Tiong-o̍h khah hó á-sı̄ Jı̍t-pún-o̍h khah-hó

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

Kı̄n-lâi ū lâng giâu-gı̂ Tiong-o̍h bô sím-mı̍h lō͘-ēng , phah-sǹg kiáⁿ-jı̂ hō͘ i jı̍p Jı̍t-pún-o̍h khah ū lō͘-ēng ; só͘-í goá ài siá kúi-jı̄ pò chò pē-bó ê lâng chai, hō͘ in khah hó phah-sǹg . Chiàu goá siūⁿ Tiong-o̍h sı̄ put-chí khah-hó . O̍h Jı̍t-pún oē sı̄ chin-hó , chóng-sı̄ chò pē-bó ê lâng tio̍h tāi-seng phah-sǹg kúi-nā hāng . 1 . Tio̍h ǹg-bāng kiáⁿ-jı̂ hó kiáⁿ . Kiáⁿ-jı̂ nā pháiⁿ , Jı̍t-pún oē gâu kóng ū sím-mı̍h lō͘-ēng, kiám m̄-sı̄ hō͘ pē-bó koh-khah hoân-ló mah ? Beh hō͘ kiáⁿ-jı̂ hó-kiáⁿ , tio̍h hō͘ i jı̍p Tiong-o̍h , tı̄-hia ta̍k-jı̍t kà-sı̄ tō-lí , put-sı̂ ū hó ê sin-seⁿ , hó ê pêng-iú thang kau-poê , án-ni put-chí khah ū lı̄-ek tı̄ phín-hēng . Jı̍t-pún-o̍h sı̄ sè-sio̍k o̍h , ha̍k-seng lóng-sı̄ sè-sio̍k-lâng , ē ín-chhoā lán ê kiáⁿ-jı̂ o̍h pháiⁿ . Sui-bóng sin-seⁿ kiám-chhái chèng-keng, m̄-kú iā bô thang kà-sı̄ lán Kiù-chú ê tō-lí . Sè-sio̍k lâng khı̀ jı̍p hit-hō o̍h ū lı̄-ek , lán sı̀n Chú ê lâng lâi jı̍p hit hō o̍h khah toā-bı̄n sı̄ bô lı̄-ek . Chò pē-bó ê lâng nā siūⁿ kú-tn̂g ê tāi-chı̀ , chiū tio̍h ǹg-bāng kiáⁿ-jı̂ hó kiáⁿ khah iàu-kín . 2 . Tio̍h siūⁿ Tiong-o̍h sı̄ ha̍k-būn ê o̍h. Lâng nā bat thiⁿ-ē ê tāi-chı̀, ē hiáu-tit thian-bûn tē-lí , soàn-ha̍k thong-ta̍t , bûn-jı̄ chheng-chhó , án-ni chiū-sı̄ ha̍k-būn . Nā án-ni bô lūn chò sím-mı̍h kang lóng ū lō͘-ēng . Siat-sú bô kàu chin chhim , nā tāi-lio̍k bat , lı̄-ek iā-sı̄ put-chí toā . Tiong-o̍h ū kà chit-hō , put-kò bô chhim nā-tiāⁿ . Chóng-sı̄ tē-ki nā phah kian-kò͘ , āu-lâi beh káng-kiù khah-chhim chiū ū ki-hoē . Jı̍t-pún-o̍h hiān-sı̂ lóng bô kà chit-hō , siat-sú āu-lâi nā ū , lán Tiong-o̍h phah-sǹg iā bē khah-su i . In-ūi soàn-ha̍k , thian-bûn , tē-lí , ēng pe̍h-oē lâi kà , sı̄ khah-kín , ēng Jı̍t-pún oē lâi kà , sı̄ khah oh . Lán nā beh hō͘ kiáⁿ-jı̂ chò chin-chiàⁿ ū ha̍k-būn ê lâng , goá phah-sǹg tio̍h hō͘ i tāi-seng lâi tha̍k Tiong-o̍h . 3 . Tùi Tiong-o̍h chhut-khı̀ m̄-sı̄ bô lō͘-ēng . Chin chē lâng phah-sǹg Tiong-o̍h tha̍k-liáu khang-khang ; án-ni phah-sǹg sı̄ chin-chhò . Lâng tit-tio̍h tı̀-sek, beh thái ū khang-khang ? Lí khoàⁿ i bē thàn-chı̂ⁿ , i chı̂ⁿ thàn tı̄ i pak-tó͘-lāi ! Kı̀-jiân ū tı̀-sek, chiū bô lūn chò sím-mı̍h tāi-chı̀ , lóng khah-iâⁿ bô tı̀-sek ê . Tı̀-sek sı̄ khah hó kim-gı̂n pó-ge̍k ( Chim-giân tē 8 chiuⁿ , 11 , 19 chat ) . Ū-lâng phah-sǹg o̍h Jı̍t-pún-oē thang chò thong-e̍k-koaⁿ , chı̍t-goe̍h-jı̍t thàn cha̍p-jı̄-kho͘ . Lâng m̄-bián Jı̍t-pún-oē, nā ū tı̀-sek lâi chò seng-lí , chı̍t-goe̍h-jı̍t kiám nā thàn cha̍p-jı̄-kho͘? Jı̍t-pún-oē chiong-lâi bat ê lâng ē ná-chē , thong-e̍k-koaⁿ kiaⁿ-liáu ē lo̍h-kè . Tı̀-sek bô lo̍h-kè , sı̄ ē ná khí-kè . Goá kóng o̍h Jı̍t-pún oē sı̄ hó , nā ū ki-hoē chiū tio̍h bóng o̍h ; put-kò nā o̍h chò lán pún-sin ê lō͘-ēng sı̄ hó, nā o̍h chò thong-e̍k-koaⁿ kiaⁿ-liáu m̄-sı̄ ǹg-bāng khoàⁿ-oa̍h ê tāi-chı̀ . Ǹg-bāng chò pē-bó ê lâng chim-chiok siūⁿ . Chiàu goá gû-gōng ê ı̀-kiàn , tha̍k Tiong-o̍h sı̄ khah tio̍h-hoat , ē hō͘ gín-á khah hó phín-hēng khah ū tı̀-sek . Hiān-sı̂ ê Jı̍t-pún o̍h kiaⁿ-liáu boē ū án-ni . Tiong-o̍h khah-hó chı̍t-kù goá phah-sǹg ún-tàng thang kóng . Ǹg-bāng ná-kú ē ná hó , sin-seⁿ ná gâu kà ha̍k-seng , tha̍k-chheh ê hoat-tō͘ ná chiâu-pı̄ , chiū lán kàu-hoē bô lâng ài jı̍p khı̀ pa̍t-keng o̍h . (Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò tē 143 koàn, 1897 nı̂ 2 ge̍h)