Tek-io̍k ê kò͘-sū 05
Guā-māu
Tē saⁿ chiuⁿ Lūn Thoân-tō Beh Thoân-tō Tāi-seng Choh Chhân Eng-kok lâng Phê Kim-thun choè Hui-chiu chhut-miâ ê thoân kàu-su. I tùi soè-hàn lı̍p-chı̀ êng-kng Chú. Ū sı̂ kı̂-tó kóng, "Chú nā pang-chān goá chiâⁿ lâng, goá tek-khak khı̀ hn̄g-hn̄g pò- thoân hok-im." Nı̂-hè ná choē chı̀-hiòng ná kian. Chı̄-chūi oē chai Phê Kun tú-á teh ǹg-bāng beh chhut-goā thoân-tō ê sı̂, hut-jiân hō͘ lâng sàng kàu Ài-jíⁿ-lân choh kúi-nā nı̂ sit. Nā-sı̄ Chú ūi i pı̄-pān thò-tòng ê mn̂g, hō͘ i cháu tò-lâi. I chiū pı̄-pān khı̀ Hui-chiu, Ou-kan-tāi hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí pò-thoân hok-im, joā choē o͘-àm ê peh- sı̀ⁿ, tùi Phê Kun lâi tit-tio̍h kiù-un. Chú ê chí-ı̀ kap lâng ê su-sióng siông-siông hoán- tùi. Lán lâng siūⁿ chı̍t hāng hó sū, liâm-piⁿ ài beh choè, nā-sı̄ Chú siông-siông ài lâng thèng-hāu kàu I ê sı̂ piān. Chhau-liān ê sı̂ í-keng bêng-pe̍k, choè Chú kang ê mn̂g-lō͘ chū-jiân oē khui. Lâng phah-sǹg Chú ê chí-ı̀ gō͘-liáu ki-hoē, sı̍t-chāi lóng bô án-ni. Nā beh chiong Chú ê chí-ı̀ kap lâng ê su-sióng lâi saⁿ-pí, thang siá Chú ê chí-ı̀ sı̄ oân-choân, lâng ê su-sióng sı̄ bô lō͘-ēng. Tang thiⁿ lo̍h seh, sı̄ mê nı̂ hó nı̂ tang ê tiāu-thâu. Lâng tāi-seng siū khó͘, sı̄ choè āu jı̍t ū lō͘-ēng ê chu-pún, ài choè Thian-kok ê úi-jı̂n--ê, bo̍h-tit kiaⁿ khó͘-lān. Bé Thoa Boē Tín-tāng Eng-kok ū chı̍t ê bo̍k-su, kóng tō-lí pān-sū put- chí jia̍t-sim. Hoē-iú ê tiong-kan, tùi nı̂-thâu kàu nı̂-bé lóng sı̄ oàn-tò͘, saⁿ-chiⁿ, poâⁿ chhùi-gú, kóng pe̍h-chha̍t, chit hō ê siaⁿ sı̂-sı̂ thiaⁿ-kı̀ⁿ. Bo̍k-su pe̍h-pe̍h iu-būn, bô hoat-tō͘ thang pó͘-kiù. Ū chı̍t ê-hng bāng-kı̀ⁿ chı̍t tiuⁿ bé-chhia, ǹg soaⁿ-téng teh thoa. Bé thoa boē tín-tāng, i chiū lo̍h--lâi, hō͘ bé thoa khang chhia chı̀n-chêng kiâⁿ. Lo̍h chhia tú-tio̍h pún hoē ê tiúⁿ-ló, chip-sū nn̄g ūi chiū kap in kóng kúi kù chhéng-an ê oē, āu-lâi chiū lı̄-pia̍t. Bo̍k-su khoàⁿ-kı̀ⁿ bé thoa lóng boē tín-tāng, oa̍t- thâu chı̍t-ē khoàⁿ, ū tiúⁿ-ló chip-sū chē tı̄ chhia- téng. Sûi-sı̂ chiū toā siaⁿ kóng, "Bô kı̂-koài bé thoa boē tín-tāng. Goá in-ūi chiūⁿ soaⁿ put-chí kan- lân, lo̍h-lâi pō͘ kiâⁿ hō͘ bé séng la̍t; bô phah-sǹg lín nn̄g ūi lâi chē tı̄ chhia-téng." Bāng kàu chia, bo̍k-su chiū chhíⁿ. I phah-sǹg sı̄ Chú chioh bāng beh lâi kà-sı̄ i cháiⁿ-iūⁿ thang liāu- lí tông-hoē. Koáⁿ chhia chiūⁿ soaⁿ, chı̀n-chêng ê chó͘-la̍t, sı̄ hiah ê tiúⁿ-ló chip-sū teh chē. Āu-lâi bān-bān chhâ chhut, chó͘-tòng pún tông-hoē ê lâng, kó-jiân chiū- sı̄ in nn̄g lâng. In teh chhoā thâu hō͘ kàu-iú àm- chı̄ⁿ hun choè nn̄g tóng, tāi-ke saⁿ chhiong-tu̍t, tı̀- kàu nn̄g pêng saⁿ oàn-hūn. Choē-choē nı̂ bo̍k-su lóng m̄ chai, kàu chit jı̍t chhâ bêng. Bo̍k-su chhiáⁿ in nn̄g lâng kàu ke-lāi saⁿ-kap chia̍h. Tāi-seng kóng-khí bāng ê kiat-kó, āu-lâi kóng hoē-tiong ê sı̍t-chêng, ēng thiàⁿ sim thiàⁿ oē khó͘-khǹg in. Nn̄g lâng sûi-sı̂ khan-chhiú, tùi bı̄n jı̄n choē. Bo̍k-su kap in kūi-teh kı̂-tó, chiū sı̀-soàⁿ. Tùi hit tia̍p tông-hoē ê khı̀-siōng, chiū kap í- chêng toā bô saⁿ-tâng. Siu Pau-ho̍k Se-kok bo̍k-su bó͘ lâng chú-lí lé-pài bêng-pe̍k, ū chı̍t ūi thài-thài the̍h chı̍t ê soè ê pau-ho̍k, chı̀n- chêng kóng, "To-siā Bo̍k-su, goá in-ūi lí tı̄ tâi-téng só͘ kóng--ê toā tit-tio̍h lı̄-ek, chhiáⁿ lí siu goá chı̍t tiám-á lé-mı̍h, lâi piáu-bêng goá kám-un ê sim." Bo̍k-su the-sı̂ kóng, "Goá sı̄ in-ūi Chú kóng tō- lí, lí tit-tio̍h lı̄-ek, tio̍h chiong chit ê mı̍h hiàn hō͘ Chú, m̄ eng-kai hiàn hō͘ goá." Thài-thài bián-kióng i siu, Bo̍k-su chiah kā i siu, khiok bô thiah khui khoàⁿ, ka-kı̄ siūⁿ Siōng- tè beh cháiⁿ-iūⁿ ēng, goá tio̍h cháiⁿ-iūⁿ ūi Siōng-tè lâi ēng. Āu-lâi in-ūi chit hāng iàu-kín sū, tùi bó͘ hiuⁿ-siā keng-kè, tı̄ hit ūi ū khı̀ chhē chit ê hū-jı̂n-lâng. I thiaⁿ tō-lí liáu kā Bo̍k-su kóng, "Sian-siⁿ, goá ū chı̍t ê ok ê só͘-chāi, m̄ chai sian-siⁿ khéng chín-kiù á bô? Goá tı̄ chia siu-sêng ké-chí, ta̍k nı̂ ū chı̍t ê chú-kò͘ lâi boé ké-chí, goá choân nı̂ lóng sı̄ oá-khò chiah ê chı̂ⁿ lâi hō͘ lâng chhù-sè. Chêng kúi jı̍t hit ê chú-kò͘ koh lâi boé, kiò goá tē-jı̄ jı̍t tio̍h bán khı̀ kià. Bô phah-sǹg hit mı̂ hō͘ chha̍t thau bán liáu." Bo̍k-su thiaⁿ liáu, chiū mn̄g kóng, "Lí chai chı̄- chūi chhe goá lâi chia?" Hū-jı̂n-lâng kóng, "M̄ chai." Bo̍k-su kóng, "Sı̄ Siōng-tè chhe goá lâi ê." Kóng liáu, tùi pò͘ tē-á the̍h chhut chı̍t pau, tùi i kóng hit pau ê le̍k-sú, chiah the̍h hō͘ i. Hū-jı̂n- lâng kóng to-siā. Tháu khui chı̍t-ē khoàⁿ, lāi-bı̄n ê chı̂ⁿ, tú-á sı̄ boē ké-chí ê kè. Siōng-tè ê lêng-le̍k pún-sū, chin-chiàⁿ kı̂-biāu. Ū kan-khó͘ ê só͘-chāi ê lâng m̄ bián sit-táⁿ, chí-ū tio̍h ǹg-bāng Siōng-tè si un pang-chān, chiū bô kàu tı̄ iô-choah. Iûⁿ Jı̄n-tit Bo̍k-chiá O-lı̂m Sian-siⁿ kóng, "Ū chı̍t ê Iû-le̍k Sèng-toē- thoân, chı̍t jı̍t kàu chı̍t ê chíⁿ-piⁿ khoàⁿ-kı̀ⁿ piⁿ-á ū saⁿ ê kò͘-iûⁿ ê lâng, chhēng tâng iūⁿ ê saⁿ, teh hō͘ iûⁿ lim chúi. Iûⁿ lim liáu, lâng chiū hioh-khùn, iûⁿ iā hioh-khùn.” Āu--lâi jı̍t lo̍h soaⁿ, bô siáⁿ khoàⁿ-kı̀ⁿ lâng iáⁿ. Tiong-kan ū chı̍t ê bo̍k-chiá, ǹg lâm-sı̀ kiâⁿ kúi- nā pō͘ oa̍t-thâu kiò "Bí-lô, Bí-lô." I ê iûⁿ lóng tè i. Tē jı̄ ê bo̍k-chiá khí-lâi, ǹg pak-sı̀ kiâⁿ, iā kiò "Bí-lô, Bí-lô." I ê iûⁿ iā tè i. Iû-le̍k Sèng-toē-thoân ê tiong-kan, ū chı̍t ê Só͘- kek-lân ê kàu-sū, mn̄g tē-saⁿ ê bo̍k-chiá kóng, "Bo̍k- chiá ê siaⁿ saⁿ chhin-chhiūⁿ, sı̄ in-ūi cháiⁿ-iūⁿ iûⁿ chiah oē hun-pia̍t, liōng káⁿ sı̄ bo̍k-chiá ê saⁿ ū kı̀- hō?" Bo̍k-chiá kóng, "Iûⁿ chí-ū jı̄n bo̍k-chiá ê siaⁿ, saⁿ lóng bô kı̀-hō." Kàu-sū m̄ sı̀n kóng, "Thang chiong lín ê saⁿ thǹg hō͘ goá chhēng, iā hō͘ goá kiò lí ê iûⁿ lâi chhı̀-khoàⁿ cheh." Bo̍k-chiá kóng, "Hó", sûi-sı̂ chiàu só͘ kóng-- ê. Hit ê kàu-sū chhēng bo̍k- chiá ê saⁿ, kiâⁿ kàu soaⁿ ê poàⁿ io, tı̍t-tı̍t kiò "Bí- lô." Iûⁿ-kûn chí-ū kia̍h-thâu khí-lâi khoàⁿ, lóng bô sió-khoá tín-tāng. Kàu-sū lo̍h soaⁿ mn̄g bo̍k-chiá kóng, "Lí ê iûⁿ éng-éng m̄ thiaⁿ siⁿ-hūn lâng ê siaⁿ mah?" Bo̍k-chiá kóng, "Chí-ū phoà-pı̄ⁿ ê sı̂, in-ūi cheng-sı̂n bô tiāⁿ, ū sı̂ chhò thiaⁿ siⁿ-hūn lâng, lia̍h choè sı̄ bo̍k-chiá, pêng-siông sı̂ éng-éng boē thiaⁿ chhò, in-ūi i jı̄n-tit bo̍k-chiá ê siaⁿ." Iâ-so͘ kóng, "Goá ê iûⁿ thiaⁿ goá ê siaⁿ." Chhiáⁿ mn̄g lín ê lêng-hûn phoà-pı̄ⁿ ê sı̂, bat thiaⁿ pa̍t lâng ê siaⁿ mah? Bo̍k-chiá Jı̄n Bat I ê Iûⁿ Se-kok ū chı̍t ê bo̍k-chiá sı̀ⁿ Kek, bat tı̄ tang- thiⁿ sit-lo̍h chı̍t chiah iûⁿ. Ta̍k só͘-chāi piàn chhē, chhē lóng boē tit-tio̍h. Tē jı̄ nı̂ chhun-thiⁿ, tùi pa̍t kûn iûⁿ ê piⁿ-á keng- kè, thiaⁿ-kı̀ⁿ hit tiong-kan ū chı̍t chiah iûⁿ teh háu. I liâm-piⁿ jı̄n chhut sı̄ i ê iûⁿ, soà khı̀ chek-pı̄ hit ê lâng mn̄g in-ūi cháiⁿ-iūⁿ thau khan i ê iûⁿ? Hit ê lâng lóng m̄ sêng-jı̄n. Nn̄g lâng in-ūi án-ni chiū saⁿ-kò. Sı̀ⁿ Kek-- ê kiû Bı̂n-chèng-si chiong iûⁿ-mn̂g chián --khı̀, khoàⁿ iûⁿ-phê ū "Kek" jı̄ ê hé-ı̀n á bô? Bı̂n- chèng-si chiū khı̀ chián, kó-jiân khoàⁿ-kı̀ⁿ iûⁿ ê āu- thúi ū "Kek" jı̄ ê hé-ı̀n. Àn sûi-sı̂ kiat. Chú kóng, "Goá sı̄ hó ê Bo̍k-chiá, goá bat goá ê iûⁿ, tı̄ i ê thâu-hia̍h ū siá sin ê miâ." Sat-tàn siông- siông lâi beh thau chhoā. Chı̍t-ē lo̍h i ê chhiú, chiū Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù ê sin miâ, chiong choē khàm--khı̀. Nā lı̄-khui choē, tò-lâi Iâ-so͘ tau, liâm-piⁿ ēng pó-huih soé-tû kàu lóng chheng-khı̀, in-ūi Siōng-tè ê miâ-jı̄ í-keng khek tı̄ i ê sim lah. Sio Sí I Tiuⁿ ba̍k-chhiūⁿ kap Lâu thih-chhiūⁿ, lóng sı̄ kàu-iú, tâng khiā-khí chı̍t ê hiuⁿ-siā. Choē-choē nı̂ kiat choè hó pêng iú, nn̄g lâng ê seng-lí iā put- chí heng-ōng. Bô phah-sǹg chit jı̍t in-ūi sió-khoá sū, hut-jiân khí chhiong-tu̍t, Sat-tàn thàn ki-hoē, tı̄ in tiong-kan hō͘ in hoat siū-khı̀ chhin-chhiūⁿ hé teh to̍h, liâm-piⁿ to̍h kàu chin ōng. In nā oē kı̂- tó, tek-khak oē khoàⁿ chhut sı̄ sió-khoá sū ê saⁿ-chiⁿ, chin sı̄ bô chhù-bı̄, nā-sı̄ in siū-khı̀ í-keng hoat, iā lóng boē kı̂-tó. Ta̍k lâng chhē khàng-khiah, chhē khoàⁿ ū m̄-tio̍h ê só͘-chāi á-bô? Sı̀ⁿ Tiuⁿ--ê kàu pa̍t keng tiàm oāⁿ bé-toê-thih. Sı̀ⁿ Lâu--ê chhē pa̍t lâng lâi siu-lí thang-á. Ū sı̂ saⁿ tú--tio̍h, chiū chı̍t ê thâu oa̍t kè-lâi, hit ê bı̄n ǹg kè-khı̀. Nn̄g ke ê gín-ná khoàⁿ-kı̀ⁿ in lāu-pē hit iūⁿ ê kiat kiû-siû, iā o̍h in ê bô hô-hó,óng lâi o̍h-tn̂g iā bô saⁿ-kap kiâⁿ. Pún-hoē ê bo̍k-su khoàⁿ-kı̀ⁿ chit ê chêng-hêng, put-chí iu-būn, iā chai Tiuⁿ Lâu sit-lo̍h hô-hó, tek- khak sı̄ Sat-tàn ūn-tōng. Tùi án-ni khı̀ kı̀ⁿ Lâu kàu-iú, mn̄g hit ê in-toaⁿ, kóng, "Lín m̄ ài hô-hó mah? Nā ài hô-hó, goá hō͘ lín chı̍t hāng hó ê kè- chhek." Sı̀ⁿ Lâu-- ê mn̄g, "Sím-mı̍h kè-chhek?" Bo̍k-su kóng, "Chiong hé hē i ê thâu-khak téng, i ê siū-khı̀ bô kú tek-khak sio liáu." Sı̀ⁿ Lâu-- ê kóng, "Goá cháiⁿ-iūⁿ chiah oē choè án-ni?" Bo̍k-su khui Sèng-keng tha̍k Lô-má 12 : 20, hō͘ i thiaⁿ, koh kóng, "Goá chiong chit ê oē hē lí sim lāi choè siàu- liām, lí chiàu chit ê oē kiâⁿ, tek-khak oē khah-iâⁿ tùi-te̍k." Bo̍k-su koh khı̀ kı̀ⁿ Tiuⁿ kàu-iú, iā chiàu chiah ê oē khó͘-khǹg i, āu-lâi chiū tò-lâi thoè in kı̂-tó. Tē jı̄ jı̍t chá-khí, sı̀ⁿ Lâu--ê kı̀ⁿ bo̍k-su kóng, "Chā--jı̍t tha̍k ê Sèng-keng, sı̍t-chāi chin hó, goá tiāⁿ-tio̍h beh sio Tiuⁿ Sian-siⁿ, sio kàu hō͘ i ê siū-khı̀ soah, to̍k-to̍k goá kiaⁿ-liáu i m̄ hō͘ goá sio." Bo̍k-su kóng, "Chhı̀ khoàⁿ." Kè jı̍t chá-khí sı̀ⁿ Tiuⁿ-- ê tùi i ê mn̂g-kháu keng-kè, sı̀ⁿ Lâu-- ê mn̄g kóng, "Lí chia̍h pá bē?" Sı̀ⁿ Tiuⁿ-- ê thiaⁿ kàu chin bêng, phah- sǹg m̄ sı̄ kap i kóng, só͘-í thâu iā bô oa̍t kè-lâi, ba̍k-chiu iā bô khoàⁿ. Tò-tńg koh kàu hit ūi, sı̀ⁿ Lâu-- ê koh kap i kóng-oē beh ín-chhoā i. Sat-tàn tùi sı̀ⁿ Tiuⁿ--ê kóng, "Tio̍h kò͘ kiâⁿ lō͘, m̄ bián thiaⁿ i," koh bô kóng poàⁿ kù, chiū tò-khı̀ ke-lāi. Tē-jı̄ jı̍t sı̀ⁿ Lâu-- ê sàng sı̀ⁿ Tiuⁿ-- ê chı̍t a̍h piáⁿ koaⁿ. Sı̀ⁿ Tiuⁿ--ê kā i siu, iā bô kóng to-siā. Koh chı̍t jı̍t sàng chı̍t kheng ké-chí, sı̀ⁿ Tiuⁿ-- ê iā lóng-chóng siu, lóng bô pò-tap. Ê-hng sı̀ⁿ Tiuⁿ--ê ka-kı̄ siūⁿ put-chí kiàn-siàu. Kè chá-khí chiū chá-chá khí-lâi khı̀ kı̀ⁿ sı̀ⁿ Lâu--ê kóng, "Hiaⁿ-tı̄, goá tek-choē lí chin tāng, chhiáⁿ lí khoan-sù goá, goá chêng m̄ chai, ū chhò-gō͘, taⁿ hō͘ lí sio kàu chi-chhı̂ boē tiâu, chiah chai toā ko͘-hū lí." Nn̄g lâng tùi án-ni chiū khan chhiú kóng, "Lán tı̄ Chú ê bı̄n-chêng, tāi-ke tùi taⁿ liáu- āu iû-goân sı̄ pêng-iú." Nn̄g ke í-āu lóng hô hó, liân gín-ná iā saⁿ chhin thiàⁿ. Pêng-iú lí ê tông-hoē ū bô hô-hó ê lâng mah? Lí m̄ ài ūi i kiû hô-hó mah? Chhiáⁿ mn̄g lí ēng siáⁿ hoat? Nā m̄ chai ēng siáⁿ hoat chiah ū kong-hāu, chhiáⁿ lí iā chiàu chit ê bo̍k-su ê hoat-tō͘ lâi chhı̀ khoàⁿ cheh. Bo̍k-chiá Ūi Iûⁿ Pàng-sak Sı̀ⁿ-miā Tı̄ Bí-kok sai-pak hng ê bó͘ só͘-chāi, ū chı̍t ê bo̍k-chiá miâ Nāi-jíⁿ-sun, kò͘-siú chı̍t tı̄n toā iûⁿ- kûn. I khiā tı̄ chı̍t keng soè keng chháu-chhù. Tû chı̍t chiah la̍h-káu í-goā lóng bô pa̍t ê phoāⁿ. Ū chı̍t nı̂ tang thiⁿ, thiⁿ-khı̀ kè-thâu léng, iûⁿ- tiâu phoà lāu chin toā khang, lo̍h toā seh liân-liân saⁿ jı̍t kú. Nāi-jíⁿ-sun chı̄n i ê tı̀-la̍t, kā iûⁿ pó͘ tiâu, kiaⁿ liáu in tàng-sí. Seh kè liáu-āu, Oē-seng Be̍h Sian-siⁿ lâi sûn, sûn kàu hit só͘-chāi, khoàⁿ-kı̀ⁿ iûⁿ bô siáⁿ-sū, káu khiā tı̄ seh tiong, chhin-chhiūⁿ ū só͘ khoà-lū. Kàu ku̍t khui seh tui, ku̍t kàu káu khiā ê só͘-chāi, chiah chhē tio̍h Nāi-jíⁿ-sun ê sin-si. M̄ bián kóng, lâng lóng chai i sı̄ siu pó͘ iûⁿ-tiâu, pó-hō͘ iûⁿ ê sı̀ⁿ-miā tı̀-kàu pàng-sak ka-kı̄ ê sı̀ⁿ-miā. I nā bô kò͘ iûⁿ ê sı̀ⁿ-miā, ka-kı̄ khó-í bián sí. Hó ê bo̍k-chiá, sı̄ thoè iûⁿ pàng-sak sı̀ⁿ-miā. (Iok- hān 10 : 11.) Jı̂n-chú lâi m̄ sı̄ beh chhe-ēng lâng, sı̄ beh hō͘ lâng chhe-ēng, koh pàng-sak sı̀ⁿ-miā. (Má- thài 20 : 28.) Bô Kóng Chiū Bêng-pe̍k Bó͘ só͘-chāi ū chı̍t ê kàu-hoē, kı̂-tiong ê kàu-iú hun choè nn̄g phài, tāi-ke ı̀-kiàn put-chí choē lóng boē ha̍p; sı̄m-chı̀ saⁿ oàn-hūn. Tı̄ Chú-jı̍t-o̍h á-si lé- pài ê sı̂, Kah-phài nā tāi-seng kàu hoē-tn̂g. It-phài chiū lóng m̄ jı̍p khı̀. Ū-sı̂ It-phài chá kàu, chiū Kah-phài saⁿ iok m̄ lâi. Ū-sı̂ kiám-chhái nn̄g phài lóng bô hù. Jı̄m-chit--ê chin iu-būn, siông-siông ūi chit ê sū kı̂-tó. In-ūi Thian-kok ê hiaⁿ-tı̄, chûn chit hō put- hô ê sim, lâi hián-chhut chit hō hiān-siōng, kiám boē hō͘ lâng siong-sim mah? Chı̍t jı̍t ū chhiáⁿ chı̍t ūi chhut-miâ ê bo̍k-su lâi ián-káng, ǹg-bāng nn̄g phài oē hô-hó. In-ūi chhut-miâ ê bo̍k-su beh chú-lí, só͘-í put- tek-í nn̄g phài lóng tio̍h lâi. Nā-sı̄ tit-tio̍h nn̄g phài tâng sı̂ chū-chı̍p sı̄ put-chí oh ê sū. Chit ê chhut-miâ ê bo̍k-su chiūⁿ tâi, chiū hoat- chhut lâng bô phah-sǹg ê mn̄g-toê kóng, "Chu-kun chai goá só͘ ài kóng ê toê mah?" Tia̍p-á kú ū lâng ı̀n kóng, "M̄-chai." Bo̍k-su kóng, "Toê iáu m̄ chai, goá boē oē kóng." Chhiú the̍h chheh choè i khı̀. Chāi-chō chèng lâng toā kı̂-koài. Tē jı̄ jı̍t koh chū-chı̍p iû-goân mn̄g chiàu chêng ê oē. Chèng lâng tāi-seng kè-bô͘, só͘-í choê siaⁿ ı̀n kóng, "Chai." Bo̍k-su kóng, "Í-keng chai, mih-sái goá kóng." chiū koh choè i khı̀. Chèng lâng chiū saⁿ-kap gı̄-lūn, bı̂n-á-jı̍t tio̍h iok poàⁿ kóng chai, poàⁿ kóng m̄ chai, kiám-chhái thang tit-tio̍h khui i ê kim chhùi, thang tit-tio̍h thiaⁿ hit ê hó giân-lūn. Tē saⁿ jı̍t kó-jiân chiàu só͘ phah-sǹg--ê. In chiū ı̀n chiàu só͘ kè-bô͘ --ê. Bo̍k-su chiū kóng, "Chhiáⁿ chai --ê kā hiah ê m̄-chai--ê kóng, goá m̄ bián káng- lūn." Chèng lâng keng-kè chí saⁿ pái bô khó͘-khǹg, chhin-chhiūⁿ ū khó͘-khǹg, in hut-jiân chhíⁿ-gō͘, tāi-ke ka-kı̄ hoán-hoé in ê choē. Tùi jı̄n choē liáu, tāi-ke chiū saⁿ-kap kı̂-tó, liâm-piⁿ koé chêng ê m̄- tio̍h. Chit ê chhut-miâ ê bo̍k-su, thang kóng bô khó͘-khǹg, iā sı̍t-chāi ū khó͘-khǹg. Hāi ! Chhin-chhiūⁿ bó͘ só͘-chāi, ū choē-choē kàu- hoē, tùi tah-lo̍h oē tit-tio̍h chhut-miâ ê bo̍k-su, thang khı̀ khó͘-khǹg i. Khoàⁿ Lô-má 15 : 2. Ka- lia̍p-thài 6 : 1-3 ê kà-sı̄. Bô Kháu-châi ê Kàu-sū Eng-kok ū chı̍t ê kàu-sū in-ūi Chú put-chí jia̍t-sim, khó-sioh kóng tō-lí boē oē kek-tōng thiaⁿ ê lâng. Lâng nā khoàⁿ-kı̀ⁿ i chiūⁿ tâi, chiū chin iàm-chiān i. I ê pêng-iú kā i kóng, "M̄ bián tek- khak tam-tng thoân-tō, koé pa̍t hāng ê kang." Kàu-sū ı̀n kóng, "Goá kóng chı̍t ê kò͘-sū hō͘ lí thiaⁿ. Chá ū chı̍t ê gín-ná, beh ēng chı̍t tè chhâ khek soè chiah chûn, chhâ-thâu thài tēng, to koh tun, chı̍t-ē bô soè-jı̄, chiū chhiú koah-tio̍h, chiū háu. I ê lāu-bú kín-kín pau i ê chhiú, chiàu-kò͘ hō͘ i khùn. Soè-hàn gín-ná khek chûn ê sim kè- thâu chhiat, sui-jiân khùn khı̀, hit tè khek bô chiâⁿ ê chhâ, iû-goân tı̄ i chhiú lāi. Tia̍p-á kú i ê lāu-pē tò-lâi, khoàⁿ-kı̀ⁿ soè-hàn gín-ná teh khùn, chhiú iáu the̍h chı̍t tè chhâ-thâu, chiū kā i thiu chhâ khí-lâi, khek chiâⁿ chı̍t chiah chûn. Kàu gín-ná khùn chhíⁿ, khoàⁿ-kı̀ⁿ chā-jı̍t ê chhâ, í-keng chiâⁿ soè chiah chûn. Pêng-iú, chit ê soè kò͘-sū, chin-chiàⁿ pang-chān goá hùn khí ióng-kám chı̀n- chêng ūi Chú choè kang. Goá sui-jiân bô lō͘-ēng, Thiⁿ Pē oē oân-choân goá ê oē, kian-kò͘ goá ê kang-tiâⁿ." Bô Sı̂n Tóng Hoán-hoé Koé-pı̀ⁿ Bí-kok Khap Bí Sian-siⁿ sı̄ chı̍t ê jia̍t-sim tı̄ Chú chhiong-moá Sèng Sı̂n ê lâng. Ū chı̍t jı̍t tı̄ chı̍t keng toā hoē-tn̂g ēng kı̂-tó ê lêng-le̍k choè toê-ba̍k. Kóng tō-lí tú-á soah, ū chı̍t ê bô sı̂n tóng ê siàu- liân lâng, lâi tùi i kóng, "Nā-sı̄ sian-siⁿ só͘ kóng sı̄ chin-sı̍t--ê, lí ê kàu-iú oē ūi-tio̍h chı̍t ê m̄ sı̄ kàu-iú kı̂-tó, hō͘ i tı̄ jı̄-cha̍p-sı̀ tiám-cheng lāi hoán- hoé koé-pı̀ⁿ sı̀n tō-lí mah?" Khap--Sian-siⁿ kóng, "Goá oē." Siàu-liân lâng kóng, "Nā goá chhē chhut chı̍t ê m̄ sı̀n ê lâng, lín nā thoè i kı̂-tó, hō͘ i tı̄ jı̄-cha̍p- sı̀ tiám-cheng lāi sı̀n tō-lí, m̄-ta̍t-nā hit ê lâng choè kàu-iú, liân goá iā tek-khak sı̀n-ho̍k." Khap--Sian-siⁿ kóng, "Hó, chhiáⁿ kóng chhut hit ê lâng ê miâ-jı̄." Siàu-liân ê khoàⁿ-kı̀ⁿ Khap--Sian-siⁿ án-ni èng- ún, put-chí kiaⁿ, thun-thun thò͘-thò͘ siūⁿ-siūⁿ leh chiū kóng, "Chit tia̍p bô tú-ha̍p ê lâng, thèng-hāu khah thêng goá tek-khak kā lí kóng." Khap--Sian-siⁿ kóng, "Chin hó, kı̀-jiân bô lâng, chhiáⁿ ūi lí kı̂-tó." Tùi án-ni sian-siⁿ tò-tńg chhiáⁿ chèng kàu-iú ēng sim-sı̂n kap sêng-sı̍t, tı̄ Chú ê bı̄n-chêng pek-chhiat khún-kiû, choan-bū hō͘ hit ê bô sı̂n tóng ê siàu-liân lâng kín-kín hoán-hoé koé-pı̀ⁿ. Hit ê-hng siàu-liân lâng sim-lāi hut-jiân khí kau- chiàn. Só͘ siū ê iô-tāng, chhı̀-kek put-chí béng-lia̍t, tı̀-kàu bô hoat-tō͘ thang an-chēng, oh-tit khùn. Tē jı̄ jı̍t chá-khí chia̍h pá liáu, kàu chhâ-chhiúⁿ chhin sin ka-kı̄ phoà chhâ, ǹg-bāng oá-khò chı̍t ê lâi boē kı̀-tit chêng mı̂ ê sū, nā-sı̄ i ê náu-tiong tùi chit ê sū sı̂-sı̂ kiáu-jiáu, siūⁿ kóng, "Chit ê Sèng- keng sı̄ chin--ê á-bô? Nā sı̄ kàu-tô͘ só͘ sı̀n sı̄ chin, chiū goá só͘ sı̀n--ê kiaⁿ-liáu bô kian-kò͘." Tia̍p-á-kú koh kóng, "Goá sı̀n chit ê tō-lí sı̄ chin--ê, goá chai tiāⁿ-tio̍h sı̄ chin--ê." Tùi án-ni chiū khí-sin kàu Khap--Sian-siⁿ ê só͘-chāi, hoán-hoé oàn-hūn ka-kı̄ í-chêng ê m̄ sı̀n, soà chhiáⁿ i chhut- la̍t khún-kiû, thang tit-tio̍h sià-bián choē. Tı̄ bô kàu cha̍p-jı̄ tiám cheng ê sı̂, oá-khò Sèng Sı̂n ê lêng-le̍k, kap Khap Sian-siⁿ jia̍t-sim ê kı̂-tó, siàu-liân lâng sim-lāi tē-it béng-lia̍t ê chiàn-cheng chiah pêng-an, soà tit-tio̍h tı̄ Chú ê thiàⁿ ê lāi-bı̄n. Tùi hit sı̂ chit ê siàu-liân lâng tı̄ Chú ê hoē-tiong, choè chı̍t ê ióng-kám ê choè kang lâng. Chhut-miâ ê Bo̍k-su Su Khap-lı̄ Sian-siⁿ, sı̄ chhut-miâ ê bo̍k-su lâi Tiong-kok thoân tō-lí. Lūn i hoán-hoé koé-pı̀ⁿ ê chêng-kéng khiok oē siá put-chí kán. I ê hiaⁿ khı̀ o̍h-tn̂g tha̍k chheh, tı̄ hia sı̀n bat Ki-tok. I chiū siá phoe siông-sè kóng sin tit-tio̍h ê khoài-lo̍k. Khap-lı̄ tha̍k liáu phoe, sim-sı̂n toā tín-tāng, tı̄ chia̍h pn̄g-thiaⁿ, nn̄g chhiú chhah tı̄ tē-á kiâⁿ lâi kiâⁿ khı̀. Ū chı̍t ê choè kang--ê khoàⁿ-kı̀ⁿ i chit hō khoán, liâm-piⁿ kā i ê lāu-bú kóng, "Khap-lı̄ tek- khak ū iu-būn ê sū, boē oē an-sim." I ê lāu-bú kiò i lâi, mn̄g kàu chin siông-sè. Khap-lı̄ chiong phoe hō͘ i ê lāu-bú khoàⁿ kóng, "Goá bô siūⁿ kàu chit ê kong-kéng, sı̍t-chāi oh bêng." Kóng liáu chiū lâu ba̍k-sái. I ê lāu-bú an-ùi i kóng, "Iâ-so͘ kiám m̄ sı̄ bān lâng ê kiù-chú mah? I tı̄ khó͘ ê sı̍p-jı̄-kè iā thoè lí sí, iā thoè goá sí." Khap-lı̄ liâm-piⁿ hoaⁿ- hí hián-chhut tı̄ i ê bı̄n, hui-siông ê khoài-lo̍k, hit hō ê khoài-lo̍k, chit-sı̀-lâng bô boē kı̀-tit. Āu-lâi tı̄ Tiong-o̍h Toā-o̍h pit-gia̍p, koh tı̄ I-ha̍k pit-gia̍p. Bô lūn tah-lo̍h chit keng o̍h-tn̂g tâng-phoāⁿ ê lâng bô m̄ chun-kèng i, siông-siông tı̄ Khap-lı̄ ê bı̄n- chêng, m̄ káⁿ kóng pháiⁿ oē. Pháiⁿ ê gín-ná khoàⁿ- kı̀ⁿ i, ka-kı̄ kiàn-siàu, ka-kı̄ iok-sok. Su Kun pit- gia̍p liáu-āu, lâi Tiong-kok thoân tō-lí, toā tit-tio̍h kong-hāu. Chin Bo̍k-su Sài Lia̍p Bo̍k-su chı̍t jı̍t chhut goā-bı̄n thoân tō- lí, khı̀ thàm chı̍t ê lāu kàu-iú, khoàⁿ-kı̀ⁿ i phoà-pı̄ⁿ koh sòng-hiong, hō͘ lâng thang khó lı̂n. Sài Lia̍p sûi-sı̂ chiong tē-á só͘ toà ê chı̂ⁿ sàng i, chiū lı̄-pia̍t. Sat-tàn tı̄ i sim-lāi kóng, "Lí cháiⁿ-iūⁿ hiah gōng, chiong chı̂ⁿ hō͘ --lâng, cháiⁿ-iūⁿ oē chē chhia. Lí siū chhia-chām hō͘ lí bián phiò mah?" Sài Lia̍p sim-lāi kóng, "Goá sı̄ Chú ê lô͘-po̍k, kin-á-jı̍t beh choè Chú ê kang, Chú tek-khak kā goá an-pâi." Tùi án-ni ná kiâⁿ ná kı̂-tó. Kàu tı̄ chhia-chām, tú-tio̍h chı̍t ê lāu pêng-iú, tùi pa̍t ūi tò-lâi pún kok. Tāi-ke tùn chhiú kiâⁿ lé liáu, pêng-iú tùi Sài Lia̍p kóng, "Tı̄ goá sim-lāi ū soè-á siaⁿ kóng, tio̍h sàng lí chı̍t ê kim-pōng." (iok ta̍t cha̍p-jı̄ kho͘). Sài Lia̍p kóng, "O- ló Chú, kám-siā Thiⁿ Pē." Sûi-sı̂ chiong tng sı̂ ê kéng-hóng, siông-sè kóng. Pêng-iú kóng, "Goá in-ūi chun-thàn Chú ê bēng-lēng tı̄ chit hō toē-pō͘ pang- chān lí, só͘ tit-tio̍h ê hok-khı̀ pí lí koh khah choē." Che kiám m̄ sı̄ pang-chān lâng, chiū-sı̄ chioh hō͘ Chú ê chin pı̂n-kù mah?