跳至內容

Iok-sek koa

Ùi Wiki Tô·-su-kóan

Iok-sek koa

[siu-kái]

Lo̍k-káng, Lí Pún

1. Chá-ū chı̍t lâng miâ kiò Iok-sek,
  Tiàm tı̄ Ka-lâm hêng-hàu tāi-tek ;
  Toà pē ê ke nı̂ kı̄n cha̍p-chhit,
  Hiaⁿ-tı̄ chiàu pâi sǹg tē cha̍p-it.

2 .Ngá-kok kàu-lāu chiah siⁿ Iok-sek,
  Pí thiàⁿ chèng kiáⁿ le̍k-ài kàu-ke̍k,
  Chiū kā Iok-sek chò chhut súi-saⁿ ;
  Chèng-hiaⁿ khoàⁿ-liáu pháiⁿ-oē siong-ka.

3. Thâu-pái bāng-tiong kap hiaⁿ hâ tiū,
  Chèng hiaⁿ só͘ hâ ûi pài chó-iū,
  Jı̄ pái koh bāng jı̍t-goe̍h kap chhiⁿ,
  Pē hiaⁿ sim-lāi thiaⁿ-liáu ge̍k-ní .

4. Chı̍t-jı̍t chèng-hiaⁿ To-tan chhı̄-iûⁿ,
  Iok-sek hōng-bēng chiū khı̀ soaⁿ-tiûⁿ,
  Chèng-hiaⁿ iâu-khoàⁿ sió-tı̄ beh kàu ;
  Siūⁿ-chhut kè-chhek chē teh thèng-hāu.

5 .Liû-piān ūi-tio̍h kut-jio̍k chı̀-chhin,
  Ài-kiù sió-tı̄ khı̀ kı̀ⁿ pē bı̄n ;
  Khòng-iá tiong-kan tú ū ta chéⁿ,
  Chiū chiong Iok-sek hiat tı̄ hit té .

6 .Bí-tiân kheh-siong Ai-kı̍p bō͘-e̍k,
  Bo̍h hāi sió-tı̄ Iû-tāi kè-chhek,
  Khah-hó bē-gı̂n hō͘ khı̀ Ai-kı̍p ;
  Chek-sı̂ kó͘-kè ta̍t-gı̂n jı̄-sı̍p .

7. Liû-piān kàu chéⁿ khoàⁿ bô Iok-sek,
  I-chiûⁿ thiah phoà piáu-bêng sı̍t-tek,
  Chek-sı̂ khui-chhùi, Gín-á bô-tı̄ ;
  Tāi-ke chham-siông thâi iûⁿ tāi-chı̀ .

8. Chiū ēng súi-saⁿ ùn tı̄ hoeh-lāi,
  Chhe lâng the̍h-khı̀ pò hō͘ pē chai ;
  Kàu-ūi chiū ēng pe̍h-chha̍t kan-chà,
  Goán ū só͘ tit lí kiáⁿ ê saⁿ.

9. Ngá-kok khoàⁿ-liáu chhim-sı̀n bô-gı̂,
  Iá-siù kā-chia̍h chhùi-kut hun-si,
  Chek-sı̂ thiah-saⁿ siong-pi chhēng-moâ ;
  Chèng-kiáⁿ an-ùi m̄-goān pàng-khoaⁿ.

10. Bí-tiân kheh-siong khı̀ kàu Ai-kı̍p,
  Hoat-ló Sı̄-oē Siōng-tè siat-lı̍p ;
  Kheh-siong chiū bē Iok-sek hō͘ i,
  Kai-chài tit-tio̍h Siōng-tè pó-pı̀ .

11. Sı̄-oē ka-in kin-sûi sin-piⁿ,
  Ke-lāi choân-koân lóng kau-tài i ;
  Sı̄-oē só͘-chò ha̍p Siōng-tè chı̀,
  Chhân-hn̂g chhù-the̍h tit-tio̍h hok-khı̀.

12. Iok-sek siàu-liân chin ū tám-le̍k,
  Ēng-hó iâⁿ-pháiⁿ bián-tı̀ iú-he̍k ;
  Choân-sim khò Chú chin ū tı̀-sek,
  Put-hēng siū-khut koaiⁿ-kaⁿ khiàn-chek .

13. Chú-lâng bô piat sı̄-hui khiok-tı̍t,
  Chiū koaiⁿ Iok-sek siū-khı̀ chin-sı̍t:
  Kai-chài kaⁿ-tiong siū Chú pó-pı̀,
  An-jiân bô-sū kaⁿ-hoān chiáng-lí .

14 .Hoat-ló jı̂n-sı̂n Chiú-chèng Siān-tióng,
  Ngó͘-jiân hoān-choē kaⁿ-tiong iu-siong ;
  Nn̄g-lâng siāng-mê bāng-kı̀ⁿ tiāu-thâu,
  Ì-sù put-kái bô-hó iông-māu.

15. Iok-sek jı̍p-kaⁿ mngs7? siáⁿ-tāi,
  Tāi-ke só͘ bāng bô lâng thang chhai ;
  Iok-sek thiaⁿ-bāng sim-lāi hiáu-lí,
  Chiū ı̀n lóng sı̄ Siōng-tè be̍k-sı̄ .

16 .Chiú-chèng Siān-tióng chū-bāng tı̍t-sò͘,
  Iok-sek siông-sè kái-bêng chèng-gō͘ ;
  Chiú-chèng só͘-bāng chhiū-ū saⁿ-ki,
  Puh-gê hoat-íⁿ khui-hoe kiat-chí.

17. Hoat-ló chiú-poe tı̄ goá chhiú-lāi,
  Koé-chí nı̍h-chiap hōng khı̀ ho̍k-sāi ;
  Kái-bêng saⁿ-ki chiū-sı̄ saⁿ-jı̍t,
  Tiàu lí chhut-kaⁿ ho̍k-tò goân-chit .

18. Tio̍h kı̀-tit goá tek-chı̀ tē-pō͘,
  Hoat-ló bı̄n-chêng thè-goá hun-sò͘ ;
  Kiù-goá thoat-lı̄ lô-ga̍k tāng-tàⁿ .
  Bô-oan siū-khut pı̄-lâng koaiⁿ-kaⁿ.

19 .Siān-tióng thiaⁿ-kı̀ⁿ só͘ chiam chin-gâu,
  Goá tı̀ saⁿ-ê pe̍h-kheng tı̀-thâu,
  Kheng té Hoat-ló só͘-chia̍h ê bah,
  Tú-gū poe-chiáu hō͘ i só͘ kā.

20. Iok-sek chiū piat, Saⁿ-kheng saⁿ-jı̍t,
  Hō͘-lí chhut3-kaⁿ tiàu-chhâ chin-sı̍t ;
  Saⁿ-jı̍t Hoat-ló chhiáⁿ-lâng siat-iân,
  Lóng tiàu chhut-kaⁿ chin-sı̍t kó-jiân.

21. Chiú-chèng ho̍k chit the̍h-poe chı̀n-chêng,
  Siān-tióng tiàu-chhâ tú-tio̍h tāng-hêng;
  Hit-jı̍t Iok-sek tiāu-thâu só͘-chiam,
  Kàu tı̄ chit-sı̂ lóng-chóng èng-giām.

22 Ai-kı̍p kok-hō chheng-ho͘ Hoat-ló,
  Mê-kan tek-bāng moá-sı̀m m̄-hó;
  Thiⁿ-kng chiū-tiàu phok-sū gâu-lâng,
  Kok-lâng chiam-bāng lóng-bô saⁿ-tâng.

23. Chiú-chèng kí-chiàn Hi-pek-lâi lâng,
  Iok-sek chı̍t-lâng só͘-chiam ún-tàng ;
  Chek-sı̂ chiū tiàu Iok-sek chhut-kaⁿ,
  Tāi-seng pı̄-pān thı̀-thâu oāⁿ-saⁿ.

24. Chiū-jı̍p ông-kiong Hoat-ló tiau-kı̀ⁿ,
  Sûi-sı̂ kóng bêng só͘ bāng kı̂-ı̄ⁿ ;
  Hit-tia̍p goá khoàⁿ Ai-kı̍p hô-piⁿ,
  Ū gû chhit-chiah tùi hô peh-khí.

25.Thé-pûi koh súi khè-chháu tı̄-chhân,
  Iā ū chhit-chiah khiap-sı̀ kiam-sán ;
  Sán-gû thun-chia̍h chhit-chiah pûi-súi,
  Lō͘-boé thun-liáu iû-goân ná-kúi.

26. Jı̄-pang koh bāng phàⁿ kap tēng-chhek,
  Chhit-sūi tâ-sán tang-hong só͘ pek,
  Āu-lâi tēng-chhek hō͘ i thun-chia̍h,
  Hut-jiân chai chhíⁿ sim-koaⁿ gông-ngia̍h.

27. Iok-sek thiaⁿ-liáu bêng-pe̍k thàu-thiat,
  Chı̄n chiam nı̂-tang hó pháiⁿ hun-piat,
  Chhit chiah pûi-gû hó-tang chhit-nı̂,
  Tēng-chhek chhit sūi saⁿ-tâng kí-gı̄ .

28 .Sán-gû chhit chiah tâ-sè chhit sūi,
  Chhit-nı̂ ki-hng tāi-ı̀ siong-tùi,
  Che sı̄ thiⁿ-téng Siōng-tè be̍k-sı̄,
  Tāi-seng tùi lí Hoat-ló thong-ti.

29 .Hoat-ló thiaⁿ-liáu sim siū kám-kek,
  Chı̄n-chāi o-ló gâu kiam tı̀-sek ;
  Sui-sı̂ sù koân hō͘ i tı̄-lí,
  Chiū chiong Cháiⁿ-siòng lâi thek-hong i.

30. Hit-sı̂ soà lı̍p kui-kûn Chóng-tok,
  Siat hoat chiàu-kò͘ tı̄-lí pún-kok;
  Hó-tang chhit-nı̂ ēng jı̄ thiu chı̍t,
  Pháiⁿ-tang kàu-kı̂ chiū bián sòng-sit.

31 .Hoat-ló piàn kiâⁿ Ai-kı̍p sı̀-hng,
  Chhit-nı̂ hó-siu chek-chū chhek-chhng;
  Choán-gán sǹg lâi soà-chiap phâiⁿ-tang,
  Sı̀-kè khiàm-chia̍h bí-niû khang-khang .

32. Ngá-kok chin chai Ai-kı̍p ū chhek,
  Chiū kiò chèng-kiáⁿ kiû-tia̍h chek-khek;
  Tāi-ke kàu-ūi kūi pài Iok-sek,
  Chèng hiaⁿ m̄-bat Iok-sek bêng-pe̍k.

33. Iok-sek tui-kı̀ chá-chêng só͘-bāng,
  Ba̍k-sái lâu-lo̍h sı̍t-chāi khó͘-thàng;
  Kò͘-ı̀ chhı̀ hiaⁿ hoán-hoé chiân-hui,
  Thiau-lân Se-biān chiām-liû bu̍t kui .

34. Tio̍h chhoā sió-tı̄ Piān-ngá-bín lâi,
  Pı̂n-kù só͘-kóng chiah ū sı̍t-chāi ;
  Tāi-kè chham-siông Hi-pek-lâi im,
  Kóng-khí kui-choē chiū-sı̄ hiān-kim.

35. Kiû-tia̍h liáu-āu hoê-kui Ka-lâm,
  Chiong che sū-chêng kap pesiōng-tâm;
  Nā thàn só͘ bēng koh khı̀ chiū-thang,
  Ngá-kok thiaⁿ-liáu sim-koaⁿ tín-tāng.

36. Keng-koè bô kú bí-niû chia̍h khang,
  Kap kiáⁿ gı̄-lūn kiû tia̍h kiám-thang;
  Iû-tāi tı̀-ı̀ chhoā Piān-ngá-bín,
  Hoat-tia̍h hit-lâng chiū ē siong-sı̀n .

37. Chèng-kiáⁿ kiû pē Ngá-bín pó-kí,
  Chiū pān lé-mı̍h hiòng-chêng tı̍t khı̀ ;
  Bô kú sûi kàu Ai-kı̍p kok-tō͘,
  Hiaⁿ-tı̄ saⁿ-kı̀ⁿ kú-kú him-bō͘ .

38. Iok-sek khoàⁿ-kı̀ⁿ sió-tı̄ ê bı̄n,
  Chiū-bēng koán-ke siat-iân chhiáⁿ in ;
  Iok-sek ēng-lé khoán-thāi ka-poē,
  Tāi-ke chiū kiaⁿ saⁿ-kap jı̄n-choē.

39. Iok-sek an-tùn chèng-hiaⁿ hó-sè,
  Ūi-tio̍h sió-tı̄ chêng-tāng liû-lē ;
  Hit-jı̍t Hiaⁿ-tı̄ kiōng-hióng iân-sia̍h,
  Sı̍t-chāi hok-khı̀ koh chò-hoé-chia̍h.

40. Ke̍k-chá chiū bēng Chèng-hiaⁿ hoê-ke,
  Thau-khǹg gı̂n-poe Piān-ngá-bín tē ;
  Lı̄-siâⁿ bô-hn̄g sù-chiá tui-jip,
  Kóng in chiú-poe siáⁿ-sū siu-jı̍p .

41. Chūi-lâng khǹg-mı̍h choē éng tio̍h-kui,
  Sui-sı̂ Koáⁿ-kín chhek3-tē tháu-khui;
  Chiū chhoē kàu Piān-ngá-bín tē-lāi,
  Gı̂n-poe kó-khǹg, tāi-ke pi-ai .

42. Hit-sı̂ ta̍k-lâng ka-tı̄ jı̄n-choē,
  Hoán-hoé chiân-hui chit-sı̂ ki-hoē;
  Tāi-ke chiū chiong sū-sı̍t hun-sò͘,
  Sı̍t-chāi chiàu khoáⁿ oh the poàⁿ-pō͘ .

43. Iok-sek khoàⁿ-liáu sim-koaⁿ put-jím,
  Toā-siaⁿ thı̂-khàu chin-chiàⁿ lân-kı̀m;
  Hit-sı̂ saⁿ-jı̄n, Goá sı̄ Iok-sek;
  Tāi-ke gông-ngia̍h sim toā kám-kek .

44. Iok-sek an-ùi chèng-hiaⁿ bo̍h-hı̄n,
  Siōng-tè chhe-i Ai-kı̍p tē-bı̄n;
  Pı̄-pān thang-kiù Ai-kı̍p thong-kok,
  Soà kàu chāi-tē Ka-lâm pún-cho̍k .

45. Chiū-kap chèng-hiaⁿ saⁿ-phō chim-chhùi,
  Thı̂-khàu siong-sim sı̍t-chāi iú-khùi;
  Chhe in tńg-khı̀ lāu-pē thong-ti,
  Só͘ thiáⁿ ê kiáⁿ Iok-sek sı̄ i.

46. Hoat-ló thiaⁿ chai Iok-sek hiaⁿ-tı̄,
  Hoan-hù poaⁿ-chhiáⁿ lāu-pē ngiâ-chı̍h;
  Beh sù hó-mı̍h kiam sù thó͘-tē,
  Hióng-siū hó-pò Iok-sek lāu-pē.

47. Chèng-kiáⁿ tńg-khı̀ lāu-pē kóng-khí,
  Ngá-kok m̄-sı̀n sim bô hoaⁿ-hí;
  Hut-jiân khoàⁿ tio̍h chhia-bé lâi-kàu;
  Pún-sin oa̍h-tāng ná-chúi tı̍t-lâu.

48. Hiòng-chêng poâⁿ-kè kàu Pia̍t-sı̄-pa,
  Hiàn-chè Siōng-tè pó-pı̀ choân-ka,
  Mê-kan ı̄ⁿ-siōng Siōng-tè hián-bêng,
  Ngá-kok thiaⁿ siaⁿ liam-piⁿ kı̄n-chêng.

49. Siōng-tè pún-sin chhut-siaⁿ an-ùi,
  Ngá-kok thong-ke tit-tio̍h hù-kùi;
  Chún i kut-thâu koh kui pún-só͘;
  Chhin-ba̍k khoàⁿ-kı̀ⁿ Iok-sek tē-pō͘ .

50. Keng-koè bô kú jı̍p Ai-kı̍p pang,
  Chóng-sǹg jı̂n sò͘ la̍k chhit-cha̍p lâng;
  Iok-sek sûi-sı̂ pı̄-pān chhia-bé,
  Khı̀-kàu Kho-san ngiâ-chih lāu-pē.

51. Pē-kiáⁿ chin kú m̄-bat siong-hoē,
  Tāi-ke chim-chhùi thı̂-khàu ka-poē;
  Iok-sek liâm-piⁿ khı̀ kı̀ⁿ Hoat-ló,
  Pē-hiaⁿ ke-koàn lóng kàu thong-pò.

52. Chiū chhoā lāu-pē jı̍p-khı̀ ông-kiong,
  Hoat-ló sûi-sı̂ chheng i bo̍k-tióng;
  Iok-sek chun-thàn Hoat-ló ông-bēng,
  Kiong-kip pē-hiaⁿ pēng-bô khiàm-ēng .

53. Koh-koè kúi-nı̂ Ngá-kok tı̀-pı̄ⁿ,
  Iok-sek thiaⁿ-chai chhoā kiáⁿ lâi kı̀ⁿ;
  Miâ Má-ná-se kap I-hoat-liân,
  Tāi-seng thê-khí chò kiáⁿ khí-kiàn.

54. Ngá-kok thè-kiáⁿ nn̄g-lâng chiok-hok,
  Hō͘ i āu-jı̍t hióng Ka-lâm kok;
  Hit-sı̂ soà tiàu chèng-kiáⁿ chı̀n-chêng,
  Āu-jı̍t chêng-hêng it-khài ké-bêng .

55. Che-si Ngá-kok cha̍p-jı̄ chi-phài,
  Lāu-pē thè in chiok-hok kò-kài;
  Soà kóng bô kú i beh hoán-pún,
  Bâi-chòng thióng-tē Hek-lâng Hut-lûn.

56. Ngá-kok pēⁿ tāng him-bō͘ ǹg-bāng,
  Kia̍h-koái kèng-pài Thé-it ūi-sam;
  Sui-jiân chin lāu jia̍t-sim kiuⁿ-khı̂ⁿ,
  Chı̀-sú put-piàn siān-chiong iông-ı̄ⁿ.

57. Hit-sı̂ hoan-hù tāi-chı̀ teng-lêng,
  Àⁿ-thâu khùi-tn̄g khı̀ hióng thian-têng;
  Ngá-kok chhut-goā sǹg nı̂ cha̍p-chhit,
  Kiōng hióng chı̍t-pah sı̀-cha̍p chhit sı̍t .

58. Hit-sı̂ Iok-sek iu-būn chhám-siong,
  Chiū ēng hiuⁿ-liāu boah pē sin-tiong;
  Iok-sek chiū khı̀ kı̀ⁿ Hoat-ló-ông,
  Chhéng lēng sàng si Ka-lâm bâi-chòng.

59. Thàn pē bēng-lēng Het-lâng thióng-tē,
  Ngá-kok an-chòng lóng-chóng chiàu-lē;
  Sàng-chòng bêng-pe̍k Ai-kı̍p hoê-kui,
  Hiaⁿ-tı̄ chin kiaⁿ ún-tàng siū khui .

60. Iok-sek an-ùi chèng-hiaⁿ hó-ı̀,
  Chá-chêng só͘ chò m̄-bián thê-khí ;
  Pò-èng sı̄ chāi tı̄ Chú Siōng-tè,
  M-sı̄ khò-goá hiān-sı̂ koân-sè .

61.Iok-sek bô kú siū-sò͘ beh-kàu,
  Hoan-hù kut-thâu toà tńg in-tau;
  Hiaⁿ-tı̄ chong-cho̍k Siōng-tè koàn-kò͘ ;
  Āu-lâi ún-tàng chhoā lín chhut thó͘ .

62. I toà Ai-kı̍p káu-cha̍p saⁿ nı̂,
  Thâu-boé lóng tit Siōng-tè pó-pı̀;
  Hióng-siū chı̍t-pah liân it-cha̍p hoè,
  Liû-thoân phang-miâ tāi-tāi bô thoè.

63. Taⁿ khǹg lia̍t-ūi saⁿ-kap lâi siūⁿ,
  Bo̍h o̍h Ngá-kok chèng-kiáⁿ pháiⁿ-iūⁿ;
  Tāi-ke khiam-pi tio̍h saⁿ chun-kèng,
  Chiah bián āu-jı̍t siū pháiⁿ pò-èng .

64. Phiàn lâng chiū-sı̄ khi phiàn ka-tı̄,
  Bô ha̍p Siōng-tè chin ê tō-lí ;
  Tio̍h kiû Sèng-sı̂n kám-hoà hû-chhı̂,
  Chān lán it-seng thàn i kà-sı̄ .

65. Tio̍h o̍h Ngá-kok jia̍t-sim sı̀n-Chú,
  Pēng bô ià-siān éng-éng kú-kú;
  Eng-kai choan-sim tı̀-chı̀ him-siān,
  Ná-chún khoàⁿ-kı̀ⁿ Siōng-tè hiān-hiān.

66.Iok-sek bô͘-iūⁿ ta̍k lâng tio̍h khoàⁿ,
  Hêng-hàu kiâⁿ-hó lóng bô pı̂n-toāⁿ;
  It-seng sı̀n-Chú joē-chı̀ kian-kò͘,
  Chhin-chhiūⁿ n̂g-kim lok-tı̄ hoé-lô͘ .

67. Lán siū Sèng-sı̂n ke̍k toā in-tián,
  Hó-táⁿ keng-koè tāng-tāng chhı̀-liān;
  Gū-tio̍h tùi-te̍k chān lán khah-iâⁿ,
  Kàu-boé ún-tàng chiūⁿ khı̀ thiⁿ-siâⁿ .

(Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò tē 161~163 koàn, 1898 nı̂ 8~10 ge̍h)