Page:Pit Sòan Ê Chho͘ Ha̍k.djvu/5

Ùi Wiki Tô·-su-kóan
Cī siŏh-hiĕk gó muôi gáu-dó̤i
  1. Saⁿ-bān liân la̍k-tsa̍p-sì; si-chheng-poeh; nn̄g-pah-ek liân saⁿ-chheng-jī; chi̍t-chheng nn̄g-pah saⁿ-tsa̍p-sì-tiāu gō͘-chheng la̍k-pah-ek káu-chheng chi̍t-pah jī-tsa̍p-saⁿ-bān. Sì-chheng tiāu liân gō͘-pah; sì-chheng-keng saⁿ-ek liân gō͘-ê.
  2. Saⁿ-kai liân gō͘-pah; sì-keng poeh chheng chhit-pah sì-tsa̍p-jī-tiāu liân gō͘-pah-ek; Sì-ek liân la̍k-ê; la̍k-pah-ek saⁿ-bān liân la̍k-pah-la̍k.


Chí la̍k-ê kì-hō記號tio̍h ha̍k-si̍p kàu ōe jīn-bêng認明 sòa siá hó-khòaⁿ.


  • +(thiⁿ) ì-sù意思 chīu-sī就是 iū-chhiú右手 ê siàu tio̍h thiⁿ-chham tsó-chhiú-ê, khoàn kiōng jōa-tsōe偌濟.
  • -(kiám) ì-sù意思 chīu-sī就是 iū-chhiú右手 ê siàu tio̍h tùi tsó-chhiú-ê khàu-khí-lâi, khòaⁿ chhun jōa-tsōe偌濟.
  • ×(siong-sêng) ì-sù意思 chīu-sī就是 iū-chhiú右手 tsó-chhiú左手 ê siàu tio̍h siong-sêng相乘 khòaⁿ tit-tio̍h得著 jōa-tsōe偌濟.
  • ÷(pun) ì-sù意思 chīu-sī就是 tio̍h ēng iū-chhiú右手 ê siàu lâi pun tsó-chhiú-ê
  • =(pîⁿ-pîⁿ) ì-sù意思 chīu-sī就是 iū-chhiú右手, tsó-chhiú左手 ê siàu pîⁿ-tōa.
  • ∴(só͘-í)


Siat-sú設使 siá 3+4=7, ì-sù意思 chīu-sī就是 3 kap 4 kiōng tsòe 7.

5-3=2 ì-sù意思 chīu-sī就是 5 kiám 3 chhun 2.

5×4=20 ì-sù意思 chīu-sī就是 5 kap 4 siong-sêng相乘 chīu tit-tio̍h得著 20.

20÷4=5 ì-sù意思 chīu-sī就是, ēng 4 lâi pun 20 chīu tit-tio̍h得著 5; in-iū 20 chiok 4 gō͘-pē.


KA-HOAT

Ēng kúi-nā幾若 tiâu-siàu ha̍p-kiōng合共 tsòe chi̍t-tiâu, hō tsòe Ka-hoat, iā thang kiò tsòe Ke-hoat.

3 ke 5, ha̍p-kiōng合共 poeh-ê: 8 ke 7, ha̍p-kiōng合共 15. Kiám-chhái檢彩 ū saⁿ-tiâu á-sī si-tiâu, chīu nn̄g-tiâu tio̍h siong-ka相加, khòaⁿ ha̍p-kiōng合共 kúi-ê, chiah só͘ tit-tio̍h得著 ê siàu tio̍h kap tē-saⁿ-tiâu siong-ka相加. Siat-sú設使 5, 7, 8, 4 beh siong-ka相加, chīu tio̍h kóng: 5 ke 7, ha̍p-kiōng合共 12; 12 ke 8; ha̍p-kiōng合共 20; 20 ke 4, ha̍p-kiōng合共 24.