Page:Pit Sòan Ê Chho͘ Ha̍k.djvu/49

23. Lán khiàm欠 lâng儂 hut-thâu-gûn 222・4 niú兩 chīu就 lâi來 hêng還 chhùi-gûn 80 kho͘箍 ê个 lio̍k-pat-pêng; Iáu猶 só͘所 khiàm欠, hêng還 bûn-gûn文銀, tioh kúi-niú幾兩? Tek得 160. 24. Lán khiàm欠 lâng儂 chîⁿ錢 20000 chīu就 lâi來 hêng-i gûn銀 13 niú兩. Kiám-chhái檢彩 chi̍t-kho͘ chiáu-á-gûn鳥仔銀 thang通 ōaⁿ換 1080 chîⁿ錢, lán iáu猶 tio̍h着 thiap-i kúi-ê-îⁿ? Tek得 500. 25. Lán khiàm欠 hâng-kau行郊 57・6 niú兩 bûn-gûn文銀 chīu就 chhìn秤 57・6 niú兩 hut-thâu gûn銀 lâi來 hêng-i. Tioh koh閣 thiap-i kúi-kho͘幾箍 chiáu-á-gûn鳥仔銀? Tek得 4. 26. Làn khiàm-chè欠債 bûn-gûn文銀 50 niú兩 chīu就 chhìn秤 hut-thâu gûn銀 30・9 niú兩 lâi來 hêng還. Lán iáu猶 khiàm欠 kái kho͘箍 chiáu-á-gûn鳥仔銀? Tek得 30. 27. Góa khiàm-chè欠債 60 niú兩 bûn-gûn文銀, chīu就 chhìn秤 chiáu-á-gûn鳥仔銀 54 niú兩 lâi來 hêng還. Góa iáu猶 khiàm欠 kúi-kho͘幾箍 chiáu-á-gûn鳥仔銀? Tek得 12・5. 28. Lán khiàm欠 lâng儂 170 kho͘箍 ê个 lio̍k-kiú chīu就 lâi來 hêng還 163 kho͘箍 chiáu-á-gûn鳥仔銀. Sǹg算 chi̍t-niú thang通 ōaⁿ換 1500 chîⁿ錢, i tio̍h着 tsāu lán kúi-ê-îⁿ? Tek得 90.

TSU-TÉNG KA-HOAT

Tsu-téng thang通 hun-piat分別 tsòe做 nn̄g-lūi.

Kiám-chhái檢彩 gia̍h-siaⁿ額聲 lóng攏 chiàu-tsa̍p chìn進, chīu就 tio̍h着 siá寫 bú母 tsòe做 tōa-siàu大數, kiáⁿ囝 tsòe做 sió-sò͘小數; chiàu照 sió-sò͘小數 ê个 hoat-tō͘法度 lâi來 ka, kiám減, sêng乘, pun-i分伊.

Kiám-chhái檢彩 bô無 chiàu照 tsa̍p十 chìn進, chhin-chhīuⁿ親像 kun-niú, hit-hō, chīu就 tio̍h着 chiong tsu-téng hiah-ê siàu數 tùi-ūi, hoâiⁿ-lia̍t橫列 siá-i. Tùi-bé khí, chit-tsōa siong-ka相加, nā kiōng共 só͘所 tit-tio̍h得著 khah-tōa pún-bú ê个 siàu數 chīu就 tio̍h着 ēng用 bú母 ê个 hoat法 lâi-pun-i. Tek-siàu得數 thang通 chìn進 tē-jī-tsōa, lân-san零星 ê个 tio̍h着 kì記 tī佇 pún-tsōa-ē.

Siat-sú設使 gō͘-lâng khiàm-góa siàu數, chīu-sī就是 chi̍t-lâng一儂 khiàm欠 chi̍t-pah一百 liân-sì-niú, nn̄g-chîⁿ gō͘-hun-la̍k, koh閣 chi̍t-lâng一儂, tsa̍p-jī-niú, la̍k-hun, koh閣 chi̍t-lâng一儂, saⁿ-niú, la̍k-lî-pòaⁿ, koh閣 chi̍t-lâng一儂, chit-chheng nn̄g-pah gō͘-tsa̍p-la̍k niú兩, la̍k-chîⁿ, iū-koh chi̍t-lâng一儂, saⁿ-tsa̍p-la̍k niú兩, nn̄g-chîⁿ liân連 sì-lî-pòaⁿ. Che-gō͘-lâng kiōng共 khiàm-góa jōa-tsōe偌濟. Tek得 Chi̍t-chheng一千 sì-pah tsa̍p-jī-niú, chi̍t-chîⁿ nn̄g-hun-chhit.