Thian tēng sèng-jı̂n
Tùi oā-pò hoan-e̍k
Khóng-chú kóng, “Kun-chú ê lâng, sim pêⁿ-tháⁿ kóng-khoah; siáu-jı̂n ê lâng, sim tn̂g-tn̂g iu-būn.” In-ūi lâng ē sūn- thian an-bēng, chiū só͘ tú-tio̍h iā ka-tı̄ an-ún, bô chı̍t só͘-chāi m̄ thò-tòng. Siat- sú ū su-sim khoà-lū him-bō͘ ài koáⁿ-kín tit-tio̍h kong-bêng lı̄-lō͘, beh thài-ē sı̂-sı̂ hián-chhut khoài-lo̍k ê sim mah? Hô- hóng lâng só͘ khiā-khí ê só͘-chāi, an, gûi, sūn, ge̍k só͘ tú-tio̍h--ê tē-it bô tiāⁿ-tio̍h. Taⁿ ū chı̍t lâng khiā-khı̀ tı̄ ke̍k-gûi ke̍k-ge̍k ê só͘-chāi iā bē tı̀-kàu sòng-sit i ê sı̀ⁿ-miā, kàu boé ē tit-tio̍h pó-choân, in-ūi ū thian-bēng tı̄ hit tiong-kan.
Chhin-chhiūⁿ chêng ū chı̍t-ê Hoê-hoê- kàu ê lâng miâ Ai-ki-pā. I in-ūi pún- kok húi-lūi jiáu-loān, chhut-goā kiâⁿ-iû ta̍k kok; i chı̍t-sin só͘ toà ê mı̍h chí-ū saⁿ-kiāⁿ, í-goā bô pa̍t kiāⁿ mı̍h. Saⁿ-kiāⁿ sı̄ sím-mı̍h? 1. Chiū-sı̄ chı̍t-ki teng, tı̄ mê-kan lı̄-piān thang khoàⁿ keng-chheh. 2. Chı̍t-chiah ke, chá-khí thang thı̂, thiaⁿ- kı̀ⁿ i ê siaⁿ thang khí--lâi. 3. Chı̍t-phit lû à, chhut-goā thang thè kiâⁿ. Ai-ki-pā chı̍t jı̍t tı̄ lō͘--nı̍h tú-tio̍h jı̍t beh lo̍h-soaⁿ ê sê, koh sin-thé ū ià-siān, hut-jiân khoàⁿ-kı̀ⁿ thâu-chêng ū hiuⁿ-chng, sim- lāi put-chí hoaⁿ-hí, phah-sǹg chng-lāi ê lâng tek-khak ē lı̂n-bín koè-lō͘ ê lâng- kheh, thang kā in chioh-hioh koè chı̍t mê. Kàu chng-tiong sı̀-kè kā lâng chioh- hioh, bô phah-sǹg hit chng--nı̍h ê lâng lóng-chóng bô hó-ı̀, bô chı̍t lâng beh chioh i toà. Hit chı̍t-sı̂ jı̍t beh àm, chı̀n- thè lióng-lân, tı̄ bô nāi-hô ê sı̂, khoàⁿ-kı̀ⁿ chng-piⁿ ū chı̍t-châng toā chhiū-nâ, lāi- bı̄n ı̀m-ńg chheⁿ-chhùi, chiū táⁿ-sǹg beh hit só͘-chāi koè chı̍t mē, chhin-chhiūⁿ poe-chiáu chiām hioh chhiū-nâ chı̍t-iūⁿ. Chiū kéng chı̍t ūi lâi khùn, in-ūi sng-koâⁿ seh-tàng khùn bē chiâⁿ-bı̂n, hoan- lâi hoan-khı̀ ka-tı̄ thó͘-khùi, iā ka-tı̄ an- ùi kóng, siūⁿ hit chng-tiong bô chı̍t lâng khéng lâu goá, tek-khak sı̄ Siōng-tè ê chí-ı̀ tāi-seng chù-tiāⁿ, khah ū hó-ı̀ tı̄ hit tiong-kan.
Tùi án-ni chiū khí-lâi chē, tiám-teng khoàⁿ keng-chheh, khoàⁿ boē kàu chı̍t ia̍h, chhiū-nâ-lāi khí kông-hong chiong teng chhoe-hoa. Ai-ki-pā chiū iû-goân ka-tı̄ an-ùi, koh kóng, goá ài khoàⁿ keng-chheh iā m̄-thang mah? Che iā sı̄ Siōng-tè ū hó-ı̀ hō͘ goá m̄- thang khoàⁿ keng-chheh. Tùi hit-tia̍p koh tó teh khùn, thèng-hāu thiⁿ-kng chiah koh phah-sǹg beh kiâⁿ , á-sı̄ beh hioh, ba̍k-chiu tú-á ha̍p; chiū chı̍t chiah chhâi-lông lâi, tùi hit chiah ke kā--khı̀. Ai-ki-pā koh kóng, chheng-chá teh kiò goá khí--lâi ê pêng-iú koh sit-lo̍h lah! Che bô-m̄-sı̄ Siōng-tè ê chí-ı̀. Nā-sı̄ kin- á-jı̍t só͘ tú-tio̍h ê kéng-hóng sı̄ chin khó͘-chhó͘, goá ê sán-gia̍p í-keng sit-lo̍h chı̍t toā poàⁿ, iáu-kú m̄-chai ū sím-mı̍h hoān- lān bô? Kóng tú-á soah, hut-jiân chı̍t chiah sai lâi, chiong lû-á kā-khı̀ chia̍h.
Ai-ki-pā chiū thó͘-khùi kóng, ke hō͘ chhâi-lông kā--khı̀, lû-á hō͘ sai kā-- khı̀, teng hō͘ hong chhoe-hoa. Taⁿ sûi-sin só͘ toà ê sán-gia̍p it-chı̄n bô lah! Beh cháiⁿ-iūⁿ ah! Beh cháiⁿ -iūⁿ ah! Kin-á-jı̍t só͘ tú-tio̍h--ê sı̍t-chāi chı̍t-sı̀- lâng só͘ boē bat ū--ê. Chiū choán-tńg lâi siūⁿ, koh ka-tı̄ an-ùi kóng, Taⁿ só͘ tú-tio̍h ê khó͘-chhó͘ lóng bô chhut tı̄ Siōng-tè ê ı̀-goā. I só͘ kóng án-ni m̄-nā bô oàn-hı̄n Siōng-tè, koh o-ló Siōng- tè; o-lò soah koh tó teh khùn, hoan-lâi hoan-khı̀ kàu poàⁿ-mê, bē-ē chiâⁿ-bı̂n; thèng-hāu thiⁿ-kng chiū khı̀ chng-lāi phah-sǹg ài beh bé chı̍t chiah lû-á lâi thè kiâⁿ. Kàu chng-tiong bô khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t lâng, sim-lāi teh gông-ngia̍h kı̂- koài, hô-hòng sı̂ í-keng m̄-sı̄ chá, chiū ū-ê teh hó khùn, chiah oàⁿ kiám lóng bô chı̍t kháu-chàu ê lâng khí--lâi mah? Chiū ka-tı̄ chı̍t-ê tı̄ chng-lāi kiâⁿ-lâi kiâⁿ-khı̀; kiâⁿ ū put-chí kú, iû-goân bô khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t lâng khí-lâi, sim-lāi toā- toā gı̂-ngái, sı̍t-chāi bē-hiáu-tit hit-ê iân-kó͘; chiū thèng-hāu kàu kú-kú, iû- goân sı̄ án-ni. Kàu hit-sı̂ bē-ē jím-tit, chiū tı̄ ta̍k ke ê mn̂g-phāng thàm khoàⁿ, khoàⁿ-kı̀ⁿ chhù-lāi ê chêng-hêng, hut- jiân toā kiaⁿ-hiâⁿ, in-ūi chhù-lāi ê sin-sı̄ tó-lâi tó-khı̀, bah hoeh lı̂m-lı̂, koh ū siuⁿ- láng ián-tı̄ thô͘--nı̍h. Ai-ki-pā khoàⁿ- kı̀ⁿ chit-hō kéng-hóng, hut-jiân chai sı̄ cha-mê tek-khak ū toā-chha̍t lâi thâi lâng chhiúⁿ kiap.
Hit-sı̂ Ai-ki-pā ka-tı̄ thó͘-khùi kóng, goá khoàⁿ lán chit sè-chiūⁿ ê lâng, lóng chhin-chhiūⁿ kı̄n-sı̄ ê ba̍k-chiu nā-tiāⁿ; khoàⁿ kı̄n ū khoàⁿ-kı̀ⁿ,khoàⁿ hn̄g chiū bô khoàⁿ-kı̀ⁿ; khah chē sı̄ án-ni. Koh bē kim-tit ka-tı̄ ê sim àm-chı̄ⁿ hoaⁿ-hí kóng, nā cha-mê chng-lāi ê lâng khéng chioh goá hioh, chiū goá soà kap chng- lāi ê lâng lóng-chóng bia̍t-bô. Nā teng bô hō͘ hong chhoe-hoa, kng chiò chhut chhiū-nâ-goā chha̍t tek-khak chai chhiū- nâ-lāi ū lâng; ke nā bô hō͘ chhâi-lông kā--khı̀, chı̍t-ē thı̂ tek-khak hō͘ chha̍t thiaⁿ-kı̀ⁿ; iū-koh lû-á bô hō͘ sai kā--khı̀, chha̍t thiaⁿ-kiⁿ lû-á háu ê siaⁿ, chiū ē chai chhiū-nâ-lāi ū lâng tek-khak ē lâi kiap-sat, goá kiám m̄-sı̄ hō͘ teng, ke, lû-á só͘ liân-lūi mah? Nā-sı̄ goá ê mı̍h bô--khı̀, lâng ē tit-tio̍h pó-choân tı̄-teh. Che nā m̄-sı̄ Siōng-tè ê khùi-la̍t bē-ē án-ni. Taⁿ í-āu goá to̍k-to̍k oá-khò Siōng-tè.
Hai! chhin-chhiūⁿ Ai-ki-pā ê lâng khiā-khı̀ ke̍k-gûi ke̍k-ge̍k ê só͘-chāi, lóng bô oàn-hı̄n Siōng-tè, iā bô koè-siàu lâng, khiā-khí kan-khó͘ ê kéng-hóng lia̍h-chò pêng-siông, chiū thang kóng i sı̄ “Ti thian-bēng ê kun-chú; iā thang kóng i sı̄ ta̍t thian-bēng ê kun-chú.”
(Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò,tē 68 tiuⁿ, 1891 nı̂ 1 ge̍h)