̂ lâng thiaⁿ tō-lí, sim-lāi iáu-kú giâu-gı̂, lia̍h choè tio̍h sı̀n á bián? Siⁿ sí ê koan-hē, chiū-sı̄ lêng-hûn tit-tio̍h kiù á bô, bû hêng ê tiong-kan chit sı̂ í-keng tiāⁿ-tio̍h. In-ūi sı̀n chiū oa̍h, m̄ sı̀n chiū sí, chı̍t-sı̀-lâng ê toā sū sı̍t-chāi tiāⁿ-tio̍h tı̄ tia̍p-á kú ê sı̂-kan, sí-āu siⁿ-chêng, tú-tio̍h chai-ē tit-tio̍h hok-khı̀, choan-choan tùi chı̍t ê liām-thâu ū sı̀n á bô lâi koat-toàn, koan-hē kiám bô chin toā--mah? To̍k-to̍k Ki-tok Oē Kā Goá Tam-tng. Kó͘-chá kàu taⁿ ê toā sèng-jı̂n gâu lâng, ēng loā choē ê sim-su, só͘ chhut-la̍t káng-kiù--ê to̍k-to̍k thian-tō nā-tiāⁿ. Thian-tō chiū-sı̄ beh chhoā phó͘ thiⁿ-ē ê lâng lı̄-khui sè-sio̍k, jı̍p sèng, chhut sí jı̍p oa̍h, kóng khah siông-sè, sı̄ hō͘ phó͘ thiⁿ-ē ê lâng lóng oē siám-pı̄ tē-ge̍k ê kan-khó͘, lâi jı̍p éng oa̍h ê mn̂g. Chit hō mn̄g-toê sı̍t-chāi iàu-kín, tùi chá kàu taⁿ ê sèng-hiân, bē ū oē oân-choân kái-koat ê hoat-tō͘, put-kò͘ sı̄ pêng-siông khó͘-khǹg choè hó, kéng-kài choè pháiⁿ--ê chiah-ê kháu-thâu siān nā-tiāⁿ. To̍k-to̍k ū Iâ-so͘ Ki-tok pàng-sak sin-khu kiù sè-kan, m̄ nā thoân-tō, sı̍t-chāi oē-kiâⁿ tō-lí, só͘-í Sèng-keng kóng, “Éng-oán hok-khı̀ ê toē-ki í-keng khiā-chāi, sè-kan lâng kui-oá--i chiū hó.” Koh kóng, “Toē-ki chiū-sı̄ Iâ-so͘ Ki-tok, sı̄ Siōng-tè te̍k-piat siat-lı̍p.” Sè-kan lâng oē kui-oá sı̀n--I, chiū sim-lāi ū pá-chhı̂, koat-toàn boē chhin-chhiūⁿ chûn phû tı̄ toā hái ê tiong-kan, bông-bông biáu-biáu, m̄ chai beh tùi tá-lo̍h khı̀. Chóng-sı̄ kui-oá Ki-tok ê nn̄g hō kang-tiâⁿ m̄-thang m̄ chai, (1) Kèng-ho̍k Ki-tok. (2) Sūn-thàn Sèng Sı̂n. In-ūi Ki-tok sio̍k tı̄ goā-phê, Sèng Sı̂n sio̍k tı̄ lāi-sim. Sio̍k goā-poê ı̀-sù chiū-sı̄ kiù sè sio̍k choē ê kong-lô Ki-tok choè chiâⁿ--i, lán sêng-sim kui-oá chiū thang hióng-siū kiù sio̍k ê un-tián, bián chı̍t lı̂-si khiàm-ēng--lán. Sio̍k lāi-sim ê ı̀-sù chiū-sı̄ kám-hoà ê khùi-la̍t Sèng Sı̂n chiáng-koán--i, chóng-sı̄ sūn-thàn ûi-ke̍h sı̄ chāi tı̄ lán lâng. Só͘-í Ki-tok ê kong-lô bô in-ūi lán ê hó pháiⁿ lâi ke-thiⁿ kiám-chió, nā-sı̄ Sèng Sı̂n ê kám-hoà ū kong-hāu á bô, sı̄ khoàⁿ hit lâng ê sūn-thàn ûi-ke̍h, kū-choa̍t sêng-siū lâi tiāⁿ-tio̍h. Só͘-í tè Ki-tok ê lâng m̄-thang kan-ta oá-khò ka-kı̄ ê sim-hēng, ǹg-bāng kàu kong-tek oân-boán ê jı̍t oē phoè Ki-tok ê kiù un. In-ūi kiù un sı̄ tùi Siōng-tè ê jı̂n-ài, Ki-tok ê chû-pi chhut, m̄ sı̄ sè-kan ê kim gûn só͘ oē boé--tit, ia̍h m̄ sı̄ oá-khò kong-tek só͘ oē choè chiâⁿ. Nā-sı̄ lâng ka-kı̄ phah-sǹg it-seng choè lâng kiâⁿ tāi-chı̀ kín-sı̄n, ǹg-bāng beh tit-tio̍h Siōng-tè ê koàn-kò͘, sı̄ chin toā chhò-gō͘. In-ūi Siōng-tè sı̄ oân-choân bô lâng oē pí-tit bān hūn ê chı̍t hūn, siat-sú lâng ke̍k gâu chiàu-kò͘ ka-kı̄ ê sim-hēng kiâⁿ choè, chiàu lâng khoàⁿ sı̄ hó, chóng-sı̄ chiàu Thiⁿ khoàⁿ sı̄ iáu bô kàu-gia̍h, só͘-í kóng Ki-tok ê kiù un koat-toàn boē tùi lâng ê kong-tek lâi tit--tio̍h, che sı̄ bêng. To̍k-to̍k sè-kan lâng tio̍h tû-khı̀ ka-kı̄ oá-khò ê liām-thâu, piàⁿ khang i ê chhiú, khiam-hu i ê sim, phak tı̄ Ki-tok ê bı̄n-chêng kiû kóng, “Goá bô tek-hēng bô châi-lêng, sim-lāi moá-moá choē-koà, pún boē kham-tit hióng-siū kiù sio̍k ê kong-lô, chí ū ǹg-bāng oá-khò Ki-tok ê chû-pi lâi choè goá lêng-hûn ê pó-hō͘, kàu sí bô soah nā-tiāⁿ.” Siūⁿ Tiāⁿ Í-keng Bô Miā. Chá jı̍t ū chı̍t chiah toā chûn hō choè Lı̂m-tun, tùi Eng-kok khı̀ ò-kok, keng-kè Hoat-kok Pit-sū-kai hái-oan tú-tio̍h pò-thâu hong, hái-éng chin toā, chûn hián-lâi hián-khı̀, bô loā kú chûn-piⁿ ê thih-pán phah pháiⁿ, chúi lāu-jı̍p chhng-lāi, lâng-kheh toā loān. Chûn-téng ū tiàu sam-pán chûn, sı̄ pı̄-pān tú-tio̍h gûi-hiám thang ēng. Tāi-kong chiū pàng sam-pán lo̍h chúi, chhoā chèng lâng-kheh lo̍h--khı̀. Toā chûn--nı̍h ū chı̍t ê chun-kùi hū-jı̂n-lâng, siūⁿ put-kò chı̍t chiah sió chûn phû tı̄ toā hong-éng ê tiong-kan, tek-khak m̄ ta̍t toā chûn lāi ê ún-tàng, chiū m̄ lo̍h sam-pán, chèng lâng-kheh pek i tio̍h koáⁿ-kín lo̍h. M̄ thiaⁿ. Tāi-kong kò chiúⁿ choè in khı̀. Bô loā kú, chûn-lāi chúi chiām-chiām moá, khiàm chhùn goā koâiⁿ chiū tı̂m. Chun-kùi hū-jı̂n-lâng tio̍h-kip, m̄-kú khoàⁿ sam-pán í-keng khı̀ lí goā hn̄g, toā siaⁿ kiò, hē beh ēng nn̄g chheng kim-pōng tap-siā. Chèng lâng-kheh kah tāi-kong kò tò-tńg khı̀ kiù. Tāi-kong kóng, “Tı̂--lah, thèng-hāu sam-pán oá-chûn, chûn í-keng tı̂m--lo̍h-khı̀-liáu, nā bô, chûn khōng-khōng hián bô tiāⁿ bô tio̍h, sı̀-bı̄n éng hiah toā, khip-la̍t hui-siông kiông, lán koat-toàn kò boē oá. Teh kiaⁿ hit-ê hū-jı̂n-lâng bô tit-tio̍h kiù, kiaⁿ-liáu lín tio̍h soà tè i sí.” Koh tia̍p-á kú khoàⁿ toā chûn chiām-chiām tı̂m, chun-kùi ê hū-jı̂n-lâng hō͘ chúi im--tio̍h, chhin-chhiūⁿ iáu-kú teh kiû kiù. Chèng lâng khoàⁿ-kı̀ⁿ chit hō chhiⁿ-chhám lóng kóng i tng sı̂ m̄ thiaⁿ khó͘-khǹg, chiah tio̍h ka-kı̄ gō͘ liáu sı̀ⁿ-miā. Iâ-so͘ Ki-tok sı̄ sè-kan lâng ê kiù-seng chûn, pàng-sak chit-ê í-goā, bô pa̍t ê tit kiù ê ǹg-bāng. Goān tāi-ke thàn chá hoê-thâu, chiah oē thang chiūⁿ kàu pêng-an ê só͘-chāi, nā bô, tek-khak chhin-chhiūⁿ hit-ê chun-kùi hū-jı̂n-lâng sit-lo̍h sı̀ⁿ-miā, tı̂m-lo̍h khó͘-hái ê tiong-kan, éng-oán bô tit-tio̍h oa̍h ê ǹg-bāng. Mô͘-kúi ê Kè-chhek. Chá jı̍t ū chı̍t lâng bāng kı̀ⁿ khı̀ iû tē-hú, khoàⁿ-kı̀ⁿ kúi ông chē tı̄ koâiⁿ-tâi ê téng-bı̄n, sı̄-oē pâi-lia̍t chó-iū, kúi-chut káng chheng bān, gû-thâu bé-bı̄n, khoán-sit m̄ nā chı̍t khoán. Kúi-ông chē tı̄ tâi-téng, chhut siaⁿ chı̍t ē kiò, chèng kúi-chut lóng tio̍h ı̀n, giám-jiân hông-tè kàu kim-loân tiān chı̍t-iūⁿ. Bāng-kı̀ⁿ ê lâng khoàⁿ-kı̀ⁿ chit hō kéng-hóng, tú-tú teh kı̂-koài ê tiong-kan, hut-jiân thiaⁿ-kı̀ⁿ kúi-ông thoân-chí, kóng, “Pún tāi-ông chit tia̍p ài kéng choan-chhe khı̀ hoān-kan iú-he̍k bān lâng, chō-chok ta̍k hāng ê choē-ok, hō͘ lâng lı̄-khui Thian-kok lâi jı̍p bê-lō͘, tē-ge̍k ke tit-tio̍h chı̍t lâng, chiū lán ke chı̍t ê pang-chān. Chı̄-chūi beh khı̀? Kín-kín chiūⁿ tiān lâi chàu.” Liâm-piⁿ ū chı̍t ê kúi-chut khí-sin chàu kóng, “Jı̂n-sı̂n bô châi-tiāu, tit-tio̍h tāi-ông chhut bēng-lēng, goān chı̄n sim-su khùi-la̍t, lâi pò tāi-ông ê sim.” Ông mn̄g, “Lí ū sím-mı̍h hó kè-chhek?” Ìn kóng, “Goá beh kā lâng kóng, Thian-tông tē-ge̍k sı̄ bông-bông biáu-biáu ê sū, Siōng-tè ū iáⁿ á bô, koh khah boē pı̂n-sı̀n--tit, put-jû kı̍p-sı̂ thàn ki-hoē khoài-lo̍k khah hó.” Kúi-ông kóng, “Boē ēng--tit, bo̍k ū pún, chúi ū goân, lâng ê pún-goân chiū-sı̄ Siōng-tè, che sı̄ lí só͘ boē siám-pı̄, soè-hàn gín-á mā oē chai, sui-jiân phû-phiò hòng-tōng ê siàu-liân, tng chiú-chùi ê sı̂ kóng goá m̄-bat Siōng-tè. Kàu tı̄ mı̂-chēng tó lo̍h bı̂n-chhn̂g, bē bat bô ka-kı̄ siūⁿ thiⁿ-toē tek-khak ū chú-cháiⁿ, ia̍h bêng hó pháiⁿ tek-khak ū pò-èng, chá oàⁿ tiāⁿ-tio̍h boē cháu-siám. Nā kàu pı̄ⁿ-tāng gûi-kip ê sı̂, i ê thian-liông koh khah oa̍h-tāng, siông-siông ū ê kàu hit sı̂ kı̂-tó ai kiû. Koh Siōng-tè ê chû-pi chhiong-moá thiⁿ-toē lāi, hūn lán bô hoat-tō͘ thang chó͘-chí--i, bô lūn lâng hoān choē loā tāng, siat-sú hoán-hoé koé-pı̀ⁿ, lâu kúi tiám ba̍k-sái, kı̂-kiû kúi-kù Iâ-so͘, bô m̄ tit-tio̍h sià-bián choē, kiù i kàu Thian-tông. Lí ióng-kám o-ló, chóng-sı̄ kè-chhek boē kiâⁿ--tit” Kóng soah, koh chı̍t ê kúi chàu kóng, “Goá beh khı̀.” Kúi-ông kóng, “Lí ū siáⁿ hó hoat-su̍t thang hō͘ lâng lı̄-khui Siōng-tè, thoa i jı̍p tē-ge̍k?” Ìn kóng, “Goá beh ēng hâm-hô͘ ê oē kā lâng kóng, thiⁿ-toē lāi sı̍t-chāi ū chú-cháiⁿ, m̄-kú I sèng koh chheng-khı̀, ke̍k oàn-hūn pháiⁿ, sè-kan lâng bô chı̍t ê oē kham-tit chhin-kūn, hô-hòng lán sı̄ choē-ok chhim tāng ê lâng, thái-thó oē kham-tit tit-tio̍h Sèng chheng-khı̀ ê Siōng-tè koàn-kò͘? Án-ni lâng kap Siōng-tè pun-khui, ún-tàng jı̍p tı̄ tāi-ông ê hoān-ûi lāi.” Kúi-ông kóng, “Chit hō kè-chhek koh khah boē kiâⁿ--tit, kiaⁿ-liáu sè-kan lâng thiaⁿ-kı̀ⁿ án-ni it-hoat kiaⁿ-hiâⁿ, kiû Siōng-tè lı̂n-bín pı̀-iū. Koh kūn-lâi Sèng-keng piàn thoân ta̍k só͘-chāi, Sèng-keng lāi bêng-bêng kı̀-chài Siōng-tè lı̂n-bín thiàⁿ sè-kan lâng. Koh kóng Iâ-so͘ lı̂m-kàu sè-kan m̄ sı̄ beh chio hó lâng, sı̄ beh chio ū choē ê lâng hoán-hoé koé-pı̀ⁿ. Chhin-chhiūⁿ chit hō ı̀-sù, Sèng-keng choē-choē só͘-chāi kı̀-chài chin siông-sè, kiám sı̄ lí ēng hâm-hô͘ ê oē só͘ thang jia-iám--mah?” Kúi-á bô oē thang ı̀n, kín thè--khı̀. Ông mn̄g, “Bô ū hó kè-chhek thang lâi hiàn--ê-mah?” Chèng kúi chēng-chēng, bô chı̍t ê káⁿ ı̀n. Thêng--ū-hiah-kú, hut-jiân chı̍t ê kúi-chut chàu, kóng, “Goá ū hó kè-chhek.” Ông kóng, “Sím-mih kè-chhek? Kín chàu--lâi.” Ìn kóng, “Goá beh kā kóng, “Siōng-tè chhe Kiáⁿ lâi sè-kan, chit chat sū chin-chiàⁿ ū iáⁿ. Iâ-so͘ thoè lâng sí sio̍k lâng ê choē ia̍h sı̄ chin--ê. Choē-jı̂n hoán-hoé koé-pı̀ⁿ, chiū thang tit-tio̍h Siōng-tè chiap-la̍p, che ia̍h sı̄ bô pe̍h-chha̍t.” Oē kóng bē liáu, kúi-ông toā siū-khı̀, tah hong-chí hoah kóng, “Chiàu lí só͘ kóng, chhin-chhiūⁿ kà-sı̄ lâng bat tō-lí, chhoā lâng kàu Thian-kok, tú-tú kap goá ê chong-chí tùi-hoán, án-ni boē ēng--tit. Thè--khı̀, m̄ chún lí koh kóng.” Kúi-á ı̀n-kóng, “Che sı̄ sūn chhiú khan iûⁿ ê kè. Chhiáⁿ tāi-ông soah siū-khı̀, iông-ún goá kóng kàu bêng-pe̍k.” Kúi-ông chún, kúi-á koh kóng, “Goá téng-bı̄n só͘ kóng hiah-ê lóng-chóng ū iáⁿ, to̍k-to̍k kui-oá Iâ-so͘ bián siuⁿ chá. Sè-kan ê hok-khı̀ khoài-lo̍k, tio̍h kı̍p-sı̂ chhut-la̍t hióng-siū, thèng-hāu beh lı̂m-chiong ê sı̂ chiah sı̀n tō-lí iáu bē tı̂, í-keng ū thang hióng-siū sè-kan ê êng-hoâ, koh thang tit-tio̍h lâi-sè ê hēng-hok, chit-ê kiám m̄ sı̄ siang hāng hó--mah?” Chèng kúi thiaⁿ liáu toā chàn-sêng, o-ló i ê hó kè-chhek, kúi-ông ia̍h lián chhiú toā chhiò. Tùi án-ni khoán-thāi i choè siōng-téng kúi-chut. Ông sûi-sı̂ thoân bēng lóng-chóng ê toā sió kúi kiat-tūi chiâⁿ kûn, jı̍p hoān-kan, choan-choan ēng chit-ê kè-chhek ín-iú sè-kan lâng. Só͘-í hiān-kim lâng thiaⁿ tō-lí pàng choè bô iàu-kín, ū ê kóng, “Pa̍t jı̍t.” Chit hō lóng sı̄ tiòng tio̍h Mô͘-kúi ê kè-chhek. Bāng--kı̀ⁿ ê lâng cheng-sı̂n toā kiaⁿ, piàn-piàn kā i ê chhin-lâng pêng-iú kóng. Ta̍k ê kóng in bat hām-lo̍h chit hō kè-chhek ê tiong-kan, taⁿ í-āu beh soè-jı̄ kín-sı̄n, toàn-toàn m̄ hō͘ Mô͘-kúi tek-sèng. Chit toāⁿ sui-jiân sı̄ kóng khí bāng ê sı̂ só͘ khoàⁿ-kı̀ⁿ ê chêng-hêng, khiok ia̍h thang kéng-séng sè-kan lâng. Iâ-so͘ kóng, “Goá tāi-seng khı̀ thoè lín pı̄-pān khiā-khí ê só͘-chāi.” Thang chai sè-kan lâng tı̄ thian-kok iā ū ūi thang tiàm. M̄-kú kúi ông oàn-tò͘ ê sim moá-moá, chhut-la̍t phò-hoāi, tek-khak beh hām-lo̍h sè-kan lâm lú bān lâng gín-á jı̍p i ê lô-bāng, kap i boa̍t-jı̍t saⁿ-kap bia̍t-bô chiah kam-sim. Khoàⁿ chheh ê pêng-iú! Tio̍h kín-sı̄n m̄-thang hō͘ mô͘-kúi ū ki-hoē thang jı̍p. Thiaⁿ tō-lí ê sı̂ chiū tio̍h phō tiāⁿ sim-chı̀ tè Iâ-so͘, bián siūⁿ beh tāi-seng hióng-siū sè-kan kúi cha̍p nı̂ ê êng-hoâ hù-kùi, chiah ēng tia̍p-á kú ê hoán-hoé pó éng-oán ê hok-khı̀, nā án-ni bêng-bêng sı̄ jı̍p tı̄ mô͘-kúi kè-chhek ê tiong-kan. Chı̍t hāng sı̄ ko͘-hū Ki-tok kiù-sio̍k ê un-tián, koh chı̍t hāng thian-tông éng-oán ê hok-khı̀, chit hō lâng bô tek-khak ū hūn. Bô Sı̂n Hoē. Se-kok ū bô sı̂n hoē, siông-siông chū-chı̍p choē-choē lâng ián-soat, kóng thiⁿ-toē bān mı̍h lóng sı̄ tùi chū-jiân ê lí siⁿ-chiâⁿ, bô iáⁿ ū sı̂n teh koán-lí chiah-ê tāi-chı̀. Ta̍k pái ián-soat bêng-pe̍k, kā thiaⁿ ê lâng kóng, “Nā ū bô hâng-ho̍k goá ê gı̄-lūn--ê, thang chiūⁿ tâi piān-pok.” Ū chı̍t jı̍t ián soah iû-goân án-ni kóng, hut-jiân chı̍t ê lāu hū-jı̂n-lâng thuh koáiⁿ-á chı̀n-chêng kóng, “Lia̍t-ūi sian-siⁿ tú-á só͘ ián--ê, phah-sǹg bô lâng thang kap lín piān-pok, chiàu goá thiaⁿ liáu lín só͘ gı̄-lūn bô tek-khak chún. Cha̍p goā nı̂ chêng goá ê tiōng-hu kè-sı̀, lâu goá kap kiáⁿ-jı̂ chı̍t ke poeh ê thâu-chhùi, saⁿ tǹg kò͘ lóng boē kiā, ke-lāi khang so-so, chí ū chı̍t phō Sin kū iok Sèng-keng nā-tiāⁿ. Chit hō khó͘-kéng sı̍t-chāi sı̄ ko͘-jı̂ koáⁿ-hū só͘ tòng boē-tiâu--ê, chóng-sı̄ Sèng-keng bêng-bêng kóng, Siōng-tè thiàⁿ lán, tùi án-ni sim-lāi tit-tio̍h an-ùi kó͘-bú cheng-sı̂n, oá-khò cha̍p ki chńg-thâu-á thàn chia̍h, kà-sı̄ hāu-siⁿ cha-bó͘ kiáⁿ kàu chiâⁿ lâng, só͘-í ū thang kàu kin-á-jı̍t, lóng sı̄ Siōng-tè ê tō-lí kà-sı̄--goá, chiū-sı̄ Siōng-tè ê un-tián koàn-kò͘ goá ê iân-kò͘. Cha̍p goā nı̂-lâi kiâm sng khó͘ chiáⁿ, in-ūi tio̍h-boâ kè thâu tı̀-pı̄ⁿ, khùi-la̍t soe-thè, chai tiàm sè-kan bô kú, chóng-sı̄ sim-lāi pêng-pêng an-an, tit-tio̍h tō-lí ê chin khoài-lo̍k, chheng-sóng ê chêng, boē hiáu tit ēng oē hêng-iông kā lâng kóng, che lóng sı̄ tùi Sèng-keng ê tō-lí lâi. Taⁿ lia̍t-ūi só͘ chhiòng bô sı̂n ê seh, bē chai tı̄ sè-kài ê lâng ū siáⁿ kám-èng? Koh bē chai tı̄ lia̍t-ūi ū siáⁿ hēng-hok? Chhiáⁿ bêng-bêng kā goá kóng.” Tâi téng ê lâng kóng, “Lāu ḿ oē tı̄ Sèng-keng ê tiong-kan tit-tio̍h chin ê khoài-lo̍k, chai thian-bēng siú sòng-hiong, sim moá ı̀-chiok, put-chí thang hoaⁿ-hí thang o-ló, chóng-sı̄ goán m̄ ài kap lāu ḿ piān-pok, in-ūi goán só͘ kóng ê lí, tı̄ lāu ḿ lóng bô lı̄-ek.” Lāu ḿ kóng, “M̄ sı̄ mn̄g tı̄ goá ū siáⁿ lı̄-ek, sı̄ mn̄g tı̄ lín ū siáⁿ lı̄-ek? Lín só͘ kóng bô sı̂n ê lí, chin á ké chhiáⁿ bān gı̄-lūn, to̍k-to̍k mn̄g só͘ thoân ê hāu-kó kiám oē oa̍t tńg lâng ê sim--mah? Koé hong-sio̍k choè hó á boē? Pháiⁿ lâng thiaⁿ liáu oē siⁿ-khí hoán-hoé ê sim, hó lâng thiaⁿ liáu oē koh-khah bián-lē i ê sim-chı̀--mah? Chhiáⁿ kā goá kóng.” Tâi téng ê lâng thiaⁿ liáu chēng-chēng boē hiáu ı̀n. Thong tiûⁿ ê lâng lóng gông-ngia̍h. Tāi-seng tah chhiú khèng-hō, ián-soat hó ê lâng lóng kiàn-siàu soàⁿ liáu-liáu, bô sı̂n hoē tùi án-ni boē heng-khí. Chı̍t ê lāu hū-jı̂n-lâng pok tó kui tı̄n phok-ha̍k ê tha̍k-chheh lâng, hō͘ in chêng-lí tó bô oē thang ı̀n, nā m̄ sı̄ chin-chin tit-tio̍h tō-lí--ê, thái oē lí tı̍t oē chòng, chit hō chin-chiàⁿ m̄ sı̄ lâng ê la̍t só͘ choè oē kàu. Eng-kok chhut miâ ê phok-sū Ô͘ Bı̍t, pêng-seng bô tùi-tiōng chong-kàu. I ê lāu-bú soè-hàn ê sı̂ sı̀n tō-lí put-chí chhim, āu--lâi in-ūi kiáⁿ khah chun-kùi, chiām-chiām hō͘ siā-hoē chun-kèng, thàn tō-lí ê sim tùi án-ni khah léng-tām. Beh lı̂m-chiong ê sı̂ kià phoe hō͘ i ê kiáⁿ, tāi-khài kóng, “Goá taⁿ pı̄ⁿ tāng, sı̀ⁿ-miā chāi tı̄ ē-hng chá-khí, chai tek-khak bô thang koh tiàm sè-kan kú-kú, ǹg-bāng lí koáⁿ-kín tò-lâi hō͘ goá khoàⁿ-khoàⁿ. Lí ū chhim ê ha̍k-būn tı̀-sek ê lí, thang tı̄ kan-khó͘ ê sı̂ an-ùi--goá, che sin-khu ê kan-khó͘ sǹg-sı̄ sió-khoá, to̍k-to̍k goá sim-lāi siông-siông siūⁿ thâu-chêng ê lō͘ bông-bông biáu-biáu o͘-o͘ àm-àm, hō͘ goá put-chí kiaⁿ-hiâⁿ. Lí só͘ chhiòng ê ha̍k-soat, kàu chit sı̂ tı̄ goá choân bô lı̄-ek. Siat-sú lí boē oē chhin-sin tò--lâi, ia̍h tio̍h kín-kín siá phoe lâi kā goá kóng, tàu-tí ū siáⁿ hoat-tō͘ thang an-ùi goá ê sim. Kiáⁿ ah! Lí gō͘ goá! Cháiⁿ-iūⁿ lóng bông-bāng?” Khoàⁿ Ô͘ Bı̍t ê lāu-bú chai tı̄ beh sí ê sı̂ chí ū ǹg-bāng Sèng-tō an-ùi i ê sim, bô, chiū hoân-ló kan-khó͘ kàu boē kóng-tit. I lı̂m-chiong ê oē kàu hiah pek-chhiat, kàu-gia̍h choè sè-kan lâng ê kàm-kài, lán kiám m̄ tio̍h liōng chá pı̄-pān--mah? Bat thiaⁿ-kı̀ⁿ lâng kóng, thian-tông tē-ge̍k sı̄ ká-siat ê oē, kó͘-chá lâng ēng che lâi kéng-séng sè-kan lâng, m̄ sı̄ sı̍t-sı̍t ū hit hō iáⁿ-chiah. Chit kù sı̍t-chāi m̄ sı̄ án-ni, im-iông saⁿ kau-kài sı̄ ke̍k kūn, saⁿ thong ê sı̂ ke̍k khoài kàu. Pó-lô kóng, “Chit sı̂ chhin-chhiūⁿ kiàⁿ lāi khoàⁿ lâng, boē bián tit hô͘-hūn, pa̍t jı̍t chiū kı̀ⁿ bı̄n tùi siòng chin bêng.” Chiū-sı̄ chit-ê ı̀-sù. Sè-kan chhang-miâ tı̀-sek ê lâng, kò͘-chip ka-kı̄ ê ı̀-kiàn, m̄-khéng khiam-hu sim soè-jı̄ chhâ-khó, tı̀-kàu sit-lo̍h éng-oa̍h ê hok-khı̀, che kiám m̄ sı̄ hō͘ chhang-miâ só͘ gō͘--mah? Siōng-tè tiâu-tı̂ kàng Kiù-sè Chú thoè lâng sio̍k choē, chit-ê sı̄ ke̍k toā ê chû-pi, ū lâng soah kóng, “Sı̄ chō bu̍t--ê to sū. Siān iú siān pò, ok iú ok pò, sı̄ chū-jiân ê lí, mih-sái ēng bô choē lâi thoè ū choē, hoán-tńg hō͘ lâng khoàⁿ choè bô kong-tō.” Kı̂-sı̍t m̄ sı̄ bô kong-tō, chiàⁿ-chiàⁿ hián-bêng thiⁿ-pē ê bô hān-liōng. In-ūi nā bô án-ni chiū sè-kan lâng lóng tio̍h bia̍t-bô. Siōng-tè ê sim boē jím tit chèng lâng tı̂m-lûn, put-tek-í chiah choè án-ni, lâng put-kò tio̍h sūn siū. Nā sı̄ ka-kı̄ ngı̄ ê sim, chiū-sı̄ khoàⁿ-khin téng-bı̄n te̍k piat ê un, choē it-hoat tāng. Goān sè-kan lâng kín-kín chhíⁿ-gō͘.